1 Rynek pieniężny i walutowy: dostosowania w długim okresie

2 1. Typy transakcji i parytet stopy procentowej2. Rynek pieniężny, stopa procentowa i kurs walutowy przy stałych cenach; 3. Pieniądz i poziom cen w długim okresie; 4. Model monetarystyczny zmienne kursy walutowe stałe kursy walutowe; 5. Parytet siły nabywczej, parytet stopy procentowej i zmiany zasobów pieniądza; 6. Zakłócenia realne i kurs walutowy; 7. Parytet realnej stopy procentowej

3 Typy transakcji arbitrażowe bieżące i terminowe forward Futures  opcje walutowe

4 Parytet stopy procentowejdochodowość aktywów: 1+r = 1/e (1+r*) eT równanie uproszczone: r - r* = (eT - e) / e r = r* + (eT – e) / e 

5 przewidywana zmiana kursu walutowego (eo)r = r* + eo / e jeśli np.: r < r* + eo / e  opłaca się kupować depozyty zagraniczne działanie rynku prowadzi do: eT = eo

6 Interpretacja graficzna

7 Rynek pieniężny Md/P = L(r, Y) r r2 r1 L(Y2) L(Y1) MS1 MS2 M

8 Pieniądz i kurs walutowy w krótkim okresie:

9 Zasób pieniądza w kraju i zagranicą a kurs walutowy:

10 Pieniądz i ceny w długim okresie:

11 Parytet siły nabywczej:Pi = e P*i P = e P* P, P* - ceny reprezentatywnego koszyka dóbr jeśli e = P/ P*, wówczas er = 1: ścisła zasada PPP e P*/ P = er er – const. względny parytet siły nabywczej: (e – e-1)  e-1 =  - * lub  = (e – e-1)  e-1 + *

12 Parytet siły nabywczej Niemcy - USA

13 Parytet siły nabywczej USA i Hong KongŹródło: IFS, CD-ROM, 2004 Kurs HKD/USD 1990 – 2005 = 7,79

14 Empiryczne badania parytetu siły nabywczej:Bariery handlowe i dobra nie będące przedmiotem wymiany międzynarodowej; Brak spełnienia warunku wolnej konkurencji; Międzynarodowe różnice w miarach wskaźników cen; Tzw. „efekt Balassy i Samuelsona”.

15 Model monetarystyczny:Założenia: ceny elastyczne (pionowa krzywa podaży); spełniony parytet siły nabywczej. Md = P L(r,Y) Ms = Md Ms/ P = L(r,Y) ponieważ: e P* = P, to: Ms/ e P* = L(r,Y)

16 model w układzie kraj – zagranica:M/ P = L(r,Y); M*/ P* = L*(r*,Y*); m -  = l m* - * = l* (małe litery oznaczają tempa wzrostu)  - * = (m – m*) – (l – l*) ponieważ: (e – e-1)  e-1 =  - *, to: (e – e-1 )  e-1 = (m – m*) – (l – l*) = (m – l) – (m* - l)

17 Działanie modelu przy zmiennych kursach walutowych:zmienne wpływ na e wzrost (spadek) M + (-) wzrost (spadek) M* - (+) wzrost (spadek) Y - (+) wzrost (spadek) r (-) wzrost (spadek) Y* + (-) wzrost (spadek) r* (+) Zaskakujący wniosek: wzrost r prowadzi do deprecjacji waluty krajowej ( w krótkim okresie wzrost r powoduje aprecjację waluty krajowej.

18 Zaskakujący wynik: wzrost r prowadzi dodeprecjacji waluty krajowej (odmiennie niż w krótkim okresie biorąc spełnienie parytetu stopy procentowej)

19 działanie modelu w warunkach stałych kursów walutowych:MS/ P = L (r, Y) P = eP* Ms = Re + Kr; Ms /e P* = L(r,Y) Re + Kr = e P*L(r,Y) Re = e P* L(r,Y) – Kr

20 System stałych kursów:monetarystyczna interpretacja nierównowagi płatniczej: zmiany kredytu krajowego; dostosowania przez zmianę struktury pieniądza: M = Re+ Kr: Kr  Re, [wzrost M -> spadek r oraz wzrost cen -> odpływ kapitału -> deficyt BP (podstawowego) -> spadek rezerw], co implikuje: M = 0; wniosek: kraj nie może prowadzić samodzielnej polityki pieniężnej (polityka pieniężna nieskuteczna);

21 sprzeczność triady: stałego kursu walutowego, swobody przepływów kapitału i swobody polityki pieniężnej; interwencja sterylizowana nieskuteczna (deficyt BP -> spadek Re -> spadek M równoważony wzrostem Kr -> dalszy spadek Re

22 sterylizacja może być skuteczna w przypadku niedoskonałej substytucyjności aktywów [wzrost Kr -> spadek obligacji krajowych -> zmniejszenie ryzyka -> wzrost napływu kapitału zagranicznego -> wzrost Re (zapobiega spadkowi rezerw)] przenoszenie zmian cen: wzrost P* -> wzrost konkurencyjności krajowego eksportu i spadek importu -> nadwyżka BP -> wzrost Re -> wzrost M -> wzrost P;

23 skutki dewaluacji: poprawa konkurencyjności -> nadwyżka BP -> wzrost Re i M -> wzrost P -> powrót do sytuacji wyjściowej (realne wielkości niezmienione); kryzysy bilansu płatniczego i ucieczka kapitału.

24 zmiany wielkości makroekonomicznych i stałe kursy:zmiana wpływ na Re wzrost (spadek) Kr - (+) wzrost (spadek) Y + (-) wzrost (spadek) r (+) wzrost (spadek) P* + (-)

25 parytet stopy procentowej i parytet siły nabywczej:

26 Efekt Fishera:

27 Uogólniony model kursu walutowego w długim okresie:Wpływ zmian pieniężnych i niepieniężnych: er = e P*/ P  er /e-1r =  e/ e-1 - ( - *) lub:  e/ e-1 =  er /e-1r + ( - *)

28 Realny kurs walutowy a zmiany popytowe i podażowe - * er Wzrost (spadek) M/M* () Wzrost (spadek) relatywnego popytu () Wzrost (spadek) relatywnej podaży ?(?)  ()  e/ e-1 =  er /e-1r + ( - *); P = Ms / L (r,Y).

29 Realny kurs walutowy i zmiany wydajności pracy = aH + (1-a) N a udział dóbr i usług handlowych w koszyku konsumpcyjnym * = a*H* + (1-a*) N* H = w - q ; N = w-v H* = w*-q* ; N* = w*-v* z tego wynika: N = H +q – v zatem:  = aH + (1-a) (H +q-v) * = a*H* + (1-a*) (H*+q*-v*)

30 Realny kurs walutowy i zmiany wydajności pracyjeśli e Hr stałe (zachowany PPP w sektorze H)) H = e + H* zakładając, że a=a* oraz v = v*  - * = a e + (1-a) (e+q-q*) e = ( - *) – (1 – a)(q – q*)

31 Parytet realnej stopy procentowej:

32 Podsumowanie: Podejście monetarne pokazuje wpływ zmian pieniądza i stopy procentowej na kurs walutowy; Teoria monetarna zakłada spełnienie parytetu siły nabywczej i wyjaśnia długookresowe kształtowanie się kursów walutowych. W długim okresie międzynarodowe różnice stóp procentowych wynikają z różnic stóp inflacji zgodnie z równaniem Fishera. Różnice w stopach wzrostu zasobów pieniądza powodują odpowiednio różne stopy inflacji. Teoria monetarna stwierdza, że wzrost krajowej stopy procentowej powoduje deprecjację waluty.

33 W długim okresie nominalny kurs walutowy może być wyjaśniony przez połączenie dwóch teorii: teorię długookresowego realnego kursu walutowego i teorię przedstawiającą wpływy czynników pieniężnych na poziom cen. Z parytetu stóp procentowych wynika, że stopy różnią się o oczekiwane zmiany kursów walutowych;

34 Podejście monetarne dodało, że jeśli zachowany jest PPP (er constPodejście monetarne dodało, że jeśli zachowany jest PPP (er const.) to oczekiwane zmiany kursu walutowego zależą od różnic w oczekiwanych stopach inflacji Uogólniony model wychodząc z podejścia monetarnego dopuszcza zmiany realnego kursu walutowego, co pozwala uwzględnić zmiany niepieniężne; różnice w stopach procentowych obejmują obok różnic w oczekiwanych stopach inflacji także oczekiwane zmiany kursu realnego;

35 Kiedy zakłócenia mają charakter wyłącznie pieniężny, wówczas oczekiwane realne stopy procentowe są jednakowe w skali międzynarodowej.