1 STEPPIN is supported by the European Commission under the Europe INNOVA initiative STEPPIN : w poszukiwaniu właściwych standardów Siglinde Kaiser, DIN, Niemcy

2 www.europe-innova.org Informacje ogólne  Normy i normalizacja Europejska Międzynarodowa Krajowa  Poszukiwanie norm i zastosowanie ich w dokumentacji przetargowej –Wskazówki praktyczne –Narzędzia wyszukiwania –Jak czytać normy –Zastosowanie norm w przetargach

3 www.europe-innova.org Definicja  Norma (EN 45020:2006) –dokument, przyjęty w drodze konsensusu i zatwierdzony przez uznaną instytucję, który oddaje do powszechnego i wielokrotnego użytku zasady, wytyczne lub charakterystyki dotyczące różnej działalności lub jej wyników, którego celem jest osiągniecie optymalnego poziomu usystematyzowania w danym kontekście

4 www.europe-innova.org Typologia norm  Norma wyrobu –Określająca wymogi, które powinien spełniać produkt lub grupa produktów w celu zapewnienia ich funkcjonalności  Norma interfejsu –Określająca wymogi dotyczące kompatybilności wyrobów lub systemów w miejscach ich wzajemnego łączenia  Norma usługi –Określająca wymogi, które powinny być spełnione przez usługę w celu zapewnienia funkcjonalności tej usługi  Normy terminologiczne, normy badań/testów, normy procesów…

5 www.europe-innova.org Wymagania dotyczące norm  Wymagania opisowe –Wymagania odnoszące się do charakterystyki produktu, procesu lub usługi.  Zapisy odnoszące się do użytkowania –Wymagania dotyczące funkcjonalności odnoszące się do zachowania się produktu, procesu lub usługi w fazie użytkowania lub w związku z użytkowaniem –OPISUJEMY CO CHCEMY OSIAGNĄĆ A NIE JAK TO OSIAGNĄĆ

6 www.europe-innova.org 6 Przykład …. Mundury straży królewskiej

7 www.europe-innova.org 7

8 8

9 9

10 Przykład: kask ochronny  EN 397 Wymogi funkcjonalne dla kasków ochronnych  Funkcje: –Pochłanianie wstrząsów –Odporność na przenikanie –Odporność na ogień

11 www.europe-innova.org Rozwój norm  Poziomy –Krajowy:DIN, AENOR, DS, PKN, … –Regionalny:CEN, CENELEC, ETSI (in Europe) –Międzynarodowy: ISO, IEC, ITU

12 www.europe-innova.org Konsensus w normalizacji  Konsensus w konsorcjach: konsensus - integralny element konsorcjum –Rezultaty: normy przemysłowe, normy sektorowe –Przykłady: IEEE, OASIS, CWA  Konsensus w oficjalnych jednostkach normalizacyjnych: ogólne porozumienie; brak trwałego sprzeciwu wobec najistotniejszych kwestii; proces, w którym brane są pod uwagę opinie wszystkich zainteresowanych stron i w którym próbuje się godzić różne argumenty –Rezultaty: normy oficjalne –Przykłady: EN, ISO

13 www.europe-innova.org Legislacja i Normy  Dyrektywy nowego podejścia –Harmonizacja regulacji prawnych ograniczona do „wymagań niezbędnych” (obowiązkowe, ale sformułowane w sposób ogólny) –Przygotowanie specyfikacji, niezbędnych do ich zastosowania w praktyce powierzane jest jednostkom normalizacyjnym takim jak CEN –25 dyrektyw (bezpieczeństwo maszyn, sprzętu medycznego, środków ochrony indywidualnej, kompatybilność elektromagnetyczna etc.)

14 www.europe-innova.org Legislacja i normy  Normy wypracowane na podstawie dyrektyw: –Nieobowiązkowe, ale –wytwarzanie produktów zgodnie z tymi normami pozwala przyjąć „domniemanie ich zgodności” z zasadniczymi wymaganiami określonymi w dyrektywie  Rezultatem zgodności z wymogami dyrektywy jest prawo do umieszczania na produkcie oznakowania CE i możliwość jego dystrybucji na rynkach europejskich  Lista norm zharmonizowanych publikowana jest w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej

15 www.europe-innova.org Wskazówki Praktyczne  Wyszukiwanie norm i ich zastosowanie w dokumentacji zamówienia  Poszukiwanie właściwych norm przy uwzględnieniu ich znaczenia gospodarczego, wymogów prawnych, ze zrozumieniem zasad dotyczących ich zastosowania….

16 www.europe-innova.org Co chce nabyć zamawiający Co zamawiający mówi wykonawcy Co rozumie wykonawca Co wykonawca zamierza zbudować/przygotować Co wykonawca dostarczyłCzego w rzeczywistości potrzebuje zamawiający Wskazówki praktyczne Komunikacja jest trudna …

17 www.europe-innova.org Wskazówki praktyczne  Wyszukiwanie norm i ich zastosowanie w dokumentacji przetargowej –Krok 1: Określenie zamawianego produktu –Krok 2: Wyszukiwanie dostępnych norm –Krok 3: Wybór właściwej normy –Krok 4: Ocena normy –Krok 5: Wyszukiwanie odpowiednich informacji w normie –Krok 6: Interpretacja wymogów normy –Krok 7: Odniesienie do norm

18 www.europe-innova.org Wskazówki praktyczne  Krok 1: określenie zamawianego produktu –Konkretne wyobrażenie tego, co chcemy kupić –Konkretne wyobrażenie na temat funkcji, jakie ma spełniać produkt

19 www.europe-innova.org Wskazówki praktyczne  Krok 2: Wyszukiwanie dostępnych norm –Baza STEPPIN zastosowanie słownika CPV (Wspólny Słownik Zamówień) w połączeniu z ICS (Międzynarodowa Klasyfikacja Norm) –Katalogi norm i bazy danych –Krajowe jednostki normalizacyjne Łotwa: LVS - for Łotwa: LST –Normy nowego podejścia – strona internetowa

20 www.europe-innova.org Wyszukiwanie norm  Perinorm –Największa europejska baza danych dotycząca norm –Informacja na temat norm pochodząca bezpośrednio od instytucji normalizacyjnych wraz z odpowiednimi narzędziami –online i na płytach DVD

21 www.europe-innova.org Wyszukiwanie norm  http://www.newapproach.org/ –Normy odnoszące się do dyrektyw –Strona internetowa zapewniająca dostęp do informacji na temat norm i procesu normalizacji

22 www.europe-innova.org Wskazówki praktyczne  Krok 3: Wybór właściwej normy –Jeśli istnieją formalne/oficjalne normy (np. EN lub ISO), są one szeroko akceptowane przez wszystkich zainteresowanych –Raczej wymogi dotyczące fazy użytkowania (funkcjonalne) niż forma opisowa –Jeśli istnieje norma europejska, nie ma przeciwnej normy krajowej –Należy wybierać obowiązującą wersję

23 www.europe-innova.org Wskazówki praktyczne  Krok 4: Ocena norm –W krajowych jednostkach normalizacyjnych, poprzez bazy danych, poprzez strony internetowe itp. –Oficjalne/formalne normy są chronione prawami autorskimi dla zapewnienia, że zastosowane zostaną właściwe źródła

24 www.europe-innova.org Wskazówki praktyczne  Krok 5: Poszukiwanie odpowiednich informacji w normach –Zakres –Odniesienia normatywne –Wymagania –Załączniki

25 www.europe-innova.org Wskazówki praktyczne  Krok 6: Interpretacja wymogów zawartych w normach –Zapisy w normach mogą się różnić od wymogów, ze względu na fakt, że normy są nieobowiązkowe –Odstępstwa od wymogów mogą powodować (czasami) utratę prawa do oznakowania znakiem CE

26 www.europe-innova.org Wskazówki praktyczne  Krok 7: Odniesienia do norm w zamówieniach –Odniesienia do tych norm, które przyczynią się do osiągnięcia zamierzonego rezultatu w odniesieniu do funkcjonalności –Należy korzystać tylko z obowiązujących norm, chyba, że specyficzne powody wskazują konieczność użycia nieobowiązujących norm (np. konieczność zapewnienia kompatybilności z posiadanymi urządzeniami) –Europejska norma EN –Normy międzynarodowe ISO IEC –Normy krajowe