1 PwC Partnerstwo publiczno-prywatne w świetle nowych rozwiązań legislacyjnych Przykłady projektów PPP w Wielkiej Brytanii i Hiszpanii Wykorzystanie środków unijnych Listopad 2008

2 PricewaterhouseCoopers Listopad 2008 Slide 2 Ogólne rekomendacje dla krajów planujących wdrożenie formuły PPP Zastosowanie sprawdzonych modeli stosowanych w innych krajach i rozpoczęcie od projektów pilotażowych; Stworzenie metodologii racjonalnego wyboru i przygotowania przedsięwzięć do realizacji w PPP; Podniesienie kompetencji administracji i stworzenie instytucji wspierającej realizację PPP; Zapewnienie strumienia transakcji poprzez stworzenie instytucji i regulacji sprzyjających rozwojowi innowacyjnych sposobów finansowania inwestycji; Stworzenie sprawnego systemu zamówień publicznych w kontekście PPP, zapewniającego transparentność i neutralność; Zrozumienie potrzeb i możliwości rynku; Stosowanie rozwiązań innowacyjnych jako sposobu na zapewnienie wzrostu jakości usług i lepszego wskaźnika korzyści.

3 PricewaterhouseCoopers Listopad 2008 Slide 3 Zarówno Wielka Brytania jak i Hiszpania są uważane za kraje przodujące w rozwoju i wdrożeniach PPP Wielka Brytania Wartość projektów zamkniętych w 2006 7 788 mln EUR Średnia wartość projektu 169 mln EUR Sektory Służba zdrowia, sektor obronny i penitencjarny, transport (drogi i koleje), edukacja, budownictwo społeczne, utrzymanie dróg, oświetlenie uliczne, rewitalizacja, Odpady komunalne System instytucjonalny HM Treasury i Partnerships UK, PPP Taskforce, 4 Ps Rozwiązania prawne Brak odrębnego prawa PPP, standaryzacja postępowań, umów, wytyczne, zgoda Ministerstwa Finansów Hiszpania Wartość projektów zamkniętych w 2006 6 864 mln EUR Średnia wartość projektu 361 mln EUR Sektory Drogi, służba zdrowia (w tym usługi medyczne), lotniska, koleje, sektor penitencjarny, edukacja sektor wodny (w tym odsalanie) System instytucjonalny Foro PPP – organizacja największych wykonawców PPP oraz ekspertów Rozwiązania prawne Nowelizacja Ustawy o Kontraktach Sektora Publicznego obejmująca Ustawę o Umowach PPP, standaryzująca i definiująca alokację ryzyka i dozwolone mechanizmy płatności.

4 Studia przypadku

5 PricewaterhouseCoopers Listopad 2008 Slide 5 PPP w transporcie Drogi miejskie MADRID CALLE 30, HISZPANIA, MADRYT Największa inwestycja tego typu w Europie, część „miejskiej odnowy” Madrytu Cel:Droga alternatywna przez miasto, zwolnienie przestrzeni pod planowaną rewitalizację i zazielenienie miasta. Inwestycja obejmuje m.in. budowę tuneli pod miastem oraz modernizację istniejącej infrastruktury Zamawiający: Rada Miasta Madryt Wykonawca: Madrid Calle 30 Okres koncesji: 35 lat (do 2040 roku) Wartość: Powyżej 4 mld EUR (dwa etapy – 2,8 mld i 1,2 mld EUR) Płatności: Za dostępność, standardy jakości wpisane w kontrakcie – kary w przypadku niespełnienia standardów Charakterystyka: Umieszczenie trzypasmowej obwodnicy w tunelu (56 km tuneli na 99 km długości obwodnicy); projekt podzielony na 16 faz i 4 regiony. Stan: Zamknięcie finansowe 1-szego etapu, etap został oddany w 2008 Przykładowe projekty PPP w wybranych podsektorach Historia projektu: 2003Rozpisane przetargi lipiec 2004Zamknięcie komercyjne pierwszego etapu wrzesień 2004Początek budowy pierwszego etapu

6 PricewaterhouseCoopers Listopad 2008 Slide 6 Przykładowe projekty PPP w wybranych podsektorach Ryzyka Koncesjonariusz ponosi ryzyka związane z budową i dostępnością Finansowanie Madrid 30 Calle jest w 80% własnością partnera publicznego, 20% mają ACS i Ferrovial (razem kapitał własny to 20% finansowania projektu) Kapitał obcy Etap 1 – kredyt bankowy 2,5 mld EUR, 114 mln EUR pożyczek podporządkowanych, 400 mln EUR kredytu pomostowego, 1,5 mln kredytu EBI Eurostat uznał, że wskutek 80% udziału strony publicznej w kapitale własnym, dług projektu obciąża budżet miasta Istotne wydarzenia Przekroczenie planowanych kosztów Zarzuty co do wpływu inwestycji na środowisko Przekroczenie terminu oddania do użytkowania (ustalony był maj 2007 r.) Projekt otrzymał w 2005 roku nagrody „Kontraktu Roku” od: INFRASTRUCTURE JOURNAL EUROMONEY MADRID CALLE 30, HISZPANIA, MADRYT

7 PricewaterhouseCoopers Listopad 2008 Slide 7 STRUKTURA PARTNERSTWA I FINANSOWANIE TRANSAKCJI * EBI i banki komercyjne: Caja Madrid, Societe Generale, Dexia Sabadell, Instituto de Credito Official i inne Spółki budowlane (Necso, Ferrovial Agroman, FCC, ACS Dragados) kapitał własny 20% Pożyczka podporządkowana kontrakt budowlany Płatności okresowe za zarządzanie i utrzymanie Opłaty za zarządzanie Miasto Madryt MADRID CALLE 30 PPP Udziałowcy (Ferrovial, ACS Dragados) Banki* kredyt Koncesja kapitał własny 80% Umowa o eksploatację

8 PricewaterhouseCoopers Listopad 2008 Slide 8 PPP w sektorze penitencjarnym Więzienie HMP Altcourse, Wielka Brytania Modelowy przykład udanego więzienia PPP. Cel:Budowane od podstaw więzienie na 600 osadzonych; inwestor prywatny zapewnia budowę i pełen zakres eksploatacji, w tym usługi penitencjarne. Zamawiający: Her Majesty’s Prison Service Wykonawca: Carillion Koncesjonariusz:Fazakerley Prison Services Limited Okres koncesji: 25 lat Wartość: Powyżej 100 mln GBP Płatności: Za dostępność, standardy jakości wpisane w kontrakcie – kary w przypadku niespełnienia standardów. Stawka dzienna obejmuje opłatę stałą, opłatę indeksowaną wg wskaźnika wzrostu kosztów cen detalicznych i wzrostu zatrudnienia. Charakterystyka: 600 miejsc, utrzymanie zgodnie z umownymi standardami, usługi penitencjarne, także resocjalizacja zgodne z narodowymi przepisami. Stan: Funkcjonuje od 1997 roku Przykładowe projekty PPP w wybranych podsektorach Historia projektu: 1993Rozpisane przetargi koniec 1995Zamknięcie komercyjne Grudzień 1997Przekazanie do użytkowania

9 PricewaterhouseCoopers Listopad 2008 Slide 9 Przykładowe projekty PPP w wybranych podsektorach Ryzyka Koncesjonariusz ponosi ryzyka związane z projektowaniem, budową, dostępnością oraz eksploatacją; Ryzyko regulacyjne jest dzielone; Ryzyko obłożenia ponosi sektor publiczny. Finansowanie 95,5 mln GBP w formie pożyczki aranżowanej przez banki ABN Amro i Bank of America; 4,5 mlne GBP kapitału własnego inwestorów. Istotne wydarzenia Konieczność dwukrotnego powtarzania przetargu, gdyż żadna z pierwotnych ofert nie przeszła kwalifikacji. Kryteriami wyboru ofert były cena, jakość, innowacja oraz zdolność do rzetelnej realizacji prac. Zmiana umowy umożliwiająca niwelację punktów karnych przez podejmowanie dodatkowych prac na rzecz więźniów, np. w dziedzinie oświaty. Stworzenie modelowych praktyk w zakresie PPP w sektorze penitencjarnym. Więzienie Fazakerley, Wielka Brytania

10 PricewaterhouseCoopers Listopad 2008 Slide 10 Struktura koncesji na więzienie HMP Altcourse (Fazakerley) Koncesjonariusz: Fazakerley Prison Services Limited* Więźniowie HM Prison Service/ Home Office Spółka zarządzająca: Group 4 Management Service Wykonanie projektu i robót budowlanych: Carillion Bank, główny aranżer: ABN AMRO Bank of America Doradcy: Finansowi Prawni Ubezpieczeniowi Doradcy: Finansowi Techniczni Prawni Ubezpieczeniowi Umowa o doradztwo Umowa o doradztwo Płatności za dostępność 25-letnia koncesja obejmująca projekt, budowę, zarządzanie i finansowanie Umowa kredytowa Umowa o zarządzanie Umowa o roboty budowlane * Spółkę specjalnego przeznaczenia zawiązały między sobą Carillion oraz Group 4 Falck. W 2004 roku dwa fundusze PE przyjęły od Group 4 Falck aktywa obejmujące między innymi portfel koncesji w sektorze penitencjarnym, tworząc Global Solutions Ltd. Przykładowe projekty PPP w wybranych podsektorach

11 PPP a fundusze UE

12 PricewaterhouseCoopers Listopad 2008 Slide 12 Łączenie PPP z funduszami UE Formuła łączenia finansowania w schemacie PPP oraz grantów UE jest wspierana przez Komisję Europejską, gdyż: środki publiczne (w tym fundusze UE) mogą nie być wystarczające dla realizacji projektów o dużej wartości; pozwalają na transfer ryzyka; środki UE mogą zostać wykorzystane na rzetelne przygotowanie projektu; pozwalają na realizację strategii wielu krajów, polegającej na zwiększeniu udziału sektora prywatnego w realizacji inwestycji i dostarczaniu usług publicznych. Do tej pory zrealizowano relatywnie niewiele projektów mieszanych, takie jak obwodnica Aten i lotnisko w Atenach, lub linia kolejowa Perpignon – Figueras.

13 PricewaterhouseCoopers Listopad 2008 Slide 13 Istotne kwestie związane z mieszanymi PPP Projekty muszą spełniać wymogi finansowania przez UE i jednocześnie być atrakcyjne dla sektora prywatnego; Przygotowanie jest procesem długotrwałym, konieczne jest spełnienie wymogów UE oraz analizy finansowe właściwe dla projektów PPP Konieczne jest przeprowadzenie w sposób staranny procedury przetargowej aby uniknąć ryzyka nadmiernego przedłużenia przygotowania Pomoc publiczna – brak jest wytycznych UE dotyczących projektów PPP W projektach generujących przychody, konieczne jest ich staranne wyliczenie i monitorowanie, tak aby uniknąć ryzyka zwrotu dotacji z tytułu przekroczenia przewidywanych przychodów. Aktualnie trwają prace studyjne JASPERS, mające na celu wyjaśnienie niejasnych kwestii oraz opracowanie podręcznika „Jak zrealizować mieszane PPP”. Łączenie PPP z funduszami UE

14 © 2008 PricewaterhouseCoopers. All rights reserved. “PricewaterhouseCoopers” refers to the network of member firms of PricewaterhouseCoopers International Limited, each of which is a separate and independent legal entity. *connectedthinking is a trademark of PricewaterhouseCoopers LLP (US). PwC Dziękuję! Alina Sarnacka [email protected] +48 22 523 40 82 +48 502 18 40 82 www.pwc.com