1 skuteczny środek do ochrony ziarna przed szkodnikami magazynowymi TALISMA ® HANNA SZULC

2 Szkodniki zbóż i ich przetworów roztoczerozkruszkiroztocze (Acarina): rozkruszki owadyowady (Insecta): -gryzki -gryzki (Psocoptera) -chrząszcze -chrząszcze (Coleoptera) -motyle -motyle (Lepidoptera). 2

3 Skutki obecności szkodników w ziarnie zbóż Utrata jakości handlowej: -ubytek masy ziarna -zmienione parametry organoleptyczne -zmieniony skład chemiczny towaru -obecność mikroorganizmów i mykotoksyn -obniżenie zdolności kiełkowania ziarna 3

4 4 Wymagania międzynarodowe:  CODEX 199-1995 (CODEX Alimentarius) Zboże powinno być wolne od nieswoistego zapachu, żywych szkodników, w tym rozkruszków. Zanieczyszczenia pochodzenia zwierzęcego (w tym martwe owady) - max. 0,1%. Ziarno porażone przez szkodniki: max. 1.5%-2.5% (soft-durum wheat).  Commission Regulation n° 824/2000 (EU Regulation) Zboże musi mieć zapach swoisty dla danego gatunku i być wolne od żywych szkodników, w tym rozkruszków, na każdym etapie przetwarzania. Zachowanie standardów jakości w handlu zbożem

5 Mieszalnie pasz i młyny Żywe szkodniki – niedopuszczalna jakakolwiek ich obecność Martwe szkodniki – zanieczyszczenie w zależności od przeznaczenia paszy: od: 10 sztuk w kg zboża do: obecność jakichkolwiek martwych szkodników niedopuszczalna. Dostawy do magazynów składowych, dostawy do portu Żywe szkodniki – niedopuszczalna jakakolwiek ich obecność! Zachowanie standardów jakości

6 Szkodniki zbóż i ich przetworów pierwotne: żerujące wewnątrz ziarna,żerujące wewnątrz ziarna, żerujące na zewnątrz ziarna,żerujące na zewnątrz ziarna,wtórne: żerujące w ziarnie uszkodzonym,żerujące w ziarnie uszkodzonym, żerujące w ziarnie zawilgoconym i/lub spleśniałym.żerujące w ziarnie zawilgoconym i/lub spleśniałym. 6

7 Szkodniki pierwotne: żerujące wewnątrz ziarna wołek zbożowy,wołek zbożowy, kapturnik zbożowiec,kapturnik zbożowiec, skośnik zbożowiaczek.skośnik zbożowiaczek. 7 Wołek zbożowy

8 Wołek zbożowy (Sitophilus granarius) Cykl rozwojowy w zależności od warunków. Optymalne warunki rozwoju: samica składa do 150 jaj; temperatura 26 o C, wilgotność ziarna 14% - 35 dni trwa cały cykl rozwojowy. ALE: temperatura 15 o C - wilgotność ziarna 12% - żyje 150 dni do 800 dni temperatura 6-10 o C - nie składa jaj, ale żeruje; temperatura 5 o C - nie porusza się, lecz żyje 150 dni; temperatura 0 o C - ginie w ciągu 67 dni, jaja po 19 dniach; temperatura - 9 o C - giną po14 dniach, larwy po 30, poczwarki po 47 dniach W praktyce, przy normalnej zimie, rozwijają się 2-3 pokolenia. 8

9 9 Kapturnik zbożowiec (Rhizoperta dominica) Sposób żerowania: Dorosły osobnik żeruje nadgryzając ziarno, larwa zjada wnętrze ziarna zostawiając jedynie warstwę owocowo-nasienną; powstaje przy tym dużo pyłu. Zboże silnie porażone ma charakterystyczny słodki zapach. Optymalne warunki: 34 o C, 70% RH  rozwój 25 dni. Owad dorosły : długość 2 - 3 mm Barwa ciemna, czerwono-brązowa Żyje ok. 9-10 m-cy Samica składa 300-500 jaj

10 10 Skośnik zbożowiaczek (Sitotroga cerealella) Samica składa 200-300 jaj. Gąsienice wgryzają się w ziarno; skupiają się w grupy. W ziarnie przechodzą w stadium poczwarki. Zanieczyszczają masę ziarna odchodami, podwyższają wilgotność i temperaturę. Optymalne warunki: 28 o C; wilgotność 75%. Cykl rozwojowy: 23 dni. W temperaturze 14 o C - 115 dni. W Europie występuje również na polu. Owad dorosły: rozpiętość skrzydeł of 10 - 16 mm. długość : 8 mm Barwa jasnobrązowo-szara; Skrzydła pokryte delikatnymi włoskami

11 Szkodniki pierwotne: żerujące na zewnątrz ziarna żywiak chlebowiec, świdrzyk cygarowiec, ukrytek mauretańskiukrytek mauretański, skórki, omacnica spichrzanka. 11

12 12 Ukrytek mauretański (Tenebroides mauritanicus) Sposób żerowania: larwa żeruje na zarodku ziarna. Cykl rozwojowy: od jaja do owada dorosłego 40-120 dni w zależności od temperatury. W ciągu kilku miesięcy samica składa do 1200 jaj, z których, w 20 o C po 10 dniach lęgną się larwy. Żerują na ziarnach zbóż, liniejąc zazwyczaj 3-4 razy, choć liczba linień może się zwiększyć kilkukrotnie, gdy cykl życiowy się przedłuża. Owad dorosły długość: 8 - 9 mm barwa: czarna

13 Szkodniki wtórne: żerujące w ziarnie uszkodzonym rozpłaszczyk rdzawyrozpłaszczyk rdzawy, trojszyk ulec, trojszyk gryzący, spichrzel surynamski, mklik mączny. 13

14 14 Rozpłaszczyk rdzawy, Cryptolestes ferrugineus Szkodliwość: Dorosłe osobniki i larwy żerują na połamanym lub naruszonym przez szkodniki pierwotne ziarnie zbóż. Larwy preferują zarodek, kasze, płatki itd. Przegryza gazę młyńską. Optymalne warunki do rozwoju: 35 o C, 90% RH. Cykl rozwojowy: 21 dni. Owad dorosły Długość: 1,5-2 mm Barwa: czerwono-brązowy

15 15 Spichrzel surinamski, Oryzaephilus surinamensis Sposób żerowania: Owad dorosły i larwy żerują na rozdrobnionych produktach: połamane lub porażone przez szkodniki pierwotne ziarno zbóż, płatki, kasze. Przegryza papier, worki. Optymalne warunki do rozwoju: 30-32 o C, 70-90% RH. Cykl rozwojowy  20 dni. Owad dorosły: długość 2,5 - 3,5 mm Barwa ciemno-brązowa

16 16 Mklik mączny, Ephestia kuehniella Sposób żerowania: Pospolity szkodnik zboża i produktów zbożowych. Optymalna temperatura: 26-30 o C, 40-75% RH. Cykl rozwojowy w 30 o C- 40 dni; w 22 o C - 90 dni. W nieogrzewanych pomieszczeniach 3 pokolenia rocznie. Owad dorosły: szaro-beżowo- żółte skrzydła. Rozpiętość 22-25 mm; długość ciała: 10-14 mm Samica składa do 400 jaj.

17 Szkodniki wtórne: żerujące w ziarnie zawilgoconym mącznik młynarek, pleśniakowiec lśniący, rozkruszkirozkruszki, gryzki. 17

18 18 Roztocze ( pajęczaki) Optymalne warunki: 25 o C - wilgotność 85 %. W ciągu miesiąca kilka pokoleń. A. farris - występują na polu i w magazynach - wilgotność wzgl. powietrza 74%, temp. +3 o C - wilgotności wzgl. powietrza 89% jedno pokolenie rozwija się 11 dni, jedna samica składa ok. 150 jaj. Rozkruszek mączny (A. siro): 25 o C; wilgotność 80% - samica składa 230 jaj, Rozmnaża się i intensywnie żeruje także w temperaturze 3-9 o C. Nie rozmnaża się w wilgotności względnej poniżej 65 %. -rozkruszek mączny (Acarus siro) -rozkruszek polowo-magazynowy (Acarus farris) Roztocze dorosłe: 0.3 mm – 0.7 mm barwa: przeźroczysta, szaro-biała

19 Charakterystyczne dane o rozkruszkach 19

20 Najważniejszy zabieg profilaktyczny 20 przed złożeniem Przesuszanie produktów przed złożeniem w magazynie. Utrzymywanie w niskiej wilgotności i temp. rozkruszek polowo- magazynowy Z pola: rozkruszek polowo- magazynowy, rozkruszek drobny i rozkruszek korzeniowy.

21 Tabela wietrzenia ziarna Theimera Różnica temperatur między ziarnem a powietrzem (°C) wilgotność ziarna 121617181920 Najwyższa wilgotność względna powietrza dopuszczalna przy wietrzeniu ziarna (w.w.p., %) powietrze chłodniejsze od ziarna -8 90 -7 8496 -6 7990100 -5 748493 -4 69788795 -3 6473828996 -2 606876839095100 5664717884899497100 0 53606773 7983889193 powietrze cieplejsze od ziarna +1 495663687478828587 +2 465359646973778082 +3 434955606569727577 +4 414652566164687072 +5 384448535760366667 +6 364145505357606263 +7 343843475053565859 +8 333640444750535456 21

22 Konieczna metoda chemiczna Jeśli żniwa były wilgotne … Jeśli zależy nam na dłuższym przetrzymywaniu ziarna w magazynie … Jeśli pojawiły się szkodniki w przechowywanym zbożu … 22 Larwy mącznika młynarka

23

24 Substancja aktywnaFirmaNazwa handlowa CYPERMETRYNA Arysta (AGRIPHAR) TALISMA EC DELTAMETRYNABAYERK-OBIOL PYRIMIFOS-METYLOWYSYNGENTAACTELLIC CHLORPYRIFOS-METHYLDOW AGROSCIENCERELDAN DICHLORVOSDenkaDDVP Rynek EU ś.o.r. do ochrony zboża

25 25 TALISMA ® Prewencyjna metoda ochrony zboża przed szkodnikami

26 TALISMA EC S. a.S. a. – cypermetryna; 80 g w 1 L. Synergetyk:Synergetyk: butotlenek piperonylu (PBO) - 228 g w 1 L. Butotlenek piperonylu blokuje mechanizm rozkładu substancji aktywnej w ciele owada. 26

27 Talisma ® : dwie formulacje, jedna w POLSCE 27 TALISMA ® ULTALISMA ® EC Skład Cypermethrin : 20 g/L Piperonyl butoxide : 57 g/L Solvant : Ester of rapeseed oil Cypermertyna: 80 g/L Butotlenek piperonylu (PBO): 228 g/L Formulacja Ultra-Low-Volume (ULV) Liquid EC - Koncentrat do sporządzania emulsji wodnej Stosowanie Direct admixture with stored grains * bezpośrednie stosowanie na ziarno * stosowanie w pustych magazynach Zalety Ready to use product (no mixing needed) Good adherence of the product on grains Reduction of dust coming from cereals handlings Łatwo miesza się z wodą, tworzy jednorodną, nie rozwarstwiającą się mlecznobiałą emulsję. Łatwe dozowanie. Nieistotne podwyższenie wilgotności ziarna o 0,05%.

28 Talisma ® : dwa zastosowania, jedno w POLSCE 28 EUROPAWszelkiego rodzaju pomieszczenia magazynowe - dawka: 0,06 ltr/5-10 ltr wody/100 m²; 0,6 ltr /50-1000 l wody/ 1000 m² Na ziarno zbóż - zabieg prewencyjny i interwencyjny 1-2 litry/48 ltr wody/100 ton ziarna POLSKANie ma jeszcze rejestracjirejestracja od 2013 roku

29 Talisma ® EC: dawka w litrach na ziarno według polskiej etykiety TALISMA ® ECWodaZboże w tonach (1000 kg) 0.01 lub 0.02 litra0,48 litra1 0.1 lub 0.2 litra4,80 litra10 1 lub 2 litry48 litrów100 10 lub 20 litrów480 litrów 1000 29

30 Talisma ® : działanie zapobiegawcze 30 do 12 – 15 miesięcy Talisma ® EC: 2 L/100 ton Pełna dawka Talisma ® EC: 1 L/100 ton 6 miesięcy Połowa dawki lub kombajn gospodarstwo lub silos w porcie silos zbożowy Spodziewany czas ochrony

31 31 Talisma ® : Skuteczność preparatu – zastosowanie prewencyjne 7 dni po wprowadzeniu szkodników – śmiertelność (%) owadów: Wprowadzono 400 owadów/500 g zboża Agriphar Trial 1187-0307/2009/Anglet - France * Zboże = pszenica * Temperatura = 22 ± 1 o C * Wilgotność względna = 65 ± 5 %

32 32 TALISMA ® Interwencyjne zwalczanie szkodników w zbożu

33 Talisma ® : działanie interwencyjne 33 do 2-3 miesięcy Talisma ® EC: 2 L/100 ton Pełna dawka lub silos w porcie silos zbożowy gospodarstwo

34 34 Talisma ® : Skuteczność interwencyjna Agriphar Trial 1187-0307/2009/Anglet - France Skuteczność na pierwsze pokolenie wprowadzonego wołka zbożowego, Sitophilus granarius * Zboże = pszenica * Temperatura = 22 ± 1 o C * Wilgotność względna = 65 ± 5 % Wprowadzono 100 - 600 insects/500 g ziarna

35 35 TALISMA ® pozostałości

36 36 TALISMA ® residue Pszenica, żyto, jęczmień, owies, ryż – dopuszczalny poziom pozostałości Wheat, Rye, Barley, Oat, Rice: EU MRL = CODEX alimentarius MRL

37 37 Inne zboża (za wyjątkiem pszenicy, żyta, owsa, jęczmienia i ryżu)

38 38 Maksymalny poziom pozostałości Maksymalny poziom pozostałości w zbożach: pszenica, żyto, jęczmień, pszenżyto, ryż Cypermetryna TALISMA UL : 8.4L/100T TALISMA EC : 2L/100T TALISMA UL : 4.2L/100T TALISMA EC : 1L/100T Wysoki poziom bezpieczeństwa Maximum Residue Level

39 39 Talisma ® : zakres stosowania Rodzaj zboża EU - MRL CODEX Alimentarius TALISMA pszenica2 ppm jęczmień2 ppm ryż2 ppm owies2 ppm żyto2 ppm kukurydza0.5 ppm0.3 ppm

40 Pozostałości cypermetryny Pozostałości s. a. na poziomie bezpiecznym, znacznie poniżej progu. TALISMA EC zalecana do ochrony jęczmienia przeznaczonego do produkcji piwa. 40

41 41 TALISMA ® : piwowarstwo

42 42 TALISMA ® : aplikacja

43 43 Miejsca aplikacji nebulizator

44 Nebulizator = Zamgławiacz ULV dyszy rozpylającejNebulizatory rozpylają płyn do postaci aerozolu zawierającego krople o odpowiedniej wielkości, zależnej od zastosowanej w nim dyszy rozpylającej. Środkiem do rozpylania leku za pomocą nebulizatora jest sprężone powietrze. 44 nebulizator zwykły opryskiwacz

45 45 Metody aplikacji tylko Urządzenia zapewniają nieistotne podwyższenie wilgotności ziarna - tylko o 0,05%.

46 Pokaz urządzeń w czasie przerwy

47 47 TALISMA ® podsumowanie

48 Zboże zachowuje jakość handlową: a) liczba szkodników żywych i martwych nie jest problemem ; b) nie ulega zmianie zapach; c) nie wzrasta ilość mykotoksyn; d) nie ulega zmianie jakość białka. 48 Talisma ® : korzyści handlowe

49 49 Sześć powodów, dla których warto stosować preparat TALISMA EC: 1. Skuteczne zabezpieczenie jakości handlowej ziarna na długi czas; 2. Skuteczne działanie interwencyjne; 3. Bardzo krótki okres karencji i prewencji, wietrzenie nie jest wymagane; 4. Pozostałości na poziomie bezpiecznym, znacznie poniżej progu; 5. Niewielki koszt w stosunku do korzyści.

50 Pytania? Dziękuję za uwagę