1 Źródła Prawa Wspólnotowego Centrum Informacji Europejskiej Aleksander PARZYCH

2 Acquis Communautaire  Prawo Wspólntowe  Polityki wspólnotowe  Orzecznictwo ETS  Prawo zwyczajowe

3 Porządek prawny Wspólnot  Prawo pierwotne  Prawo pochodne w I filarze  Porozumienia międzynarodowe  Prawo pochodne w II i III filarze

4 Pierwotne prawo wspólnotowe  Traktaty założycielskie  Traktat o ustanowieniu Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali (Paryż 1951)  Traktat o ustanowieniu Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej, Traktat o Europejskiej Wspólnocie Energii Atomowej (Rzym 1957)  Zmiany traktatów założycielskich  Traktat o Fuzji Organów (1965)  Jednolity Akt Europejski (1986)  Traktat z Maastricht (1992)  Traktat z Amsterdamu (1997)  Traktat z Nicei (2001)  Traktat Konstytucyjny (2004)

5  Traktaty o przystąpieniy poszczególnych państw  1972 - Dania, Wielka Brytania, Irlandia  1979 - Grecja  1985 - Hiszpania i Portugalia  1994 - Austria, Finlandia, Szwecja  2003 - Polska, Czechy, Słowacja, Węgry, Słowenia, Litwa, Łotwa, Estonia, Malta, Cypr  Przyjęte przez państwa członkowskie protokoły i oświadczenia załączone do traktatów założycielskich Pierwotne prawo wspólnotowe cd

6 Pierwotne prawo wspólnotowe  Zasady ogólne prawa Unii Europejskiej  Zasady traktatowe  Zasady sformułowane przez ETS  Zasady wynikające z kanonów praworządnych i demokratycznych państw  Prawa podstawowe i wolności jednostek

7 Prawo pochodne  Wydane przez jeden lub kilka organów Wspólnot Europejskich  Oparte na kompetencji udzielonej w pierwotnym prawie wspólnotowym

8 Prawo pochodne - wspólnotowe akty prawne  Rozporządzenia  Dyrektywy  Decyzje  Zalecenia  Opinie

9 Rozporządzenia  Mają zastosowanie ogólne  Obowiązują we wszystkich swoich częściach  Stosuje się je bezpośrednio w każdym państwie członkowskim

10 Dyrektywy  Wiążą pod względem zamierzonego celu każde państwo członkowskie, do jakiego są skierowane  Pozostawiają władzom krajowym wybór formy i metod włączenia do systemu prawa krajowego

11 Decyzje  Obowiązują we wszystkich swoich częściach tych, do których są skierowane  Obowiązują bezpośrednio

12 Opinie i zalecenia  Niezobowiązujące akty prawne  Mają charakter polityczny i moralny  Zalecenie wydawane jest z własnej inicjatywy, może być adresowana do państw członkowskich, organów Współnoty lub osób  Opinia wydawana jest na zapytanie, nie może dotyczyć osób

13 Wewnętrzne prawo wspólnotowe  Regulaminy wewnętrzne  Wspólne deklaracje  Porozumienia międzyinstytucjonalne

14 Akty nienazwane (sui generis)  Uchwały  Projekty  Wyjaśnienia  Memoranda  Zawiadomienia  Komunikaty  Sprawozdania  Programy  Plany

15 Rezolucje  zawierają wspólne intencje i opinie na temat ogólnego procesu integracji  wyznaczają kierunek przyszłych prac Rady UE

16 Deklaracje i programy działań  Deklaracje  1. Ogólne, dotyczące rozwoju Wspólnoty, demokracji lub praw fundamentalnych  2. Uchwalane w ramach procesu decyzyjnego Rady UE i dotyczą interpretacji decyzji podejmowanych w łonie Rady  Programy działań  mają na celu realizację programów legislacyjnych i ogólnych celów traktatowych

17 Porozumienia międzynarodowe  Umowy Wspólnot Europejskich  Umowy mieszane  Umowy państw członkowskich UE

18 Prawo wtórne w II filarze  1. Zasady i ogólne wytyczne  2. Wspólne strategie  3. Wspólne stanowiska  4. Wspólne działania  5. Współpraca państw członkowskich UE  6. Umowy międzynarodowe

19 Prawo wtórne w III filarze  1. Decyzje ramowe  2. Decyzje  3. Wspólne stanowiska  4. Konwencje międzynarodowe

20 European Commission - Secretariat General - Task Force 20 PRZED TRAKTATEM KONSTYTUCYJNYM Ponad 15 instrumentów prawnych…. Rozporządzenie Konwencja (Traktat WE) Konwencja (Traktat UE) Dyrektywa Decyzja ramowa Decyzja Decyzja (Tytuł V Traktatu UE) Decyzja (Tytuł VI Traktatu UE) Zasady i stanowiska ogólne Wspólna strategia Działanie Wspólne stanowisko (Tytuł V Traktatu UE) Wspólne stanowisko (Tytuł VI Traktatu UE) Zalecenie Opinia W TRAKTACIE KONSTYTUCYJNYM 6 instrumentów prawnych Ustawa Ustawa ramowa Rozporządzenie Decyzja Zalecenie Opinia Akty ustawodawcze Akty nieustawodawcze WIĄŻĄCE

21 Zasada prymatu prawa wspólnotowego  Kompetencje i procedury dotyczące zawarcia i zmian prawa pierwotnego uregulowane są w krajowym prawie konstytucyjnym  Ranga prawa wspólnotowego nie zależy od rangi ustawy krajowej  Wszystkie obowiązujące normy prawa wspólnotowego są nadrzędne nad normami krajowymi, czyli:  Konstytucją  wcześniejszymi i późniejszymi ustawami krajowymi  wszystkimi prawami niższego szczebla  Wszystkie problemy dotyczące rangi, bezpośredniego skutku i wykładni podlegają jurysdykcji ETS, który respektuje granice wytyczone przez krajowe prawa podstawowe i zasady konstytucyjne

22 Koniec prezentacji Dziękujemy za uwagę