1 RZUTOWANIE PROSTOKĄTNE
2 WPROWADZENIE Najczęściej stosowane na rysunkach wykonawczych są rzuty prostokątne, które pokazują przedmiot z kilku stron. Wystarczy przedstawienie bryły w trzech ujęciach, dlatego przyjęto układ rzutowania wykorzystujący trzy płaszczyzny wzajemnie prostopadłe zwane rzutniami. Na każdej z nich przedstawiamy rzut prostokątny przedmiotu.
3 UKŁAD TRZECH RZUTNI W przypadku przedmiotów o bardziej skomplikowanych kształtach do jednoznacznego odwzorowania stosujemy układ trzech rzutni wzajemnie prostopadłych. Płaszczyzny te nazywamy: I - rzutnia pionowa zwana główną (z przodu lub główny) II - rzutnia pozioma (z góry), III - rzutnia boczna (od prawej). I III II
4 RZUTNIA PROSTOKĄTNA ROZWINIĘTAIII I - rzutnia pionowa – z przodu II - rzutnia pozioma – z góry III - rzutnia boczna – z boku II
5 SCHEMATYCZNE ZAZNACZANIE RZUTNIRzutnie zaznacza się tylko dwoma liniami: poziomą pionową III I II
6 RZUTOWANIE BRYŁ F G B1 F1 C1 G1 I B C E H A1 E1 D1 H1 A D Rzut główny
7 Rzut poziomy F G B C E2 F2 H2 G2 II E H A D A2 B2 D2 C2
8 Rzut boczny G F F3 G3 B3 C3 III B C E H E3 H3 A3 D3 A D
9 RZUTY GŁÓWNE B1 F1 C1 G1 F3 G3 B3 C3 F G B C A1 E1 D1 H1 E3 H3 A3 D3 EH2 G2 E2 F2 A2 B2 D2 C2
10 RZUT DESKI DO KROJENIA
11 Rzutowanie deski do krojenia na trzy płaszczyzny rzutówIII Rzutowanie deski do krojenia na trzy płaszczyzny rzutów
12 Rozwinięcie trzech płaszczyzn rzutu prostokątnego deski do krojeniaIII Rozwinięcie trzech płaszczyzn rzutu prostokątnego deski do krojenia
13 Rozwinięcie trzech płaszczyzn rzutu prostokątnego deski do krojeniaIII Rozwinięcie trzech płaszczyzn rzutu prostokątnego deski do krojenia
14 Rozwinięcie trzech płaszczyzn rzutu prostokątnego deski do krojeniaIII Rozwinięcie trzech płaszczyzn rzutu prostokątnego deski do krojenia
15 Rozwinięcie trzech płaszczyzn rzutu prostokątnego deski do krojeniaIII Rozwinięcie trzech płaszczyzn rzutu prostokątnego deski do krojenia
16 I III II
17 Obraz rzeczywisty
18 Rysunek poglądowy
19 Rysunek techniczny
20 Obraz rzeczywisty
21 Rysunek poglądowy
22 Rysunek techniczny
23 Obraz rzeczywisty
24 Rysunek poglądowy
25 Rysunek techniczny
26 Obraz rzeczywisty
27 Rysunek poglądowy
28 Rysunek techniczny
29 Obraz rzeczywisty
30 Rysunek poglądowy
31 Rysunek techniczny
32 Zakończenie W praktyce, a więc w rysunku technicznym maszynowym, posługujemy się przeważnie trzema rzutami, a więc: głównym, bocznym prawym i z góry. Należy zaznaczyć, że rzut główny rysuje się zawsze, a pozostałe dwa – w zależności od budowy przedmiotu, charakteru i przeznaczenia rysunku. Tylko w nielicznych przypadkach stosujemy sześć rzutów, na przykład, gdy przedmiot ma bardzo złożoną budowę. Norma PN-60/M-01122, omawiająca rzuty prostokątne, określa że rzut główny przedstawia zwykle przedmiot w położeniu użytkowym, widziany ze strony przedstawiającej najwięcej cech charakterystycznych.