1 SYSTEM POLITYCZNY HISZPANIIEL SISTEMA POLÍTICO ESPAÑOL SYSTEM POLITYCZNY HISZPANII Covadonga Ferrer Profesora titular interina Departamento de Derecho Constitucional Facultad de Derecho, UCM
2 1. Introducción España es uno de los países miembros de la UE, constituido en un Estado social y democrático de Derecho, territorialmente descentralizado y cuya forma de gobierno es la monarquía parlamentaria. Su población es de millones de habitantes y cuenta con un territorio de km2. Su actual sistema político es fruto del proceso de transición a la democracia llevado a cabo en los años 70. En los últimos años ha sido también uno de los países afectados por la crisis económica, que ha elevado la tasa de paro a un 24% de la población. En la presente sesión analizaremos las principales características del actual sistema político español. WPROWADZENIE Hiszpania jest jednym z krajów członkowskich Unii Europejskiej, jest demokratycznym państwem prawa, geograficznie zdecentralizowanym jest monarchią parlamentarną. populacja wynosi mln mieszkańców powierzchnia km2. Jej obecny system polityczny jest wynikiem przejścia do demokracji w latach 70-tyvh ubiegłego wieku W ostatnich latach dotknięta kryzysem gospodarczym, który spowodował wzrost stopy bezrobocia do 24%
3 2. Antecedentes históricos2.1 La Constitución española de Origen y estructura Los orígenes de la Constitución Española de 1978 se sitúan en 1975, cuando dio comienzo un proceso constituyente en dos fases: Ruptura del régimen franquista desde dentro Juan Carlos es proclamado Rey en 1975 y en 1976 nombra a Adolfo Suárez nuevo Presidente del Gobierno. Abordan la reforma de las Leyes Fundamentales del Régimen (no eran una Constitución) para permitir elecciones democráticas y la elaboración por el nuevo Parlamento de una Constitución. Proceso constituyente primero se realizan modificaciones legislativas para el reconocimiento de libertades (expresión, sindical, etc) y de los partidos políticos. Se eligió un Parlamento –Cortes- democráticamente (ningún partido logró mayoría absoluta) que elaboró el texto constitucional. La Constitución fue sometida a referéndum del pueblo el 6 de diciembre de 1978, siendo aprobada. Entró en vigor el 29 de diciembre de 1978. 2. Kontekst historyczny 2.1 Konstytucja z Geneza i struktura Początki hiszpańskiej konstytucji z 1978 roku sięgają 1975 roku, kiedy rozpoczął się dwufazowy proces: a) Pęknięcie reżimu Franco od wewnątrz - Juan Carlos został ogłoszony królem w 1975 roku, a w 1976 roku Adolfo Suárez został premierem. Przygotowali oni Ustawę o Prawach Podstawowych (nie była to Konstytucja), aby umożliwić demokratyczne wybory i wyłonić konstytuantę, b) Przygotowanie konstytucji – rozpoczęło się od uznania podstawowych wolności politycznych wypowiedzi, zrzeszania się, itp. oraz potwierdzenia pluralizmu politycznego. Wybrano Kortezy (żadna partia nie zdobyła bezwzględnej większości), które przygotowały treść Konstytucji. Jej przyjęcie w referendum nastąpiło 6 grudnia 1978 r. Konstytucja weszła w życie w dniu 29 grudnia 1978 r.
4 Estructura La Constitución española ordena jurídicamente el Estado español de la siguiente forma: Preámbulo. Título Preliminar (valores, configuración esencial del Estado, señas –bandera-, etc). Título I: Derechos y Deberes fundamentales, empezando por la definición de quienes son ciudadanos españoles y quiénes no lo son y qué repercusión tiene esa distinción para el proceso de legitimación democrática del poder. A continuación se detallan los derechos, deberes y libertades. Títulos II-VII: ordenación de los poderes del Estado y sus relaciones recíprocas. Título VIII: distribución territorial del poder: en su vertiente administrativa (municipios y provincias) y política (Comunidades Autónomas) Títulos IX y X: garantías de todos los anteriores: Tribunal Constitucional y Reforma de la Constitución. STRUKTURA Preambuła, tytuł wstępny (postanowienia zasadnicze, art.1 – 9), tytuł I (art.9 – 55) O podstawowych prawach i obowiązkach tytuł II (art.56 – 65) O koronie, tytuł III (art.66 – 96) O Kortezach Generalnych, tytuł IV (art.97 – 107) O Rządzie i administracji, tytuł V (art.108 – 116) O stosunkach między Rządem a Kortezami Generalnymi, tytuł VI (art.117 – 127) O władzy sądowniczej, tytuł VII (art.127 – 136) Gospodarka i finanse, tytuł VIII (art.137 – 158), tytuł IX O organizacji terytorialnej Państwa, tytuł X (art.159 – 165) O Trybunale Konstytucyjnym, tytuł XI (art.166 – 169) O zmianie konstytucji
5 Artículos 1 y 2 Constitución Española.2.2 Estructura jurídica, política y territorial del estado español Artículos 1 y 2 Constitución Española. Estado social y democrático de Derecho.- Estado democrático de Derecho pues la Constitución es la norma suprema del ordenamiento, que se sitúa por encima del resto de normas. A ella están sujetos los ciudadanos y poderes públicos. Existe una separación de poderes. Reconocimiento derechos constitucionales. La soberanía reside en el pueblo, del que emanan todos los poderes del Estado. Etc. Estado social de Derecho que intenta fomentar una mayor igualación social y debe garantizar no sólo la libertad de los ciudadanos sino también las condiciones que hagan posible la libertad y la dignidad. Reconocimiento a los ciudadanos de determinados derechos de prestación que deben suministrar los poderes públicos (la mayoría de configuración legal, dependen de las posibilidades económicas –salvo el derecho a la educación primaria y gratuita que es exigible directamente de la Constitución-) 2.2 Prawna, polityczna i terytorialna struktura państwa hiszpańskiego Art. 1 i 2 Konstytucji Hiszpanii (Hiszpania konstytuuje się w postaci społecznego i demokratycznego państwa prawnego, które chroni jako najwyższe wartości swego porządku prawnego wolność, sprawiedliwość, równość i pluralizm polityczny. Suwerenność narodowa spoczywa w ludzie hiszpańskim, z którego wypływają władze państwa). Socjalne i demokratyczne państwo prawa demokratycznym państwem prawa, ponieważ Konstytucja jest prawem najwyższym. Podlegają jej obywatele i władze publiczne. Istnieje podział władzy, prawa konstytucyjne podlegają ochronie, suwerenem jest naród i od niego pochodzi władza. socjalne państwo prawa - ma na celu promowanie większej równości społecznej i musi zapewnić nie tylko wolności obywateli, ale także warunki, które umożliwią wolność i godność. Państwo to potwierdza prawa socjalne (ale większość z nich zależy od możliwości ekonomicznych z wyjątkiem prawa do bezpłatnej edukacji na poziomie podstawowym jest wymagane bezpośrednio z Konstytucji)
6 La Monarquía parlamentaria.-Art. 1.3 Constitución. Forma de Gobierno. Jefe del Estado pero no un poder del Estado que pueda intervenir en la dirección política del país. Institución sin poderes políticos directos. Funciones representativas y simbólicas. La organización autonómica del Estado. Art. 2 CE. Estructura territorial del Estado. No es un Estado federal. Características propias. Por un lado se reconoce la indisoluble unidad de la Nación española, lo que excluye cualquier derecho a la autodeterminación. Ello no impide el reconocimiento del derecho a la autonomía de las nacionalidades (Comunidades Autónomas) y regiones. b) Hiszpania to monarchia parlamentarna Formą polityczną państwa hiszpańskiego jest monarchia parlamentarna. Istnieje głowa państwa - Król, ale nie jest władzą państwową, która może włączać się w politykę państwa Instytucja bez bezpośrednich uprawnień politycznych. Pełni funkcje reprezentatywne i symboliczne c) Organizacja regionalna państwa (art. 2 Konstytucji Konstytucja opiera się na nierozerwalnej jedności Narodu hiszpańskiego, wspólnej i niepodzielnej ojczyzny wszystkich Hiszpanów, a także uznaje i zapewnia prawo do autonomii stanowiących go narodowości i regionów oraz solidarność między wszystkimi) Hiszpania nie jest państwem federalnym - istnieje nierozerwalna jedność narodu hiszpańskiego, co wyklucza jakiekolwiek prawo do samostanowienia. Nie wyklucza prawa do autonomii narodowości (Wspólnot Autonomicznych) i regionów.
7 3. Los órganos constitucionales del Estado3.1 La Jefatura del Estado: la Corona La Corona se identifica con la Jefatura del Estado. Es un órgano del Estado pero carece de funciones políticas. Es un órgano separado del resto de poderes del Estado y, en especial, del Ejecutivo (del cual el Rey ya no forma parte) El Rey tienen encomendada la Jefatura del Estado, pero no puede intervenir en la dirección política del país, no puede adoptar decisiones políticas. Sus funciones son simbólicas y representativas. ¿Cuál es su legitimación en una democracia actualmente? la voluntad popular que adoptó la forma monárquica al refrendar la Constitución. Podría abolir la monarquía reformando la Constitución. 3. Konstytucyjne organy państwa 3.1 Głowa państwa: Korona Korona jest identyfikowany z głową państwa. Jest organem państwa, ale nie ma funkcji politycznych. Jest organem odrębnym od innych organów państwa, a zwłaszcza od Egzekutywy, której Król nie jest już częścią. Królowi powierzono szefowanie państwem, ale nie może interweniować w zakresie kierunków politycznych kraju, ani podejmować decyzji politycznych. Jego funkcje są symboliczne i reprezentatywne. Jaka jest jego zasadność utrzymywania króla w systemie demokratycznym? – Wolą ludu, przyjęto monarchię, jej zniesienie wymaga zmiany Konstytucji.
8 Prerrogativas regias: inviolabilidad y refrendoart CE señala que “La persona del Rey es inviolable y no está sujeta a responsabilidad”. Inviolabilidad implica: protección especial para los casos de delitos cometidos contra el Jefe del Estado o su familia (arts. 485 a 491 Código Penal) inmunidad total frente a leyes penales, sancionadoras o civiles. Así, el monarca no puede ser detenido, ni juzgado, etc. Problema hasta su abdicación para la admisión de demandas de paternidad. Se acaba de admitir una demanda de paternidad. sí es posible es la crítica política al Jefe del Estado, amparada por la libertad de expresión. Prerogatywy królewskie: nietykalność i kontrasygnata Art. 56 ust. 3 Konstytucji stanowi, że Osoba Króla jest nietykalna i nie podlega odpowiedzialności. NIETYKALNOŚĆ zakłada: a) specjalną ochronę dla przestępstw popełnionych przeciwko głowie państwa lub jego rodziny (art kk) b) pełne zwolnienie z sankcji karnych lub przepisów prawa cywilnego. c) monarcha nie może być zatrzymany lub sądzony d) Powstał problem dopuszczenia pozwu o ustalenie ojcostwa. e) możliwa jest krytyka polityczna Głowy Państwa, ze względu na ochronę wolności wypowiedzi.
9 El refrendo: Efecto de la monarquía parlamentaria si no puede adoptar decisiones políticas, difícilmente puede ser responsable de sus actos. Poder simbólico y representativo es incompatible con cualquier tipo de responsabilidad política. La mayoría de sus actos son debidos, porque así lo establece la Constitución, pero no es el Rey quien adopta el acto. Ej: El Rey declara al guerra, pero la decisión la adopta el Gobierno. La intervención del Rey es puramente formal. Lo que no quiere decir que los actos del Rey estén exentos de control. ¿Cómo se controlan? a través del refrendo. Los actos del Rey son siempre refrendados por el Presidente del Gobierno o por un Ministro. De los actos del Rey son responsables las personas que los refrendan. Se refrendan todos los actos que produzcan efectos jurídicos y queden fuera del ámbito familiar del monarca o de la autonomía de la Corona. Prerogatywa: skutek monarchii parlamentarnej - jeśli nie podejmuje się decyzji politycznych, trudno jest ponosić odpowiedzialność za swoje czyny. Król ma władzę symboliczną i reprezentatywną i władza ta jest niezgodna z jakąkolwiek odpowiedzialnością polityczną. większość jego działań jest obligatoryjnych, są określone w Konstytucji, ale nie są one jego własną decyzją – np. Król wypowiada wojnę, ale decyzję w tym zakresie podejmuje Rząd. Deklaracja Króla jest czysto formalna. akty Króla podlegają jednak kontroli za pomocą prerogatywy – współpodpisu udzielają Premier albo minister i oni ponoszą odpowiedzialność za te akty prerogatywie podlegają wszystkie akty, które nie dotyczą rodziny królewskiej albo autonomii Korony
10 Funciones Las que le atribuye la Constitución ej: sanción (firma) de las Leyes. Representación del Estado en la esfera internacional Arbitrar y moderar el funcionamiento regular de las instituciones Moderación informal no se trata de que imponga su decisión, sino que puede formular propuestas a otros órganos que podrán aceptar o no. Arbitraje sólo cabe utilizarla en situaciones excepcionales en que se ponga realmente en peligro el funcionamiento regular de las instituciones. Ej: en 1981 hubo que utilizarla para frenar el intento de golpe de Estado, usando verdaderamente su función como Jefe Supremo de las Fuerzas Armadas para frenar a los militares golpistas. Funkcje Określone w Konstytucji - np. sankcjonowanie (podpis) ustaw. Reprezentuje Państwo na arenie międzynarodowej Jest arbitrem i moderatorem w bieżącym funkcjonowaniu instytucji: Moderowanie nieformalne – nie chodzi o narzucanie własnych decyzji, lecz o składanie wniosków, które inne organy mogą uwzględnić Arbitraż - używany w wyjątkowych sytuacjach, gdy regularne funkcjonowanie instytucji jest zagrożone. Na przykład w 1981 roku arbitraż pozwolił zatrzymać próbę zamachu stanu.
11 La sucesión a la Corona (art. 57 CE)Monarquía hereditaria. El nuevo Rey es Felipe VI, acaba de suceder a su padre Juan Carlos I tras abdicar éste. Problema se da preferencia al varón sobre la mujer. El TC ha señalado que no es contrario al derecho a la igualdad (art. 14 CE), porque es la propia Constitución la que establece la excepción. No obstante, desde hace tiempo se viene hablando de la necesidad de reformar la Constitución para eliminar esta distinción (como han hecho otras monarquías) ¿Por qué no se ha hecho hasta ahora? el artículo 57 debe ser reformado por el procedimiento agravado de reforma que requiere mayorías más cualificadas para aprobar la reforma, disolución de las Cámaras, convocatoria de nuevas elecciones, aprobación por las nuevas Cámaras de la decisión de reforma adoptada por las anteriores y elaboración del nuevo texto y aprobación del mismo, y, por último, ratificación del nuevo texto por referéndum popular. Muy complejo. Sukcesja Korony (art. 57 Konstytucji) Korona Hiszpanii jest dziedziczna w osobach sukcesorów Jego Wysokości Don Juana Carlosa I de Borbó n, prawowitego dziedzica historycznej dynastii. Sukcesja tronu następuje w zwykłym porządku pierworództwa i przedstawicielstwa, przy czym zawsze daje się pierwszeństwo linii starszej przed młodszymi, w ramach tej samej linii - bliższemu stopniowi pokrewieństwa przed starszymi, w ramach tego samego stopnia - mężczyźnie przed kobietą, a w ramach tej samej płci - osobie starszej przed młodszymi. Hiszpania jest monarchią dziedziczną. Obecny Król Filip VI, objął tron po abdykacji swego ojca Juana Carlos I. Problem - preferencja mężczyzn nad kobietami. TK wskazał, że nie jest to sprzeczne z prawem do równości (art. 14 WE), ponieważ Konstytucja ustanawia taki wyjątek. Od dawna mówi się o potrzebie zreformowania konstytucji, aby wyeliminować tę różnicę (jak mają inne monarchie) Dlaczego nie zrobiono tego do tej pory? TRYB ZMIANY KONSTYTUICJI BARDZO ZŁOŻONY
12 3.2 El poder legislativo: las Cortes GeneralesEl Parlamento en España recibe el nombre de Cortes Generales, las cuales engloban a las dos Cámaras: el Congreso de los Diputados y el Senado. Representan al pueblo español. A través de las elecciones, los ciudadanos eligen a quienes habrán de configurar este órgano constitucional. Son el único órgano con legitimación democrática directa. Mandato representativo se prohíbe el mandato imperativo (art CE) Choca con la realidad práctica (al igual que en otros países): la democracia de partidos imperante en España hace que los diputados y senadores de un mismo partido voten en bloque siguiendo las instrucciones y la disciplina de la dirección del partido político o del grupo parlamentario respectivo. Los partidos son además quienes configuran las listas electorales, y el elector no puede introducir cambios. Además se vota más al partido que al candidato incluido en la lista. 3.2 Władza ustawodawcza parlament Nosi nazwę Kortezów Generalnych, składa się z dwóch izb: Izby Deputowanych i Senatu. W jego skład wchodzą reprezentanci Narodu, są to jedyne organy mające bezpośrednią legitymację demokratyczną Istnieje mandat wolny, ale zderza się on z imperatywami nakładanymi na deputowanych przez partie polityczne, deputowani głosują według instrukcji partyjnych. Partie ponadto układają listy wyborcze a wyborca głosuje de facto na partię a nie na kandydata.
13 Estructura bicameral (art. 66 CE)Congreso de los Diputados Cámara baja Senado Cámara alta Es un bicameralismo asimétrico, porque las funciones de cada una de las cámaras no son simétricas. Congreso y Senado disfrutan de distintas funciones. desigual, porque el Congreso ostenta una posición de privilegio respecto al Senado: en ciertas ocasiones sólo interviene éste (ej: la moción de censura se sustancia exclusivamente en el Congreso); y en otras, cuando intervienen las dos cámaras, existe una preeminencia de la cámara baja (es donde se pone en marcha habitualmente la iniciativa legislativa, preferencia en la reforma de la Constitución, etc). Struktura bikameralna Kongres Deputowanych - izba niższa Senat – izba wyższa Bikameralizm asymetryczny - funkcje każdej kamery nie są symetryczne. Kongres i Senat mają odmienne funkcje. nierówny - Kongres posiada uprzywilejowaną pozycję w zakresie Senatu (np. wniosek o wotum nieufności rozpatruje się wyłącznie w Kongresie), przy współudziale obu izb z reguły procedura rozpoczyna się w Kongresie (np. przy inicjatywie ustawodawczej)
14 Funciones Las Cortes Generales ejercen la potestad legislativa del Estado, aprueban sus presupuestos, controlan la acción del Gobierno y tienen las demás competencias que les atribuya la Constitución (art. 66 CE) Ostenta las tres funciones típicas de todo Parlamento: Función legislativa función arquetípica. El procedimiento legislativo está diseñado para permitir la confrontación y el compromiso entre la mayoría y la minoría en el ejercicio de la función legislativa. Función presupuestaria aprobación de los Presupuestos Generales del Estado Control del Gobierno en la actualidad es la actividad más importante de todo Parlamento. El Gobierno depende de la confianza del Parlamento y responde ante el mismo. Mecanismos típicos: preguntas, interpelaciones, etc. La moción de censura y la cuestión de confianza se sustancian exclusivamente ante el Congreso de los Diputados. Funkcje Kortezy Generalne sprawują władzę ustawodawczą państwa, uchwalają budżet, kontrolują działalność rządu i wykonują inne kompetencje przypisanych w Konstytucji Istnieją więc trzy typowe funkcje Parlamentu: legislacyjna – procedura legislacyjna ma na celu umożliwienie konfrontacji i wypracowania kompromisu między większością a mniejszością parlamentarną Budżetowa oraz Kontrolna - Rząd opiera się na zaufaniu Parlamentu i odpowiada przed nim. Typowe mechanizmy: pytania, zapytania, kwestia zaufania, są wyłączną kompetencją Kongresu
15 3.3 El poder ejecutivo: el GobiernoSiguiendo con la división de poderes clásica, el poder ejecutivo es otro de los poderes del Estado y se ejerce por el Gobierno. España forma de gobierno parlamentaria. Luego tiene los dos elementos tradicionales de la misma: El Gobierno responde políticamente ante el Parlamento, ya que sólo éste tiene legitimidad democrática directa el Gobierno ha de obtener la confianza del Parlamento para constituirse (a través del procedimiento de investidura) y ha de conservarla durante todo su mandato (la perdería si se activa una moción de censura y prospera, o si se plantea una cuestión de confianza y no se supera) El Gobierno puede disolver anticipadamente el Parlamento o aquella de las Cámaras cuya confianza política necesita para gobernar. 3.3 Władza wykonawcza: Rząd Hiszpania – nawiązuje do klasycznego podziału władzy, ale ma też własne dwa tradycyjne elementy: Rząd jest politycznie odpowiedzialny przed Parlamentem, gdyż tylko Parlament ma bezpośrednią legitymację demokratyczną – Rząd musi zdobyć zaufanie Parlamentu, w procedurze tworzenia i musi je utrzymać przez cały okres funkcjonowania (straci, jeśli jest przegłosowany zostanie wniosek o wotum nieufności) Rząd może wcześniej rozwiązać parlament (Przewodniczący Rządu, po uprzednim rozpatrzeniu przez Radę Ministrów i pod swą wyłączną odpowiedzialnością, może wystąpić z wnioskiem o rozwiązanie Kongresu, Senatu lub Kortezów Generalnych, które postanawia Król. Dekret o rozwiązaniu wskazuje datę wyborów.)
16 Procedimiento de investidura del Presidente del GobiernoTras las elecciones al Congreso de los Diputados, el Rey propone un candidato a la Presidencia del Gobierno (se entrevista con los candidatos que proponen los grupos políticos con representación parlamentaria, en la práctica los candidatos que se proponen son los líderes del los distintos partidos y los que están al frente durante la campaña electoral) El candidato propuesto expone ante el Congreso de los Diputados el programa político del Gobierno que pretenda formar y solicita la confianza de la Cámara. Si el Congreso le otorga la confianza por mayoría absoluta de sus miembros el Rey lo nombra Presidente. A continuación el Presidente determina los distintos departamentos (ministerios) que integran el Gobierno y si crea una o varias vicepresidencias. Procedura powołania Premiera Po wyborach do Kongresu Deputowanych, Król proponuje kandydata na przewodniczącego rządu (w praktyce liderzy ugrupowań parlamentarnych) Nominowany kandydat przedstawia w Kongresie Deputowanych program polityczny rządu i składa wniosek o wotum zaufania Jeśli Kongres poprze wniosek bezwzględną większością głosów swoich członków Król mianuje go Premierem. Premier następnie określa ministerstwa które tworzą rząd i swoich zastępców
17 Composición Presidente, Vicepresidentes en su caso y Ministros El Presidente dirige la acción del Gobierno y coordina las funciones de los demás miembros del mismo. En la práctica hay una preeminencia del órgano unipersonal del Presidente del Gobierno sobre el órgano colegiado Gobierno. Un ejemplo es que el Presidente es el único que es investido, que solicita la confianza del Congreso. La confianza no se da al Gobierno, sino al Presidente para que ponga en práctica su programa. Los ministros colaboran con él en la ejecución de su programa. Por ello la responsabilidad política sólo se exige al Presidente del Gobierno, a través de la designación por el Congreso de otro Presidente del Gobierno (moción de censura constructiva) Recoge la práctica que se ha venido imponiendo en las democracias parlamentarias. En la elección lo más importante es quien es el candidato, es quien lleva a la victoria a su partido, aunque formalmente sea la mayoría parlamentaria la que designa al Presidente del Gobierno. Skład Prezes, Wiceprezesi i ministrowie Prezes kieruje działalnością rządu i koordynuje działania innych członków Rządu W praktyce istnieje dominacja przewodniczącego Rządu nad gabinetem. Tylko on, np. może wystąpić o wniosek zaufania od Kongresu. Zaufania de facto udziela się nie Rządowi, ale Premierowi Ministrowie pomagają w realizacji programu Premiera. Dlatego odpowiedzialność polityczna realizowana jest w zasadzie wyłącznie wobec Premiera, poprzez powołanie przez Kongres innego premiera (konstruktywne wotum nieufności) W praktyce więc istotne jest kto przewodzi ugrupowaniu wygrywającemu wybory, mimo że formalnie większość parlamentarna wyznacza Premiera.
18 Vicepresidentes no es una figura necesaria. Suele haber 1, 2 ó 3.Ministros figura necesaria. No hay número máximo ni mínimo. Se sitúan al frente de los distintos departamentos ministeriales. Punto de conexión entre el Gobierno y la Administración del Estado. Presidente, Vicepresidentes y ministros forman el Consejo de Ministros, que es el órgano colegiado del Gobierno, la institución concreta a través de la que éste ejerce sus competencias. Las decisiones del Gobierno se acuerdan en Consejo de Ministros. Wiceprezesi – nie są obligatoryjnymi członkami Rządu, Z reguły jest ich od 1 do 3 Ministrowie – członkowie obligatoryjnie, Nie jest określona ich liczba Są punktem styczności między Rządem a Administracją Państwa. Prezes, Wiceprezesi i Ministrowie tworzą Radę Ministrów, która jest organem Rządu, Rada jest specyficzną instytucją, przez który wykonywał on swoje uprawnienia. Decyzje rządowe są uzgodnione przez Radę Ministrów.
19 Funciones dirige la política interior y exterior, la Administración civil y militar y la defensa del Estado. Ejerce la función ejecutiva y la potestad reglamentaria de acuerdo con la Constitución y las leyes (art. 97 CE) Se pueden dividir en dos funciones Dirección política Dirección de la política interior y exterior y que, para ello, dirección de la Administración civil y militar y la defensa del Estado. No cabe otra dirección que la política. Por ello la responsabilidad es política y el juicio sobre la forma en la que ha cumplido su función lo emite el cuerpo electoral políticamente a través de las elecciones generales. Función ejecutiva: la potestad reglamentaria ejecución de la ley. Para ello el gobierno puede dictar reglamentos ejecutivos para que la ley cobre efectividad. Requieren previa habilitación legal. No pueden ser una regulación independiente y no subordinada a la ley. Funkcje Rząd kieruje polityką wewnętrzną i zewnętrzną, administracją cywilną i wojskową oraz obroną państwa. Sprawuje funkcję wykonawczą i władzę reglamentacyjną zgodnie z Konstytucją i ustawami (art. 97 WE) Dwie grupy: Przywództwo polityczne - określanie polityki wewnętrznej i zagranicznej, a w związku z tym, zarządzanie administracją cywilną, wojskową i obroną państwa. Ponieważ chodzi tu o politykę, to jej ocena dokonywana jest za pomocą mechanizmów politycznych. Funkcja wykonawcza: wykonywanie prawa. W tym celu Rząd może wydawać przepisy wykonawcze. Wymagają uprzedniego zezwolenia prawnego. Prawodawstwo rządowe nie jest regulacją samodzielną i podlega ustawie.
20 3.4 El poder judicial Es uno de los poderes del Estado independiente (separado) de los otros poderes del Estado, unitario e integrado por jueces y magistrados independientes, inamovibles, responsables y sometidos al imperio de la ley, encuadrados en juzgados y tribunales diseminados por todo el territorio, y que ejercen de modo exclusivo su función jurisdiccional impartiendo justicia. Ejercer la función jurisdiccional implica aplicar el derecho para determinar, en el proceso correspondiente, la solución a la petición o al conflicto planteado por las partes. Tal solución deriva de la selección de la norma o normas jurídicas aplicables al caso y de su interpretación, y puede ser susceptible de recurso ante otros órganos jurisdiccionales, en los términos que en cada caso determinen las leyes procesales, hasta que no cabiendo ulterior recurso (o no siendo ejercitado este por las partes en el plazo debido) la decisión judicial devenga firme y se produzca el efecto de cosa juzgada. Al mismo tiempo, tal decisión deberá ejecutarse, esto es, hacerse cumplir en la práctica. 3.4 Władza sądownicza Jest władzą niezależną (oddzieloną), jednolitą i wykonywaną przez niezależnych i nieusuwalnych sędziów podlegających zasadzie państwa prawa, orzekających w sądach i trybunałach sprawujących wymiar sprawiedliwości. Funkcja sądzenia polega na zastosowaniu prawa do określenia, w odpowiednim procesie, skutków petycji lub sporu podniesionego przez strony. Takie rozwiązanie wynika z wyboru przepisów prawa właściwego dla sprawy i ich interpretacji. Decyzja sądu może być przedmiotem odwołania do innych sądów, w warunkach określonych przez przepisy proceduralne, o ile nie nastąpi uprawomocnienie się orzeczenia sądu i nie wystąpi przesłanka res iudicata. Decyzja sądu podlega wykonaniu.
21 3.5 El Tribunal ConstitucionalLa CE opta por un sistema de jurisdicción concentrada (modelo distinto al de EEUU) el TC es el único que tiene el monopolio del control de constitucionalidad de la ley. El Tribunal Constitucional (TC) es el órgano de garantía de todo el orden constitucional. Es único en su orden y extiende su jurisdicción a todo el territorio nacional. Es independiente de los demás órganos constitucionales Respecto del legislativo no puede sustituirle, sólo declarará inconstitucional una ley cuando existan razones muy graves y sólidas. Sólo se pronuncia sobre la legislación vigente y a instancia de parte. Respecto al poder judicial el poder judicial se mueve en el ámbito de la legalidad, el TC en el de la constitucionalidad y tiene el monopolio de expulsar o anular las normas con rango de ley, y pronunciarse en amparo sobre la vulneración de derechos fundamentales. 3.5 Trybunał Konstytucyjny Konstytucja przewiduje scentralizowany system kontroli konstytucyjności prawa TK ma monopol na badanie konstytucyjności prawa. Trybunał Konstytucyjny jest gwarantem porządku konstytucyjnego. Jego jurysdykcja rozciąga się na terytorium całego kraju. Jest niezależny od innych organów konstytucyjnych: w odniesieniu do legislatywy - nie może zastępować ustawodawcy, orzeka wyłącznie o niekonstytucyjności regulacji z ważnych powodów. w odniesieniu do sądownictwa – sądownictwo porusza się w ramach prawa, TK ma monopol na usuwanie z systemu prawnego niekonstytucyjnych norm orzeka też o naruszeniu praw podstawowych.
22 Es el intérprete supremo de la Constitución,Su interpretación se impone a cualquier otra interpretación de los demás poderes públicos, pero no significa monopolio. No solo interpreta la Constitución, también otras normas integradas en el “bloque de constitucionalidad” como los Estatutos de Autonomía de las Comunidades Autónomas. No forma parte del poder judicial, si bien está integrado por jueces y realiza sus funciones por medio de procedimientos jurisdiccionales, sus decisiones adoptan la forma de actos jurisdiccionales (ej: sentencias). Como auténtica jurisdicción está sometido sólo a la Constitución y a su Ley Orgánica. Jest najwyższym interpretatorem Konstytucji Jego interpretacja ma zastosowanie do każdej innej interpretacji innych władz publicznych, ale nie oznacza monopolu. Nie tylko interpretuje Konstytucja, inne ustawy również należące do tzw. „bloku konstytucyjnego” takie jak Statuty Wspólnot Autonomicznych. Nie jest częścią władzy sądowniczej, choć składa się z sędziów i wykonuje swoje funkcje w ramach postępowania sądowego, a jego decyzji przyjmują formę aktów sądowych (np. wyroków). Podlega tylko Konstytucji i ustawie organicznej o Trybunale Konstytucyjnym
23 Atribuciones: Control de constitucionalidad de las leyes y normas con fuerza de ley control de que se adecúan, respetan lo establecido en la Constitución. Control preventivo de los tratados internacionales antes de que el Estado preste el consentimiento, para comprobar que son compatibles con la Constitución. Si no habría que reformarla o no firmar. La protección de los derechos y libertades fundamentales de los ciudadanos protección en amparo de los derechos recogidos en los artículos 14 a 30 CE. La tutela jurisdiccional corresponde a los tribunales ordinarios mediante procedimientos preferentes y sumarios, el recurso ante el TC es extraordinario y de carácter subsidiario (cuando no se repara la lesión por los tribunales ordinarios, o son éstos los causantes) Uprawnienia: Kontrola konstytucyjności ustaw oraz aktów o mocy ustawy Prewencyjna kontrola umów międzynarodowych Ochrona praw i wolności obywateli – za pomocą skargi o ochronę praw poręczonych w art Konstytucji. Ochrona ta realizowana jest przede wszystkim przez sądy, amparo ma charakter nadzwyczajny i subsydiarny (gdy sądy nie udzielą pomocy, albo samo naruszają prawo lub wolność)
24 y el enjuiciamiento de los conflictos constitucionalesde carácter competencial (derivados de la división vertical del poder), entre el Estado y las comunidades autónomas o entre éstas entre sí, o entre los entes locales y el Estado o las comunidades autónomas. de carácter orgánico (derivados de la división horizontal del poder) entre los diferentes órganos constitucionales. Rozstrzyganie sporów konstytucyjnych: a) o charakterze kompetencyjnym (związanych z pionowym podziałem władzy), między państwem a wspólnotami autonomicznymi, między wspólnotami, albo między społecznościami lokalnymi i państwem lub wspólnotą autonomiczną b) o charakterze instytucjonalnym (związanych z poziomym podziałem władzy) pomiędzy różnymi organami konstytucyjnymi.
25 4. La organización territorial del Estado4.1 Las Comunidades Autónomas España se articula territorialmente un modelo de Estado autonómico es un modelo intermedio entre el Estado centralizado y el federal. No es un Estado federal, pero el grado de descentralización es muy alto (incluso mayor que en algunos Estados federales). Las Comunidades Autónomas (CCAA) tienen numerosas competencias, aunque no todas poseen competencias sobre las mismas materias. Determinados poderes están repartidos, mientras que otros siguen centralizados, como el poder judicial (para dotarlo de mayor unidad y cohesión interna) El Título VIII CE fija los principios y ofrece un marco dentro del cual se ha producido la descentralización, pero fueron las nacionalidades y regiones quienes decidieron ejercerlo. 4. Organizacja terytorialny państwa 4.1 Wspólnoty autonomiczne Hiszpania jest państwem terytorialnie autonomicznym – obowiązuje model pośredni państwem scentralizowanym (raczej unitarnym) i federalnym. Stopień decentralizacji jest bardzo wysoka (nawet wyższy niż w niektórych krajach związkowych). Wspólnoty Autonomiczne (CCAA) posiadają wiele kompetencji, ale nie wszystkie mają kompetencje w tych samych sprawach. Niektóre uprawnienia są podzielone, a inne scentralizowane, jak np. sądownictwa (aby zapewnić jego jedność i spójność) VIII Tytuł Konstytucji ustanawia zasady i zapewnia ramy, w których działa decentralizacji.
26 ESTADO AUTONÓMICO ESTADO FEDERALUna sola entidad estatal un único ente público territorial dotado de poder originario de mando y que merece el calificativo de Estado Varias entidades estatales los Estados federados son los que tienen el poder originario, conservan su soberanía, y son los que deciden crear la Federación. Sólo existe un único poder constituyente y una única Constitución, la del Estado mismo. Los Estados federados conservan sus propias Constituciones. Participan en la reforma de la Constitución federal. Existe una pluralidad de entes territoriales dotados de autogobierno. Autonomía política (pueden establecer políticas distintas de las del poder central) Cuentan con potestad legislativa, ejecutiva y poder reglamentario, con un Gobierno, un Parlamento y una Administración propios. Pero no con un poder judicial (es único en todo el Estado) Los Estados federados cuentan con una estructura estatal plena, con los tres poderes clásicos (legislativo, ejecutivo y judicial) El ente autonómico cuenta con un poder derivado del Estado que se ejerce en el modo y formas previstos en la Constitución y las leyes del Estado. Los Estados federados ostentan un poder originario de mando; ostentan su propio poder constituyente, su propio gobierno y administración y ejercen su poder en su propio territorio. La Federación ostenta los mismos rasgos y actúa sobre el conjunto del territorio de la federación misma. Hay dos aparatos estatales, cada uno de los cuales se ocupa de los asuntos de su competencia. La región autónoma no tiene Constitución, se organiza según una norma peculiar: el Estatuto. Es una ley del Estado (España), que organiza el autogobierno de la región y es la norma de cabecera del ordenamiento regional. En su elaboración participan el Parlamento del Estado, a quien corresponde la aprobación definitiva, y una instancia representativa de la región autónoma. Los Estados federados conservan sus propias Constituciones, su propio poder constituyente, su propio gobierno y administración. Distribución de competencias. Sobre la misma población y territorio existen dos administraciones (estatal y regional), dos órganos legislativos (Parlamento nacional y autonómico) y dos Gobiernos (nacional y autonómico) También distribución de competencias. Sistema de listas, indicando cuáles corresponden a Federación y Estados federados. Las relaciones internacionales se mantienen en la Federación (igual en el modelo autonómico) Sistema de resolución de conflictos competenciales Tribunal Constitucional. Sistema de resolución de conflictos competenciales Tribunal Constitucional (Europa) o Tribunal Supremo (EEUU)
27 PAŃSTWO AUTONOMICZNE FEDERACJAJeden organizm państwowy - jeden podmiot publiczny wyposażony w kompetencje, kwalifikowany jako państwo Kilka podmiotów państwowych – państwa federacyjne mają władzę pochodzącą od suwerena i decydują się na utworzenie federacji. Jest tylko jeden podmiot – państwo i jedna konstytucja. W państwach federacyjnych jednostki zachowują własne konstytucje i uczestniczą w uchwalaniu konstytucji dla całej federacji. Istnieje wiele podmiotów lokalnych dotowanych przez państwo. Są autonomiczne, mają kompetencje prawodawcze i wykonawcze z nadzorem rządu i parlamentu. Nie dysponują własnym sądownictwem. Jednostki federacyjne mają pełną strukturę państwową, z władzą ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą. Organ regionalny ma władzę pochodzącą od państwa, jest wykonywana w sposób i w formie przewidzianej w Konstytucji i prawie określonym przez państwo. Jednostki federacyjne mają własny rząd i administrację oraz sprawują władzę na własnym terytorium. Federacja posiada te same cechy, i działa w obszarze Federacji. Są wiec dwa aparaty władzy, z których każdy zajmuje się sprawami z zakresu jego kompetencji. Region autonomiczny nie ma własnej konstytucji, posiada statut, nadawany przez państwo, określa czym jest samorząd i reguluje ustrój regionalny. Uchwalenie statutu należy do parlamentu krajowego choć bierze w tym udział parlament regionu autonomicznego. Jednostki federacyjne zachowują własne konstytucje, rząd i administrację. Istnieją kompetencje dzielone – na tym samym terytorium istnieją dwie administracje (krajowe i regionalne), dwa ciała ustawodawcze (parlamentów krajowe i regionalne) oraz dwa rządy (krajowe i regionalne). Istnieją kompetencje dzielone federacji i krajów związkowych. Stosunki międzynarodowe są domeną federacji. Spory kompetencyjne rozpoznają sądy konstytucyjne Spory kompetencyjne rozpoznają sądy konstytucyjne albo sądy dla organizacji (TSUE).
28 La CE no define el modelo territorial. La autonomía es un derechoLa CE no define el modelo territorial. La autonomía es un derecho. El proceso autonómico se fue configurando a partir de los años 80 y los Estatutos de Autonomía (EEAA) perfilaron el modelo. El art. 2 CE proclama la "unidad indisoluble de la Nación Española“, sin perjuicio del reconocimiento del derecho a la autonomía de las nacionalidades y regiones. Pero no se reconoce el derecho a la autodeterminación, ni a la secesión. Es decir hay un único titular de la soberanía (el pueblo español), un único territorio y una única Constitución (la CE) La autonomía es un derecho, pero limitado. No es soberanía. La CE permitía ejercerlo o no finalmente todos los ejercieron y actualmente hay 17 Comunidades Autónomas. Konstytucja nie definiuje modelu terytorialnego. Autonomia wspólnot jest ich prawem. Proces autonomizacji rozpoczął się w latach 80-tych, w szczególności dzięki statutom Wspólnot Autonomicznych. Art. 2 Konstytucji stanowi o „nierozerwalnej jedności narodu hiszpańskiego”, bez uszczerbku dla uznania prawa do autonomii narodów i regionów. Konstytucja nie przewiduje prawa do samostanowienia ani prawa do secesji. Trzeba podkreślić, że istnieje jeden suweren (Naród), jedno terytorium i jedna Konstytucja. Autonomia jest w prawem ograniczonym, nie można jej utożsamiać z suwerennością. Konstytucja pozwala korzystać z autonomii.
29 Las Comunidades Autónomas cuentan con:Autonomía política posibilidad de concretar las políticas a implementar sobre las materias de su competencia, incluso mediante potestad legislativa. Políticas distintas de las del Estado Autonomía organizativa (organizan sus instituciones de autogobierno) cuentan con un Parlamento y un Ejecutivo (se reproduce el modelo parlamentario estatal) La organización judicial culmina e un Tribunal Superior de Justicia, pero este es un órgano del poder judicial que es único del Estado. Autonomía normativa (capacidad legislativa propia), administrativa y financiera. El art. 2 CE ordena también la solidaridad entre todas las nacionalidades y regiones. Para hacerlo realidad la CE prevé la existencia de un Fondo de Compensación territorial que trata de corregir los desequilibrios económicos entre las Comunidades Autónomas, especialmente las más desfavorecidas. Wspólnoty dysponują: AUTONOMIĄ POLITYCZNĄ – mogą prowadzić politykę w sprawach należących do ich kompetencji, w tym dysponują władzą ustawodawczą. AUTONOMIĄ ORGANIZACYJNĄ (mają własne instytucje autonomiczne) - parlament i egzekutywę, natomiast sądownictwo podlega Najwyższemu Trybunałowi Sprawiedliwości. AUTONOMIĄ PRAWOTWÓRCZĄ (własna legislacja), ADMINISTRACYJNĄ I FINANSOWĄ 2. Art. 2 Konstytucji wymaga solidarność wszystkich narodowości i regionów. Dla jej urzeczywistnienia w Konstytucji wprowadzono Fundusz Kompensacyjny Terytorialny, który ma na celu skorygowanie nierównowagi gospodarczej między regionami.
30 El problema de la independencia de CataluñaEn los últimos años se ha agudizado la tensión entre Cataluña y el Gobierno central, los partidos nacionalistas catalanes convocaron un referéndum para la autodeterminación que fue suspendido por el Tribunal Constitucional. Por ello decidieron realizar una consulta no referendaria en la que se planteaban dos preguntas: si deseaban que Cataluña sea un Estado y que sea un Estado independiente. La consulta se celebró pese a las dudas sobre su legalidad (no tuvo garantías democráticas plenas al no tratarse de un referéndum, dudas con el censo de votantes), el 80% votó que sí. Tras ello, el Gobierno catalán ha adelantado las elecciones, con la idea de que sean unas elecciones. El líder de uno de los partidos nacionalistas habla incluso de declarar la independencia unilateralmente si ganan. Problem niepodległości Katalonii W ostatnich latach doszło do wzrostu napięcia pomiędzy Katalonią i rządem centralnym, a katalońskie partie nacjonalistyczne wezwały do przeprowadzenia referendum w sprawie samostanowienia. Referendum zostało zawieszone przez Trybunał Konstytucyjny. Z powodu takiej decyzji TK nacjonaliści postanowili przeprowadzić konsultacje, w których sformułowane zostały dwa pytania: 1. Czy jesteś za tym, by Katalonia była państwem? oraz 2. Czy jesteś za tym, by była państwem niezależnym. Konsultacje odbyły się pomimo wątpliwości co do ich zgodności z prawem (nie miał wszystkich gwarancji demokratycznych), Wśród głosujących 80% głosowało na tak. Po konsultacjach rząd kataloński przyspieszył wybory z nadzieją na możliwość jednostronnego zadeklarowania niepodległości w razie wyraźnej wygranej.
31 ¿Y si Cataluña se independiza podrá seguir en la UE¿Y si Cataluña se independiza podrá seguir en la UE? probablemente no, muy difícil. El derecho europeo no regula la secesión dentro de un Estado miembro y no hay precedentes. Pero si regula cómo incorporarse a la UE art. 49 TUE. El Estado solicitante ha de dirigir su solicitud al Consejo, que decide sobre la adhesión pronunciándose por unanimidad. Ya varias declaraciones han dejado claro que “A new independent state would, by the fact of its independence, become a third country with respect to the EU and the Treaties would no longer apply on its territory”. Letter to the UK House of Lords from President José Manuel D. Barroso (2012) Sería una decisión política. El problema es que hay otros países con problemas similares que se opondrían a la adhesión de Cataluña (Chipre, Grecia, Rumanía, etc), aunque España no se opusiera. Esto mismo impediría que se admitiese una sucesión de Estados (dos Estados con la misma legitimidad para seguir en la UE) Gdyby Katalonia stała się niezależna, czy byłaby członkiem UE? – raczej nie. Prawo europejskie nie reguluje secesji w Państwie Członkowskim i nie ma w tym zakresie doświadczeń, natomiast wstąpienie do UE wymaga wniosku do Rady, która decyduje o przystąpieniu jednomyślnie. Istnieje kilka wypowiedzi pozwalających stwierdzić, że Katalonia stałaby się państwem trzecim (np. Jose Manuela Baroso z 2012 r.). Istnieją inne kraje o podobnych problemach, którzy sprzeciwiają się przystąpieniu Katalonii (Cypr, Grecja, Rumunia), choć Hiszpania nie sprzeciwiłaby się.
32 4.2 La autonomía local El Capítulo II del Título VIII CE recoge las disposiciones relativas al gobierno y administración de los entes locales (Municipios, Provincias) Se garantiza su autonomía para la gestión de sus respectivos intereses. Los municipios son gobernados y administrados por sus respectivos Ayuntamientos, integrados por los Alcaldes y los Concejales, que son elegidos por los vecinos del municipio mediante sufragio universal, igual, libre, directo y secreto. Competencias: urbanismo, basuras, etc. La Provincia es una Entidad local determinada por la agrupación de Municipios. Aseguran la prestación integral y adecuada en la totalidad del territorio provincial de los servicios de competencia municipal, y coordinan la administración local con la de la Comunidad Autónoma y la del Estado. A su vez, sirven de base para el establecimiento de las Comunidades Autónomas. Y se toman como circunscripción para las elecciones generales. 4.2 Autonomia lokalna Rozdział II tytułu VIII WE zawiera przepisy dotyczące zarządzania i administrowania przez władze lokalne (gminy, prowincje) swymi interesami. Gminy są zarządzane przez rady, składające się z Burmistrzów i Radnych, wybieranych przez mieszkańców gminy w powszechnych, równych, bezpośrednich, tajnych i wolnych wyborach. Kompetencje typowe, lokalne, (gospodarka odpadami, kwestie miejskie, urbanistyczne). Prowincja jest jednostką lokalną składającą się z kilku gmin. Ma zapewnić pełne i prawidłowe na całym jej terytorium funkcjonowanie kompetencji gminnych oraz zajmuje się współpracą ze Wspólnotami Autonomicznymi i państwem. Są też okręgiem wyborczym w wyborach powszechnych.
33 5. Los actores políticos y los procesos representativosLos sistemas democráticos se fundamentan en la participación de la comunidad en el proceso de poder. La comunidad participa en los asuntos públicos a través de sus representantes, lo que impone la necesidad de establecer unos mecanismos de vinculación entre uno y otros, que en los sistemas democráticos actuales se establece a través de la elección de los representantes por parte de la comunidad que ve a ser representada. Las elecciones, por tanto, son un requisito o procedimiento indispensable para que un sistema representativo pueda ser democrático, y deben cumplir una serie de requisitos mínimos: Que exista un régimen de libertades públicas reconocido en el país: libertad de pensamiento, de expresión, etc. Que haya organismos específicos legitimados para intervenir aglutinando a la sociedad en opciones electorales: son los partidos políticos 5. Podmioty polityczne Systemy demokratyczne są oparte na partycypacji społecznej. Wspólnota uczestniczy w życiu publicznym poprzez swoich przedstawicieli, co nakłada konieczność ustanowienia mechanizmów łączących wyborców i ich reprezentantów Wybory muszą zatem spełniać określone wymogi reprezentatywności: Swobody polityczne uznanych w kraju: wolność myśli, wypowiedzi, itp. Pośrednicy między obywatelami a państwem – partie polityczne
34 5.1 Los partidos políticos y su financiación.La CE recoge los partidos políticos en el artículo 6, ubicado en el Título Preliminar, donde se enmarcan los valores y principios que sustentan el sistema político y que por ello posee una especial rigidez en relación con su reforma. Esto significa que para el constituyente los partidos políticos son elementos esenciales del Estado y cualquier reforma de los mismos supondría una reforma del Estado. Son asociaciones a las que se les asigna unas funciones constitucionales derivadas de la labor de intermediación que realizan entre el Estado y la sociedad: expresar el pluralismo político, concurrir a la formación y manifestación de la voluntad popular y ser el instrumento fundamental para la participación política. Por ello, se establecen unos límites: su estructura y funcionamiento interno deberán ser democráticos y en su creación y ejercicio de su actividad deben respetar la Constitución y la Ley. 5.1 Partie polityczne i ich finansowanie Konstytucja stanowi o partiach politycznych w art. 6 w podstawowej części Konstytucji, szczególnie trudnej do zmiany. Znaczy to, że partie polityczne są istotnym elementem państwa i każda ich zmiana jest jednocześnie zmianą Państwa. Partie to ugrupowania, którym są przypisane funkcje konstytucyjne wynikające z pośrednictwa między państwem a społeczeństwem: do wyrażania pluralizmu politycznego, do tworzenia i wyrażania woli ludu i do pełnienia roli podstawowego instrumentu udziału w życiu politycznym, W związku z tym istnieją ograniczenia w działalności partii: ich struktura i wewnętrzne funkcjonowanie muszą być demokratyczne, a ich tworzenie i funkcjonowanie musi być zgodne z Konstytucją i ustawami.
35 Su reconocimiento constitucional conlleva una serie de privilegios, como el acceso a las subvenciones públicas y a los medios de comunicación de titularidad pública. Ocupan una posición central en el proceso electoral, el ordenamiento les reconoce esa posición especial, otorgándoles un régimen específico, más favorable que a las agrupaciones de electores (candidaturas, subvenciones, espacios públicos) Se justifica porque cumplen la función de concurrir a la formación de la voluntad popular. Aunque sea el partido el que se presente a las elecciones, una vez elegidos los representantes la relación se establece entre éstos y los representados, sin que se acepte la intermediación del partido. Así, se prohíbe el mandato imperativo de los parlamentarios (art.67.2 CE); y el representante no pierde su condición por abandonar las listas del partido por el que salió elegido (salvo si el partido es disuelto o ilegalizado por un órgano judicial y el elegido no formula ante la Administración una declaración expresa e indubitada de separación y rechazo respecto de las causas determinantes de la declaración de ilegalidad del partido político, en cuyo caso incurrirá en una incompatibilidad sobrevenida). Pozycja konstytucyjna partii wiąże się z licznymi przywilejami, w tym dostępem do dotacji, do mediów i do własności publicznej. Partie zajmują centralne miejsce w procesie wyborczym, przepisy o partiach są korzystniejsze dla ugrupowań niż dla grup wyborców. Uzasadnia się to tym, że partie kształtują wolę zbiorową. Po wyborach deputowani stają się przedstawicielami całego narodu, art. 67 ust. 2 Konstytucji wyklucza mandat imperatywny. Przedstawiciel pełni więc swoją funkcję, chyba że jego partia została zdelegalizowana).
36 Regulación legal actual LO 6/2002, de 27 de junio de Partidos Políticos (LOPP)Creación exigencias adicionales a las asociaciones comunes: Los partidos, a diferencia de las asociaciones, solo pueden ser creados por los españoles. No afecta al derecho de los extranjeros a afiliarse a los partidos ya constituidos. Deben inscribirse en el registro correspondiente (para poder participar en el proceso electoral, si no serán meras asociaciones) La administración puede denegar la inscripción (por ejemplo, si es un partido que trata de suceder a uno ilegalizado) Organización, funcionamiento y actividades exigencia de algunos elementos esenciales que aseguren la aplicación de principios democráticos en su organización interna y en el funcionamiento de los mismos. Se prevé una asamblea general a la que se reservan las competencias más relevantes en la vida del partido, se establece el sufragio libre y secreto como medio ordinario de cobertura de los puestos directivos, etc. Requisitos genéricos que dan margen de maniobra amplio a los partidos. Obecna regulacja prawna jest zawarta w ustawie organicznej 6/2002 z 27 czerwca TWORZENIE (w porównaniu do stowarzyszeń zwykłych) – tworzą Hiszpanie, ale cudzoziemcy mogą przystępować do partii Muszą zgłosić się do rejestru (do udziału w procesie wyborczym, jeśli nie będą miały status stowarzyszenia) Odmowa rejestracji możliwa np. gdy nielegalnie chce zastąpić inna partię Organizacja, funkcjonowanie i działalność – wymóg niektórych istotnych elementów w celu zapewnienia stosowania zasad demokratycznych w ich wewnętrznej organizacji i jej działalności. (zgromadzenie członków ma główne kompetencje dotyczące istnienia partii, wolne i tajne głosowania na stanowiskach kierownicze w partii itp.)
37 Procedimiento de disolución o suspensión judicial de los partidos que hayan incurrido en algunas de las conductas tipificadas en la LOPP un partido será declarado ilegal cuando su actividad vulnere los principios democráticos, particularmente cuando con la misma persiga deteriorar o destruir el régimen de libertades o imposibilitar o eliminar el sistema democrático, mediante alguna de las conductas que se describen, realizadas de forma reiterada y grave. Por ejemplo, vulnerar sistemáticamente las libertades y derechos fundamentales, promoviendo, justificando o exculpando los atentados contra la vida o la integridad de las personas, o la exclusión o persecución de personas por razón de su ideología, religión o creencias, nacionalidad, raza, sexo u orientación sexual. La consecuencia de incurrir en alguna de las causas que permite declarar ilegal un partido por el ejercicio de su actividad es su disolución. El partido no podrá volver a constituirse bajo otro nombre o apariencia. Procedura rozwiązania partii lub zawieszenia jej działalności w razie wystąpienia okoliczności wskazanych w ustawie o partiach Partia zostanie uznana za nielegalną, gdy jej działalność narusza zasady demokratyczne, zwłaszcza gdy stwarza zagrożenie lub unicestwia podstawowe wolności lub uniemożliwia funkcjonowanie systemu demokratycznego powtarzającymi się i rażącymi czynami. Na przykład, partia systematycznie narusza podstawowe wolności i prawa, zachęca do ataków przeciwko życiu lub integralności osoby, dopuszcza wykluczenie lub prześladowania grupy osób z powodu ich ideologii, religii lub światopoglądu, narodowości, rasy, płci lub orientacji seksualnej. Skutkiem delegalizacji jest brak możliwości ponownego utworzenia ugrupowania także pod inną nazwą lub wyglądem.
38 En España, se acepta la constitucionalidad de los partidos antisistemaEn España, se acepta la constitucionalidad de los partidos antisistema. El TC interpretó el juramento o promesa de los cargos públicos como aceptación de las reglas del juego procedimental, no como adhesión ideológica ni conformidad con el contenido de la CE, pues también se respeta la CE cuando se pretende su modificación. El TC entiende que la LOPP ilegaliza conductas y no fines, que la ley valora el carácter democrático de un partido y su respeto a los valores constitucionales atendiendo al conjunto de su actividad, siendo los únicos fines explícitamente vetados aquellos que incurren directamente en el ilícito penal. W Hiszpanii akceptuje się nawet partie antysystemowe. Trybunał Konstytucyjny dopuszcza funkcjonowanie partii pod warunkiem przestrzegania mechanizmów proceduralnych demokracji. Nie może być podstawą delegalizacji partii jest przynależność ideologiczna. Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że ustawa o partiach penalizuje zachowania a nie idee. Zgodność z konstytucją dotyczy działalności, zabronionymi celami są takie, które zostały odrzucone w przepisach karnych.
39 La financiación de los partidosEs hoy en día también un elemento esencial en la configuración de la democracia de un país. Tradicionalmente se distinguen dos modelos de financiación: públicos y privados. No suelen ser puros, sino mixtos. España sistema mixto, con predominancia de la financiación pública. Regulación Ley Orgánica 5/1985 del Régimen Electoral General; Ley Orgánica 8/2007 sobre financiación de los partidos políticos (LOFPP); Reglamentos del Congreso de los Diuptados y del Senado Finansowanie partii politycznych jest istotnym elementem w kształtowaniu demokracji w kraju. Istnieją dwie formy finansowania publiczne i prywatne, zazwyczaj mieszają się W Hiszpanii system mieszany, z przewagą funduszy publicznych. Regulacja w ustawie organicznej 5/1985 o wyborach; ustawie organicznej 8/2007 w sprawie finansowania partii politycznych, oraz regulaminie Kongresu i Senatu
40 Recursos procedentes de financiación publica:Subvenciones públicas para gastos electorales (LOREG) Depende del número de escaños y votos obtenidos y del tipo de elección a la que concurra el partido (generales, autonómicas, municipales, al Parlamento Europeo) Sólo se conceden cuando se celebran elecciones. Subvenciones estatales anuales para gastos de funcionamiento (LOFPP). Se tienen en cuenta los escaños y los votos obtenidos en las últimas elecciones al Congreso de los Diputados. Subvenciones autonómicas para gastos de funcionamiento. Subvenciones extraordinarias para propaganda en referéndums. Aportaciones recibidas de los grupos parlamentarios (Reglamentos Congreso y Senado). Se asigna una cantidad fija, idéntica para todos los grupos, y otra variable en función del número de diputados o senadores. Środki publiczne: Dotacje publiczne na pokrycie wydatków wyborczych – zależą od liczby miejsc i liczby głosów otrzymanych oraz rodzaju wyborów (ogólne, regionalne, miejskie, do PE) Roczne dotacje na pokrycie kosztów bieżącego funkcjonowania w zależności od zdobytych mandatów i ilości uzyskanych głosów w ostatnich wyborach do Izby Deputowanych Dotacje autonomiczne na pokrycie kosztów bieżącego funkcjonowania. Dotacje na kampanię referendalną. Składki otrzymane od grup parlamentarnych (Regulamin Kongresu i Senatu). Istnieją stałe kontrybucje, identyczne dla wszystkich grup, oraz zmienne w zależności od liczby posłów lub senatorów.
41 El problema en este apartado es que los partidos político nuevos no tienen derecho a financiación.La cesión de espacios gratuitos de propaganda en emisoras de televisión o radio, o de locales oficiales para actos de campaña electoral se entiende como financiación pública indirecta, pues no supone un desembolso por parte de la Administración. Problemem jest, że nowe partie polityczne nie są uprawnione do finansowania Wolny czas antenowy w stacjach radiowych lub telewizyjnych, bezpłatne udostępnianie lokali w kampanii wyborczej jest rozumiane jako pośrednie finansowanie publiczne, chociaż nie polega na przekazywaniu środków pieniężnych
42 Recursos procedentes de la financiación privadaCuotas y aportaciones de los afiliados. Productos de actividades propias del partido o rendimiento de su patrimonio. Donaciones. Se prohíben las que provienen de Gobiernos o empresas y organismos públicos extranjeros, de las empresas públicas españolas, o de las privadas que tengan contrato vigente con la Administración. Se prohíben las donaciones anónimas y las superiores a euros anuales, salvo en especie. En la antigua ley se prohibían aportaciones anónimas, sólo si sobrepasaban el 5% de la cantidad asignada en presupuestos. Préstamos o créditos Herencias o legados. Finansowanie ze środków prywatnych Składki i wkłady od osób zrzeszonych Dochody z działalności partii i z zarządzania własnym majątkiem Darowizny (z zakazem przysporzeń od obcych państw, zagranicznych firm oraz instytucji publicznych, hiszpańskich spółek publicznych, lub prywatnych, które mają aktualną umowę z administracja. Zabronione są anonimowe darowizny przekraczające euro rocznie. Pożyczki i kredyty Spadki i darowizny
43 kontrolą sprawozdań finansowych zajmuje się Trybunał Obrachunkowy. El régimen tributario es bastante beneficioso, ya que están exentos del pago del Impuesto de Sociedades y para los conceptos en los que no están exentos el tipo es mas bajo. Se prevén unas obligaciones contables con el fin de fomentar la transparencia. Se prevé la exigencia de responsabilidades en caso de incumplimiento La fiscalización y el control de las cuentas debe ser interno y externo por el Tribunal de Cuentas. La financiación parlamentaria está sometida exclusivamente al control interno de la Mesa de la Cámara. System podatkowy dla partii jest korzystny, są one zwolnione z podatku dochodowego od osób prawnych Prawo formułuje określone obowiązki księgowe w celu promowania przejrzystości rachunkowej. Wprowadza się odpowiedzialność za niewywiązanie się z tych obowiązków kontrolą sprawozdań finansowych zajmuje się Trybunał Obrachunkowy. Finansowanie parlamentarne podlega wyłącznie kontroli wewnętrznej Izby Deputowanych.
44 Principales partidos políticosPartido Popular (PP) partido conservador, liberal, situado en la centro-derecha o derecha fundado en 1989, cuando adoptó su denominación actual, que sustituyó a la de Alianza Popular. Actualmente en el Gobierno. Cuenta con 170 escaños en el Congreso de los Diputados. Partido Socialista Obrero Español (PSOE) partido de centroizquierda. Fundado en 1879 por Pablo Iglesias, y durante cien años se definió como un partido de clase obrera, socialista-marxista hasta que en 1979, en el 28.º Congreso del partido, aceptó la economía de mercado, renunciando a toda relación con el marxismo. Ha gobernado de y de 2004 a Actualmente es partido de la oposición y cuenta con 96 escaños en el Congreso. Atraviesa una importante crisis y los sondeos de voto le pasan a situar como tercera fuerza política. Główne partie polityczne Partia Ludowa (PP) - konserwatywna partia liberalna, centro-prawicowa założona w 1989 roku, gdy zastąpiła Sojusz Powszechny. Obecnie formułuje rządz. Posiada 170 miejsc w Izbie Deputowanych. Hiszpańska Socjalistyczna Partia Robotnicza (PSOE) – partia centrolewicowa, założona w 1879 roku przez Pablo Iglesias, przez sto lat określała się jako robotniczej partii socjalistyczno-marksistowska. Na 28. zjeździe zaakceptowała reguły gospodarki rynkowej, odcięła się od marksizmu. Formułowała rząd w latach , i od 2004 do Obecnie jest partia opozycyjna i ma 96 miejsc w Kongresie. Z powodu kryzysu sondaże wskazują, że stanie się trzecią siłą polityczną.
45 Izquierda unida es un movimiento político y social formado en 1986 e inscrito como federación en el Registro de Partidos Políticos desde noviembre de 1992; en él participan diversas organizaciones y colectivos, como el Partido Comunista de España e Izquierda Republicana. Su objetivo es la transformación social hacia un sistema socialista democrático, fundamentado en los principios de justicia, igualdad y solidaridad, y organizado conforme a un Estado laico, federal y republicano.. Tradicionalmente ha resultado perjudicado en el reparto de escaños en el Congreso debido al sistema electoral. La aparición de Podemos parece que afectará a sus resultados futuros, según las encuestas, incluso en Madrid su candidata ha abandonado la formación. Unión Progreso y Democracia (UPyD) creado en 2007, Ideológicamente se declara como patriota, no nacionalista, transversal, laico, progresista y defensor de un modelo federalista en España y en Europa. Zjednoczona Lewica - jest ruchem politycznym i społecznym założony w 1986 roku i zarejestrowanym jako federacji partii politycznych, zrzesza różne organizacje i grupy, takie jak Komunistyczna Partia Hiszpanii i Lewica Republikańska. Jego celem jest transformacja społeczna w kierunku demokratycznego socjalizmu, opartego na zasadach sprawiedliwości, równości i solidarności, i zorganizowane według państwa świeckiego, federalnych i republikańskich. Tradycyjnie zostaje pokrzywdzona w podziale mandatów w Kongresie z powodu systemu wyborczego. Zagrożona przez pojawienie się partii PODEMOS Unia postępu i demokracji - założona w 2007 roku, jest zadeklarowana ideologicznie jako partia patriotyczna, nie nacjonalistyczna, świecka, postępowa i opowiadająca się za federalnym modelem Hiszpanii i Europy.
46 Podemos partido de muy reciente creación (2014) sorprendió en las elecciones europeas, oponiéndose a las políticas que se están adoptando frente a la crisis, logrando 5 eurodiputados. Se equiparan a Syriza en Grecia. Las encuestas le pasan a situar como segunda fuerza política en España adelantando al PSOE. Diferentes opiniones respecto a su ideología, algunos les tachan de populistas y antisistema. Partidos nacionalistas Convergencia i Unió (partido nacionalista catalán) y PNV (Partido nacionalista vasco) han sido los que en varias ocasiones han sido clave para formar gobierno a nivel central. El sistema electoral les beneficia en el número de escaños que obtienen, al ser las fuerzas más votadas en sus circunscripciones. PODEMOS – powstała w 2014 r. , przeciwna polityce antykryzysowej, w wyborach europejskich, uzyskała 5 mandatów. Podobna do greckiej SYRIZY. W sondażach plasuje się jako druga siła polityczna przed PSOE. Jest niezdefiniowana ideologicznie, populistyczna i antysystemowa. Partie nacjonalistyczne - Konwergencja i Unia (Katalońska partia nacjonalistyczna) oraz PNV (Nacjonalistyczna Partia Basków) wielokrotnie były „języczkiem u wagi” do utworzenia rządu na szczeblu centralnym. System wyborczy daje im korzyść w okręgach, w których uzyskują dużą ilość głosów.
47 5.2 El sistema electoral españolLas elecciones son indispensables para que un sistema representativo sea democrático. Centraremos nuestro análisis en las elecciones generales, es decir, las que tienen como finalidad la integración de las Cámaras legislativas (Congreso y Senado) Para ello analizaremos el sistema electoral previsto para cada Cámara. Es importante conocer el mismo para entender el funcionamiento del sistema parlamentario en la práctica, ya que éste no depende tanto de su formulación constitucional como de la articulación política de la sociedad a través de los partidos políticos y del sistema electoral. Aunque la CE, como hemos visto, recoge la clásica división de poderes entre legislativo y ejecutivo, en la práctica el partido que obtiene mayoría absoluta en las elecciones obtiene la mayoría parlamentaria y puede formar Gobierno (por lo menos hasta ahora), por lo que al Ejecutivo le es fácil obtener la convalidación de sus decisiones por el Legislativo. Por lo tanto, más que de la clásica división de poderes debe hablarse de división de funciones entre Legislativo y Ejecutivo, y en vez de oposición Gobierno/Parlamento debe hablarse de oposición Gobierno-mayoría parlamentaria/oposición-minoría parlamentaria. 5.2 Hiszpański system wyborczy Wybory są istotne dla systemu przedstawicielskiego w demokracji. Skupimy naszą analizę na wyborach parlamentarnych do każdej z izb. Chociaż Konstytucja dzieli kompetencje między władzę ustawodawczą i wykonawczą, to w praktyce partia, która wygrywa wybory uzyskuje bezwzględna większość w parlamencie i może samodzielnie utworzyć rząd (przynajmniej na razie), stąd egzekutywa w łatwy sposób uzyskuje poparcie dla swoich decyzji. W związku z tym, mówi się nie o podziale władzy a o podziale między Legislatywą a Egzekutywą a zamiast partii rządzącej i opozycyjnej mówi się rządowej większości parlamentarnej i opozycyjnej mniejszości parlamentarnej
48 Congreso de los Diputados El sistema electoral en España viene regulado en parte directamente en la propia CE: art. 23 (participación); arts (elecciones al Congreso de los Diputados y Senado). Pero sobre todo está regulado en la Ley Orgánica 5/85 de Régimen Electoral General (LOREG). Congreso de los Diputados Actualmente el Congreso se compone de 350 diputados. La CE establece que la circunscripción electoral es la provincia. La CE asigna 1escaño a Ceuta y Melilla y los 348 restantes se reparten entre las 50 provincias. La LOREG asigna a su vez un mínimo inicial de 2 escaños por provincia (total 100) y los restantes 248 escaños se reparten en proporción a la población de la provincia (el Decreto de convocatoria de las elecciones especifica el número concreto de diputados a elegir por circunscripción) Como la población de las provincias es muy desigual, el sistema produce el efecto de dar unos índices de representación entre las provincias notablemente desiguales, normalmente a favor de las menos pobladas. System wyborczy w Hiszpanii jest regulowana w części bezpośrednio w samej Konstytucji: art. 23 (prawa wyborcze); art (wybory do Kongresu Deputowanych i Senatu). Ale przede wszystkim jest uregulowany w ustawie organicznej 5/85 o kodeksie wyborczym. Izba Reprezentantów Obecnie Kongres składa się z 350 posłów. Konstytucja stanowi, że okręgiem wyborczym jest prowincja. Konstytucja przydziela po 1 mandacie dla Ceuty i Melilli, a pozostałe 348 są dzielone wśród 50 prowincji. Ustawa przypisuje minimalną liczbę mandatów – 2 dla każdej na prowincji (co daje razem 100) a pozostałych 248 mandaty przydzielane są proporcjonalnie do liczby mieszkańców prowincji. Ponieważ ludność prowincji jest bardzo nierówna, system reprezentacji powoduje nierówności między prowincjami, zazwyczaj na korzyść najmniej zaludnionych obszarów.
49 La votación de los ciudadanos se realiza en cada provincia mediante listas completas, cerradas y bloqueadas (excepto Ceuta y Melilla, que las candidaturas son uninominales) presentadas por los partidos políticos, coaliciones, federaciones o agrupaciones de electores El elector se ve obligado a optar por una candidatura, por una lista, sin poder introducir candidatos ajenos a la misma y sin posibilidad de introducir ninguna modificación o alteración en la misma. En cuanto al sistema electoral, la Constitución española establece en el artículo 68.3 como criterio para la elección del Congreso de los Diputados la representación proporcional, y la Ley Electoral de 1985 opta por el sistema d’Hondt. En la práctica, el sistema funciona como proporcional sólo en las circunscripciones (las provincias) que reparten más de siete u ocho diputados (que son sólo una cuarta parte), actuando en el resto como mayoritario (se produce una desviación a favor de los partidos más votados, a los que se asigna un número de escaños superior a a los que proporcionalmente le corresponderían en relación con los votos obtenidos. Głosowanie odbywa się w każdej prowincji, głosuje się na zamknięte i zablokowane listy (z wyjątkiem Ceuty i Melilli) przygotowane przez partie polityczne, koalicje, federacji lub grupy wyborców – wyborca jest zmuszony do wyboru na listę, bez wprowadzania do niej obcych kandydatów i nie mogą wykonywać żadnych modyfikacji lub zmian. Jeśli chodzi o system wyborczy, Konstytucja w art. 68 ust. 3 wprowadza system proporcjonalny w wyborach do Kongres Deputowanych, a ustawa wyborcza 1985 wprowadza liczenie głosów metodą d'Hondta. W praktyce, system pracuje jako proporcjonalny tylko w prowincjach większych niż 7-mandatowe, w pozostałych przypadkach d’Hondt w zasadzie wprowadza system większościowy.
50 Senado Se integra por dos tipos de senadores, los provinciales y los que representan a las Comunidades Autónomas. Los únicos elegidos por elección directa de los ciudadanos son los provinciales. La circunscripción electoral también es la provincia. A cada provincia le corresponden 4 senadores. A las Islas mayores (Gran Canaria, Mallorca y Tenerife) 3, a las Islas menores (Ibiza-Formentera, Menorca, Fuerteventura, Gomera, Hierro, Lanzarote y la Palma) 1, y a Ceuta y Melilla 2. El sistema de voto es también de listas, pero éstas son incompletas y abiertas: la candidatura incluye un número de candidatos inferior a los que corresponden a la circunscripción (de los cuatro senadores que hay que elegir cada candidatura no puede incluir más de tres), y el elector puede elegir entre todos los candidatos de cualquier candidatura presentada, de manera que “elabora su propia lista” a la hora de votar. Pese a ello se reproducen los resultados del Congreso. Senat Istnieją dwie grupy senatorów – wybierani w prowincjach i reprezentujący Wspólnoty Autonomiczne, tylko ci pierwsi są wybierani przez obywateli. Okręgiem wyborczym jest prowincja. Każda prowincja obsadza czterech senatorów. Na (Gran Canaria, Teneryfa) Mallorca i 3, wyspy Ibiza-Formentera (Menorca, Fuerteventura, Gomera, Hierro, Lanzarote i La Palma) – 1 a Ceuta i Melilla – 2. System głosowania opiera się na listach ale są one niezblokowane i otwarte: Lista zawiera o jednego kandydata więcej niż jest mandatów do obsadzenia w danym okręgu zawiera, a wyborca ma 3 głosy i „układa swoją własną listę” podczas głosowania.
51 La calificación del sistema electoral en el Senado es compleja:en las circunscripciones de Ceuta, Melilla y de las islas pequeñas rige un sistema electoral mayoritario, porque los candidatos más votados son los que obtienen el escaño (porque sólo tienen asignados dos y un senador, respectivamente). en cambio, en las islas mayores y en las provincias rige un sistema que se conoce como mayoritario corregido, porque se impide que un mismo partido acapare todos los puestos a elegir La corrección se consigue mediante la forma de voto: cada elector puede designar un máximo de tres candidatos en las provincias o dos en las islas grandes, lo que provoca que no puedan pertenecer los cuatro senadores de una provincia o los tres de una isla grande a un mismo partido político y que como mínimo un senador sea de otro partido. Ocena systemu wyborczego w Senacie jest złożona: w okręgach wyborczych Ceuta, Melilla i małych wysp system wyborczy jest większościowy, ponieważ kandydaci, którzy uzyskali największą ilość głosów zdobywają mandat; Na większych wyspach i w prowincjach istnieje system znany jako większościowy skorygowany – uniemożliwia jednej ze stron zdobycie większości głosów; Korygowanie wyraża się w sposobie głosowania: każdy wyborca może wskazać maks. 3 kandydatów w prowincjach i 2 na wyspach (choć wybiera się odpowiednio 4 lub 3 senatorów) poparcie dla danej partii.
52 Procedurę tę stosuje się każdorazowo przy ratyfikacji traktatów UE.6. España y la UE: los efectos de la nueva gobernanza económica europea en el sistema constitucional español. España es país miembro de la UE desde 1986 (ya durante la dictadura franquista se solicitó el ingreso, pero se denegó al no ser un régimen democrático, volviéndose a solicitar en 1977 durante la transición y comenzando las negociaciones) El fundamento para la atribución de competencias a la UE se encuentra en el artículo 93 de la CE: “Mediante ley orgánica se podrá autorizar la celebración de tratados por los que se atribuya a una organización o institución internacional el ejercicio de competencias derivadas de la Constitución”. Así se autorizó la adhesión de España a la UE y es el procedimiento que se aplica cada vez que se ha de ratificar alguna reforma de los tratados de la UE. 6. Hiszpania i UE: skutki nowego europejskiego zarządzania gospodarczego w hiszpańskim systemie konstytucyjnym. Hiszpania jest członkiem Unii Europejskiej od 1986 roku (i podczas dyktatury Franco Hiszpania ubiegała się o akcesję, ale jej wniosek został odrzucony ze względu na niedemokratyczny ustrój panujący w Hiszpanii). Od 1977 r. podjęto nowe negocjacje. Podstawą akcesji jest art. 93 Konstytucji stanowiący, że w drodze ustawy organicznej można udzielić upoważnienia do zawarcia traktatów, które powierzają organizacji lub instytucji międzynarodowej wykonywanie kompetencji wynikających z Konstytucji. Procedurę tę stosuje się każdorazowo przy ratyfikacji traktatów UE.
53 Representación en las instituciones de la UEConsejo Europeo a las reuniones asiste el Presidente del Gobierno. No el Jefe del Estado (el Rey) Consejo acuden los ministros. En caso de votación por mayoría cualificada, cuando se haya de aplicar el anterior sistema de ponderación de votos, a España le corresponden 27 votos (igual que a Polonia) Comisión 1 comisario. Actualmente el comisario de acción por el clima y la energía Parlamento Europeo 54 eurodiputados (Polonia 51 eurodiputados) TJUE 1 juez y 1 abogado general permanente (desde 2013 Polonia también cuenta con 1 abogado general permanente) Reprezentacja w instytucjach UE Rada Europejska – bierze udział Premier, nie Król Rada – uczestniczą ministrowie (Hiszpania dysponuje 27 głosami jak Polska) Komisja – jeden komisarz obecnie ds. klimatu i energii Parlament Europejski - 54 posłów (Polska 51) ETS - jeden sędzia i jeden rzecznik generalny (od 2013 roku Polska ma także jednego rzecznika generalnego)
54 Nueva gobernanza económica europeaLa crisis económica internacional que atravesamos desde hace varios años, demostró la ineficiencia de los mecanismos de la UEM, y los problemas de tener una unión monetaria completa pero no una unión económica, presupuestaria y fiscal. Por ello se comenzó un proceso de reforma de la UEM para el establecimiento de una nueva gobernanza económica europea, que ha llevado a la aprobación de toda una serie de normas y medidas con un gran impacto en las políticas económicas, presupuestarias y fiscales de los Estados miembros. Nuevas normas implican una mayor coordinación y vigilancia de dichas políticas. Se trata de que los Estados miembros mantengan unas finanzas públicas saneadas y eviten déficits públicos excesivos. Las medidas se centran en la austeridad presupuestaria y el control del gasto. Nowy europejski ład gospodarczy Kryzys gospodarczy, z którym mamy do czynienia od kilku lat, wykazał nieskuteczność mechanizmów Unii Gospodarczej i Walutowej i ukazał, że istnieje unia monetarna, ale bez unii gospodarczej, budżetowej i fiskalnej. Dlatego rozpoczęto proces reform UGW do ustanowienia nowego europejskiego ładu gospodarczego, który doprowadził do przyjęcia szeregu zasad i środków mających wpływ na politykę gospodarczą, budżetową i fiskalną państw członkowskich. Nowe zasady polegają na zwiększeniu koordynacji tych polityk. Chodzi głównie o utrzymanie zdrowych finansów publicznych, unikanie nadmiernego deficytu budżetowego. Działania koncentrują się na oszczędnościach budżetowych i kontroli wydatków.
55 Ese mayor control y vigilancia de las políticas económicas y presupuestarias de los Estados miembros se lleva a cabo a través del nuevo Semestre Europeo: Es un ciclo de coordinación de las políticas económica y presupuestaria dentro de la UE. Se centra en los primeros seis meses de cada año. Durante el Semestre Europeo los Estados miembros ajustan sus políticas presupuestarias y económicas a los objetivos y normas acordados a nivel de la UE. Objetivo: garantizar unas finanzas públicas saneadas fomentar el crecimiento económico prevenir desequilibrios macroeconómicos excesivos en la UE. Ta większa kontrola i nadzór polityk gospodarczych i budżetowych państw członkowskich odbywa się za pośrednictwem nowego semestru europejskiego Jest to cykl koordynacji polityk gospodarczych i budżetowych w UE. Koncentruje się ona na pierwszych sześciu miesięcy każdego roku. Podczas semestru państwa członkowskie dostosowują cele budżetowe i gospodarcze do polityk uzgodnionych na poziomie UE. CELE zapewnienie stabilności finansów publicznych wspieranie wzrostu gospodarczego uniknąć nadmiernych zakłóceń równowagi makroekonomicznej w UE.
56 Funcionamiento Los Estados miembros reciben asesoramiento a nivel de la UE ("orientación") y posteriormente presentan sus planes de actuación ("Programas Nacionales de Reformas" y "programas de estabilidad o convergencia") que se deben evaluar a nivel de la UE. Después de la evaluación, los Estados miembros reciben recomendaciones por separado ("recomendaciones específicas por país") para sus políticas presupuestarias y de reformas nacionales. En caso necesario, reciben además recomendaciones encaminadas a corregir los desequilibrios macroeconómicos. El objetivo es que los Estados miembros tengan en cuenta las recomendaciones a la hora de definir su presupuesto para el año siguiente. FUNKCJONOWANIE Państwa członkowskie otrzymują zalecenia na poziomie UE („orientację"), a następnie przedstawiają swoje plany działania ("krajowe programy reform" i „program stabilności lub konwergencji") podlegające ocenie na poziomie UE. Po ocenie państwa członkowskie otrzymują zalecenia do swoich krajowych reform budżetowych i politycznych. Jeśli to konieczne, również otrzymują zalecenia w celu rozwiązania nierównowagi makroekonomicznej.
57 El Semestre Europeo se codifica a través del six-pack paquete de seis medidas legislativas, que incluye una reforma del Pacto de Estabilidad y Crecimiento para reforzar la vigilancia de las políticas presupuestarias . Para los Estados miembros que han adoptado el euro hay previsiones reforzadas, para asegurar en especial que sus presupuestos se ajustan a los criterios del Pacto de Estabilidad y Crecimiento (pacto para asegurar la disciplina presupuestaria de los Estados miembros tras la introducción de la moneda única, establece las normas básicas de la política económica para todos los Estados miembros) La Comisión los supervisa antes de su adopción y puede demandar que se revisen si no se ajustan a los criterios acordados. La soberanía de los Estados miembros en estas áreas se ha visto reducida, en especial la de aquellos que están experimentando dificultades y la de aquellos que han recibido asistencia financiera (como Grecia) Europejski semestr działa w oparciu o zasadę sześciopaku – zawiera sześć środków legislacyjnych, w tym reformy Paktu Stabilności i Wzrostu w celu wzmocnienia nadzoru nad politykami budżetowymi. Dla państw członkowskich, które przyjęły euro oczekiwania są większe, zwłaszcza w celu zapewnienia, że ich budżety są dostosowane do kryteriów paktu stabilności i wzrostu (paktu dla zapewnienia dyscypliny budżetowej w państwach członkowskich po wprowadzeniu wspólnej waluty, ustanawia podstawowe zasady polityki gospodarczej dla wszystkich państw członkowskich). Komisja monitoruje ten proces Suwerenność państw członkowskich w tych dziedzinach jest zredukowana, zwłaszcza państw, które doświadczają trudności i tych, które otrzymały pomoc finansową (Grecja)
58 Celem jest ochrona stabilności strefy euro. Tratado de Estabilidad, Coordinación y Gobernanza en la UEM (TECG) Firmado el 2 de marzo de 2012, por los Jefes de Estado y Gobierno de todos los países miembros de la UE, a excepción del Reino Unido y la República Checa. El objetivo es también proteger la estabilidad de la zona euro. Mediante el mismo los firmantes se comprometen a adoptar un conjunto de normas destinadas a promover la disciplina presupuestaria a través de un pacto presupuestario (para que los presupuestos nacionales estén en equilibrio o superávit), a reforzar la coordinación de sus políticas económicas y a mejorar la gobernanza de la zona del euro, y a incorporar las normas establecidas en el Tratado a su derecho nacional mediante normas con fuerza vinculante, preferentemente de rango constitucional. Traktat o stabilności, koordynacji i zarządzaniu w Unii Gospodarczej i Walutowej (TSCG) Podpisany w dniu 2 marca 2012 roku, przez szefów państw i rządów wszystkich państw członkowskich UE, z wyjątkiem Wielkiej Brytanii i Czech. Celem jest ochrona stabilności strefy euro. Sygnatariusze zobowiązują się do przyjęcia zasad mających na celu propagowanie dyscypliny budżetowej za pomocą paktu fiskalnego (po to żeby budżety krajowe były zrównoważone), wzmocnienie koordynacji polityk gospodarczych i poprawy zarządzania w strefie euro, a także uwzględnić normy ustanowione w Traktacie w prawie krajowym, najlepiej rangi konstytucyjnej.
59 España, como otros Estados miembros, ha tenido que realizar una completa revisión de sus políticas económicas, fiscales y presupuestarias. Para reducir el gasto público, se han hecho recortes en la Administración, la Seguridad Social y el sistema educativo. Respecto a la Administración pública, se ha fijado por ejemplo una tasa de reposición en la contratación de nuevos funcionarios públicos y congelación de los salarios. En materia de seguridad social, se ha incrementado la edad de jubilación y el número de años que han de cotizarse para acceder a la pensión. En educación, se reduce la contratación de profesores, han aumentado las tasas universitarias y se han reducido las becas. Hiszpania, podobnie jak inne państwa członkowskie, została zobowiązana do podjęcia kompleksowego przeglądu polityki gospodarczej, fiskalnej i budżetowej. Aby zmniejszyć cięcia wydatków publicznych zostały wprowadzone redukcje wydatków w administracji, w ubezpieczeniach społecznych i edukacji. Jeśli chodzi o administrację publiczną, ustanowiono ograniczenia w zatrudnianiu oraz zamrożenie płac. W sferze zabezpieczenia społecznego, podniesiono wiek emerytalny i liczbę lat pracy do uzyskania emerytury. W edukacji, zmniejszono zatrudnienie nauczycieli, wzrosły opłaty za naukę i obniżono stypendia.
60 En materia laboral, se facilita el despido y se reducen las indemnizaciones.En materia fiscal, se ha incrementado el IVA al 21% y se han eliminado deducciones (por ejemplo en la compra de la residencia habitual) También hemos reformado la Constitución para incluir la llamada “regla de oro”, el principio del equilibrio presupuestario (nuevo art. 135 CE), en cumplimiento de lo acordado en el Tratado de Estabilidad, Coordinación y Gobernanza. W zakresie prawa pracy ułatwiono rozwiązywanie stosunku pracy jest i obniżono wysokość odszkodowań W materii fiskalnej podniesiono VAT do 21%, i wyeliminowano potrącenia dokonano także zmiany Konstytucji, wprowadzając tzw. „złotą regułę”, zasadę równowagi budżetowej (nowy art. 135 CE), zgodnie z przyjętymi w ramach Traktatu o stabilności, koordynacji i zarządzaniu.