1 Reaktory termojądrowe Kraków, 19.05.2016 www.agh.edu.pl Autor: Paulina Plucińska ZiIP gr.2

2 Spis treści Historia Co to jest fuzja termojądrowa ? Energia Słońca Fuzja na Ziemi Termomak ITER Podsumowanie www.agh.edu.pl

3 Historia Lata 30 XX wieku – pierwsze badania Lata 50 XX wieku – dwie maszyny generujące reakcję fuzji 1968 rok – Związek Radziecki - pierwszy Tokamak (Igor J. Tamm i Andriej D. Sacharow) 1983 rok – Wielka Brytania – Tokamak JET

4 Fuzja termojądrowa polega na łączeniu lekkich jąder w nowe, cięższe jądro połączeniu ulegają izotopy wodoru www.agh.edu.pl

5 Warunki lekkie jądra muszą pokonać barierę elektrostatycznego odpychania i zbliżyć się na odległość równą zasięgowi sił jądrowych, które mogą je połączyć odpowiednio wysoka temperatura odpowiednie ciśnienie

6 Energia Słońca reakcja fuzji elektron proton neutron pozyton neutrino promieniowanie gamma

7 Fuzja na Ziemi temperatura 150-200 mln °C ciśnieniu rzędu 1-2 atmosfer surowce: deuter, tryt stan skupienia: plazma

8 Fuzja w reaktorze Elektrownia termojądrowa - https://www.youtube.com/watch?v=mIgPEg4rOQIhttps://www.youtube.com/watch?v=mIgPEg4rOQI Tokamak JET w 1991 roku

9 Tokamak – „toroidalna komora z cewką magnetyczną” urządzenie do przeprowadzania kontrolowanej reakcji termojądrowej komora w kształcie torusa wypełniona zjonizowanym gazem zmienne pole magnetyczne z transformatora prąd elektryczny w pierścieniu gazu wyładowania w gazie jonizacja i ogrzewanie powstanie plazmy utrzymywanie plazmy wewnątrz pierścienia dzięki polu magnetycznemu

10 ITER – International Thermonuclear Experimental Reactor Międzynarodowy Eksperymentalny Reaktor Termonuklearny reaktor i program badawczy lokalizacja: centrum badawcze Cadarache, Francja produkcja na wielką skalę energii z kontrolowanej fuzji jądrowej program na 30 lat (10 lat budowy i 20 lat pracy reaktora) wspólny projekt UE, USA, Rosji, Japonii, Chin, Indii

11 ITER

12 Zalety fuzji termojądrowej: łatwo dostępny surowiec praktycznie niewyczerpalne zasoby paliwa brak emisji gazów cieplarnianych brak odpadów promieniotwórczych wysoki poziom bezpieczeństwa instalacji możliwość natychmiastowego wyłączenia reaktora brak reakcji łańcuchowej

13 Bibliografia Synteza jądrowa - iluzje i fakty, Świat Nauki, nr.251, 7/2012. Energetyka termojądrowa - mit czy bliska rzeczywistość, Magazyn Energetyka Cieplna i Zawodowa nr 4/2014 Fokus.pl – „KTO OPANUJE ENERGIĘ TERMOJĄDROWĄ?” http://energetyka.defence24.pl/290054,ujarzmic-energie-gwiazd-reaktor- termojadrowy-przyszloscia-energetyki http://klimatdlaziemi.pl/index.php?id=64&lng=pl hp://poznajatom.pl/poznaj_atom/fuzja_termojadrowa_energia,485/ https://www.iter.org/ http://big-science.pl/iter/ https://pl.wikipedia.org/wiki/Tokamak

14 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ