1 Samorządowa Jednostka Organizacyjna Województwa Dolnośląskiego INSTYTUT ROZWOJU TERYTORIALNEGO Wyzwania monitoringu rozwoju regionalnego. dr Maciej Zathey dyrektor Instytutu Rozwoju Terytorialnego

2 www.irt.wroc.pl Instytut Rozwoju Terytorialnego Samorządowa Jednostka Organizacyjna Województwa Dolnośląskiego ROZWÓJ SPOŁECZNO - GOSPODARCZY ZACHOWANIE I WYKORZYSTANIE WALORÓW ŚRODOWISKA GOSPODAROWANIE PRZESTRZENIĄ INFORMACJA PRZESTRZENNA GEOINFORMACJA ZADANIA STATUTOWE

3 www.irt.wroc.pl ZINTEGROWANE PLANOWANIE ROZWOJU TERYTORIALIZACJA POLITYKI ROZWOJU WIEDZA – WSPÓŁPRACA - ROZWÓJ Rozwój nie zawsze jest synonimem wzrostu lecz bardziej powinien być postrzegany jako dążenie do osiągania równowagi.

4 www.irt.wroc.pl Wyzwania planowania i polityki rozwoju

5 www.irt.wroc.pl Strategia Rozwoju WojewództwaPlan Zagospodarowania Województwa

6 www.irt.wroc.pl Strategia Rozwoju Województwa Plan Zagospodarowania Województwa Proces integracji planowania strategicznego i przestrzennego Zasoby wiedzy – diagnoza – specyfika terytoriów, informacja o inwestycjach celu publicznego. Zdefiniowanie celów i kierunków rozwoju. Ustalenia planu i instrumenty implementacji. Przestrzenne ukierunkowanie interwencji. Ewaluacja i monitoring sytuacji społecznej, ekonomicznej i przestrzennej

7 www.irt.wroc.pl Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2010-2020  Dla realizacji polityk regionalnych i jako element monitoringu polityk publicznych wprowadzone zostały nowe instytucje:  Cel: podwyższenie jakości zarządzania politykami publicznymi o charakterze terytorialnym  Oparcie realizowanych strategii i polityk na faktach, danych i analizach. 1. Krajowe Obserwatorium Terytorialne (KOT) 2. Regionalne Obserwatoria Terytorialne (ROT)

8 www.irt.wroc.pl Monitoring i ewaluacja polityki regionalnej – wyzwania i problemy planowanieimplementacja monitoring (ewaluacja)

9 www.irt.wroc.pl Regionalne Obserwatoria Terytorialne 1.Zwiększenie skuteczności interwencji publicznej. 2.Cykliczne analizy i raporty. 1.Standaryzacja metodologii pozyskiwania i analizy danych. 2.Dywersyfikacja źródeł danych. 1.Płaszczyzna współpracy międzywojewódzkiej. 2.Popularyzacja podejścia strategicznego w polityce rozwoju. 1.Ogólnokrajowa sieć obserwatoriów. 2.Ściślejsze powiązanie wskaźników z oceną efektywności działań. Regionalne Obserwatoria Terytorialne DANESYSTEM WSPÓŁPRACAMONITORING

10 www.irt.wroc.pl Dolnośląskie Obserwatorium Rozwoju Terytorialnego (DORT)

11 www.irt.wroc.pl Dolnośląskie Obserwatorium Rozwoju Terytorialnego (DORT) 1. Monitoring rozwoju. 2. Analiza ogólnych trendów zmian na bazie wskaźników statystycznych. 3. Agregowanie i integracja danych z różnych źródeł. 4. Tworzenie scenariuszy dla wyboru najlepszej ścieżki rozwoju

12 www.irt.wroc.pl Monitoring polityki regionalnej – obszary kompetencyjne (wybór)  Rozwój przedsiębiorczości i innowacyjności.  Podnoszenie poziomu edukacji oraz nauki.  Prowadzenie polityki zdrowia.  Zapewnienie bezpieczeństwa mieszkańcom regionu.  Rozwój obszarów miejskich i wiejskich.  Prowadzenie polityki społecznej.  Efektywne wykorzystanie zasobów i walorów regionu.  Poprawa dostępności transportowej.  Implementacja środków pomocowych UE.  …..

13 www.irt.wroc.pl Polityka zdrowotna - badanie przyczyn umieralności Źródło: Atlas umieralności ludności Polski 2008-2010, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny, Warszawa 2012. Standaryzowany wskaźnik umieralności z powodu miażdżycy

14 www.irt.wroc.pl Polityka zdrowotna - badanie przyczyn zgonów umieralności

15 www.irt.wroc.pl Polityka społeczna – prognoza demograficzna dla gmin Dolnego Śląska  Ujęcie gminne – dane GUS dla powiatów (inna metodologia).  4 horyzonty czasowe: 2020, 2025, 2030 oraz 2035 r.  Prognoza dla ekonomicznych oraz funkcjonalnych grup wieku.  Podstawa planowania działań strategicznych i prowadzenia polityki w obszarze:  polityki społecznej  polityki zdrowia  infrastruktury transportowej  infrastruktury edukacyjnej  …

16 www.irt.wroc.pl Polityka społeczna – prognozowana zmiana liczby ludności 2013 - 2020 2013 - 2035 2013 - 2020 2013 - 2035

17 www.irt.wroc.pl Polityka społeczna – udział osób w wieku produkcyjnym 2013 2020 2035

18 www.irt.wroc.pl Polityka społeczna – udział osób w wieku poprodukcyjnym 2013 2020 2035

19 www.irt.wroc.pl Implementacja środków UE – wsparcie w zakresie rynku pracy

20 www.irt.wroc.pl Implementacja środków UE – wsparcie w zakresie rynku pracy

21 www.irt.wroc.pl Badania DORT – inwestorzy zagraniczni na Dolnym Śląsku (w opracowaniu)  Przedstawienie aktualnej sytuacji inwestycyjnej Dolnego Śląska: wielkość i struktura oraz rozmieszczenie biz.  Charakterystyka dolnośląskiego rynku pracy pod względem obecność i oddziaływania inwestorów zagranicznych.  Źródła danych: informacje Specjalnych Stref Ekonomicznych na Dolnym Śląsku; baza REGON.

22 www.irt.wroc.pl Strategia Rozwoju Województwa Dolnośląskiego 2020 Strategia Rozwoju Województwa Dolnośląskiego 2020 Doświadczenia monitoringu i ewaluacji – studium przypadku

23 www.irt.wroc.pl Region użyteczny Region stabilny i bezpieczny Region gotowy na przyszłość Region dla przyszłych pokoleń Region innowacyjny Region obywatelski Region macierzysty Region solidarny Region samorządny Region konkurencyjny Region efektywny Region aktywny Region gospodarczy Filary rozwoju: 1.Przedsiębiorczość. 2.Edukacja. 3.Demografia.

24 www.irt.wroc.pl CEL 1CEL 2CEL 3CEL 4CEL 5CEL 6CEL 7CEL 8 MAKROSFERY Rozwój gospodarki opartej na wiedzy Zrównoważony transport i poprawa dostępności transportowej Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw, zwłaszcza MŚP Ochrona środowiska naturalnego, efektywne wykorzystanie zasobów oraz dostosowanie do zmian klimatu i poprawa poziomu bezpieczeństwa Zwiększenie dostępności technologii komunikacyjno - informacyjnych Wzrost zatrudnienia i mobilności pracowników Włączenie społeczne, podnoszenie poziomu i jakości życia Podniesienie poziomu edukacji, kształcenie ustawiczne INFRASTRUKTURA ROZWÓJ OBSZARÓW MIESKICH I WIEJSKICH ZASOBY TURYSTYKA ZDROWIE I BEZPIECZEŃSTWO EDUKACJA, NAUKA, KULTURA I INFORMACJA SPOŁECZEŃSTWO I PARTNERSTWO PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ I INNOWACYJNOŚĆ Strategia Rozwoju Województwa Dolnośląskiego 2020 50 wskaźników monitoringu 75% – wskaźniki statystyki publicznej 25% – wskaźniki spoza statystyki publicznej

25 www.irt.wroc.pl Koncepcja monitoringu SRWD 2020

26 www.irt.wroc.pl Monitoring SRWD 2020 – pierwsze doświadczenia Dokument opublikowany w marcu 2015 r. zawierający:  analizę warunków realizacji Strategii,  opis stanu realizacji wyznaczonych wskaźników obligatoryjnych (18 wskaźników) oraz uzupełniających (32 wskaźniki). 72% wskaźników aktualnych dla 2013 r. Pozostałe dostępne dla 2008 r. (1), 2009 r. (2), 2010 r. (4) oraz 2012 r. (1).

27 www.irt.wroc.pl Publikacja danych

28 www.irt.wroc.pl Monitoring regionalny – wyzwania i problemy  Szczupłość środków, by prowadzić i zlecać badania własne.  Brak dostępu do szerszego wachlarza różnotematycznych i aktualnych danych zachowujących spójność przestrzenno- czasową.  Dane o nieużytecznych dla analizy regionalnej poziomach agregacji oraz metodologii pozyskiwania.  Trudności w nawiązaniu trwałej i ścisłej współpracy z innymi jednostkami (brak motywacji, długa ścieżka formalna, kwestie personalne) – jednostronność współpracy.  Bariery formalno-prawne i kadrowe udostępniania posiadanych danych.

29 www.irt.wroc.pl Elastyczność – szybkość reagowania na nowe wyzwania, Badania w oparciu o dane jakościowe nie tylko ilościowe, Zaangażowanie wskaźników niemonetarnych, Postawy społeczne jako element będący stymulantą lub destymulantą rozwoju, Dane w odniesieniu przestrzennym, zastosowanie narzędzi GIS do analizowania i publikowania informacji, Dążenie do zintegrowania procesu planowania strategicznego i przestrzennego (likwidacja dychotomi), …. Współpraca w sieci…

30 www.irt.wroc.pl IRT Agencje, SSE… IC, USDSDIK … ZIG USUWr UMWD ….. WSB

31 www.irt.wroc.pl

32