1 Rządowy Program na rzecz Aktywności Społecznej ASOS 2016* Organizacyjne, prawne i finansowe aspekty funkcjonowania grupy samopomocowej (wybrane zagadnienia - konspekt wykładu) Rządowy Program na rzecz Aktywności Społecznej ASOS 2016 Warsztat szkoleniowy dla liderów Konstancin Jeziorna, 9 września 2016 Jan Latkowski, Fundacja Praesterno Zadanie jest współfinansowane ze środków Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w ramach Rządowego Programu na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata *

2 Koncepcja trzech sektorów Państwa.Podział aktywność społeczno-gospodarczej nowoczesnych państw demokratycznych na trzy sektory: Sektor instytucji państwa (administracji publicznej, sektora państwowego – pierwszy sektor) Sektor podmiotów for-profit, nastawionych na zysk (biznes, sektor prywatny – drugi sektor) Sektor organizacji, które ani nie są nastawione na zysk (non-profit), ani nie stanowią elementu struktury państwa – są zatem trzecim sektorem.

3 Organizacje zaliczane do III sektora charakteryzują się:istnieniem struktury organizacyjnej oraz formalną rejestracją, strukturalną niezależnością od władz publicznych, niezarobkowym charakterem, suwerennością i samorządnością, dobrowolnością przynależności.

4 PRZYKŁADY ORGANIZACJI ZALICZANYCH DO III SEKTORAfundacje, stowarzyszenia i ich związki, federacje czy porozumienia stowarzyszeń i fundacji, partie polityczne, organizacje działające na mocy odrębnych przepisów, w tym m.in. koła łowieckie (Polski Związek Łowiecki), Polski Związek Działkowców, Liga Obrony Kraju, Polski Czerwony Krzyż, Związek Ochotniczej Straży Pożarnej, komitety rodzicielskie i rady rodziców, komitety społeczne (np. społeczne komitety budowy dróg, wodociągów), związki zawodowe, związki pracodawców, organizacje samorządów różnych grup zawodowych (izby gospodarcze branżowe, cechy i izby rzemieślnicze), z wyjątkiem tych, w których członkostwo jest obowiązkowe, jak Izby Lekarskie czy Rady Adwokackie, kółka rolnicze i koła gospodyń wiejskich,

5 PRZYKŁADY ORGANIZACJI ZALICZANYCH DO III SEKTORA cd.organizacje kościelne: instytucje społeczne kościołów i związków wyznaniowych, prowadzące działalność świecką, w tym: organizacje członkowskie (np. Akcja Katolicka, Bractwo Młodzieży Prawosławnej), instytucje społeczne kościołów (np. szkoły, placówki opiekuńcze, Caritas, redakcje, wydawnictwa), grupy, takie jak kluby osiedlowe czy grupy wsparcia, grupy samopomocowe. organizacje samorządów różnych grup zawodowych (izby gospodarcze branżowe, cechy i izby rzemieślnicze), z wyjątkiem tych, w których członkostwo jest obowiązkowe, jak Izby Lekarskie czy Rady Adwokackie, kółka rolnicze i koła gospodyń wiejskich, organizacje kościelne: instytucje społeczne kościołów i związków wyznaniowych, prowadzące działalność świecką, w tym: organizacje członkowskie (np. Akcja Katolicka, Bractwo Młodzieży Prawosławnej), instytucje społeczne kościołów (np. szkoły, placówki opiekuńcze, Caritas, redakcje, wydawnictwa),

6 Z JAKIMI TYPAMI ORGANIZACJI MOŻEMY SIĘ SPOTKAĆ W III SEKTORZE? Organizacje pozarządowe ta nazwa odwołuje się do pojęcia rządu (państwa) i podkreśla, „nierządowość” i niezależność – przynajmniej w sferze ideologii – tych organizacji. Jest przeniesieniem z języka angielskiego (non-govermental organisations), dlatego często również w Polsce używa się angielskiego skrótu NGO. Obiegowo przez organizacje pozarządowe rozumie się stowarzyszenia i fundacje, choć Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie wprowadziła rozszerzoną definicję organizacji pozarządowej. QUANGO organizacje w pełni zależne od państwa nazywa się quasi-NGO, w skrócie QUANGO. Przez zależność można rozumieć jawną lub ukrytą kontrolę polityczną, całkowite uzależnienie od budżetu państwa lub popieraną przez państwo monopolistyczną pozycję jakiejś organizacji. W Polsce są nimi np. fundacje Skarbu Państwa. Organizacje non-profit określenie to odwołuje się do cechy odróżniającej je od organizacji drugiego (komercyjnego) sektora i podkreśla, że ich działalność nie jest nastawiona na zysk. Pojęcie to nie wyklucza prowadzenia działań o charakterze gospodarczym, przynoszącym zysk. Tym, co odróżnia biznes od organizacji non-profit, jest zasada nieuczestniczenia w zyskach wypracowanych przez organizację oraz obowiązek przeznaczania zysku w całości na działalność statutową. Dlatego też bywa używane również określenie not for profit – nie dla zysku.

7 Z JAKIMI TYPAMI ORGANIZACJI MOŻEMY SIĘ SPOTKAĆ W III SEKTORZE?* Z JAKIMI TYPAMI ORGANIZACJI MOŻEMY SIĘ SPOTKAĆ W III SEKTORZE? Organizacje charytatywne, dobroczynne określenie to odwołuje się do tradycyjnego pola działania – pomocy najuboższym, chorym i pokrzywdzonym przez los (charitable organizations). Organizacje obywatelskie określenie to odwołuje się do faktu, że organizacje są tworzone przez obywateli i że są sposobem ich samoorganizacji. Organizacje ochotnicze (wolontarystyczne) ta nazwa odwołuje się do wolontariatu jako cechy podstawowej i podkreśla znaczący wkład działań ochotniczych (wolontarystycznych) w funkcjonowaniu takich właśnie organizacji (ang. voluntary organizations; voluntary sector). *

8 Z JAKIMI TYPAMI ORGANIZACJI MOŻEMY SIĘ SPOTKAĆ W III SEKTORZE?Organizacje użyteczności publicznej nazwa ta nawiązuje do aktywności organizacji w dziedzinie ochrony zdrowia, szeroko rozumianej pomocy społecznej, akcji charytatywnych i edukacji, czyli krótko mówiąc, do działania dla dobra publicznego. Organizacje pożytku publicznego określenie to, wprowadzone przez Ustawę o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, odnosi się do tych organizacji, które uzyskały status pożytku publicznego (patrz Organizacje pożytku publicznego). Prowadzą one działalność społeczną w dziedzinach ściśle określonych w Ustawie. Organizacje niezależne nazwa ta podkreśla niezależność jako jedną z najważniejszych zasad filozofii organizacji pozarządowych (ang. independent organizations; independent sector).

9 CZY ISTNIEJE SEKTOR IV I V ?Kościoły i związki zawodowe ? Związki zawodowe i korporacje zawodowe ? Organizacje nieformalne np. niektóre ruchy miejskie ? samodzielne i nigdzie nie zarejestrowane grupy mieszkańców ?

10 TRZY ŚCIEŻKI REALIZACJI DZIAŁAŃ:Działania całkowicie niesformalizowane (samodzielne) – co nie znaczy niezgodne z prawem, ale prowadzone w obszarze przez prawo nieregulowanym;  Działania realizowane we współpracy (pod opieką) innej organizacji;  Działania realizowane samodzielnie i całkowicie sformalizowane.

11 Działania całkowicie niesformalizowane (samodzielne) – co nie znaczy niezgodne z prawem, ale prowadzone w obszarze przez prawo nieregulowanym; Konstytucja RP Art. 12. Rzeczpospolita Polska zapewnia wolność tworzenia i działania związków zawodowych, organizacji społeczno-zawodowych rolników, stowarzyszeń, ruchów obywatelskich, innych dobrowolnych zrzeszeń oraz fundacji.

12 Plusy i minusy działań nieformalnych.Na przykładzie Grupy Anonimowych Alkoholików.    Plusy całkowite odformalizowanie (nawet jeśli sami uznamy za stosowne sformalizować jakieś zasady – np. spisać regulamin działania to tylko nasza grupa decyduje o formie i treści dokumentu); łatwość i szybkość powołania i ewentualnej likwidacji; całkowita samodzielność formalna; zerowe bądź niskie koszty formalne działalności w pewnym zakresie działalności wysoka wiarygodność dla uczestników (aa, ruchy miejskie).

13 Minusy działań nieformalnychtrudności w zdobyciu bazy finansowej i materialnej (niemożność prowadzenia działalności gospodarczej, odpłatnej działalności statutowej, co do zasady niemożność otrzymania większych grantów) bezpośrednia odpowiedzialność uczestników za ewentualne szkody wynikające z działalności (brak tzw. osobowości prawnej) mała stabilność brak więzi formalnej pomiędzy członkami mniejsza bądź bardzo niska wiarygodność zwłaszcza wobec urzędów i innych partnerów instytucjonalnych.

14 Źródła utrzymania działalności nieformalnej.Dobrowolne wpłaty i darowizny uczestników (przy przyjęciu pewnej fikcji, że wpłaty te pozostają własnością uczestników do ich przeniesienia). Np. wplaty „do kapelusza” w AA – cel opłacenie czynszu, drobny poczęstunek. Dobrowolne świadczenia innych jednostek (np. użyczenie lokalu, poczęstunek, autokar itp. Trudności przy rozliczeniu podatkowym takich świadczeń przyczyną mniejszego zainteresowania administracji i biznesu ). Drobne granty (dotacje) np. FIO – grant do 5 000 Inicjatywy lokalne. Budżety partycypacyjne

15 FUNDUSZ INICJATYW OBYWATELSKICH.Mikrodotacje – na przykładzie Program „Fundusz Inicjatyw Obywatelskich – Mazowsze Lokalnie” 1. Program „Fundusz Inicjatyw Obywatelskich – Mazowsze Lokalnie” stanowi część realizacji Programu FIO na lata , finansowanego z krajowych środków publicznych pochodzących z budżetu państwa. Operatorem mikrodotacji dla województwa mazowieckiego w ramach I Priorytetu Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich wybrane zostało partnerstwo: Fundacja Fundusz Współpracy,Stowarzyszenie Biuro Obsługi Ruchu Inicjatyw Społecznych oraz Stowarzyszenie Europa i My. 2. Realizacja Programu FIO ma umożliwić obywatelom angażowanie się w różnorodne działania na rzecz innych, swoich wspólnot oraz w tworzenie, realizację i monitoring polityk publicznych. 3. Celem Programu FIO-Mazowsze Lokalnie(FIO-ML)jest zwiększenie zaangażowania obywateli organizacji pozarządowych w życie publiczne, a w szczególności: a) zwiększenie roli inicjatyw oddolnych, b) animowanie działań samopomocowych, c) wspieranie młodych organizacji pozarządowych z terenu województwa mazowieckiego.

16 Kto może być beneficjentem(…) 2. Obywatelskie grupy nieformalne, czyli grupy składające się z nie mniej niż trzech pełnoletnich osób, wspólnie realizujące lub chcące realizować działania w sferze pożytku publicznego, a nie posiadające osobowości prawnej. Grupa taka może ubiegać się o wsparcie realizacji inicjatywy oddolnej mieszczącego się w każdej ze sfer działalności pożytku publicznego; 3. Samopomocowe grupy nieformalne, czyli grupy składające się z nie mniej niż trzech pełnoletnich osób, których aktywne działanie skierowane jest na pokonywanie chorób, problemów natury psychicznej albo socjalnej, które dotyczą ich bezpośrednio albo ich bliskich. Celem ich pracy jest zmiana osobistych warunków życia. Grupa jest środkiem prowadzącym do zniesienia izolacji zewnętrznej (społecznej, towarzyskiej) i wewnętrznej (osobistej, duchowej). Cele grupy samopomocowej skierowane są głównie na jej członków/ członkinie a nie na osoby z zewnątrz; jest to element odróżniający grupy samopomocowe od innych form zaangażowania obywatelskiego (obywatelskich grup nieformalnych realizujących inicjatywy oddolne). Grup samopomocowych nie prowadzą osoby udzielające na co dzień profesjonalnej pomocy. Czasem zdarza się jednak, że na spotkanie grupy zapraszani są eksperci w danej dziedzinie.

17 INICJATYWA LOKALNA Pojęcie inicjatywy lokalnej (IL) wprowadziła nowelizacja ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (ustawa) z 2010 roku, definiując IL oraz poświęcając jej odrębną część. (Rozdział 2a ustawy art.19b – 19h). Zgodnie z art. 2 pkt.4 inicjatywa lokalna – to forma współpracy jednostek samorządu terytorialnego z ich mieszkańcami, w celu wspólnego realizowania zadania publicznego na rzecz społeczności lokalnej. Kto może korzystać z inicjatywy lokalnej ? Inicjatywa lokalna skierowana jest głównie do mieszkańców społeczności lokalnych. Zgodnie z art. 19 b ust.1 w ramach inicjatywy lokalnej mieszkańcy jednostki samorządu terytorialnego bezpośrednio, bądź za pośrednictwem organizacji pozarządowych, lub podmiotów wymienionych w art. 3 ust. 3 mogą złożyć wniosek o realizację zadania publicznego do jednostki samorządu terytorialnego, na terenie której mają miejsce zamieszkania lub siedzibę.

18 Inicjatywa lokalna może dotyczyć: 1) działalności, o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 13, obejmującej w szczególności budowę, rozbudowę lub remont dróg, kanalizacji, sieci wodociągowej, budynków oraz obiektów architektury stanowiących własność jednostek samorządu terytorialnego; 2) działalności, o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 3, 4, 5, 16 i 27; ( działalność charytatywna, podtrzymywanie i upowszechnianie tradycji narodowej, pielęgnowanie polskości oraz rozwój świadomości narodowej, obywatelskiej i kulturowej, działalność na rzecz mniejszości narodowych i etnicznych oraz języka regionalnego, kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i dziedzictwa narodowego, promocja i organizacja wolontariatu 3) edukacji, oświaty i wychowania, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 14; (nauka, szkolnictwo wyższe, edukacja, oświata i wychowanie ) 4) działalności w sferze kultury fizycznej i turystyki, o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 17 i 19; (wspieranie i upowszechnianie kultury fizycznej, turystyka i krajoznawstwo ) 5) ochrony przyrody, w tym zieleni w miastach i wsiach, o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 18;( ekologia i ochrona zwierząt oraz ochrona dziedzictwa przyrodniczego) 6) porządku i bezpieczeństwa publicznego, o którym mowa w art. 4 ust. 1 pkt 20.

19 Wdrożenie inicjatywy lokalnejArt. 19c. 1. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego określa tryb i szczegółowe kryteria oceny wniosków o realizację zadania publicznego w ramach inicjatywy lokalnej. Szczegółowe kryteria oceny powinny uwzględniać przede wszystkim wkład pracy społecznej w realizację inicjatywy lokalnej. 2. Organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego, dokonując oceny wniosku, bierze pod uwagę szczegółowe kryteria oceny wniosku oraz jego celowość z punktu widzenia potrzeb społeczności lokalnej. Art. 19d. Po uwzględnieniu wniosku, o którym mowa w art. 19b ust. 1, organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego zawiera na czas określony umowę o wykonanie inicjatywy lokalnej z wnioskodawcą. Art. 19e. Zobowiązanie wnioskodawcy może polegać na świadczeniu pracy społecznej, na świadczeniach pieniężnych lub rzeczowych. Art. 19f. Wnioskodawca może otrzymać od jednostki samorządu terytorialnego na czas trwania umowy rzeczy konieczne do wykonania inicjatywy lokalnej. Art. 19g. Organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego wspólnie z wnioskodawcą opracowuje dokumenty niezbędne do przeprowadzenia inicjatywy lokalnej, w tym harmonogram i kosztorys. Art. 19h. W zakresie nieuregulowanym w ustawie, do umowy o wykonanie inicjatywy lokalnej stosuje się przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121 i 827).

20 Przykłady inicjatyw społecznych – Warszawa 2016 Zrealizowane inicjatywy 2016 Dzień sąsiada w Lesie Milowym Festiwal tchoukballa na Woli II Święto Wawelberga Las dla nas Modernizacja trybuny sportowej „Pod zegarem” Muranowski Festyn Rodzinny Ochrona miejskich zapylaczy Potańcówka w stylu retro! Przeszłość dla przyszłości Remont Gibalaka Rewitalizacja trawnika przy ul. Górskiej Stalowa da się lubić Turniej o Puchar Kamionkowskich Błoni Elekcyjnych Wasz Park Wielkanocne tradycje na Targówku Fabrycznym

21 INICJATYWA LOKALNA – PRZYKŁADY (CD)Wasz Park ☛  Dzielnica: Wola  ☛  Cel:  Zabezpieczenie i odświeżenie placu zabaw dla dzieci na terenie V Ogrodu Jordanowskiego. ☛  Co zostało zrobione w ramach inicjatywy:  Wspólnymi siłami ochotników oczyszczono, pomalowano i zabezpieczono drewniane urządzenia, obramowanie piaskownicy, stolik, ławki, huśtawki i metalową karuzelę. ☛  Zdjęcia: otrzymane od organizatora ☛  Łączna wartość inicjatywy:   5.475,00 zł (w tym wkład Miasta: 2.240,00 zł – ok. 40%)

22 WIELKANOCNE TRADYCJE NA TARGÓWKU FABRYCZNYMopublikowano: śr, :41, Agnieszka Matan ☛  Tytuł:  Wielkanocne tradycje na Targówku Fabrycznym ☛  Dzielnica: Targówek ☛  Cel:  Integracja mieszkańców Targówka w okresie wielkanocnym. ☛  Co zostało zrobione w ramach inicjatywy: mieszkańcy przygotowali wspólne śniadanie wielkanocne, podczas którego rozmawiano o tradycjach typowych dla tego święta, praktykowanych na terenie Targówka Fabrycznego. Dodatkowo odbyły się warsztaty plastyczne i kulinarne dla dzieci oraz zainteresowanych osób, związane z tematyką wielkanocną. ☛  Łączna wartość inicjatywy: 7.882,74 zł (w tym wkład Miasta: 3.882,74 zł – ok. 49%)

23 MODERNIZACJA TRYBUNY SPORTOWEJ „POD ZEGAREM”☛  Dzielnica: Ursus ☛  Cel:  modernizacja trybuny sportowej pod zegarem, która umożliwi mieszkańcom odnowienie tradycji spotykania się na trybunie w celach rekreacyjnych i sportowych. ☛  Co zostało zrobione w ramach inicjatywy:  odnowiono trybunę, stworzono 140 dodatkowych miejsc siedzących, które będą wykorzystywane podczas imprez sportowych, pikników rodzinnych czy wydarzeń rekreacyjnych. Mieszkańcy w ramach pracy społecznej zdemontowali i wywieźli stare ławki i płyty betonowe, uporządkowali teren po pracach oraz zasiali trawę. ☛  Łączna wartość inicjatywy: 77.433,00 zł (w tym wkład Miasta: ,00 zł – ok. 79%)

24 BUDŻETY PARTYPACYJNE Budżet partycypacyjny – demokratyczny proces dyskusji i podejmowania decyzji, w którym każda mieszkanka i każdy mieszkaniec gminy decyduje o tym, w jaki sposób wydawać część budżetu gminnego lub też publicznego. Wydzielenie części budżetu jednostki samorządowej i rozdysponowanie jej w drodze głosowania nad priorytetowymi wydatkami określonymi przez mieszkańców

25 BUDŻETY PARTYPACYJNE – HISTORIAPierwszy pełny proces tworzenia budżetu partycypacyjnego rozpoczął się w brazylijskim mieście Porto Alegre już w roku 1989[ To coroczny proces dyskusji i podejmowania decyzji, w którym tysiące mieszkańców miasta decyduje, jak wydawać część tamtejszego budżetu miejskiego. W procesie sąsiedzkich, regionalnych i ogólnomiejskich zgromadzeń otwartych dla wszystkich, obywatele i wybrani delegaci budżetowi głosują nad tym, jakie priorytetowe potrzeby dofinansować i na jakim poziomie. Na pierwszym etapie sąsiedzi wybierają delegatów dzielnicowych i tematycznych, którzy następnie, na nieoficjalnych spotkaniach decydują o priorytetowych inwestycjach, przyznając im określoną liczbę punktów – im więcej, tym ważniejsza inwestycja. W drugiej rundzie obradują wspólnie zebrania dzielnicowe i tematyczne, które wybierają radnych do Rady Budżetu Partycypacyjnego.

26 BUDŻETY PARTYPACYJNE KRYTYKAKrytycy tej formy demokracji wskazują, że nie ma jakiegokolwiek prawa nakazującego władzom rządowym i samorządowym słuchania woli mieszkańców. Mówi się o tym, że najczęściej uczestnikami zgromadzeń lokalnych są ubodzy i członkowie brazylijskiej Partii Pracujących i sprzymierzonych z nią organizacji. Zdarza się też tak, że władze wprawdzie zgadzają się z ustaleniami delegatów, ale następnie nie stosują ich w praktyce, co może też podważać wyniki badań na temat sukcesów w implementacji nowej formy uczestnictwa obywateli w życiu publicznym. Począwszy od 2005 r. nowe, centrolewicowe władze miasta Porto Alegre podejmują próby ograniczania udziału zwykłych ludzi w procesie decyzyjnym poprzez centralizację zarządzania, co prowadzi do konfliktów na linii władza samorządowa – Fora Delegatów.

27 BUDŻETY PARTYPACYJNE POLSKABudżet obywatelski po raz pierwszy wprowadzono w 2011 w Sopocie[6], obecnie wprowadzany jest w wielu miastach, zazwyczaj (oprócz Warszawy, gdzie budżet partycypacyjny jest wprowadzany zarówno na szczeblu centralnym, jak i na poziomie dzielnic) na poziomie budżetu gminy. m.in. w Bydgoszczy Bydgoszcz Lublin (budżet obywatelski) Pruszcz Gdański (ale czy wiejski ?) Warszawa

28 Działania realizowane we współpracy (pod opieką) innej organizacjiTypy organizacji – wszystkie organizacje III sektora, ale także i organizacje I sektora (np. MOPS, GOPS, szpital) i II sektora (zakłady pracy). Plusy działań realizowanych „pod opieką” innej organizacji Na przykładzie programu Animacja samopomocowego środowiska społecznego odciążenie od części prac koncepcyjnych i administracyjnych; profesjonalna pomoc specjalistów zerowe bądź niskie koszty działalności (z punktu widzenia organizatora grupy) przy jednoczesnej możliwości skorzystania z potencjału organizacji wspierającej; w pewnym zakresie działalności wysoka wiarygodność dla uczestników (np. przy rekrutacji) brak bezpośredniej odpowiedzialność uczestników za ewentualne szkody wynikające z działalności (odpowiedzialność obciąża organizację wspierającą)

29 Minusy działań realizowanych „pod opieką” innej organizacjicałkowita bądź częściowa utrata wolności w tworzeniu koncepcji i realizacji działań zwiększony poziom formalny (co najmniej podpisanie umowy z organizacją wspierającą) możliwość częściowej utraty wiarygodności (np. ruchy alternatywne, miejskie) Na przykładzie programu Animacja samopomocowego środowiska społecznego

30  DZIAŁANIA REALIZOWANE SAMODZIELNIE I CAŁKOWICIE SFORMALIZOWANE.Typy organizacji – wszystkie organizacje III sektora fundacje, stowarzyszenia i ich związki, federacje czy porozumienia stowarzyszeń i fundacji.

31 Plusy działań realizowanych „pod opieką” innej organizacjiNa przykładzie Fundacji Praesterno wolność w tworzenia koncepcji i realizacji działań ograniczona jedynie prawem; szeroka możliwość pozyskiwania źródeł finansowania w pewnym zakresie działalności wysoka wiarygodność dla uczestników (np. w kontaktach z urzędami) brak bezpośredniej odpowiedzialność uczestników za ewentualne szkody wynikające z działalności (odpowiedzialność obciąża organizację i jej zarząd)

32 Minusy działań realizowanych „pod opieką” innej organizacjiNa przykładzie Fundacji Praesterno bardzo wysoki stopień sformalizowania (czy też wprost zbiurokratyzowania) działalności możliwość częściowej utraty wiarygodności (np. ruchy alternatywne, miejskie)

33 Stowarzyszenie zwykłe.Trzy osoby wystarczą, by założyć stowarzyszenie zwykłe. Nie muszą tworzyć statutu – ich działania są prowadzone na podstawie regulaminu. Rejestrują się w ewidencji stowarzyszeń zwykłych (w urzędzie). Stowarzyszenie zwykłe nie ma osobowości prawnej jest tzw. "ułomną osobą prawną". Może zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywane. Źródła finansowania to m.in. składki członkowskie czy dotacje ale nie może prowadzić działalności ekonomicznej (odpłatnej albo gospodarczej). Konieczność prowadzenia księgowości, sporządzania roczne sprawozdania finansowgo ze swojej działalności i składania go do właściwego urzędu skarbowego wraz z roczną deklaracją CIT-8.

34 Rządowy Program na rzecz Aktywności Społecznej ASOS 2016* Organizacyjne, prawne i finansowe aspekty funkcjonowania grupy samopomocowej (wybrane zagadnienia – konspekt wykładu) Dziękuję za uwagę Rządowy Program na rzecz Aktywności Społecznej ASOS 2016 Warsztat szkoleniowy dla liderów Konstancin Jeziorna, 9 września 2016 Jan Latkowski, Fundacja Praesterno *