1 Rola jednostki w kształtowaniu bezpieczeństwa własnego i społecznego Agata Gańko

2 Predyspozycje osobowościowe i otoczenie społeczne jako czynniki ryzyka stania się ofiarą Predyspozycje osobowościowe: Ofiary pasywneOfiary prowokujące

3 Ofiary pasywne: Z reguły wrażliwe i nieśmiałe Ostrożne w kontaktach z innymi ludźmi Niekiedy jednak(szczególnie dzieci)nie wykazują należytej ostrożności podczas kontaktów z innymi osobami Część ofiar pasywnych jest niepewna i lękliwa

4 Ofiary prowokujące: Mają problemy z koncentracją i skupieniem się. Wytwarzają wokół siebie atmosferę irytacji i napięcia. Wyróżniają się niespokojnym zachowaniem, często nadaktywnością.

5 Inna klasyfikacja ofiar: fizyczne(symptomy świadczące o słabości fizycznej, widocznej z daleka) psychiczne(m.in.:poczucie małej wartości, niezaspokojone potrzeby akceptacji, nieodwzajemnione uczucia, np. miłość,sympatia,przywiązanie,przyjaźń, czułość,intelektualna naiwność i łatwowierność).

6 Czynnik mające wpływ na to, czy dana osoba może stać się ofiarą przestępstwa: Otoczenie: Otoczenie: (mieszkańcy domu w mieście lub małej wioski,pracownicy zakładu pracy).To jego,niekiedy negatywna presja powoduje, że taka osoba jest spięta, unika spoglądania prosto w oczy,trzyma się na uboczu,ma poczucie osamotnienia i opuszczenia. Zwykle nie ma żadnego dobrego przyjaciela. Bywa, że ma coś do powiedzenia ale obawia się kompromitacji bądź odrzucenia.

7 Sytuacje kryminogenne, ich przyczyny i umiejętności unikania: Do podstawowych czynników kryminogennych zalicza się Wraz z gwałtownymi przemianami które zachodziły we wszystkich dziedzinach życia społeczno- ekonomicznego w XX w., nastąpił wzrost przestępczości i zjawisk patologicznych. Przestępczość zaczęła przybierać nowe, coraz groźniejsze i bardziej skomplikowane formy. Walka z nią stała się jednym z podstawowych zadań państw i społeczeństw. Do podstawowych czynników kryminogennych zalicza się: alkoholizm i narkomanię. Warto również poznać takie negatywne zachowania społeczne, jak działania o charakterze zorganizowanej przestępczości, agresję i przemoc.

8 Alkoholizm: Choroba powstała wskutek nadużywania napojów alkoholowych(zespół ujemnych zjawisk osobniczych i społecznych wynikających z nadużywania alkoholu etylowego). Alkohol etylowy: uszkadza komórki ośrodkowe układu nerwowego i hamuje jego czynności oraz powoduje toksyczne uszkodzenia alkoholowe,szczególnie wątroby i mózgu. Osoby w stanie nietrzeźwym znacznie częściej niż osoby trzeźwe są sprawcami zabójstw i nieumyślnego spowodowania śmierci,uszkodzeń ciała,bójek,uszkodzeń mienia oraz kradzieży.

9 Narkomania: Nawyk stałego używania narkotyków prowadzący do fizycznej i psychicznej od nich zależności. Powoduje przyzwyczajenie, a następnie wyniszczenie organizmu i poważne zmiany w układzie nerwowym. Często człowiek będący pod działaniem substancji odurzającej popełnia czyny przestępcze nieświadomie lub na wpół świadomie.

10 Organizacja o charakterze przestępczym: Grupa ludzi zjednoczona wspólnym celem(sprzecznym z prawem). Banda:to grupa ludzi popełniająca czyny będące w kolizji z prawem, zwykle tworzących związek mający na celu dokonywanie przestępstw Gang:grupa przestępców. Przybiera czasem postać organizacji legalnej, mimo że prowadzi działalność przestępczą:handel narkotykami Mafia:grupa dbająca tylko o własne interesy i nieprzebierająca w środkach w realizowaniu swoich zamierzeń

11 Agresja i przemoc: Agresja: Agresja: jest to zachowanie zmierzające do wyładowania niezadowolenia lub gniewu na osobach lub rzeczach. (fizyczna lub słowna) Przemoc: Przemoc: fizyczna albo psychiczna przewaga wykorzystywana do czynów bezprawnych dokonywanych na innej osobie.

12 Zjawiska patologiczne wśród dzieci i młodzieży: Niepowodzenia w szkole Ucieczki z domów rodzinnych Picie alkoholu Używanie narkotyków Przestępczość nieletnich Przynależność do subkultur (chuligani, punki, skinheadzi, sataniści, szalikowcy)

13 Zachowania prospołeczne a bezpieczeństwo: Sposób bycia i reagowanie na bodźce zewnętrzne W osiągnięciu bezpieczeństwa niezwykle istotna rolę odgrywają postawy i zachowania takie jak: patriotyzm,solidarność,koleżeństwo, dyscyplina osobista i społeczna, tolerancja i wrażliwość na ludzkie cierpienie

14 Patriotyzm: To miłość ojczyzny i przywiązanie do własnego narodu Charakteryzuje się on stawianiem wysoko w hierarchii wartości dobro własnego narodu i ojczyzny Jednym z pierwszych etapów kształtowania szeroko pojętego patriotyzmu jest przywiązanie do regionu lub miejscowości, z których się pochodzi, oraz do miejsc pracy(nauki).

15 Solidarność: Jest to z jednej strony wzajemne wspieranie się, współdziałanie, zgodność z kimś w poglądach z drugiej strony to odpowiedzialność zbiorowa i indywidualna za całość wspólnego zobowiązania Może przejawiać się w poparciu słownym, manifestacjach oraz ofiarowaniu pomocy materialnej.

16 Koleżeństwo: Przyjazne stosunki między kolegami oraz życzliwość i uczynność Kolega: to osoba przyjaźnie usposobiona i przychylna, chętna do pomagania bliźnim, do bezinteresownych przysług. To osoba, która nie tylko pomoże nam, ale i potrafi krytycznie odnieść się do naszego postępowania.

17 Tolerancja: Jest to uszanowanie czyichś poglądów, wierzeń, upodobań, nie obejmuje jednak czynów i postaw niemoralnych, antyhumanitarnych, uderzających w godność człowieka czy wręcz zbrodniczych. Wyróżnia się tolerancję religijna, światopoglądową, filozoficzną, intelektualną,moralną.

18 Dyscyplina osobista i społeczna: Dyscyplina: jest to podporządkowanie się przepisom regulującym stosunki wewnętrzne danej grypy ludzi;karność, rygor, ustalony porządek. Dyscyplina szkolna: to sumienne wykonywanie obowiązków szkolnych, posłuszeństwo wobec władz szkolnych i nauczycieli, postępowanie zgodne z powszechnie obowiązującymi normami prawnymi.

19 Wrażliwość na cudze cierpienie: Pozytywne postawy: wykazanie postawy altruistycznej i prospołecznej, dostrzeganie niesprawiedliwości, krzywd i cierpienia oraz udzielanie pomocy potrzebującym. Negatywne postawy: znieczulica, czyli brak wrażliwości na cierpienia, potrzeby oraz oczekiwania innych- zachowania egoistyczne, samolubne, egocentryczne.