1 SEMINARIUM DYPLOMOWE prof. PŁ dr hab. inżSEMINARIUM DYPLOMOWE prof. PŁ dr hab. inż. Agnieszka Zakrzewska-Bielawska Katedra Zarządzania Politechniki Łódzkiej

2 Ogólne zasady pisania prac dyplomowychPraca dyplomowa jest najważniejszą samodzielną pracą Studenta kończącą cykl dydaktyczny. Stanowi ona samodzielne, pisemne opracowanie przez Studenta tematu badawczego, nad realizacją którego opiekę naukową sprawuje kierujący pracą (promotor). praca licencjacka praca inżynierska praca magisterska po studiach I stopnia po studiach II stopnia poziom rozważań teoretycznych, empirycznych (praktycznych), ilość wykorzystanej literatury, objętość pracy... 2

3 Wymogi stawiane pracom licencjackimPraca licencjacka może mieć charakter: analizy wybranego obszaru działalności gospodarczej (produkcyjnej, usługowej itp.) biznesplanu, raportu z badań własnych (przeprowadzonych metodą ankiety, wywiadu itp.), opisu przypadku (case study), projektu — odnośnie praktycznego rozwiązania problemu działania przedsiębiorstwa, instytucji itp. Przygotowanie pracy licencjackiej powinno ukształtować lub pogłębić umiejętności: czynnego posługiwania się nabytą w czasie studiów wiedzą i wykorzystania jej do wnioskowania teoretycznego i zastosowania w praktyce, samodzielnego poszukiwania materiałów źródłowych, związanych z jej tematem, posługiwania się literaturą przedmiotu i innymi materiałami w toku prowadzenia rozważań, w tym wykorzystywania cudzego dorobku naukowego, z powołaniem się na źródła, diagnozowania i oceny problemu badawczego w praktyce gospodarczej, stosowania warsztatu badawczego w zakresie posługiwania się naukowymi metodami badań, prowadzenia logicznego toku wywodów, posługiwania się jasnym, precyzyjnym oraz poprawnym stylistycznie i gramatycznie językiem. 3

4 Wymogi stawiane pracom inżynierskimPraca inżynierska powinna zawierać: rozwiązanie konkretnego problemu inżynierskiego przy wykorzystaniu wiedzy zdobytej w całym okresie studiów, ścisłe powiązanie wyników pracy badawczej z praktyką inżynierską. Przygotowanie pracy inżynierskiej powinno ukształtować lub pogłębić umiejętności: projektowania i wdrażania metod wytwarzania produktów, przedmiotów bądź obiektów charakteryzujących się cechami użytkowymi, organizowania procesu produkcyjnego i eksploatacji obiektów, rozwiązywania zadań inżynierskich z wykorzystaniem wiedzy ogólnej i specjalistycznej, wykorzystania współczesnych narzędzi działania inżynierskiego, w tym technik komputerowych, powiązania wyników pracy badawczej z praktyką inżynierską, prowadzenia logicznego toku wywodów, posługiwania się jasnym, precyzyjnym oraz poprawnym stylistycznie i gramatycznie językiem. 4

5 Wymogi stawiane pracom magisterskimPraca magisterska musi mieć charakter: systematyzujący, badawczy. Przygotowanie pracy magisterskiej powinno ukształtować lub pogłębić umiejętności: czynnego posługiwania się nabytą w czasie studiów wiedzą i wykorzystania jej do wnioskowania teoretycznego i zastosowania w praktyce, samodzielnego poszukiwania materiałów źródłowych, związanych z jej tematem, posługiwania się literaturą przedmiotu i innymi materiałami w toku prowadzenia rozważań, w tym wykorzystywania cudzego dorobku naukowego, z powołaniem się na źródła, krytycznej analizy i oceny dorobku teoretycznego w danej dyscyplinie, dostrzegania prawidłowości występujących w obrębie badanych zjawisk, diagnozowania i oceny problemu badawczego w praktyce gospodarczej, stosowania warsztatu badawczego w zakresie posługiwania się naukowymi metodami badań, prowadzenia logicznego toku wywodów, posługiwania się jasnym i precyzyjnym oraz poprawnym stylistycznie i gramatycznie językiem. 5

6 Ogólne zasady pisania prac dyplomowychCelem pracy dyplomowej jest rozwiązanie określonego problemu (teoretycznego i empirycznego) poprzez wykorzystanie metod i technik badawczych. W ramach pracy dyplomowej można przeprowadzić: analizę wybranego obszaru działalności gospodarczej, raport z badań (na przykład ankietowych, wywiadu, case study), projekt - odnośnie praktycznego rozwiązania problemu działania firmy. Temat pracy musi być związany z kierunkiem studiów i efektami kształcenia !!! 6

7 Ogólne zasady pisania prac dyplomowychPraca dyplomowa musi mieć charakter: systematyzujący (przede wszystkim w części teoretycznej), badawczy (przede wszystkim w części empirycznej), musi zostać wyraźnie określony problem teoretyczny i empiryczny oraz założenia badawcze, muszą zostać zastosowane metody i techniki badawcze. 7

8 Ogólne zasady pisania prac dyplomowychKażda praca składa się z dwóch głównych części: części teoretycznej - w której przedstawiamy teorię dotyczącą tematu, części empirycznej - w której prezentujemy wyniki prowadzonych badań empirycznych. Badania najczęściej prowadzimy w przedsiębiorstwach i badamy np. strukturę organizacyjną, dokumenty firmy (np. regulaminy wynagradzania) lub poszczególne osoby (właścicieli, zarząd, kierowników, pracowników), 8

9 Ogólne zasady pisania prac dyplomowychNa ostateczny kształt pracy wpływają dwie siły: Siła naukowa wyznaczenie celu pracy, wykorzystanie literatury w pracy, przeprowadzenie badań z zachowaniem zasad metodycznych, nadanie spójnego charakteru pracy. wymogi edytorskie, w tym zasady stosowania przypisów, oświadczenie o samodzielnie napisanej pracy, Siła formalna 9

10 Temat pracy dyplomowejTemat pracy musi być krótki i ogólny, a jednocześnie precyzyjny i wyrazisty. Musi zapowiadać treść i odnosić się do treści pracy. W recenzji pracy jest pozycja do oceny: „Czy treść pracy odpowiada tematowi określonemu w tytule?” W tytule nawiązujemy do wybranego obszaru tematycznego, który wybrano na „Karcie zgłoszenia tematu pracy dyplomowej” jednak bardziej precyzując (zawężając, ukierunkowując) problem. Ukierunkowanie tematu musi być związane z zakresem prowadzonych badań empirycznych! Należy pamiętać, że trzeba będzie „to zbadać” Z badawczego punktu widzenia można ukierunkować temat np.: na konkretne przedsiębiorstwo: „na przykładzie firmy XYZ” na określoną grupę przedsiębiorstw: „w sektorze MSP”, „w przedsiębiorstwach zaawansowanych technologii”, na określony obszar geograficzny: „w regionie łódzkim”. 10

11 Przykłady tematów prac dyplomowychMotywowanie personelu w branży gastronomicznej (mgr) Diagnozowanie etapu rozwoju przedsiębiorstwa z wykorzystaniem koncepcji cyklu życia na przykładzie firmy „Hydro-Masz” Sp.j. (mgr) Ocena sytuacji kryzysowej w sektorze małych i średnich przedsiębiorstw (lic) Ocena działań promocyjnych w sektorze MSP na przykładzie salonów kosmetycznych z terenu Opoczna (lic) Diagnoza i zmiany w systemie logistycznym przedsiębiorstwa X (inż.) Projektowanie systemu zarządzania wiedzą dla przedsiębiorstwa z branży high-tech (inż.) 11

12 Temat pracy dyplomowejWszystkie słowa/pojęcia z tematu muszą być zdefiniowane w pracy!! „Ocena sytuacji kryzysowej w sektorze małych i średnich przedsiębiorstw” należy zdefiniować zarówno sytuację kryzysową jak i sektor małych i średnich przedsiębiorstw (kryteria ilościowe i jakościowe) definiowanie: można przedstawić spojrzenia wielu autorów na daną kwestię, a następnie przyjąć jedną z definicji lub podać własną! Przykłady S. Lachiewicz definiuje.... (nie piszemy prof.) - przedstawianie oryginalnych opinii danych autorów. Według F. Chybalskiego do podstawowych metod analizy wielowymiarowej zalicza się A. Zakrzewska- Bielawska określa strategię przedsiębiorstwa high-tech jako 12

13 Definiowanie pojęć – ujęcie tabelaryczne Definicja zarządzaniaTabela 1.1. Definicje terminu zarządzanie w ujęciu wybranych autorów Autor Definicja zarządzania T. Pszczołowski1 Zarządzanie to działanie polegające na dysponowaniu zasobami. J.A.F. Stoner R.E. Freeman D.R. Gilbert2 Zarządzanie to proces planowania, organizowania, przewodzenia i kontrolowania pracy członków organizacji oraz wykorzystywania wszelkich dostępnych zasobów organizacji do osiągnięcia jej celów. A.K. Koźmiński3 Zarządzanie to wędrówka przez chaos, której istotą jest panowanie nad różnorodnością i przekształcenia potencjalnego konfliktu we współpracę. 1 T. Pszczołowski: Mała encyklopedia prakseologii i teorii organizacji, Ossolineum, Wrocław - Warszawa - Kraków - Gdańsk 1978, s.288. 2 J.A.F. Stoner, R.E. Freeman, D.R. Gilbert: Kierowanie, PWE, Warszawa 2001, s. 20. 3 A.K. Koźmiński: Zarządzanie [w:] A. K. Koźmiński, W. Piotrowski (red.): Zarządzanie. Teoria i praktyka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002, s 13

14 Struktura pracy dyplomowejStrona tytułowa Spis treści Wstęp Tekst główny - podzielony na rozdziały: Zakończenie (Podsumowanie) Bibliografia Wykaz aktów prawnych Spis rysunków Spis tabel Spis załączników Załączniki Oświadczenie o samodzielności przygotowania pracy 14

15 TEMAT PRACY DYPLOMOWEJStrona tytułowa pracy POLITECHNIKA ŁÓDZKA WYDZIAŁ ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA KIERUNEK: ZARZĄDZANIE SPECJALNOŚĆ: PRAKTYKA ZARZĄDZANIA PRZEDSIĘBIORSTWEM - jeżeli studia są bez specjalności należy pominąć ten element (imię i nazwisko autora pracy) (numer albumu) TEMAT PRACY DYPLOMOWEJ Praca dyplomowa (magisterska /licencjacka) napisana w Katedrze Zarządzania pod kierunkiem naukowym prof. dr hab.. Stefana Lachiewicza ŁÓDŹ 2014 15

16 Wstęp We wstępie należy:zarysować ogólne tło badanego problemu (trochę treści wprowadzającej do pracy), wskazać przesłanki wyboru tematu pracy - dlaczego temat jest ważny? określić problematykę, cel i zakres pracy – koniecznie wyznaczyć cel pracy!!! przedstawić ogólne informacje o zawartości poszczególnych rozdziałów pracy określić charakter i rodzaje materiałów źródłowych - skąd i jak zbierano informacje - zarówno do części teoretycznej (literatura krajowa i zagraniczna), jak również do części empirycznej. ostateczną wersję wstępu przygotowujemy „na koniec” - po skończeniu całej pracy! 16

17 Przykłady wyznaczonych celów prac dyplomowych:Cel pracy dyplomowej Cel pracy musi być jasno określony i być zgodny zarówno z tematem pracy, jak i jej treścią Przykłady wyznaczonych celów prac dyplomowych: Temat: Zastosowanie i cechy outsourcingu na przykładzie firmy BerendsenTextile Service sp. z o.o. Celem pracy jest wskazanie cech i roli outsourcingu w działalności nowoczesnego przedsiębiorstwa. Temat: Ocena strategii personalnej na przykładzie przedsiębiorstwa z kapitałem zagranicznym. Celem pracy jest identyfikacja i ocena elementów strategii personalnej wybranego przedsiębiorstwa z kapitałem zagranicznym. 17

18 Badanie organizacji W procesie badania organizacji należy wyróżnić następujące etapy: 1) Sformułowanie i uzasadnienie problemu badawczego i celu badania; 2) Sformułowanie pytań badawczych, tez i hipotez; 3) Określenie przedmiotu badania i czasu badań; 4) Zdefiniowanie badanych cech oraz ich charakteru; 5) Dobór metod, technik i narzędzi; 6) Przyjęcie procedur badawczych; 7) Przeprowadzenie badania właściwego; 8) Uporządkowanie i prezentacja wyników; 9) Wnioskowanie. 18

19 Dobór do próby Nielosowy dobór próby (przykłady):dobór jednostek typowych, polegający na tym, że do próby, na podstawie własnych decyzji badaczy, trafiają te jednostki, które są uważane za typowe dla danej zbiorowości; dobór kwotowy (proporcjonalny), polegający na wyborze liczbowo określonych segmentów próby w proporcji odpowiadającej strukturze zbiorowości generalnej; dobór na zasadzie eliminacji, w którym eliminuje się jednostki nietypowe odbiegające znacznie od przeciętnych. Usuwając ze zbioru przypadki skrajne, uzyskuje się, spłaszczenie obrazu struktury zjawisk do wielkości przeciętnych. dobór celowy, w którym dobór jednostek do próby oparty jest na całkowicie subiektywnych kryteriach, ustanowionych przez badacza; dobór metodą kuli śnieżnej, charakteryzujący się dotarciem do nielicznej grupy badanych jednostek statystycznych, a za ich pośrednictwem do następnych podobnych jednostek, aż do osiągnięcia pożądanej liczebności próby. 19

20 Cechy statystyczne Cechą statystyczną jest wielkość, którą odznacza się jednostka wchodząca w skład badanej zbiorowości. Cecha stanowi właściwe kryterium podziału badanej zbiorowości lub jej klasyfikacji. Dzieli się ja na: cechy mierzalne (ilościowe), czyli takie, które można zmierzyć i wyrazić w określonych jednostkach miary (np. w kilogramach, wartościach pieniężnych, sztukach), cechy niemierzalne (jakościowe), czyli takie, które nie dają się wyrazić w liczbach, lecz wymagają opisu słownego. 20

21 Metoda i technika badawczaMetoda badawcza to skład i układ etapów postępowania badawczego, powtarzalny w badaniu określonej klasy problemów ze względu na swą skuteczność. Metody badawcze definiuje się również jako zalecane lub faktycznie stosowane w danej nauce schematy czynności, służących do udzielenia odpowiedzi na formułowane w niej pytania. W naukach empirycznych metody badawcze, to przede wszystkim typowe i powtarzalne sposoby opracowywania, zbierania, analizy i interpretacji danych empirycznych, służące do uzyskiwania maksymalnie (lub optymalnie) uzasadnionych odpowiedzi na stawiane w nich pytania. Techniki badawcze, to szczegółowe czynności wykonywania różnych badań cząstkowych, które pozwalają np. zgromadzić, uporządkować i przechowywać potrzebne dane. W sensie logicznym techniki badawcze są pojęciami podrzędnymi w stosunku do metody badawczej, a w sensie rzeczowym o znacznie węższym zakresie niż metoda. 21

22 Wybrane rodzaje metod i technik badawczychmetoda obserwacyjna, metoda monograficzna, metoda sondażu diagnostycznego, metoda analizy i konstrukcji logicznej, metoda eksperymentalna, metoda indywidualnych przypadków, metoda analizy i krytyki piśmiennictwa metoda statystyczna. Technikami badawczymi są: obserwacja (jawna, ukryta, uczestnicząca, nieuczestnicząca), wywiad, ankietowanie, badanie dokumentów i inne. 22

23 Badania ankietowe W ramach badań ankietowych można wyróżnić następujące techniki: ankietę pocztową, ankietę prasową, ankietę telefoniczną, ankietę internetową, ankietę opakowania, ankietę audytoryjną, ankietę ogólną, ankietę bezpośrednią 23

24 Metody ilościowe i jakościoweMetody ilościowe będziemy definiować jako wykorzystujące w procesie badawczym przede wszystkim metody statystyczne i ekonometryczne oraz narzędzia modelowania matematycznego. Metody jakościowe będziemy definiować jako wykorzystujące w procesie badawczym przede wszystkim techniki badawcze oparte na wywiadzie, obserwacji, dyskusji lub analizie tekstu. 24

25 Narzędzie badawcze Narzędzia badawcze to przedmioty, instrumenty, urządzenia techniczne, aparatura pomiarowa itp., służące do realizacji technik badań. Jest to wszystko, co można wykorzystać do zbierania, rejestrowania i przechowywania badanych faktów, informacji i zjawisk. Technika badawcza jest czynnością, narzędzie badawcze zaś instrumentem. Narzędziami badawczymi, najczęściej stosowanymi w badaniu organizacji, są kwestionariusze wywiadu i ankiety, testy, arkusze statystyczne, finansowe. 25

26 Badania jakościowe Badania jakościowe można zdefiniować jako wszelkie badania empiryczne, których podstawowym celem są kompleksowe i wnikliwe opisy oraz analizy: przyczyn, przebiegu, uwarunkowań, a także rezultatów występowania lub funkcjonowania danego obiektu lub zjawiska w określonych warunkach i kontekście. Badania jakościowe wpisują się w nurt tzw. „miękkiej” metodyki badań w naukach o zarządzaniu, w ramach której w coraz większym zakresie wykorzystywane są metody czerpiące z nauk humanistycznych, w tym np.: metody zaangażowane i uczestniczące, czy metody metaforyczne. Podstawową formą i jednocześnie pierwotną metodą prowadzenia badań jakościowych są badania terenowe. 26

27 Obiekty badań jakościowychDo głównych obiektów badanych na gruncie nauk o zarządzaniu z wykorzystaniem metod jakościowych można zaliczyć organizacje. Ich różnorodność i złożoność teoretyczna wskazuje, iż możliwe jest prowadzenie w szczególności badań dotyczących: całości organizacji; poszczególnych podsystemów organizacji i ich części składowych; poszczególnych działań, procesów lub projektów realizowanych w ramach organizacji; członków oraz interesariuszy organizacji; otoczenia organizacji; interakcji zachodzących pomiędzy poszczególnymi elementami lub wymiarami funkcjonowania organizacji. 27

28 Studium przypadku Studium przypadku, to szczegółowy opis rzeczywistego obiektu, zjawiska czy procesu, przeprowadzony w celu wyjaśnienia przyczyn, rezultatów i uwarunkowań występowania danego procesu lub funkcjonowania pewnego obiektu w określonych warunkach. W związku z tym określa się je jako metodę monograficzną, analizę indywidualnego przypadku, case study. 28

29 Studium przypadku – procedura badawcza1. określenie problemu merytorycznego, wyznaczenie celów badania oraz sformułowanie pytań badawczych; dobór przypadków, z wykorzystaniem takich kryteriów, jak: dostępność danych, wyrazistość i różnorodność przypadków, a także krytyczna możliwość formułowania uogólnień oraz przyjęcia określonej pozycji badawczej; wybór metod i technik badawczych oraz opracowanie narzędzi gromadzenia danych, z uwzględnieniem ich różnorodności oraz możliwości wykorzystania triangulacji analiz empirycznych; 4. przeprowadzenie szczegółowych i wnikliwych badań terenowych; 5. analiza danych jakościowych oraz ilościowych; 6. kształtowanie uogólnień poprzez wykraczanie poza dostępne dane empiryczne; 7. konfrontacja z literaturą oraz z wynikami badań wtórnych; zamknięcie badania, w ramach którego następuje formułowanie zdań orzekających o cechach, relacjach lub wzorcach dynamiki zdarzeń, co jest uzależnione od zakresu merytorycznego podejmowanego w ramach studium przypadku; 9. uogólnienie, które stanowi często wstęp do dalszych badań związanych z ilościowym testowaniem sformułowanych propozycji 29

30 Wywiad Metoda wywiadu opiera się na dialogu międzyludzkim i polega na pozyskaniu informacji źródłowych poprzez bezpośrednią i interaktywną rozmowę badacza lub ankietera z respondentem (lub grupą respondentów) na temat prowadzonych badań naukowych. W trakcie wywiadu zadawane są mniej lub bardziej sformalizowane pytania, a po udzieleniu odpowiedzi możliwe jest dalsza interakcja służąca np. pogłębieniu wiedzy lub uzyskaniu dodatkowych informacji. Technika wywiadu swobodnego (niestandaryzowanego) charakteryzuje się tym, że pytania zadawane respondentowi mają charakter otwarty i odpowiadają określonym kwestiom lub problemom, powiązanym z tematem badawczym, które omawia się z respondentem. W ramach tej techniki, jako narzędzie badawcze, wykorzystuje się dyspozycje do wywiadu. Technika wywiadu kwestionariuszowego (standaryzowanego) polega na pozyskiwaniu informacji źródłowych poprzez zadawanie respondentowi pytań na podstawie specjalnie przygotowanego kwestionariusza. W związku z tym narzędziem badawczym jest tu kwestionariusz wywiadu. 30

31 Obserwacja Metoda obserwacji polega na gromadzeniu informacji źródłowych o danym zjawisku lub obiekcie poprzez obecność badacza w ich naturalnym środowisku, jednak bez bezpośredniej ingerencji w ich przedmiot i działalność. Dzięki obserwacji możliwe jest rozpoznanie zjawiska lub obiektu w ich naturalnym przebiegu, przy czym pozyskiwane informacje są ograniczane czasem i miejscem badania, a możliwości ich percepcji są ograniczone zmysłami obserwatora. Technika obserwacji uczestniczącej polegająca na wejściu badacza w określone środowisko organizacyjne i obserwowaniu danej zbiorowości od wewnątrz, jako jeden z jej członków. Jest to jednocześnie obserwacja bezpośrednia (badacz sam zbiera dane) i często niekontrolowana. Technika obserwacji nieuczestniczącej polega natomiast na obserwowaniu danej zbiorowości lub określonego środowiska organizacyjnego z perspektywy zewnętrznej. Osoba prowadząca badania ma tu jawny status badacza i zbiera wymagane informacje nie wchodząc w interakcje obserwowanym systemem. 31

32 Badanie dokumentów W metodzie badania dokumentów poddaje się analizie materialne i symboliczne wytwory ludzkie traktując je jako źródło informacji o określonych cechach lub właściwościach społecznych lub organizacyjnych. Badaniu podlegają tu różnorodne dokumenty, które mają zróżnicowaną postać (np. papierową, elektroniczną) i dotyczą określonych aspektów i obszarów funkcjonowania organizacji. Analiza formalna polega na identyfikacji i ocenie występowania określonych elementów formalnych w analizowanych dokumentach. Do tego typu elementów można zaliczyć np. formę dokumentu (elektroniczna / pisemna zwykła / pisemna w formie aktu notarialnego), występowanie odpowiednich podpisów, określenie stron, czy terminów, przy czym zakres elementów formalnych będzie każdorazowo uzależniony od specyfiki konkretnego źródła informacji. Analiza treści polega na jakościowej ocenie zapisów w dokumencie z punktu widzenia ich wpływu na określony w celu pracy, merytoryczny obszar badań. 32

33 Badania eksperckie – metoda delfickaMetoda delficka, to metoda ustrukturalizowania procesu komunikacji grupowej w celu zapewnienia skuteczności działania zbiorowości niezależnych osób (ekspertów), którzy jako całość dążą do rozwiązania złożonego problemu. Głównym celem zastosowania metody delfickiej jest zdobywanie informacji i tworzenie nowej wiedzy, w sytuacji wysokiej niepewności, wtedy gdy dostępne lub osiągalne dane nie są przydatne do rozwiązania problemu, występuje brak danych lub ich niedostateczna ilość, gdy istotne zmienne dotyczące problemu oraz interakcje między nimi nie są znane, a także wtedy, gdy występują ograniczenia czasowe lub kosztowe związane ze zebraniem danych. 33

34 Strona formalna pisania prac dyplomowychPracę piszemy w formie bezosobowej, np: „…w rozdziale pierwszym przedstawiono (a nie „przedstawiłem”)…” „…w ramach prac badawczych przeprowadzono (a nie „przeprowadziłam”)..” Nigdy nie używamy formy osobowej!! Nigdy!!!!! 34

35 Spis treści musi być zgodny z wymogami edytorskimi,pozycje w spisie treści: czcionka 12pkt, wyjustowana, odstęp między wierszami 1,5, odległości przed i po akapicie 3 pkt. Między tekstem a numerem strony znaki wiodące - kropki Spis treści najlepiej wstawiać automatycznie, a potem sformatować zgodnie z wymogami edytorskimi. Nie piszemy słowa rozdział, tylko numerujemy !!! Wstęp 1. ROLA KONTROLI W ZARZĄDZANIU PRZEDSIĘBIORSTWEM 1.1. Istota i funkcje zarządzania 1.2. Pojęcie i cele kontroli w przedsiębiorstwie 35

36 Przypisy Przypisy są wyrazem właściwego wykorzystania literatury przez autora pracy, pokazują na ile dobrze autor opracowuje literaturę i czy właściwie z niej korzysta. Przypisy zamieszczane są u dołu strony. Odgrywają w pracy bardzo ważną rolę, tworząc wraz z bibliografią tzw. aparat naukowy pracy. Służą nie tylko wskazaniu z jakich źródeł i prac korzystał autor w konstruowaniu swojej pracy, ale również jest to środek umożliwiający zweryfikowanie samej pracy. Poprzez podanie źródła danej informacji autor umożliwia innym sprawdzenie, czy treści zawarte w pracy są zgodne ze stanem faktycznym, czy może autor opierał się na źródłach wątpliwej jakości. 36

37 Przypisy PRZYPIS ODWOŁUJĄCY SIĘ DO KSIĄŻKI2 S. Lachiewicz, Menedżerowie w strukturach władzy organizacji gospodarczych, PWE, Warszawa 2007, s. 23. PRZYPIS ODWOŁUJACY SIĘ DO OPRACOWANIA ZAWARTEGO W PRACY ZBIOROWEJ 4 A. Adamik, M. Matejun, Organizacja i jej miejsce w otoczeniu [w:] A. Zakrzewska- Bielawska (red.), Podstawy zarządzania, Oficyna a Wolters Kluwer business, Warszawa 2012, s PRZYPIS ODWOŁUJACY SIĘ DO ARTYKUŁU W CZASOPISMIE 51 F. Chybalski, Decyzje emerytalne w ekonomii. Implikacje dla polskiego system emerytalnego, „Ekonomista” nr 6/2013, s 37

38 ZASADY CYTOWANIA - CIĄG PRZYPISÓWJeżeli dana pozycja cytowana jest w następnym z kolei przypisie, lecz przypis odnosi się do innej niż poprzednia strony danej pozycji, stosuje się wówczas zapis: 1 S. Lachiewicz, Menedżerowie w strukturach władzy organizacji gospodarczych, PWE, Warszawa 2007, s. 23. 2 Tamże, s. 45. W przypadku, gdy autor odwołuje się do fragmentu z tej samej strony, to wówczas wystarczy: 2 Tamże 38

39 ZASADY CYTOWANIA - CIĄG PRZYPISÓWJeżeli dana pozycja cytowana jest w przypisie nie następującym bezpośrednio: w przypadku prac samoistnych, prac zbiorowych jako całości, niektórych dokumentów: 1 A. Adamik, M. Matejun, Organizacja i jej miejsce w otoczeniu [w:] A. Zakrzewska- Bielawska (red.), Podstawy zarządzania, Oficyna a Wolters Kluwer business, Warszawa 2012, s 7 A. Adamik, M. Matejun, Organizacja i jej..., dz. cyt., s 12 S. Lachiewicz, Menedżerowie…., dz. cyt., s. 148. w przypadku czasopism (artykułów w czasopismach) oraz artykułów w pracach zbiorowych: 1 F. Chybalski, Decyzje emerytalne w ekonomii. Implikacje dla polskiego system emerytalnego, „Ekonomista” nr 6/2013, s 32 F. Chybalski, Decyzje emerytalne …, art. cyt., s. 762. 45 A. Zakrzewska – Bielawska, Strategia nowoczesnego przedsiębiorstwa: zasoby i okazje, [w:] R. Krupski (red.), Zarządzanie strategiczne Quo vadis?, Prace Naukowe Wałbrzyskiej Wyższej Szkoły Zarządzania i Przedsiębiorczości, t. 22, Wałbrzych 2013, s 89 A. Zakrzewska – Bielawska, Strategia nowoczesnego …., art. cyt., s. 173. 39

40 Wymogi edycyjne Praca powinna być przygotowana według poniższych zasad edycyjnych. 1. Tekst ma być opracowany przy pomocy edytora tekstu z wykorzystaniem czcionki Times New Roman. 2. Marginesy lustrzane: góra 3 cm, dół 2 cm, wewnętrzny 3 cm, zewnętrzny 2 cm. Nagłówek i stopka 1,25 cm. 3. Spis treści z podaniem numerów stron należy umieścić po stronie tytułowej. 4. Pozycje w spisie treści - czcionka 12 pkt., wyjustowany, odstęp między wierszami pojedynczy, odległości przed i po akapicie 3 pkt. Numer strony podany przy zewnętrznym marginesie. Między tekstem a numerem strony znaki wiodące kropki. 5. Rysunki i tabele umieszczone w tekście nie mogą wykraczać poza określone marginesami wymiary stron. Muszą być czytelne i przejrzyste. 40

41 Wymogi edycyjne Praca powinna być przygotowana według poniższych zasad edycyjnych. 6. Każdy obiekt typu rysunek, tabela, wzór musi mieć podane źródło. 7. Numeracja stron w prawym górnym rogu – czcionka 12 pkt. 8. Tytuły rysunków należy umieszczać pod rysunkiem. 9. Podpisy rysunków należy poprzedzić skrótem „Rys.” z numerem podającym rozdział i numer kolejny rysunku w rozdziale (np. Rys – rozdział 2 rysunek 3 w tym rozdziale) i wyśrodkować lub wyrównać do lewego brzegu rysunku. Źródło rysunku należy podać pod podpisem rysunku poprzedzając je słowem „Źródło”. Jeżeli podpis pod rysunkiem nie mieści się w jednej linii, druga linia tekstu musi mieć wcięcie tak, aby tekst zaczynał się dokładnie w miejscu zaczynania się tekstu w pierwszej linii. 41

42 Wymogi edycyjne Rys Trójwymiarowa przestrzeń strategiczna przedsiębiorstwa w odniesieniu do technologii, innowacji i wiedzy Źródło: A. Zakrzewska – Bielawska, Technologia, innowacje i wiedza a strategia przedsiębiorstw high tech [w:] Zarządzanie strategiczne w praktyce i teorii, A. Kaleta, K. Moszkowicz (red.), Prace Naukowe UE we Wrocławiu nr 116, Wydawnictwo UE we Wrocławiu, Wrocław 2010, s 42

43 Wymogi edycyjne Rys Wpływ koopetycji na rozwój firm high-tech ze względu na wielkość i obszar działania Źródło: Badania własne. 43

44 Wymogi edycyjne Praca powinna być przygotowana według poniższych zasad edycyjnych. 10. Tytuł tabeli należy poprzedzić słowem Tabela z numerem określonym tak jak dla rysunków. Tytuł należy umieszczać nad tabelą. Źródło tabeli należy podać pod tabelą poprzedzając je słowem „Źródło”. Jeżeli tytuł tabeli nie mieści się w jednej linii, druga linia tekstu musi mieć wcięcie tak, aby tekst zaczynał się dokładnie w miejscu zaczynania się tekstu w pierwszej linii. 11. W przypadku opracowania rysunku lub tabeli przez studenta należy podać jako źródło – opracowanie własne lub opracowanie własne na podstawie ... 12. Wzory należy wycentrować, numerację umieścić przy prawym marginesie. Numeracja wzorów w pracy jest ciągła. z2 = x2 + y (1) 13. Dla wzorów źródło można podać w przypisie. 14. Przypisy należy umieścić na dole strony z numeracją ciągłą dla całej pracy. Wielkość czcionki przypisu 10 pkt. 44

45 Wymogi edycyjne Praca powinna być przygotowana według poniższych zasad edycyjnych. 15. Tytuł rozdziału 1 poziom - czcionka 16 pkt., wyrównanie do lewej, pogrubiony, pisany wielkimi literami, odstęp przed i po akapicie 12 pkt. Numeracja pierwszego poziomu rozdziałów 1., 2…. 16. Tytuł podrozdziału 2 poziom - czcionka 14 pkt., wyrównanie do lewej, pogrubiony, odstęp przed i po akapicie 12 pkt. Numeracja 2 poziomu podrozdziałów 2.1., 2.2., 17. Tytuł podrozdziału 3 poziom - czcionka 12 pkt., wyrównanie do lewej, pogrubiony, odstęp przed i po akapicie 12 pkt. Numeracja podrozdziałów 3 poziomu , , , 18. Tekst podstawowy - czcionka 12 pkt., wyjustowany, odstępy między wierszami 1,5 wiersza, akapit (wcięcie pierwszego wiersza) 1,25 cm. Należy narzucić dzielenie wyrazów w tekście. 19. Tytuł tabeli - czcionka 12 pkt., wyrównany do lewego brzegu tabeli, odstęp między wierszami pojedynczy, odstęp po akapicie 6 pkt. 20. Podpis pod rysunkiem - czcionka 12 pkt., wyśrodkowany lub wyrównany do lewego brzegu rysunku, odstęp między wierszami pojedynczy, odstęp po akapicie 6 pkt. 21. Źródło - czcionka 11 pkt., wyśrodkowany tak jak rysunek lub tabela, kursywa, odstęp między wierszami pojedynczy, odstęp przed i po akapicie 6 pkt. 45

46 Wymogi edycyjne 22. Wypunktowania lub numerowanie muszą w całej pracy mieć jeden rodzaj dla danego poziomu np.  (pierwszy poziom wypunktowania) - (drugi poziom wypunktowania) 23. Pozycje w wypunktowaniu lub numerowaniu - czcionka 12 pkt., tekst wyjustowany, odstępy między wierszami 1,5 wiersza. 24. Pozycje w spisie literatury - czcionka 12 pkt., wyjustowany, odstęp między wierszami pojedynczy. 25. Pozycje w spisach tabel, rysunków, załączników – czcionka 12 pkt., tekst wyjustowany, odstęp między wierszami pojedynczy. Dla spisu rysunków i tabel należy zastosować zasady tworzenia jak przy spisach treści. Numer strony podany przy prawym marginesie. Między tekstem a numerem strony znaki wiodące kropki. 27. W tekście nie mogą występować puste miejsca. 28. Główne rozdziały (pierwszy poziom) muszą zaczynać się od nowej strony. 29. Załączniki muszą być numerowane. 46

47 Wykaz pozostałych niezbędnych dokumentów Zakładka: dyplomowanieWymagania formalne Praca dyplomowa musi być dostarczona: na nośniku elektronicznym - płyta CD lub DVD (nośniki markowe np. TDK, Verbatim, Sony, itp.) w papierowej kopercie, opisana niezmywalnym flamastrem w następujący sposób: imię i nazwisko autora, nr albumu, temat pracy w formie papierowej w dwóch egzemplarzach. Jeden egzemplarz pracy (oprawiony wg wymagań promotora) zostaje przekazany promotorowi, który wraz z opinią składa go w sekretariacie jednostki. Drugi egzemplarz pracy, dwustronnie zadrukowany, w sztywnej oprawie, pozostaje w aktach studenta Wykaz pozostałych niezbędnych dokumentów Zakładka: dyplomowanie 47

48 Opinia promotora o pracy1. Czy treść pracy jest zgodna z kierunkiem studiów 2. Czy treść pracy odpowiada tematowi określonemu w tytule 3. Ocena układu pracy, struktury, podziału treści, kolejności rozdziałów, kompletności tez itp. 4. Charakterystyka doboru i wykorzystania źródeł 5. Merytoryczna ocena pracy 6. Czy i w jakim zakresie praca stanowi nowe ujęcie problemu 7. Ocena formalnej strony pracy (poprawność języka, opanowanie techniki pisania pracy, spis rzeczy, odsyłacze) 8. Sposób wykorzystania pracy (publikacja, udostępnienie instytucjom, materiał źródłowy) 48

49 Recenzja pracy 1. Czy treść pracy jest zgodna z kierunkiem studiów2. Czy treść pracy odpowiada tematowi określonemu w tytule? 3. Ocena układu pracy (struktura, kolejność rozdziałów, kompletność tez itp.) 4. Ocena formalnej strony pracy (poprawność języka, opanowanie techniki pisania) 5. Charakterystyka doboru i wykorzystania źródeł 6. Merytoryczna ocena pracy Student ma prawo do zapoznania się z opinią i recenzją pracy w ciągu 3 dni przed terminem obrony. Dokumenty te będą dostępne w sekretariacie jednostki, w której odbędzie się obrona. Recenzent w ciągu 10 dni od daty wyznaczenia przez Dziekana, składa w jednostce pracę z recenzją 49

50 Obrona pracy dyplomowejObrona pracy dyplomowej i egzamin dyplomowy odbywają się przed Komisją Egzaminu Dyplomowego w następującym składzie: przewodniczący, promotor, recenzent (lub recenzenci) pracy, ewentualnie inni członkowie Komisji. W pracy Komisji za zgodą Dziekana mogą uczestniczyć z głosem doradczym przedstawiciele firm zainteresowanych tematyką pracy dyplomowej. 50

51 Ocena pracy dyplomowejOstateczny wynik studiów stanowi sumę: 0,6 średniej ważonej ocen uzyskanych w ciągu całego okresu studiów, z wyłączeniem ocen 2,0 (dwa) 0,2 ocen z pracy dyplomowej 0,2 ocen z egzaminu dyplomowego. W dyplomie ukończenia studiów wyższych wpisuje się końcową ocenę studiów, określaną na podstawie ostatecznego wyniku studiów, zgodnie z zasadą: 4,85 i więcej celujący, 4,55 – 4,84 bardzo dobry, 4,20 – 4,54 ponad dobry, 3,80 – 4,19 dobry, 3,40 – 3,79 dość dobry, do 3, dostateczny. Przykład: Student uzyskał średnią ze studiów 4,12 Ocena za pracę – 5 (średnia ocen recenzenta i promotora) Ocena z egzaminu dyplomowego – 4,5 (średnia z 3 pytań) Ocena ostateczna 0,6 * 4,12 = 2,47 0,2 * 5,0 = 1 0,2 * 4,5 = 0,9 suma (2, ,9) = 4,37 Student na dyplomie uzyskuje ocenę ponad dobry (zgodnie z przyjętymi progami) 51

52 Propozycja harmonogramu prac nad pracą dyplomowąWstępne wyznaczenie tematu pracy oraz celu pracy - z uwzględnieniem problemu badawczego - co będziemy badać, kogo i gdzie będziemy prowadzić badania? Przygotowanie listy potencjalnej literatury Wstępne przejrzenie literatury - co się pisze na dany temat? Weryfikacja tematu i celu pracy oraz przygotowanie planu pracy Przygotowanie części teoretycznej Przygotowanie metodyki badań Przygotowanie narzędzi badawczych Przeprowadzenie badań Opracowanie części empirycznej Ostateczne przygotowanie pracy dyplomowej Przygotowanie prezentacji pracy na obronę Przygotowanie się na egzamin dyplomowy POWODZENIA!!! 52