1 Sondaże wyborcze Źródło informacji i wpływu

2 Sondaże jako badania opinii publicznej USA, Instytut Gallupa 1936 r. Polska l. 50, l. 80. CBOS, PBS, TNS OBOP, GFK Polonia Sondaże jako „piąta władza”

3 Sondaże – trudności badawcze Przygotowanie ankiety Prawdziwość deklaracji respondentów Opinia o sondażach Zaufanie Koszty

4 Funkcje sondaży opinii publicznej Poznawcze Perswazyjne Polityczne

5 Sondaże w kampaniach wyborczych Podstawowa rola sondaży w kampaniach wyborczych – platforma i kontrola 3 rodzaje sondaży: - ogólnodostępne standardowe - medialne - prywatne

6 Sondaże prywatne Grupy docelowe, problematyka, kontrola kampanii, stratedzy i pollsterzy Bazowe Ponawiane Tropiące

7 Projektowanie badań marketingowych 1) Określenie celu badania – przekształcenie problemu decyzyjnego w problem badawczy 2) Skonstruowanie narzędzia badawczego (ankiety, scenariusza) -Pytania jednoznaczne, zrozumiałe -Niesugestywne, nieemocjonalne -Odpowiednia kolejność 3) Dobór próby -Losowy (100-1000 osób) -Cechy populacji (społeczne, polityczne) -Miniatura -CATI – Computer Assisted Telephone Interviewing -indywidualne wywiady kwestionariuszowe (survey) 4) Analiza danych – dane surowe i ostateczne wnioski

8 Udzielanie odpowiedzi na pytania Strategia optymalna - interpretacja pytania, wnioskowanie o intencji, przeszukiwanie pamięci, integrowanie informacji w odpowiedź Strategia zadowalającej odpowiedzi Strategia konstruowania odpowiedzi Efekt asymilacji Efekt kontrastu Spirala milczenia

9 Wpływ wyników sondaży na zachowania wyborcze Media Bandwagon effect Efekt rozpędu Przenoszenie głosów na przegrywającego w sondażach Głosowanie strategiczne

10 Wpływ wyników sondaży na zachowania polityków Media – ogólny klimat (liderzy i przegrani) Newsy Sondaże zastępują opinie członków partii (koalicje) Selekcja kandydatów Arbitraż wyborczy – referendum Strukturalizacja i przekształcenia sceny politycznej Argument w dyskursie politycznym – legitymacja „Gra w sondaże” – weryfikacja działań sztabów wyborczych