1 Rynek pracy – metody analizy
2 Schemat analizy rynku pracy Ludność aktywna zawodowo - strona podażowa rynku pracy Pracujący - strona popytowa rynku pracy Bezrobotni - „niedopasowanie” do potrzeb rynku pracy Bierni zawodowo
3 Definicje zasobów pracy: zasoby pracy: aktywni zawodowo = pracujący + bezrobotni Przez osoby pracujące rozumiemy osoby wykonujące pracę przynoszącą im zarobek lub dochód. Osoby bezrobotne to takie, które nie są zatrudnione i nie wykonują innej pracy zarobkowej, ale są zdolne i gotowe do podjęcia zatrudnienia. potencjalne zasoby pracy: ludność w wieku produkcyjnym
4 ekonomiczne grupy wieku: - ludność w wieku przedprodukcyjnym tj. ludność w wieku 0-17 lat; - ludność w wieku produkcyjnym tj. ludność w wieku 18-59/64 - ludność w wieku poprodukcyjnym tj. ludność w wieku 60/65 lat i więcej mobilne grupy wieku: - wiek mobilny tj. ludność w wieku 18-44 lata; - wiek niemobilny tj. ludność w wieku 45-59/64 lata
5 biologiczne grupy wieku: - dzieci tj. osoby w wieku 0-14 lat; - dorośli bez osób starszych tj. osoby w wieku 15-64 lat - osoby starsze tj. osoby w wieku 65 lat i więcej ogólne (globalne) zasoby pracy: ludność w wieku 15 lat i więcej bądź ludność w wieku 20-64 lata
6 Analiza statystyczna: 1. Statyczna (t) 2. Dynamiczna (t-1); (t)
7 A. Pomiar: 1. Wielkość poszczególnych populacji (wartości bezwzględne) 2. Struktura populacji według różnych cech (wartości względne) 3. Miary natężenia
8 Miary natężenia aktywności zawodowej : współczynniki aktywności zawodowej (LFPR) liczba osób aktywnych zawodowo danej kategorii WAZ = -------------------------------------------------------------; liczba ludności danej kategorii wskaźniki zatrudnienia (ER) liczba osób pracujących danej kategorii ER = ------------------------------------------------ ; liczba ludności danej kategorii
9 stopy bezrobocia (UNR) liczba osób bezrobotnych danej kategorii UNR = ----------------------------------------------------- liczba ludności aktywnej zawodowo danej kategorii !!!!!! Każda z tych miar ogólnych może podlegać dezagregacji według różnych charakterystyk np. według płci, wieku, stanu cywilnego, stanu rodzinnego, regionu, wykształcenia, narodowości.
10 Źródła informacji o rynku pracy: bieżąca sprawozdawczość; badanie aktywności ekonomicznej ludności (BAEL); badania specjalne.
11 Rys. Współczynniki aktywności zawodowej ludności (15+) według płci, IV kw. danego roku, BAEL
12 Rys. Współczynniki aktywności zawodowej kobiet według wieku i miejsca zamieszkania, NSP miasto wieś
13 Rys. Współczynniki aktywności zawodowej według płci i wieku, I kw. 2008, BAEL
14 Rys. Współczynnik aktywności zawodowej według płci i wykształcenia, I kw. 2008, BAEL
15 Rys. Wskaźnik zatrudnienia według płci, IV kw. danego roku, BAEL
16 Rys. Wskaźniki zatrudnienia kobiet według wieku i miejsca zamieszkania, NSP miasto wieś
17 Rys. Wskaźnik zatrudnienia według płci i wieku, I kw. 2008, BAEL
18 Rys. Wskaźnik zatrudnienia według płci i wykształcenia, I kw. 2008, BAEL
19 Rys. Wskaźnik zatrudnienia według płci i województw, I kw.2008, BAEL
20 Rys. Pracujący według statusu zatrudnienia, BAEL 2003 2007
21 Rys. Pracujący według statusu zatrudnienia i płci, I kw. 2008, BAEL
22 Rys. Stopa bezrobocia według płci, IV kw. danego roku, BAEL
23 Rys. Stopa bezrobocia według płci, wieku i miejsca zamieszkania, I kw. 2008, BAEL
24 Rys. Stopa bezrobocia według płci i wykształcenia, I kw. 2008, BAEL
25 Rys. Bierni zawodowo według przyczyn bierności zawodowej, I kw. 2008, BAEL
26 Rys. Struktura biernych zawodowo według płci, miejsca zamieszkania i przyczyn bierności zawodowej, I kw. 2008, BAEL
27 3. Rodziny i gospodarstwa domowe Definicje Typy rodzin Typy gospodarstw domowych Czynniki zmian liczby i struktur rodzin i gospodarstw domowych
28 A. Kryteria demograficzne liczba osób, liczba rodzin typ rodziny, skład gospodarstwa Głowa rodziny; głowa gospodarstwa domowego B. Źródło utrzymania: dochody z pracy: rolnicze, pozarolnicze niezarobkowe (emerytury, renty, zasiłki dla bezrobotnych, zasiłki z pomocy społecznej) dochody z własności C. Grupy społeczno-ekonomiczne gospodarstw domowych
29 Tab. Grupy społeczno-ekonomiczne gospodarstw domowych
30 Czynniki zmian liczby i struktury gospodarstw domowych: A. Demograficzne liczba i struktura ludności według płci i wieku zmiany wzorca tworzenia i rozpadu rodzin (spadek skłonności do zawierania związków formalnych, opóźnianie zawierania małżeństw, wzrost częstości kohabitacji, wzrost częstości rozwodów); spadek płodności; spadek umieralności zróżnicowany według płci; wzorce opuszczania domu rodzinnego przez dzieci i współzamieszkiwania osób dorosłych (zamężne dzieci, spokrewnione osoby starsze, osoby niespokrewnione) B. Ekonomiczno-społeczne sytuacja mieszkaniowa (podaż mieszkań, koszt ich pozyskania i eksploatacji), sytuacja ekonomiczna członków gospodarstwa (dochody, aktywność ekonomiczna), zmiany podziału pracy w gospodarstwie wynikające głównie ze wzrostu aktywności ekonomicznej kobiet i zmian ról kulturowych kobiet i mężczyzn, sytuacja na rynku pracy, rola ekonomiczna gospodarstwa jako jednostki wytwarzającej dobra i usługi oraz jednostki konsumpcyjnej migracje
31 Prawidłowości procesu zmian liczby oraz struktur gospodarstw domowych szybszy wzrost liczby gospodarstw niż liczby ludności zmiany w strukturze gospodarstw według wielkości i spadek średniej liczby osób w gospodarstwie; wzrost liczby jednoosobowych gospodarstw, przy czym znaczna ich część jest tworzona przez starsze kobiety oraz wzrost liczby jednoosobowych gospodarstw tworzonych przez osoby młode; spadek liczby gospodarstw domowych wielorodzinnych na rzecz wzrostu liczby gospodarstw jednorodzinnych z rodziną nuklearną; wzrost liczby gospodarstw tworzonych przez bezdzietne pary; zwiększenie się liczby gospodarstw tworzonych przez rodziny niepełne, przy czym większość z nich stanowią gospodarstwa, w których głową jest kobieta; wzrost liczby gospodarstw tworzonych przez osoby pozostające w związkach konsensualnych.
32 Tab. Struktura gospodarstw domowych w latach 1960-2002
33 Rys. Struktura gospodarstw domowych, I kw. 2008, BAEL
34