1 Racjonalna gospodarka wodna jako element zrównoważonego rozwojuZbigniew Gieleciak Prezes Zarządu Regionalnego Centrum Gospodarki Wodno – Ściekowej S.A. Pełnomocnik Prezydenta Miasta Tychy (MAO) ds. Realizacji Projektu Funduszu Spójności Nr 2004/PL/16/C/PE/024 „Gospodarka Ściekowa w Tychach” 1
2 Rozwój RCGW S.A. oparty na trzech filarach Zrównoważonego Rozwoju:Jakakolwiek strata materiałów, energii czy innych zasobów to nieefektywność w produkcji, a odpad oznacza złe wykorzystanie zasobu. Dlatego zanieczyszczenie jest równoważne nieefektywności procesu i stanowi jeszcze jeden cel, który wszyscy, zobowiązani do poprawy organizacyjnej wydajności i jakości produktu, muszą uwzględnić. R. F. Mannion (1996) Rozwój RCGW S.A. oparty na trzech filarach Zrównoważonego Rozwoju: 1) Środowisko 2) Ekonomia 3) Społeczeństwo
3 TRÓJKĄT WIEDZY I FILARY DZIAŁALNOŚCI RCGW S.A.EDUKACJA EKONOMIA EKOLOGIA Bezemisyjność lub minimalna emisja do środowiska Minimalizacja ilości powstających na OŚ odpadów Optymalizacja ścieków dopływających i racjonalizacja procesów technologicznych Samowystarczalność energetyczna Racjonalizacja wykorzystania wody
4 Bezemisyjność lub minimalna emisja do środowiska Ochrona wodyObszar techniki i technologii Wyznaczanie trendów w dziedzinie oczyszczania ścieków - stworzenie OŚ zaliczanej do najnowocześniejszych i najekonomiczniejszych obiektów tego typu w kraju. Bezemisyjność lub minimalna emisja do środowiska Ochrona wody Bardzo wysoki efekt zastosowanych technologii - stopień redukcji zanieczyszczeń. Spełnianie (z wyraźną nadwyżką) wymogów określonych w pozwoleniu wodnoprawnym. Duża elastyczność prowadzenia procesu - oczyszczanie ścieków w wymaganym stopniu nawet w sytuacji występowania zwiększonego przepływu i ładunku. Po wprowadzeniu oczyszczonych ścieków do odbiornika – rzeki Gostynki - wyraźne polepszenie jakości wody w rzece.
5 Redukcja zanieczyszczeńOchrona powietrza kogeneracja - równoczesne wytwarzanie energii elektrycznej i ciepła. odsiarczanie biogazu - oczyszczanie biogazu podczas przepływu gazu przez wielowarstwowe złoże masy czyszczącej (rudę darniową). modernizacja napowietrzania komór biologicznych - zastąpienie przestarzałych aeratorów powierzchniowych wysokosprawnym napowietrzaniem dropnopęcherzykowym. likwidacja uciążliwych zapachowo poletek ociekowych piasku; biofiltry powietrza Przyjmowanie powietrza z najbardziej uciążliwych obiektów części osadowej. Zbiornik wypełniony złożem pochodzenia naturalnego - korą drzewną zaszczepioną bakteriami likwidującymi zanieczyszczenia gazowe powietrza. Efekt: 95% redukcja przykrych zapachów. hermetyzacja obiektów. Redukcja zanieczyszczeń do powietrza po modernizacji w stosunku do okresu przed modernizacją: SO ,6% NO ,1% CO ,8% CO ,1% pył ,7%
6 Kofermentacja osadów z odpadami –Minimalizacja ilości powstających na OŚ odpadów w tym unieszkodliwianie/zagospodarowanie „zewnętrznych odpadów” Kofermentacja osadów z odpadami – odzysk/unieszkodliwianie odpadów oraz przetwarzanie odpadów pochodzących z zakładów przemysłowych wspólnie z osadami ściekowymi. Korzyści ekologiczne, technologiczne i ekonomiczne wynikające z zastosowania kofermentacji: sposób na ograniczenie emisji do powietrza; odzysk/unieszkodliwianie odpadów; poprawa bilansu składników odżywczych w osadzie (lepsza jakość osadu); trzykrotny wzrost produkcji gazu fermentacyjnego – poprawa bilansu energetycznego oczyszczalni ścieków, produkcja biogazu w ilości: – m3/d; niskie koszty implementacji.
7 Samowystarczalność energetycznaOpracowanie i konsekwentna realizacja strategii energetycznej w Spółce. Osady ściekowe podstawą wytwarzania biogazu wykorzystywanego do produkcji energii elektrycznej i ciepła. Pokrycie zapotrzebowania na energię elektryczną wynosi 146% (dane za 2013r.) Ilość wytwarzanej energii zaspokoi potrzeby energetyczne 16-tysięcznego miasta Korzyści ekologiczne: biogaz alternatywą dla nieodnawialnych źródeł energii; likwidacja niskowydajnych, awaryjnych kotłów koksowych; produkcja czystej energii z OZE. Korzyści ekonomiczne: sprzedaż energii elektrycznej; sprzedaż świadectw pochodzenia; zmniejszenie kosztów eksploatacyjnych.
8 Racjonalizacja wykorzystania wodyZastosowanie ścieku oczyszczonego jako wody technologicznej na OŚ – ograniczenie zużycia wody pitnej w wysokości ponad 120 tys. m3 /rok (dane za 2013 r.). Zastosowanie hydroforu oraz filtra własnego projektu: Efekt: ograniczenie zużycia energii elektrycznej i zmniejszenie kosztów eksploatacji o 31%.
9 Optymalizacja ścieków dopływających i racjonalizacja procesów technologicznychBadania, kontrola, automatyzacja, zapobieganie PROJEKT „GOSPODARKA ŚCIEKOWA W TYCHACH” Beneficjent: Gmina Tychy wybudowanie i zmodernizowanie ponad 337 km sieci kanalizacji sanitarnej i deszczowej, adaptacja 23 km kanalizacji ogólnospławnej na kanalizację sanitarną i deszczową, uregulowanie przeszło 33 km rowów i potoków – jedyny w Polsce projekt zakładający regulację odbiornika zrzutu wód deszczowych, wybudowanie 28 przepompowni ścieków.
10 Regulacja rowów i potoków: Po realizacji ProjektuStan przed Projektem Po realizacji Projektu Efekt ekologiczny, wyrażający się w ilości nieruchomości przyłączonych do kanalizacji sanitarnej, wynosi niemal 100%, co stawia gminę Tychy na jednym z pierwszych miejsc wśród beneficjentów, którzy zrealizowali podobne inwestycje w swoich miastach.
11 Obszar badań i rozwoju (B+R)utworzenie centrum badawczego poprzez założenie Centrum Innowacji i Wdrożeń BIOINWEST Sp. z o.o Wiedza (w tym wiedza o wiedzy) i doświadczenie jako największy potencjał RCGW S.A. Stanowisko badawcze mini WKF – modelowy układ komór fermentacyjnych, służący do badań nad optymalizacją i dalszą intensyfikacją procesu fermentacji metanowej. Stanowisko badawcze mini C-Tech – laboratoryjny model reaktorów C-Tech; analiza możliwości zastosowania różnych ścieków przemysłowych jako dodatkowego źródła węgla.
12 Stanowisko do ultrafiltracji - sprawdzenie efektywności ultrafiltracji membranowej i możliwości uzyskania poprawy jakości ścieków oczyszczonych (usunięcia jonów metali ciężkich, chlorków, siarczanów). Stanowisko do dezynfekcji ścieków przy użyciu lamp UV – możliwość wykorzystania ścieków w zakładach przemysłowych – usunięcie ponad 99% bakterii.
13 Zarządzanie w oparciu o zrównoważony rozwójW celu zapewnienia odpowiedniej jakości prowadzenia procesów w ramach systemu zarządzania stworzono cały system powiązanych ze sobą procedur oraz instrukcji, których stosowanie i przestrzeganie przez pracowników decyduje o prawidłowej pracy Spółki. Instrumenty zarządzania System Zarządzania Bezpieczeństwem i Higieną Pracy wg Normy PN-N 18001 System Ekozarządzania i Audytu we Wspólnocie (EMAS) System Controllingu Strategicznego Strategia Społecznej Odpowiedzialności Biznesu wg Normy SA 8000 Zrównoważona/strategiczna karta wyników System Zarządzania Śrosowiskiem wg Normy PN-EN ISO 14001:2004 Zarządzanie zasobami ludzkimi System Zarządzania Energią PN-EN ISO 50001:2012 System Customer Contact Centres wg Normy EN 15838 System Zarządzania Jakością wg Normy PN-EN ISO 9001:2008
14 Woda źródłem inspiracji dla ekoinnowacyjnych, prospołecznych projektówProjekt: Budowa Parku Wodnego w Tychach jako przykład racjonalnej gospodarki energetycznej opartej o OZE W Parku Wodnym w Tychach znajdą się m.in.: surfing, basen ze sztuczną falą, rwąca rzeka, wodospady, gejzery, wysepki, 4 zjeżdżalnie o różnej długości i zewnętrzny basen rekreacyjny czynny cały rok. Sama powierzchnia luster wody to ponad 1,6 tysiąca metrów kwadratowych. W kompleksie skorzystać będzie można także z saun wewnętrznych i zewnętrznych, strefy SPA i wellness, siłowni oraz ze strefy gastronomicznej. Jedną z atrakcji, wyróżniającą tyski park wodny spośród innych tego typu obiektów, będzie Edukatorium - strefa, w której będzie można poprzez zabawę prowadzić doświadczenia i zgłębiać tematykę szerokorozumianej WODY.
15 Podsumowanie: Racjonalizacja prowadzonych procesów,kierowanie się przy wyborze technologii i rozwiązań nie tylko niskim wskaźnikiem inwestycyjnym i eksploatacyjnym, ale również, a może przede wszystkim, wysokimi wymaganiami środowiska przyrodniczego, współpraca na rzecz ochrony środowiska, wdrażanie systemów zarządzania środowiskowego jako przykład zrównoważonej konsumpcji i produkcji oraz zrównoważonej polityki przemysłowej w RCGW S.A. Jako nieodłączny element zrównoważonego rozwoju RCGW S.A. promuje również wzorce eko-zachowań oraz efektywnie działa na rzecz wzrostu świadomości ekologicznej.
16 Dziękuję za uwagę Zbigniew GieleciakPrezes Zarządu Regionalnego Centrum Gospodarki Wodno – Ściekowej S.A. Pełnomocnik Prezydenta Miasta Tychy (MAO) ds. Realizacji Projektu Funduszu Spójności Nr 2004/PL/16/C/PE/024 „Gospodarka Ściekowa w Tychach”