1 Scenariusz lekcji chemii: „Woda jako rozpuszczalnik”opracowanie: Zbigniew Rzemieniuk

2 wykazanie, że woda jest rozpuszczalnikiem wielu substancji Dział: Woda w procesach fizycznych i chemicznych. Program – „Chemia i my” DKW /99. Temat: Woda jako rozpuszczalnik. Cel ogólny lekcji: wykazanie, że woda jest rozpuszczalnikiem wielu substancji Osiągnięcia uczniów (cele operacyjne): wyjaśniają dlaczego woda naturalna nie może być substancją czystą znają przykłady substancji w każdym stanie skupienia dobrze i trudno rozpuszczalnych w wodzie potrafią wykazać różnicę między zawiesiną a roztworem omówią znaczenie wody dla życia człowieka, zwierząt i roślin

3 Środki dydaktyczne: zestawy do doświadczeń uczniowskich:statyw na probówki 5 probówek 5 korków kreda lub wapno palone, kwasek cytrynowy, benzyna, denaturat, olej, woda zeszyt ćwiczeń cz. 1

4 Przebieg lekcji: Na początek uczniowie przygotowują doświadczenie, w którym sprawdzą jak rozpuszczają się w wodzie substancje.

5 Doświadczenie 1. Badanie rozpuszczalności substancji w wodzie.Do 5 probówek uczniowie dodają kolejno: kredę lub wapno palone, kwasek cytrynowy, benzynę, denaturat, olej, a następnie wodę. zestawy probówek denaturat zlewki benzyna kreda olej kwasek cytrynowy

6 Do 5 probówek uczniowie dodają kolejno: kredę lub wapno palone, kwasek cytrynowy, benzynę, denaturat, olej, a następnie wodę. Zatykają korkiem każdą probówkę i wstrząsają w celu rozpuszczenia substancji w wodzie. Uczniowie zapisują obserwacje i wnioski w zeszycie ćwiczeń. Niektóre substancje dobrze rozpuszczają się w wodzie dobrze, a inne gorzej. Substancje dobrze rozpuszczalne w wodzie w różnych stanach skupienia to: sól, cukier, kwasek cytrynowy, alkohol, dwutlenek węgla, amoniak i chlorowodór, a słabo rozpuszczalne w wodzie to: kreda, wapno palone, olej, benzyna, azot, tlen itd. Zapisują te substancje w schemacie.

7

8

9

10

11

12

13 dobrze rozpuszczalne w wodzie trudno rozpuszczalne w wodzieSubstancje dobrze rozpuszczalne w wodzie trudno rozpuszczalne w wodzie sól cukier saletra ocet alkohol dwutlenek węgla amoniak chlorowodór kreda olej benzyna tlen azot

14 Nauczyciel wskazuje, że substancja w której rozpusz-czamy substancję nazywamy rozpuszczalnikiem, a sub-stancje, które rozpuszczamy, nazywamy substancją rozpuszczaną. Podczas rozpuszczania powstawać mogą: roztwory, zawiesiny lub emulsje.

15 Podsumowanie lekcji: Substancje możemy podzielić na dobrze rozpusz-czalne i trudno rozpuszczalne w wodzie. Woda jest najlepszym znanym rozpuszczalnikiem, roz-puszcza bardzo wiele substancji.

16 Praca domowa: Zadanie 1 i 2 z zeszytu ćwiczeń.

17 Uwagi do lekcji: Wcześniej należy przygotować zestawy pro-bówek oraz wybrać kilku uczniów, którzy będą asystentami. Należy kontrolować wykonywanie doświadczeń tak, aby uczniowie sprawnie je przeprowadzili i nie tracili czasu na zbyt długie wykonywanie doświadczenia.