2 Pierwsze działania integracyjnekonferencji w Manchesterze Zmiana głównych celów ruchu, apele o przyznanie praw politycznych rdzennym mieszkańcom kolonii i Afrykańczykom przebywającym w metropoliach zastąpiono żądaniami zakończenia kolonializmu realizacji prawa do samostanowienia 1961 – przyjęcie przez unię oficjalnej nazwy Związek Państw Afrykańskich powołanie jedności Afrykańskiej Powołanie jedności Afrykańskiej, które miało miejsce w 1963 roku było rezultatem wieloletnich poszukiwań drogi emancypacji i integracji ludów kontynentu afrykańskiego. Pierwsze idee panafrykanizmu zrodziły się na przełomie XIX i XX wieku wśród afroamerykanskich działaczy z Karaibów i Ameryki Północnej, którzy walczyli przeciwko kolonializmowi oraz w obronie sprawiedliwości i godności człowieka. Do końca II wojny światowej odbyło się 5 konferencji panafrykańskich, ale dopiero na piątej konferencji , która miała miejsce w Manchesterze w 1945 roku pojawili się przedstawiciele ruchów społecznych i politycznych działający na Czarnym Lądzie. Sam termin ,,pan – afrykanizm,, obejmował zróżnicowane poglądy dotyczące sposobu osiągnięcia afrykańskiej niezależności i rozwoju. Mniej radykalne programy mowiły o równości ras i konieczności reform w koloniach, inne z kolei wzywały do politycznego wyzwolenia. Po 1945 roku zmieniły się głowne cele ruchu, apele o przyznanie praw politycznych rdzennym mieszkańcom kolonii i Afrykańczykom przebywającym w metropoliach zastąpiono żądaniami zakończenia kolonializmu realizacji prawa do samostanowienia. Po wojnie nie zaakceptowano jednoznacznie zdefiniowanej ideologii panafrykanizmu. Podczas pierwszej konferencji niepodległych państw afrykańskich, w której udział brali przedstawiciele Liberii, Etiopii, Egiptu, Tunezji, Maroka ,Sudanu, Libii i Ghany poruszono kwestię relacji między niezależnymi państwami Afryki i wsparcia ruchów wyzwoleńczych na całym kontynencie a także dyskutowano nad koncepcją afrykańskiej jedności. Padła propozycja utworzenia stałej instytucji , która reprezentowałaby interesy całego kontynentu na forum międzynarodowym, na przykład w ONZ jednak nie spotkała się ona z jednomyślnym poparciem. Liberia i Etiopia potwierdziły swoje konserwatywne stanowisko i tradycyjną polityczną izolację. W efekcie sporów konferencyjnych przyjęto nieformalny mechanizm uzgadniania stanowisk przedstawianych przez kraje kontynentu na forum ONZ. W 1961 roku unia przyjęła oficjalną nazwę Związek Państw Afrykańskich. W 1960 roku nastąpił przełom, który ogłoszono ,,rokiem Afryki,,. Kolejne państwa stawały się niepodległe. Wszyscy byli zgodni co do potrzeby walki o suwerenność. Stało się to podstawą dalszej współpracy i osiągnięcia celu jakim było powołanie Organizacji Jedności Afrykańskiej.
3 Powstanie Organizacji Jedności Afryki
4 Szczyt w Addis Abebie w 1963r. 31 państw, 20 partii oraz przedstawiciele organizacji z krajów pozostałych w kolonialnej zależności Grupa „Brazzaville”- 1960r., Kamerun, Republika Środkowej Afryki, Czad, Kongo-Brazzaville, Dahomej, Gabon, Wybrzeże Kości Słoniowej, Madagaskar, Mauretania, Niger, Senegal, Góra Wolta Grupa „Casablanki”-1961r., Egipt, Algieria, Ghana, Gwinea, Mali, Maroko, Libia Maj 1963r. Konferencja w Addis Abebie, rozstrzygająca kwestię integracji Afryki Na szczycie w Addis Abebie w 1963 r. spotkały się delegacje 31 państw oraz 20 partii i organizacji z krajów pozostających w kolonialnej zależności. Pojawiły się sprzeczności polityczne i ideologiczne, które były konsekwencją zdarzeń z lat , czyli kryzys w Kongu, powstanie antyfrancuskie czy uznanie niepodległości Mauretanii. W 1960 roku, utworzono tzw. „Grupę Brazzaville”. Została ona powołana przez przywódców 12 krajów należących dawniej do frankofońskiej części Afryki. Członkowie grupy postulowali o poszanowaniu istniejących granic oraz nieingerencję w sprawy wewnętrzne państw. Opowiadali się również za powołaniem okrągłego stołu w sprawie Konga-Leandville. W kwestii algierskiej opowiadali się po stronie Francji, a ich zdaniem Mauretania powinna zostać niepodległym państwem, a nie częścią Maroka. Państwa reprezentujące odmienne zdanie opowiadały się za stworzeniem Stanów Zjednoczonych Afryki. Grupa „Casablanki” popierała Maroko w sprawie Mauretanii oraz w sprawie konga-leandville opowiadała się po stronie Lumumby, który korzystał z pomocy ZSRR.
5 Dwa projekty Dokumentu przyszłej organizacji Projekt przedstawiony przez Nigerię 1962r. Preferuje Unię suwerennych państw Projekt Etiopii, kompromis między Casablanką a Monrowią 25 maja dzień przyjęcia Karty nazwany Dniem Afrykańskiego Wyzwolenia Sygnatariusze Karty- 30 niepodległych państw Afryki W maju 1963 r. w Addis Abebie zorganizowano konferencję, na której zamierzano rozstrzygnąć kwestię integracji Afryki. Afryka miała być federacją lub związkiem niezależnych państw. Powstały dwa projekty dokumentu przyszłej organizacji państwa. Pierwszy projekt został przedstawiony przez Nigerię, karta została uchwalona w Lagos w 1962, postulowała o powstaniu unii suwerennych państw. Drugi projekt przedstawiła Etiopia opowiadająca się za federacją. Ostatecznie zatwierdzono projekt zaproponowany przez Etiopię. Do projektu dołączono dokument mówiący o współpracy państwa z ONZ oraz rezolucje dotyczące edukacji, nauki, kultury, zdrowia, spraw społecznych oraz współdziałania ekonomicznego. Karta OJA podpisana na założycielskim zebraniu weszła w życie 13 września maja dzień przyjęcia Karty nazwany Dniem Afrykańskiego Wyzwolenia. Sygnatariuszami karty było 30 niepodległych państw afrykańskich.
6 Cele organizacji OJA Wzmocnienie państwa Obrona suwerennościLikwidacja kolonializmu Międzynarodowa współpraca zgodnie zasadami ONZ umacnianie jedności i solidarności państw afrykańskich, pogłębienie wszechstronnej współpracy politycznej i gospodarczej między nimi, zapewnienie warunków do szybkiego rozwoju tych państw, zapobieganie sporom pomiędzy państwami afrykańskimi i wewnątrz nich W artykule drugim karty zapisano cele organizacji, czyli: -Wzmocnienie państwa -Obrona suwerenności -Likwidacja kolonializmu -Międzynarodowa współpraca zgodnie zasadami ONZ -umacnianie jedności i solidarności państw afrykańskich, -pogłębienie wszechstronnej współpracy politycznej i gospodarczej między nimi, -zapewnienie warunków do szybkiego rozwoju tych państw, -zapobieganie sporom pomiędzy państwami afrykańskimi i wewnątrz nich W artykule trzecim OJA chciała stać się forum pojednania afrykańskiego i rzecznikiem interesów całego kontynentu. Dzięki OJA Afryka stała się polityczną całością posiadającą własną tożsamość z możliwością wpływania na własny rozwój. Obowiązki nałożone na członków organizacji zostały określone bardzo ogólnie. Artykuł piąty i szósty mówi o tym, że każde państwo zyskało prawo delegowania swoich przedstawicieli do organów OJA dzięki temu aktywnie wpływało na ich funkcjonowanie.
7 Główne organy OJA Zgromadzenie Szefów Państw i Rządów Rada MinistrówSekretariat Generalny Komisja Mediacji, Koncyliacji i Arbitrażu Naczelnym organem OJA było Zgromadzenie Szefów Państw i Rządów, zbierające się raz w roku. Każde państwo dysponowało w nim jednym głosem. Do podjęcia decyzji potrzeba było 2/3 wszystkich oddanych głosów, przy czym posiedzenie ZSPiR było prawomocne, jeżeli przybyło na nie 2/3 wszystkich państw. W artykule siódmym wskazano główne ograny OJA. Naczelnym organem OJA było Zgromadzenie Szefów Państw i Rządów, zbierające się raz w roku. Każde państwo dysponowało w nim jednym głosem. Do podjęcia decyzji potrzeba było 2/3 wszystkich oddanych głosów, przy czym posiedzenie ZSPiR było prawomocne, jeżeli przybyło na nie 2/3 wszystkich państw. Rada Ministrów składała się z ministrów spraw zagranicznych lub innych wyznaczonych przedstawicieli. Kolejnym organem był stały Sekretariat Generalny z siedzibą w Addis Abebie. Powołano również Komisję Mediacji Koncyliacji i Arbitrażu.
8 Aktywność OJA lat 90 XX w. Na konferencji założycielskiej w 1963 r. przyjęto rezolucję, iż OJA będzie zwalczać wszelkie formy kolonializmu Pomoc narodom kolonialnym w ich walce o wyzwolenie W 1966 OJA powołała w Dar es Salaam tzw. Komitet Wyzwolenia- pomoc ruchom narodowowyzwoleńczym Potępienie RPA za politykę apartheidu W 1971 r. w OJA wybuchł kryzys – 13 państw organizacji chciało podjęcia dialogu z RPA potępienie propozycji przez OJA. W 1975 roku podjęto decyzję o ostatecznym porzuceniu rozwiązania sytuacji na południu drogą militarną. Operacja utrzymania pokoju w Czadzie w latach 1963 uspokojenia konfliktu algiersko-marokańskiego 1965 uspokojenie konfliktu między Somalią a Etiopią Już na konferencji założycielskiej w 1963 roku przyjęto rezolucję, iż OJA będzie zwalczać wszelkie formy kolonializmu na kontynencie. Początkowo najważniejszym zadaniem OJA, do którego dostosowano wszystkie normy prawne było pełne wyzwolenie Afryki spod kolonializmu oraz rządów białej mniejszości. Cel ten osiągano poprzez nakładanie sankcji i izolację potępianych reżimów. Również finansowano i wspierano materialnie ruchy wyzwoleńcze. Zapowiedziano pomoc narodom kolonialnym w ich walce o wyzwolenie. W 1966 OJA powołała w Dar es Salaam tzw. Komitet Wyzwolenia, mającego udzielać pomocy, także finansowej, ruchom narodowowyzwoleńczym. Od chwili powstania OJA ostro potępiała RPA za politykę apartheidu, nie prowadziła z nią rozmów ani nie utrzymywała stosunków dyplomatycznych. W 1971 roku w OJA wybuchł kryzys – 13 państw organizacji chciało podjęcia dialogu z RPA. Propozycja ta została potępiona przez OJA. W 1975 roku podjęto decyzję o ostatecznym porzuceniu koncepcji rozwiązania sytuacji na południu drogą militarną. OJA odniosła kilka sukcesów, m.in.: 1963 –uspokojenia konfliktu algiersko-marokańskiego 1965 – doprowadzenie do zaprzestania walk między Somalią a Etiopią 1980 –wysłanie do Czadu oddziałów OJA
9 Przyczyny niskiej skuteczności OJARóżnice ustrojowe między państwami Wpływ Państw zagranicznych OJA nie potrafiła zapobiec ingerencji niektórych byłych mocarstw kolonialnych w sprawy wewnętrzne kontynentu Najpoważniejszym kryzysem było przyjęcie do OJA Sahary Zachodniej Niski budżet, sprzeczne interesy ekonomiczne Spory wewnętrzne dotyczące polityki międzynarodowej OJA nie potrafiła zapobiec wtrącaniu się niektórych byłych mocarstw kolonialnych w sprawy wewnętrzne kontynentu. Najpoważniejszym kryzysem było przyjęcie do OJA Sahary Zachodniej (Arabskiej Demokratycznej Republiki Saharyjskiej) – istniały trudności już z samym zwołaniem posiedzenia jakiejkolwiek instytucji OJA, ponieważ 19 państw, które były przeciwne przyjęciu Sahary Zachodniej, opuszczało salę. Sesję udało się zwołać dopiero w 1983 roku, po oświadczeniu rządu Sahary Zachodniej, iż nie pojawi się na szczycie. Sesja wezwała Maroko do rozwiązania problemu i podjęcia rokowań z Republiką Saharyjską. Jednak Maroko na znak protestu zapowiedziało wystąpienie z OJA, co uczyniło w 1985 roku. Przyczyną wewnętrznego kryzysu było tworzenie się grup wspólnych interesów lub grup regionalnych. Paraliż prac OJA został spowodowany rewolucją zimnowojenną. Brak skuteczności był również spowodowany nienakładaniem kar na państwa łamiące prawo oraz skromnym budżetem.
10 CZYNNIKI, KTÓRE SPOWODOWAŁY ROZPOCZĘCIE GRUNTOWNYCH REFORMZakończenie "zimnej wojny" Kompromitacja podziałów ideologicznych Brak skuteczności działania Organizacji i jej kłopoty finansowe Zapaść ekonomiczna na całym kontynencie Dezaktualizacja celów zapisanych w karcie Zakończenie "zimnej wojny" Kompromitacja podziałów ideologicznych Brak skuteczności działania Organizacji i jej kłopoty finansowe Zapaść ekonomiczna na całym kontynencie Dezaktualizacja celów zapisanych w karcie
11 DZIAŁANIA POKOJOWE OJA W DEKADZIE LAT 90Dwie misje obserwacyjne w Rwandzie w 1990 i 1991 roku. Misja w Burundi ( ) Misja na Komorach ( ) Wsparcie rozmowy zmierzającej do zakończenia konfliktu w Demokratycznej Republice Konga Lata 90 dostarczają kilku przykładów podejmowania przez OJA działań pokojowych. Organizacja ustanowiła decyzję o misji obserwacyjnych w Rwandzie w 1990 i 1991 roku. Pomimo obecności międzynarodowej lokalne konflikty przeobraziły się w akty ludobójstwa. Następne dwie misje w Burundi ( ) i na Komorach ( ) nie przyniosły oczekiwanych rezultatów. Zostały wycofane po wojskowych zamachach stanu. Sukcesem OJA została zakończona mediacja podjęta w konflikcie pomiędzy Etiopią i Erytreą. Towarzyszyła również w rozmowach zmierzających do zakończenia konfliktu w Demokratycznej Republice Konga.
12 CO WPŁYNĘŁO NA BRAK ROZWIĄZANIA KRWAWYCH KONFLIKTÓW?duże różnice i sprzeczności między poszczególnymi państwami członkowskimi nie pozwoliły im na nawiązanie autentycznie bliskiej współpracy gospodarczej i politycznej polityka mocarstw zachodnich ingerujących w wewnętrzne sprawy państw afrykańskich różnice ustrojowe państw członkowskich Działalność OJA była poddana krytyce, w dziedzinie politycznej jak i gospodarczej. Uzyskała przydomek „Klubu Dyktatorów” ponieważ nieumiejętność zapewnienia obywatelom państw afrykańskich należytej ochrony przed przywódcami ich własnych krajów. Zamierzonych efektów nie przyniósł też podpisany 3 czerwca 1991 roku w Abudży traktat o stworzeniu Afrykańskiej Wspólnoty Gospodarczej, który chciał pełną integrację ekonomiczną kontynentu (na wzór Unii Europejskiej). W 2002 roku na konferencji w Durbanie OJA postanowiła się rozwiązać, a w jej miejsce powołano Unię Afrykańską.
13 AFRYKAŃSKIE INSTYTUCJE SUBREGIONALNEWspólnota Gospodarcza Państw Afryki Zachodniej- regionalna organizacja zrzeszająca 15 państw Afryki Zachodniej powstała na mocy traktatu z Lagos podpisanego 28 maja Głównym celem ECOWAS jest promowanie integracji ekonomicznej. ECOWAS przyczyniła się również w swojej historii do przywracania pokoju w Afryce Zachodniej.
14 Wspólnota Gospodarcza Państw Afryki Zachodniejregionalna organizacja zrzeszająca 15 państw Afryki Zachodniej powstała na mocy traktatu z Lagos podpisanego 28 maja Głównym celem ECOWAS jest promowanie integracji ekonomicznej. ECOWAS przyczyniła się również w swojej historii do przywracania pokoju w Afryce Zachodniej Siedzibą organizacji jest Abudża, stolica Nigerii. ECOWAS przyczyniła się również w swojej historii do przywracania pokoju w Afryce Zachodniej. Siły państw należących do regionalnej organizacji ogłosiły swój udział w misjach w Liberii, Sierra Leone (ECOMOG). Misje te pierwotnie nieautoryzowane oficjalnie przez Radę Bezpieczeństwa ONZ, jednakże były politycznie wspierane i nadzorowane. W rezolucji RB ONZ nr 1132, po raz pierwszy nie zastosowano ogólnej formuły upoważnienia dla sił przywracania pokoju, jednak wymieniono ECOWAS z nazwy nadając jej legitymizację do prowadzenia operacji w Sierra Leone Na mocy RB ONZ nr 2085 z 2013 w Mali podczas tamtejszej wojny domowej uruchomiono operację AFISMA pod egidą ECOWAS
15 MRU powołana w 1973r. Głównym jego celem było wypracowanie stałego mechanizmu zapobiegania konfliktom i ich rozwiązywania, monitorowania praw człowieka oraz promowanie pokoju i rozwoju w rejonie MRU- powołana w 1973r. Głównym jego celem było wypracowanie stałego mechanizmu zapobiegania konfliktom i ich rozwiązywania, monitorowania praw człowieka oraz promowanie pokoju i rozwoju w rejonie.
16 Wspólnota Rozwoju Afryki PołudniowejCelem organizacji jest ujednolicenie polityki gospodarczej , rozejmowe rozwiązywanie konfliktów, zwalczanie wszelkich form szykanowania i prześladowań wewnątrzpaństwowych oraz międzynarodowych, zacieśnianie więzi gospodarczych, społecznych i politycznych. Wspólnota Rozwoju Afryki Południowej - organizacja założona przez rządy dziewięciu południowoafrykańskich krajów: Angoli, Botswany, Lesotho, Malawi, Mozambiku, Suazi, Tanzanii, Zambii i Zimbabwe. W późniejszych latach dołączyły się: Demokratyczna Republika Konga, Madagaskar (zawieszony wskutek zamachu stanu z 2009, Mauritius, Namibia, Seszele i Południowa Afryka. Jest następcą powstałej w 1980 roku Południowoafrykańskiej Konferencji ds. Koordynacji Rozwoju (SADCC) Celem organizacji jest ujednolicenie polityki gospodarczej, rozejmowe rozwiązywanie konfliktów, zwalczanie wszelkich form szykanowania i prześladowań wewnątrzpaństwowych oraz międzynarodowych, zacieśnianie więzi gospodarczych, społecznych i politycznych. Efektem było m.in. rozwinięcie infrastruktury w zakresie transportu drogowego i kolejnictwa między krajami członkowskimi.
17 Preferencyjna Strefa Handlowa (PTA)- powołana przez Kraje Południowej Afryki w 1981 roku. Miała sprzyjać kooperacji gospodarczej w dziedzinach handlu, przemysłu, rolnictwa i transportu. Należeli do niej wszyscy członkowie SADC z wyjątkiem Botswany Wspólny Rynek Afryki Wschodniej i Południowej (COMESA) - ugrupowanie integracji gospodarczej założone 5 listopada 1993r w Kampali na mocy traktatu podpisanego przez 15 państw afrykańskich. Umowa weszła w życie 8 grudnia 1994r. W 2000 r. państwa COMESA utworzyły strefę wolnego handlu, a w 2009 r. unię celną.
18 Najważniejszym organem IGAD jest Zgromadzenie Szefów Państw i Rządów Międzyrządowa Organizacja ds. Rozwoju – powstała w 1996, jako następczyni Międzynarodowej Władzy ds. Suszy i Rozwoju (IGADD), powstałej w 1986. Najważniejszym organem IGAD jest Zgromadzenie Szefów Państw i Rządów Jednym z największych osiągnięć stowarzyszenia jest przyczynienie się do zawarcia pokoju w Sudanie w 2005 Przyczyną założenia IGAD było wystąpienie wielkiej klęski suszy w latach 70. i 80. XX w. Jednym z najważniejszych problemów z jakimi walczą członkowie to deficyt wody pitnej. Siedziba organizacji ma swoje miejsce w stolicy Dżibuti noszącej taką samą nazwę jak państwo. Do IGAD należy 6 państw - Dżibuti, Etiopia, Kenia, Somalia, Sudan i Uganda Najważniejszym organem IGAD jest Zgromadzenie Szefów Państw i Rządów, natomiast pozostałe to: Rada Ministrów, Komitet Ambasadorów, Sekretariat, Dyrektoriat ds. Współpracy Gospodarczej i Rozwoju Społecznego, Dyrektoriat ds. Rolnictwa i Środowiska, Dyrektoriat ds. Pokoju i Bezpieczeństwa, Dyrektoriat ds. Administracji i Finansów oraz Unia Międzyparlamentarna IGAD z siedzibą w stolicy Etiopii, Addis Abebie. Jednym z największych osiągnięć stowarzyszenia jest przyczynienie się do zawarcia pokoju w Sudanie w 2005
19 Wspólnota Państw Sehelu i Sahary (COMESSA)- powstała w 1997 rokuWspólnota Państw Sehelu i Sahary (COMESSA)- powstała w roku. Wspólnie z przedstawicielami OJA wspierała proces pokojowy między Etiopią i Erytreą. Jednym z jej celów jest dążenie do poprawy poziomu życia społeczeństw, rozwój handlu oraz stworzenie warunków do wolnego przepływu ludzi i towarów.
20 Na początku grudnia 2000 r. Przedstawiciele OJA oraz 6 regionalnych wspólnot gospodarczych podpisali protokół mówiący o zasadach współpracy. Wszystkie organizacje poprały wyznaczone cele jedności afrykańskiej, aktywnego współdziałania i integracji kontynentu. Sekretarz generalny OJA potraktował to porozumienie jako ważny krok w kierunku powołania Unii Afrykańskiej.
21 Militarna interwencjaTak jak mówi się o światowej czołówce państw najbardziej rozwiniętych, w taki sam sposób można wyznaczyć państwa zmierzające w przepaść, dla których widmo totalnej zapaści jest bardzo bliskie urzeczywistnienia. Do państw takich zalicza się ponad 50 z prawie 200 obecnie istniejących, a państwa afrykańskie stanowią tutaj jądro problemu. W walce przeciwko ubóstwu wojna domowa tworzy błędne koło - wojna powoduje ubóstwo, a mniejsze przychody przyczyniają się do napięć. Mniejszy wzrost oznacza duże bezrobocie, a zatem wielu wściekłych młodych mężczyzn gotowych do walki. Konflikt niszczy również infrastrukturę i odstrasza inwestorów, zostawiając jeszcze mniej możliwości. Budowanie pokoju jest najważniejszą częścią rozwiązywania problemu ubóstwa.
22 Siły zewnętrzne Najważniejsze zadania działań sił zewnętrznych wg. Poula Collier'a: Przyrócenie porządku Utrzymywanie pokoju Zapobieganie zamachom stanu
23 Przywracenie porządkuKonflikt w Somalii Obalenie somalijskiego dyktatora Siada Barre w 1991 roku Ingerencja amerykańskich mediów Klęska wojsk amerykańskich Do 1995 roku zginęło tysięcy osób Interwencja "nowoczesnych" wojsk w wojny cywilne (rozpowszechnianie terroryzmu, epidemii oraz narkomanii) Masowa emigracja młodych mężczyzn z Somalii Przywracanie porządku zamiast stosowanie dyfensywy Mowa tu konflikcie zbrojnym, zapoczątkowanym obaleniem somalijskiego dyktatora Siada Barre w. W wojnę domową angażowały się siły ONZ, Etiopii, a także Unii Afrykańskiej. Obecnie toczy się piąta faza konfliktu, która charakteryzuje się wojną między klanami somalijskimi. 17 stycznia 2013 Stany Zjednoczone uznały rząd Somalii jako reprezentatywne władze kraju. To pierwszy tego typu krok po Uznanie ogłosiła sekretarz stanu USA Hillary Clinton podczas spotkania z prezydentem Hassanem Sheikhiem Mahamudem. Clinton powiedziała, że "pierwszy raz od ponad 20 lat" Somalia posiada "reprezentatywny rząd" oraz instytucje polityczne. Dodała, że przemiany w Somalii otworzyły nowy etap w stosunkach amerykańsko-somalijskich. W 1993 roku, po wkroczeniu wojsk amerykańskich na terytorium Somalii zginęło 18 żołnierzy. Sprawa ta została nagłośniona przez amerykańskie mefia, co w konsekwecji spotkało się z krytyką ze strony opinii publicznej. Chociaż pierwotnie interwencja w Somalii miała być medialnym wyczynem, który planowano wykorzystać podczas kampani wyborczej. W ostateczym rozrachunku stała się klęską. Ze strachu przed kolejnymi ofiarami wojska zaczęły wycofywać się z terenów Somalii. Stwierdzono, że bezpieczniejszą opcją będzie unikanie interwencji. Jużniedługo okazało się, że to rozumowanie było błędne. Kiedy W Rwandzie wybuchło powstanie, Amerykanie chcieli uniknąć sytuacji z Somalii. Tak w 1994 roku w tragiczny sposób zginęło pół milniona osób, wszystko przez niewystarczająca interwencję z zewnątzr. Poul Collier w swojej książce „The bottom line” zaznacza, że mimo iż walki trwają wewnątrz grenic afryki oddziaływują one na cały świat poprzez rozprzestrzenianie sie terroryzmu, emidemii czy narkomanii. Ważnym pytaniem staje sie to czy lepiej aby za problemy trzeciego świata umierali zwykli obywatele, czy też żołnierze, którzy przystępując do armii, stają się ochotnikami, którzy walczą o pokój. Jeśli z kolei ktoś przyjmuje postawę bierną, twierdząc, że problemy Trzeciego Świata, o których słyszy się w mediach, nie dotyczą państw rozwiniętych, jest w ogromnym błędzie. Państwa należące to biednego Południa to nie odległa planeta. Ludzie zamieszkujący ten region oddychają tym samym powietrzem, mają takie same prawa i potrzeby jak pozostała część populacji i chcą być traktowani tak jak inni. Konflikty mające swoje podłoże w wojnach domowych często nie zamykają się w granicach jednego państwa, a szkody, jakie ze sobą niosą, obejmują obszar znacznie większy, niż mogłoby się to wydawać. Coraz szybciej postępujący proces globalizacji oraz łatwiejszy przepływ informacji i towarów oznaczają sprzyjanie także takim zjawiskom jak handel narkotykami, bronią oraz łatwiejsze rozprzestrzenianie się chorób. Niewielkie, pogrążone w konfliktach państwa, na których istnieniu nikomu nie zależy, są najczęstszym ich źródłem. Są one także idealnym podłożem organizowania się i rozwoju działalności grup terrorystycznych oraz wszelkiej innej przestępczości międzynarodowej. Pomimo że wojny domowe wydają się problemem czysto wewnętrznym, państwa w nich pogrążone nie powinny być pozostawiane same sobie.
24 Utrzymywanie pokoju Obrońcy pokoju wysyłani na obszary nieobjęte konfliktami, Brak wsparcia dla obszarów wyzowolonych z konfliktu Dlaczego państwa Trzeciego Świata są dużo bardziej narażone na wybuch konfliktów niż pozostałe? Między innymi ze względu na zastraszająco niski dochód. Oczywiście, można się zastanawiać, czy to wojna prowadzi do zubożenia społeczeństwa, czy ubóstwo jest przyczyną konfliktów, ale nie jest to tutaj kluczowym problemem. Fakty wskazują na to, że jest to proces, który sam się nakręca, i państwo, które raz wpadło w ten wir, może mieć ogromne problemy z ponownym wypłynięciem na powierzchnię. Oba te zjawiska zachodzą równolegle: zła sytuacja gospodarcza państwa zwiększa ryzyko wybuchu wojny domowej, a ta z kolei tylko pogarsza jego położenie. Z tego też względu regiony, w których odnotowano występowanie wojen domowych czy też innych konfliktów, nie powinny być pozostawione same sobie, ponieważ może to doprowadzić do ich samozagłady. Po sprawie Rwandy militarna interwencja znacznie się wmocniła. Do niektórych miejsc wysyłano co raz więcej oddzialów zbrojnych do innych mniej. Collier zauważ, że tak zwani obrońcy pokoju Narodów Zjednoczonych wysyłano najczęściej na obszary, na których sytuacja nie zagrażała życiu zołnierzy. Nawet jeśli oddział wysłoano to obszarów zagrożonych walką, żołnierze starali się omijać wszelkie sytuacje, które mogłyby zagrażać ich życia. Doskonałym przykładem na to, jak nie powinno wyglądać udzielanie pomocy, są działania, a właściwie brak jakiejkolwiek reakcji wojsk holenderskich stacjonujących w Bośni w 1995 roku na dokonującą się tam masakrę ludności. Przede wszystkimi jednak pomoc społeczności międzynarodowej nie może się ograniczać do interwencji militarnych, ponieważ często koniec wojny domowej wcale nie oznacza rozwiązania konfliktu w danym regionie. Podejmując się mediacji oraz posiadając większe doświadczenie w rozwiązywaniu konfliktów, państwa Północy powinny wspierać proces pokojowy Południa oraz pomagać w budowaniu ładu społecznego. Nie można zapominać, że państwo, które dopiero co zakończyło wojnę, jest najbardziej zagrożone jej ponownym wybuchem ze względu na wciąż słaby system i nierozwinięte jeszcze instytucje. Pomoc w tworzeniu administracji państwowej w takich przypadkach jest bezcenna, ale powinna działać jedynie na zasadzie wsparcia, a nie być narzuconym z góry reżimem.
25 Zapobieganie zamachom stanuArmia francuska w Afryce Dyktator Gnassingbé Eyadéma Zagrożenie zamachem stanu Armia francuska w Afryce W polityce stało się popularne zaznaczanie, że armie krajów bogatych nie mają już wpływu w krajach Afryki. Mimo to Fracja posiadała ogromne siły militarne na Wybrzeżu Kości Słoniowej, których nie warzyli się wykorzytać. Dla przykłady w 1999 roku małemu francuskiemu oddziałowi pozowlono zorganizować zamach stanu przeciwko prawomocnemu rządowi, mimo iż w kraju stacjonowało 2000 żołnierzy. W 1999 doszło do pierwszego w kraju wojskowego zamach stanu, który stał się początkiem nieustannych konfliktów. Konan-Bédié został obalony, władzę przejął Narodowy Komitet Ocalenia Publicznego z gen. R. Guei na czele, zawieszono konstytucję i rozwiązano parlament. W 2000 nowe władze powołały rząd tymczasowy z udziałem przedstawicieli armii i różnych partii politycznych. Postanowienia nowej konstytucji z 2000 dopuszczały kandydowanie na stanowisko prezydenta tylko osobom, których rodzice pochodzą z Wybrzeża. Uniemożliwiło to udział w wyborach A. Ouattary, pochodzącego z Burkina Faso przywódcy opozycyjnej, partii reprezentującej głównie muzułmanów zamieszkujących północ kraju, w dużej mierze imigrantów. Ważną kwestią było to, że armia francuska, zamiast stłumić zamach stanęła pomiędzy rebeljantami a rządem odseparowując ich od siebie, co w rzadnym stopniu nie zbliżyło do zażegnania konfliktu. Dyktator Gnassingbe Eyadema Eyademy przez 38 lat sprwaował władze w Tago. Jego dyktatura zrujnowała państwo ekonomicznie jak, a stanowiska polityczne dostawały osoby wybrane przez Eyadema. Po śmierci dyktatora jego syn ogłosił się prezydentem. Według Afrykańskiej Koalicji zakwalifikowała te działania jako zamach stanu i nalegała na rozpoczęcie procesu konstytucyjnego. Ostatecznie Gnassingbe zgodził się na prawomocne wybory, zdecydował że sam je przeprowadzi oraz że będzie jednym z kandydatów, w ostatecznym rozrachuku jednak to on sam ogłosił się zwycięzcą. Co mogło zpobiec takiemu obrotowi wydarzeć. Może militarna interwancja z zewnątrz, która czasowo przejęłaby władzę w państwie i doprowadziła do zaprzestania korupcji i zamachów stanu. Może szybka reakcja Narodów Zjednoczonych doprowadziłaby do obalenia Gnasingbe.
26 Aleksandra Sroka Anna Stach Kinga MarćDziękujemy za uwagę Aleksandra Sroka Anna Stach Kinga Marć