1 SSO w Gdańsku Ewa Ważny

2 brakuje jasnych dla stron postępowania zasad ustalania wysokości alimentów ostry spór w zakresie wysokości świadczenia alimentacyjnego przekłada się na relacje między rodzicami i dziećmi oraz generuje dalsze spory rodzinne (np. w zakresie uregulowania kontaktów, władzy rodzicielskiej itp.) skonfliktowani rodzice nie są w stanie zgodnie uczestniczyć w procesie wychowania dziecka co jest sprzeczne z dobrem dziecka

3 w wydziałach rodzinnych rośnie liczba spraw sprawy alimentacyjne wymagają wyznaczenia rozprawy, który często z uwagi na wielkość referatów jest odległy sprawy alimentacyjne coraz częściej są zawiłe pod względem faktycznym i prawnym, wymagają prowadzenia bardzo żmudnego i długotrwałego postępowania dowodowego czas trwania postępowań znacznie się wydłuża co wiąże się również z zaskarżaniem postanowień udzielających zabezpieczenia

4 art. 135 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego Wysokość zobowiązania alimentacyjnego uzależniona jest od: 1/ zakresu usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego do alimentów, 2/ zarobkowych i majątkowych możliwości osoby zobowiązanej do alimentacji, 3/ zakresu osobistych starań o utrzymanie lub wychowanie osoby uprawnionej do alimentacji

5 orzecznictwo Sądu Najwyższego poglądy w doktrynie aktywność procesowa strony powodowej lub pozwanej doświadczenie zawodowe i życiowe sędziego poziom życia w danym regionie orzecznictwo sądów odwoławczych w danych okręgach

6 w podobnym stanie faktycznym może dojść do zasądzenia różnej wysokości alimentów -co nie jest sprawiedliwe dobry przykład : Niemcy - Düsseldorfer Tabelle Tabela ta nie jest aktem prawnym, jest wytyczną i tworzy pewną ramę dla sądów niemieckich. Wysokość świadczeń alimentacyjnych jest zależna od zarobków rodzica płacącego alimenty a także od wieku dziecka.

7  wprowadzenie tabeli alimentacyjnej jako wytycznych dla sądów  zmiana w k.p.c. – możliwość wydania nakazu zapłaty, podobnie jak w postępowaniu upominawczym  wprowadzenie formularzy alimentacyjnych

8 1) strona uprawniona do alimentów lub jej przedstawiciel ustawowy składa do sądu wypełniony formularz alimentacyjny 2) na posiedzeniu niejawnym referendarz sądowy wydaje nakaz zapłaty w terminie instrukcyjnym jednego miesiąca 3) wysokość alimentów ustalona zostaje w oparciu o tabelę alimentacyjną

9 dochód netto wiek do 5 lat wiek 6-10 lat wiek 11-14 lat wiek 15-18 wiek pow 18 lat Od … do… X X X X X X X X X X Od…. do … X X X X X Od …do.. X X X X X Od … do … X X X X X

10 1) stanowi tytuł egzekucyjny, strona może egzekwować alimenty, unikamy postępowania zabezpieczającego i ewentualnych zażaleń 2) ewentualny sprzeciw złożony w formie formularza rozpoznawany jest przez sąd na rozprawie ( strona powinna wykazać okoliczności, które wpływają na wysokość świadczenia alimentacyjnego innego niż w tabeli alimentacyjnej

11 zła sytuacja zdrowotna dziecka lub inne dodatkowe przyczyny wpływające na wysoki koszt jego utrzymania zła sytuacja życiowa osoby zobowiązanej do alimentów np. osoba chora lub w podeszłym wieku, posiadająca większą liczbę dzieci na utrzymaniu itp. bardzo dobra sytuacja majątkowa osoby uprawnionej lub zobowiązanej

12 Sąd nadal będzie mógł ustalać możliwości zarobkowe między innymi w oparciu o dochody proponowane w ofertach Powiatowych Urzędów Pracy według miejsca zamieszkania osoby zobowiązanej (w wyuczonym zawodzie lub bez kwalifikacji, jeżeli osoba taka zawodu nie posiada)

13 powszechna dostępność i znajomość kryteriów zasądzania alimentów dzięki tabeli powinna znacząco wpłynąć na zmniejszenie ilości pozwów o alimenty składanych do sądów w wielu wypadkach osoby zobowiązane do płacenia alimentów mając stałe źródła utrzymania zaczną dobrowolnie łożyć ustalone w tabeli kwoty, by uniknąć w ten sposób ewentualnych kosztów procesu jasne kryteria wpłyną również na rozwój mediacji i możliwość zawierania ugód mediacyjnych jeszcze przed złożeniem sprawy w sądzie

14 wyeliminowany zostanie problem zadłużenia alimentacyjnego powstałego wskutek długotrwałego procesu (alimenty są zasądzane od daty wniesienia pozwu) wyeliminowany zostanie problem dysproporcji orzeczniczych w sądach obniżeniu ulegną koszty Skarbu Państwa przejrzyste i proste formularze alimentacyjne ( przy wpływie sprawy i sprzeciwie ) wpłyną na koncentrację istotnych okoliczności i wniosków dowodowych w sprawie

15 okres rozpoznania sprawy ulegnie skróceniu nastąpi odciążenie sędziów poprzez zasilnie kadry wydziałów rodzinnych o referendarzy sądowych zmniejszenie referatów sędziów rodzinnych pozwoli na koncentrację sędziów na innych pilnych sprawach rodzinnych, opiekuńczych, nieletnich, psychiatrycznych itp.

16  spokojne i systemowe podejście do zmian przepisów k.r.o i k.p.c w tym zakresie  wnikliwa analiza projektów zmian ustawowych przez wszystkie zainteresowane środowiska i zebranie konstruktywnych opinii  bardzo staranne i wnikliwe ustalenie wartości tabeli przez Ministerstwo Sprawiedliwości w oparciu o dane statystyczne i konsultacje z ekspertami  ustalone w tabeli parametry muszą uwzględniać interes wszystkich stron postępowania i podlegać okresowej analizie