1 Służby specjalne w systemie bezpieczeństwa państwa cz. IV prof. nadzw. dr hab. Robert Borkowski Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego

2 Historia służb specjalnych

3 Mitologia grecka PrometeuszOdyseusz

4 Historie biblijne Dalila i Samson 12 zwiadowców Mojżesza

5 Wojny perskie Termopile - zdrajca Efialtes Salamina – wysłannik Temistoklesa

6 Cele działań wywiadowczych  Rozpoznanie sił przeciwnika, rozpoznanie terenu walk  Podstępy wojenne  Skrytobójstwo

7 Łączność w starożytności  Konni posłańcy – 250 km/dzień  Gołębie pocztowe  Heliograf – wypolerowane tarcze  Sprawna poczta – imperium perskie, imperium rzymskie

8 Szyfry w starożytności Cezar – twórca szyfru monoalfabetycznego (+ 3 litery) a = d grecka skytale

9 Średniowiecze i renesans  Tajna dyplomacja  Szpiegostwo Henryk VII w 1475 zreformował angielską tajną służbę: secret agent, spy, informer

10 Pierwsze archiwa - Watykan

11 Republika Wenecji

12 Szpiegostwo gospodarcze  533 mnisi nestoriańscy przemycili jedwabniki i nasiona morwy w bambusowych laskach  1875 Henry Wickham przemycił z Brazylii nasiona kauczukowca

13 Wywiad wojskowy  1234-1237 misja 4 dominikanów węgierskich – wizyta u chana Mongołów, udział w kurułtaju nad Wołgą – raport wskazujący datę inwazji 1241 zbagatelizowany

14 Rozwój kryptoanalizy  Francis Walsingham sekretarz Elżbiety I – szkoła szyfrów 1577 - złamanie szyfru Marii Stuart, udaremnienie spisku  Wielki szyfr Ludwika XVI – Rossignolowie, złamanie szyfrów hugenotów, zdobycie La Rochelle

15 łą Bezpieczeństwo informacji i łączności  Steganografia – ukrywanie wiadomości  Kryptografia – ukrywanie treści  Szyfrowanie – zastępowanie liter  Kodowanie – zastępowanie wyrazów  Kryptologia – odczytywanie  Kryptoanaliza – dziedzina badań zajmująca się przełamywaniem szyfrów

16 Kontrola korespondencji (perlustracja)  Francja – Czarny Gabinet  Austria – Tajna Kancelaria Ministerialna  Rosja – Kolegium Spraw Zagranicznych

17 Francja  801 – policja ds. kontroli cudzoziemców  1221 – wachmistrzowie (szpiegostwo i zwalczanie przestępstw w armii) Filip II  XVI w. Czarny Gabinet  1667 – Wyższa Policja  1804 - Surete General, Wydział Specjalny Ministerstwa Wojny  1818 – Wydział 2 Sztabu Generalnego, Rezerwa Wojenna (wywiad)

18

19 Francja  Służby wojskowe (DB, SR) – 1871 r. - po klęsce pod Sedanem  1886 - przepisy odnośnie szpiegostwa  1894-1899 sprawa Dreyfusa  1946 - SDECE (Służba Dokumentacji Wywiadu i Kontrwywiadu) „basen”, Black Bag Jobs (Algieria, Indochiny)

20 Wielka Brytania  Secret Service od połowy XVI w.  Intelligence Branch (IB) 1873, ID 1896, DMO 1904, DSI 1907, DMI 1915  Secret Intelligence Service MI6 – 1909 r.

21 Niemcy  Sekcje Sztabu Generalnego Prus  1866 Nachrichtenbüro  1875 Nachrichtendienst  1915 Abteilung III B  1919-1944 Abwehr  1944-1945 RSHA

22 Austria  Kamaryla – Krajowa Rada ds. Bezpieczeństwa Cesarstwa Austrii  XVI w. Czarny Gabinet (kontrola poczty)  XVIII w. Obersten Polizei und Censurhofstelle (tajna policja)  1801 – Korpus Wywiadowczy przy Sztabie Generalnym  1850 – Sekcja Wywiadu (Biuro Ewidencyjne)  1914 – Nachrichtenabteilung 3  1915 – Centrala Kontrwywiadu przy wiedeńskiej Dyrekcji Policji

23 Rosja  1549 posolskij prikaz – wywiad (Iwan Groźny)  1718 – Tajna Kancelaria  1807 – Komitet Bezpieczeństwa Ogólnego  1810 Ministerstwo Policji  1863 wydziały wywiadowcze Sztabu Głównego  1881 Ochrana (oddział ochrony porządku publicznego i bezpieczeństwa) - tajna policja polityczna, 300 tys. konfidentów  1911 wydziały kontrwywiadowcze w armii

24 U S A pierwsze słuzby specjalne  Office of Naval Intelligence 1882 r.  Military Information Department 1885 r. (wojny z Indianami)  Wojna secesyjna – kontrwywiad - agenci Pinkertona