1 „Stare, zapomniane zawody naszego regionu” Kowalstwo Na ziemiach Polskich zawód znany od VI-V w. p.n.e.

2 Spis tre ś ci: Czym by ł o kowalstwo ? Czym by ł o kowalstwo ? Narz ę dzia w ku ź ni Narz ę dzia w ku ź ni U najstarszego kowala w ku ź ni U najstarszego kowala w ku ź ni Jak wygl ą da ł kowal Jak wygl ą da ł kowal Ciekawostki Muzeum kowalstwa Muzeum kowalstwa c.d. Kowal mojego regionu Kowal mojego regionu c.d. Kilka zdj ę ć pradziadka Kilka zdj ę ć pradziadka Kilka zdj ę ć pradziadka c.d. Kilka zdj ę ć pradziadka c.d. Sprz ę ty : Sprz ę ty : Bibliografia Dzi ę kuj ę za obejrzenie prezentacji Dzi ę kuj ę za obejrzenie prezentacji

3 Czym by ł o kowalstwo ? Inaczej rzemiosło wykonywane przez kowala, przy użyciu narzędzi kowalskich. Polega na kształtowaniu metali na gorąco, po ogrzaniu ich do temperatury mięknięcia. Miejsce pracy kowala nazywane jest kuźnią. Kowalstwo, od czasu wytopu metalu z rud metali, stało się jednym z najważniejszych zawodów wykonywanych przez człowieka. Kowalstwo było cenione we wszystkich kulturach, którym znany był sposób na pozyskanie metalu. W średniowieczu z kowalstwa wyodrębniło się ślusarstwo wykonujące obróbkę metalu na zimno.

4 Narz ę dzia w ku ź ni Podstawowe wyposażenie kuźni : Palenisko – umożliwia ogrzanie metalu do temperatury, która umożliwia łatwiejszą obróbkę. Kowadło – zajmuje zwykle centralne miejsce kuźni. Jest to duży blok twardego metalu, specjalnie ukształtowany, na którym kładzie się metal poddawany obróbce. Młotek – zwykle jest ich kilka. Różnią się wielkością i ciężarem. Służą do nadawania kształtu metalowi. Kleszcze – służą do chwytania rozgrzanego metalu, oraz przytrzymywania go na kowadle w czasie obróbki młotkiem. Fartuch i rękawice – służą do ochrony ciała.

5 Kowal mojego regionu Opowiem Państwu historię pewnego leciwego, bardzo mądrego staruszka, który miał ciekawe, a zarazem trudne życie. Nazywa się Kazimierz Kulik urodził się 4 września 1922 roku w Trzciance koło Garwolina, powiat Lubelski(Jest to mój pradziadek z czego jestem bardzo dumna). Jako sześcioletnie dziecko został półsierotą, zmarł jego tata, który był cieślą. Po śmierci Józefa, mama Kazimierza Agnieszka podjęła decyzję aby kupić majątek w Klukowie i zacząć wszystko od nowa. Niestety życie samotnej matki z siódemką dzieci nie było łatwe. Agnieszka imała się różnych zajęć aby zapewnić w miarę możliwości godny byt swoim dzieciom. Była akuszerką, dodatkowo kryła dachy, a wieczorami szyła ubrania dla mieszkańców wioski. Niestety wybuchła wojna i wszystko się pokomplikowało jeszcze bardziej. Najstarszy syn Agnieszki- Stanisław został pojmany do niewoli niemieckiej podczas tzw. "Łapanki". Wtedy podjęła bardzo trudną decyzję, postanowiła wymienić Stanisława na Kazimierza. Na pewno jako matce pękało jej serce, gdyż musiała wybierać między swoimi dziećmi, ale życie zmusiło ją do tego. Stanisław był dorosłym, silnym mężczyzną, który pomagał na roli i stąd ten wybór. Mój pradziadek jako 17-letni chłopiec trafił do więzienia w Łomży, gdzie przebywał kilka miesięcy. Stamtąd został przewieziony na przymusowe roboty do Rosji. Skończył tam również Rosyjskie Technikum Mechaniczne. Po kilku latach ciężkiej pracy, tułaczki i biedy wrócił w końcu do Polski, do rodzinnego domu. Starsi bracia założyli już swoje rodziny i opuścili dom. Kazimierz aby pomóc matce podjął pracę u kowala w Szepietowie. Szybko okazało się, że jest to jego powołanie.

6 Kowal mojego regionu c.d. Kowalstwo pokochał z wzajemnością. Z rudy żelaza potrafił "wyczarować" wszystko. Patrząc z boku miało się wrażenie, że to nie żelazo, a plastelina. Po kilku latach pracy w zawodzie zdobył tytuł mistrzowski. Poświęcił temu rzemiosłu całe swoje życie i serce ciągle się doskonaląc w tym co robił. Potrafił wykuć z żelaza piękne bramy, balustrady. Przez 67 lat pracy w zawodzie kowala okuł tysiące koni, zrobił setki sprzętów rolniczych typu pługi, brony, kultywatory i wiele, wiele innych. Miał ogromną wiedzę i doświadczenie bez pomocy linijki i cyrkla potrafił zrobić wszystko idealnie. Specjalizował się również w kowalstwie artystycznym. Swoją wiedzę przekazał kilku uczniom, którzy pochodzili z różnych stron Polski i na czas nauki zamieszkali u pradziadka. Niestety dziś mój pradziadek jest bardzo schorowanym człowiekiem i stan zdrowia nie pozwala mu robić czegokolwiek, ale wiem,że brakuje mu tej aktywności fizycznej, pracy przy kowadle. Czasami chodzi do swojej ukochanej kuźni i patrzy z rozrzewnieniem na sprzęty, których używał przez 67 lat.

7 Kowal mojego regionu c.d. Od 2012 roku miejsce młotka w dłoni pradziadka zastąpiła książka. Aktywność fizyczną zastąpił aktywnością intelektualną. Rocznie czyta od 100 do 130 książek. Wszystkie o tematyce wojennej. Myślę, że przeszedł na zasłużoną emeryturę. Mój pradziadek jest dla mnie wzorem ma ogromny szacunek do ludzi i ojczyzny. Uwielbiam rozmawiać z nim na różne tematy. Ma niezwykle silny charakter myślę, że wpływ na to miało ciężkie dzieciństwo, dostanie się do niewoli, ale również praca kowala.

8 Kilka zdj ę ć pradziadka Kazimierz z żoną Jadwigą

9 Kilka zdj ę ć pradziadka c.d. Aktualne zdjęcia 6.05.2016 rok

10 Sprz ę ty : Kleszcze do trzymania żelaza Stół kowala

11 Sprz ę ty c.d. : Kowadło Pilnik i kleszcze do podkuwania koni

12 Sprz ę ty c.d. : Kultywator zrobiony przez pradziadka

13 Sprz ę ty c.d. : Wiertło Jedna z wielu ozdób zrobionych przez pradziadka

14 U najstarszego kowala w ku ź ni Najstarszy kowal w Polsce Pan Mieczysław Gąsior lat 90 z Dąbrowy Oleśnickiej jest najstarszym kowalem na Dolnym Śląsku, a nawet w całej Polsce. Najstarszy kowal w Polsce

15 Jak wygl ą da ł kowal

16 Ciekawostki Warsztaty kowalstwa w Polsce: Ogólnopolskie Warsztaty Kowalskie odbywają się w Wojciechowie od 1995 r. Są nowoczesną formą kształcenia kowali, mającą na celu zainteresowanie młodych ludzi tym ginącym zawodem oraz nauczenie ich podstawowych umiejętności z zakresu zdobienia i obróbki metalu, jak również podstawowych umiejętności z dziedziny kowalstwa użytkowego. Program przewiduje również poznanie historii i cech regionalnych kowalstwa w Polsce. Warsztaty organizowane zwykle na przełomie czerwca i lipca, kierowane są zarówno do ludzi dojrzałych, prowadzących własne kuźnie o charakterze tradycyjnym lub warsztaty ślusarskie, pracujących w zakładach, które w najbliższym czasie mogą ulec likwidacji jak i do młodych adeptów tego zawodu, pragnących związać swoją przyszłość z kowalstwem. Jest to duża szansa dla tych, których ojciec lub dziadek byli kowalami, lecz obecnie brak możliwości kształcenia w rzemiośle uniemożliwia kultywowanie rodzinnej tradycji.

17 Muzeum kowalstwa Wojciechów to malownicza wieś położona na szlaku turystycznym Lublin, Nałęczów, Kazimierz Dolny. Od 1993 r. istnieje tu jedyne Polsce Muzeum Kowalstwa. W Muzeum zebrane są metalowe wyroby użytkowe - grace, motyki, kosy, sierpy, topór ciesielski lewostronny, przyrząd do mierzenia długości obręczy kół oraz wasąg i drewniane brony.

18 Muzeum kowalstwa c.d.

19 Bibliografia Google YouTube Wikipedia

20 Dzi ę kuj ę za obejrzenie prezentacji Wykonała Oliwia Natalia Skrajna klasa II F Zespół Szkół Weterynaryjnych i Ogólnokształcących nr 7 w Łomży