1 Stres w pracy nauczycielaModel edukacyjny Stres w pracy nauczyciela Autor: Lidia Nowak Kwiatkowska Projekt: Praktyka Czyni mistrza Śląska Wyższa Szkoła Zarządzania Im. Gen. Jerzego Ziętka w Katowicach

2 Stres –MODEL EDUKACYJNY wprowadzenieprzyczyny, przejawy, skutki, profilaktyka Mgr LIDIA KWIATKOWSKA -NOWAK

3 definicja Stres to stan wzmożonego napięcia emocjonalnego spowodowany reakcją człowieka na STRESORY.

4 STRESORY, czyli sytuacje wywołujące reakcję stresu:SYTUACJE OCENIANE PRZEZ CZŁOWIEKA JAKO TRUDNE, JAKO WYZWANIE, JAKO PRZEKRACZAJĄCE JEGO AKTUALNE MOŻLIWOŚCI. SYTUACJE NIEBEZPIECZNE, ZAGRAŻAJĄCE SYTUACJE NOWE, WYMAGAJĄCE ADAPTACJI, PRZYSTOSOWANIA SIĘ – SYTUACJA ZMIANY.

5 PAMIĘTAJ! Stres jest stanem SUBIEKTYWNYM! To dany człowiek nadaje wartość sytuacji, tak a nie inaczej ją ocenia np. jako trudną, niebezpieczną, czyli… Taka sama sytuacja będzie przez jednego człowieka oceniona jako silnie stresująca, a przez innego jako bardzo mało stresująca.

6 FAZY REAKCJI STRESOWEJFAZA ALARMU FAZA WALKI FAZA WYCZERPANIA (WYPALENIA)

7 FAZA ALARMU - charakterystykaMózg człowieka, na podstawie informacji, ocenia sytuację. Jeśli oceni jako trudną, niebezpieczną lub nową – uruchomienie reakcji fizjologicznych stresu. ADRENALINA! Wzrost ciśnienia krwi, przyspieszone bicie serca, przyspieszony oddech, wzrost krzepliwości krwi, wątroba wyrzuca do krwi zapasu tłuszczu.

8 Faza alarmu Pozytywne skutki stresu:Wzrost siły i sprawności fizycznej Wzrost sprawności umysłowej – lepsza koncentracja uwagi, szybsze procesy myślowe, sprawniejsze podejmowanie decyzji. STRES – SPRZYMIERZENIEC W POKONANIU TRUDNOŚCI

9 Faza druga - walki W CZASACH PREHISTORYCZNYCH - człowiek pierwotny: ucieczka lub walka W CZASACH WSPÓŁCZESNYCH – tłumienie wybuchu emocji, dążenie do bycia opanowanym, kumulowanie napięć

10 FAZA WYPALENIA inaczej WYCZERPANIAUjawniają się NEGATYWNE skutki stresu W SEFRZE PROCESÓW POZNAWCZYCH: Osłabienie pamięci Osłabienie koncentracji uwagi Problemy z kojarzeniem, z myśleniem logicznym Trudności z podejmowaniem racjonalnych decyzji

11 Skutki stresu w sferze emocjiSKŁONNOŚĆ DO SILNYCH, GWAŁTOWNYCH REAKCJI, WYBUCHOWOŚCI, wzrost skłonności do płaczu lub agresji CHWIEJNOŚĆ EMOCJONALNA, ZMIENNOŚĆ NASTROJÓW Poczucie wyczerpania emocjonalnego

12 Skutki stresu w sferze kontaktów społecznychCzłowiek staje się bardziej konfliktowy Inni zaczynają negatywnie go oceniać (jest to następstwo zmian emocjonalnych)

13 Sfera zdrowia Ogólne poczucie osłabienia, zmęczenia BezsennośćZaburzenia odżywiania Choroby psychosomatyczne: nadciśnienie, choroba wieńcowa, choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy, nowotwory i inne

14 Odczuwaniu negatywnych skutków stresu sprzyjaSamotność Wykonywanie zawodu wymagającego częstych, obciążających emocjonalnie kontaktów z ludźmi Przeżywanie ciągłych zmian w zyciu zawodowym i osobistym

15 Stres a osobowość Osobowość – względnie trwała struktura cech charakteru, temperamentu, intelektu, postaw, obrazu siebie człowieka Osobowość typu A i typu B

16 Osobowość typu A Skłonność do perfekcjonizmu, stawianie sobie i innym bardzo wysokich wymagań. Nastawienie na walkę, rywalizację. Problemy z wyrażaniem emocji. Wysokie wewnętrzne napięcie. Agresywność, potrzeba dominacji.

17 Przesłanie najważniejsze…Stres będzie naszym sprzymierzeńcem, jeśli do codziennych trudności będziemy podchodzić z dystansem, jeżeli będziemy nadawać naszym doświadczeniom życiowym właściwe proporcje, nie będziemy wyolbrzymiać trudności i zagrożeń.