1 Samorządowy zakład budżetowy mgr Paweł Lenio Katedra Prawa Finansowego Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii
2 Samorządowy zakład budżetowy – podstawa prawna Zasady tworzenia, funkcjonowania finansowania, przekształcania i likwidacji samorządowego zakładu budżetowego zostały uregulowane w art. 14 – 16 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 885)
3 Zakres wykonywanych zadań Samorządy zakład budżetowy może wykonywać jedynie zadania, o których mowa w art. 14 pkt 1 – 9 u.f.p. Są to zadania z zakresu: gospodarki mieszkaniowej i gospodarowania lokalami użytkowymi, dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego, wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz, lokalnego transportu zbiorowego, targowisk i hal targowych, zieleni gminnej i zadrzewień, kultury fizycznej i sportu, w tym utrzymywania terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych, pomocy społecznej, reintegracji zawodowej i społecznej oraz rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych, utrzymywania różnych gatunków egzotycznych i krajowych zwierząt, w tym w szczególności prowadzenia hodowli zwierząt zagrożonych wyginięciem, w celu ich ochrony poza miejscem naturalnego występowania, cmentarzy.
4 Tworzenie przekształcanie i likwidacja Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego tworzy, łączy, przekształca w inną formę organizacyjno-prawną i likwiduje samorządowy zakład budżetowy. Tworząc samorządowy zakład budżetowy, organ stanowiący określa: nazwę i siedzibę zakładu, przedmiot jego działalności, źródła przychodów własnych zakładu, stan wyposażenia zakładu w środki obrotowe oraz składniki majątkowe przekazane zakładowi w użytkowanie, terminy i sposób ustalania zaliczkowych wpłat nadwyżki środków obrotowych dokonywanych przez zakład do budżetu jednostki samorządu terytorialnego oraz sposób i terminy rocznych rozliczeń i dokonywania wpłat do budżetu. Likwidując albo przekształcając samorządowy zakład budżetowy, organ stanowiący określa przeznaczenie mienia znajdującego się w użytkowaniu tego zakładu. Przekształcenie samorządowego zakładu budżetowego w inną formę organizacyjno-prawną wymaga uprzednio jego likwidacji. Należności i zobowiązania likwidowanego samorządowego zakładu budżetowego przejmuje organ, który podjął decyzję o likwidacji. Należności i zobowiązania samorządowego zakładu budżetowego likwidowanego w celu przekształcenia w inną formę organizacyjno-prawną przejmuje utworzona jednostka.
5 Gospodarka finansowa Samorządowy zakład budżetowy odpłatnie wykonuje zadania, pokrywając koszty swojej działalności, co do zasady, z przychodów własnych. Podstawą gospodarki finansowej samorządowego zakładu budżetowego jest roczny plan finansowy obejmujący przychody, w tym dotacje z budżetu jednostki samorządu terytorialnego, koszty i inne obciążenia, stan środków obrotowych, stan należności i zobowiązań na początek i koniec okresu oraz rozliczenia z budżetem jednostki samorządu terytorialnego. W planie finansowym samorządowego zakładu budżetowego mogą być dokonywane zmiany w ciągu roku w przypadku realizowania wyższych od planowanych przychodów i kosztów, pod warunkiem że nie spowoduje to zmniejszenia wpłat do budżetu jednostki samorządu terytorialnego ani zwiększenia dotacji z budżetu jednostki samorządu terytorialnego. Samorządowy zakład budżetowy wpłaca do budżetu jednostki samorządu terytorialnego nadwyżkę środków obrotowych, ustaloną na koniec okresu sprawozdawczego, chyba że organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego postanowi inaczej.
6 Możliwość otrzymywania dotacji Samorządowy zakład budżetowy może otrzymywać z budżetu jednostki samorządu terytorialnego: dotacje przedmiotowe, dotacje celowe na zadania bieżące finansowane z udziałem środków europejskich oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych, dotacje celowe na finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji. Nowo tworzonemu samorządowemu zakładowi budżetowemu może być przyznana jednorazowa dotacja z budżetu jednostki samorządu terytorialnego na pierwsze wyposażenie w środki obrotowe. Dotacje dla samorządowego zakładu budżetowego, z wyłączeniem dotacji celowych na zadania bieżące finansowane z udziałem środków europejskich oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych oraz dotacji celowych na finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji nie mogą przekroczyć 50% kosztów jego działalności.
7 Delegacja ustawowa Na podstawie art. 17 ust. 1 i 2 u.f.p., zostało wydane rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 7 grudnia 2010 r. w sprawie sposobu prowadzenia gospodarki finansowej jednostek budżetowych samorządowych zakładów budżetowych (Dz. U. z 2015 r. poz. 1542). Rozporządzenie określa sposób prowadzenia gospodarki finansowej jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych, w tym: sposób i tryb sporządzania planów finansowych, sposób dokonywania zmian w planach finansowych jednostek budżetowych oraz zatwierdzania tych zmian, tryb pobierania dochodów i dokonywania wydatków państwowych jednostek budżetowych, sposób ustalania nadwyżki środków obrotowych w samorządowych zakładach budżetowych