1 SŁOWNIKI JĘZYKA POLSKIEGO

2 Podstawowe słowniki języka polskiego to:Słownik ortograficzny Słownik języka polskiego Słownik poprawnej polszczyzny Słownik frazeologiczny Słownik synonimów Słownik antonimów Słownik wyrazów obcych

3 synonimy = wyrazy bliskoznaczne (różne wyrazy o podobnym znaczeniu) antonimy = wyrazy przeciwstawne

4

5 SŁOWNIK ORTOGRAFICZNYZawiera wyrazy języka polskiego, których pisownia może przysporzyć kłopotów.

6 Podaje informacje o: pisowni wyrazów w podstawowych formach gramatycznych i w odmianie zasadach ortograficznych pisowni polskiej zasadach odmiany wyrazów w języku polskim

7 pszczoła -czole, -czołę, czół na przykład: pszczoła -czole, -czołę, czół roz•chwiać -chwieję, chwieją; -chwiej•cie; chwiali a. chwieli

8

9 SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGOZawiera wyrazy, których używamy, porozumiewając się po polsku

10 Podaje informacje o: pisowni, wymowie i odmianie wyrazów znaczeniachzwiązkach frazeologicznych, w które wchodzą sposobach użycia źródle zapożyczenia przy wyrazach obcego pochodzenia

11 na przykład: jowialny ~lni, ~lniejszy : J. staruszek. J. sposób bycia. J. dowcip. (łc.)

12

13 SŁOWNIK POPRAWNEJ POLSZCZYZNYZawiera te wyrazy języka polskiego, których właściwe używanie może sprawiać kłopoty

14 Podaje informacje o: właściwym znaczeniu wyrazupoprawnych formach gramatycznych poprawnym brzmieniu wyrazu i wymowie właściwym użyciu w zdaniu formach niepoprawnych, których należy się wystrzegać

15 na przykład: monument [wym. monument, nie monumęt] m IV, D. momumentu, lm M. monumenty (nie: monumenta), książk. : Monument w środku miasta. Postawić monument • Błędnie w zn. ‛świadectwo czegoś’. Np.: Monument kultury, sławy.

16 Objaśnienia skrótów rodzaj monument – m IV, grupa deklinacyjnaD. monumentu, lm M. monumenty przypadek przypadek liczba

17

18 SŁOWNIK FRAZEOLOGICZNY WSPÓŁCZESNEJ POLSZCZYZNYZawiera funkcjonujące we współczesnym języku polskim stałe związki frazeologiczne

19 Podaje informacje o: znaczeniu związku frazeologicznego poprawnych sposobach użycia go w zdaniu występowaniu tego związku w literaturze

20 na przykład: 10. trafić z deszczu pod rynnę : Należy współczuć temu trzynastoletniemu chłopcu. Wzięty z domu dziecka trafił z deszczu pod rynnę Życie Literackie 1986/23/11

21

22 SŁOWNIK WYRAZÓW BLISKOZNACZNYCHzawiera zestawy wyrazów, których znaczenia są podobne

23 Podaje informacje o tym:● jakimi innymi wyrazami można zastąpić dany wyraz w jakich wypadkach można użyć wyrazu bliskoznacznego (w jakim kontekście)

24 na przykład: piorun: Piorun uderza, bije, trzaska. Pioruny walą. Burza z piorunami; grom: Grom uderzył w drzewo; błyskawica: Błyskawica zygzakowata. Błyskawica rozdziera niebo; wyładowanie atmosferyczne. Por. burza

25

26 SŁOWNIK ANTONIMÓW zawiera takie pary wyrazów występujące w języku polskim, które znaczeniowo są dla siebie przeciwieństwami (wyrazy kontrastujące znaczeniem)

27 wyrazy przeciwstawne parami Podaje: wyrazy przeciwstawne parami wyrazy bliskoznaczne do każdego z antonimów; tzw. gniazda wyrazowe

28 na przykład: letni • skwarny, ciepły, upalny, tropikalny, gorący, rozżarzony • południowy, równikowy • bezchmurny, pogodny, słoneczny zimowy • chłodny, zimny, wychłodzony, mroźny, srogi, surowy • polarny, północny, podbiegunowy • chmurny, zacieniony, cienisty, bezsłoneczny

29

30 SŁOWNIK WYRAZÓW OBCYCHzawiera wyrazy używane w języku polskim ale pochodzące z innych języków

31 Podaje informacje o tym:co oznacza dany wyraz jak go odmieniać jak go używać w zdaniu pochodne formy gramatyczne i ich znaczenie z jakiego języka pochodzi ten wyraz i co tam oznacza

32 na przykład: katedra stół, pulpit wykładowcy, stanowisko profesora na wyższej uczelni w określonej dyscyplinie; kościół diecezjalny w siedzibie biskupa; tum. // katedralny gr. kathedra ‛krzesło’