1 Szkolenie Iwonicz Zdrój r

2 1. Przeglądy obiektów budowlanych 2. Przepisy 3. Obowiązki 41.Przeglądy obiektów budowlanych 2. Przepisy 3. Obowiązki 4. Kary Utrzymanie w należytym stanie techniczno-użytkowym obiektów budowlanych ma bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo pracowników i petentów przebywających w tych obiektach. Obowiązki te nie są w pełni a nawet w ogóle realizowane przez właścicieli, zarządców i użytkowników obiektów budowlanych. Przyczyna takiego stanu rzeczy jest zazwyczaj niewiedza o takich obowiązkach, jak również zaniedbania pracowników którym przypisano wykonywanie tych obowiązków lub brak takich pracowników. Należy podkreślić, że w myśl art. 93 pkt. 8,9 Prawa Budowlanego kto nie spełnia obowiązków związanych z utrzymaniem obiektów , nie dokonuje okresowych kontroli, nie przechowuje dokumentów związanych z obiektem budowlanym lub nie prowadzi książek obiektów budowlanych podlega karze grzywny. Zakładanym efektem uczestnictwa w szkoleniu jest poprawa a w niektórych przypadkach nawet podjęcie realizacji obowiązków związanych z utrzymaniem obiektów co w rezultacie powinno poprawić ich stan echniczno-użytkowy. Poprawie również ulec powinno bezpieczeństwo i higiena pracy.

3 (9,10) Art. 3 definicje Obiekt budowlany a) Budynek z instalacjami i urządzeniami b) Budowle c) Obiekt małej architektury

4 Rozdział 6 Utrzymanie obiektów budowlanychArt. 61. Właściciel lub zarządca obiektu budowlanego jest obowiązany: 1) utrzymywać i użytkować obiekt zgodnie z zasadami, o których mowa w art. 5 ust. 2; 2) zapewnić, dochowując należytej staranności, bezpieczne użytkowanie obiektu w razie wystąpienia czynników zewnętrznych oddziaływujących na obiekt, związanych z działaniem człowieka lub sił natury, takich jak: wyładowania atmosferyczne, wstrząsy sejsmiczne, silne wiatry, intensywne opady atmosfe­ryczne, osuwiska ziemi, zjawiska lodowe na rzekach i morzu oraz jeziorach i zbiornikach wodnych, pożary lub powodzie, w wyniku których następuje uszkodzenie obiektu budowlanego lub bezpośrednie zagrożenie takim uszko­dzeniem, mogące spowodować zagrożenie życia lub zdrowia ludzi, bezpie­czeństwa mienia lub środowiska. Art. 62. 1. Obiekty budowlane powinny być w czasie ich użytkowania poddawane przez właściciela lub zarządcę kontroli: 1) okresowej, co najmniej raz w roku, polegającej na sprawdzeniu stanu tech­nicznego: a) elementów budynku, budowli i instalacji narażonych na szkodliwe wpły­wy atmosferyczne i niszczące działania czynników występujących pod­czas użytkowania obiektu, b) instalacji i urządzeń służących ochronie środowiska, c) instalacji gazowych oraz przewodów kominowych (dymowych, spalino­wych i wentylacyjnych); 2) okresowej, co najmniej raz na 5 lat, polegającej na sprawdzeniu stanu tech­nicznego i przydatności do użytkowania obiektu budowlanego, estetyki obiektu budowlanego oraz jego otoczenia; kontrolą tą powinno być objęte również badanie instalacji elektrycznej i piorunochronnej w zakresie stanu sprawności połączeń, osprzętu, zabezpieczeń i środków ochrony od porażeń, oporności izolacji przewodów oraz uziemień instalacji i aparatów; 3) okresowej w zakresie, o którym mowa w pkt 1, co najmniej dwa razy w roku, w terminach do 31 maja oraz do 30 listopada, w przypadku budynków o po­wierzchni zabudowy przekraczającej m" oraz innych obiektów budow­lanych o powierzchni dachu przekraczającej m2; osoba dokonująca kontroli jest obowiązana bezzwłocznie pisemnie zawiadomić właściwy organ o przeprowadzonej kontroli;

5 4) bezpiecznego użytkowania obiektu każdorazowo w przypadku wystąpienia okoliczności, o których mowa w art. 61 pkt 2; 5) okresowej, polegającej na sprawdzeniu stanu technicznego kotłów, z uwzględnieniem efektywności energetycznej kotłów oraz ich wielkości do potrzeb użytkowych: a) co najmniej raz na 2 lata - opalanych nieodnawialnym paliwem ciekłym lub stałym o efektywnej nominalnej wydajności ponad 100 kW, b) co najmniej raz na 4 lata - opalanych nieodnawialnym paliwem ciekłym lub stałym o efektywnej nominalnej wydajności 20 kW do 100 kW oraz kotłów opalanych gazem; 6) okresowej, co najmniej raz na 5 lat, polegającej na ocenie efektywności energetycznej zastosowanych urządzeń chłodniczych w systemach klimatyzacji, ich wielkości w stosunku do wymagań użytkowych o mocy chłodniczej ­ nominalnej większej niż 12 kW. la. W trakcie kontroli, o której mowa w ust. 1, należy dokonać sprawdzenia wyko­nania zaleceń z poprzedniej kontroli. Ib. Instalacje ogrzewcze z kotłami o efektywnej nominalnej wydajności powyżej 20 kW użytkowanymi co najmniej 15 lat; licząc od daty zamieszczonej na tabliczce znamionowej kotła, powinny być poddane przez właściciela lub zarządcę obiek­tu budowlanego jednorazowej kontroli obejmującej ocenę efektywności energe­tycznej i doboru wielkości kotła, a także ocenę parametrów instalacji oraz dosto­sowania do funkcji, jaką ma ona spełniać. Kontrolę tę przeprowadza się w roku następnym po roku, w którym upłynęło 15 lat użytkowania kotła, a kontrolę ko­tłów, które z dniem 31 grudnia 2009 r. użytkowane są już ponad 15 lat, prze­prowadza się do dnia 31 grudnia 2010 r. 2. Obowiązek kontroli, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, nie obejmuje właścicieli i zarządców: 1) budynków mieszkalnych jednorodzinnych; 2) obiektów budowlanych:  a) budownictwa zagrodowego i letniskowego, b) wymienionych w art. 29 ust. 1. 3. Właściwy organ - w razie stwierdzenia nieodpowiedniego stanu technicznego obiektu budowlanego lub jego części, mogącego spowodować zagrożenie: życia lub zdrowia ludzi, bezpieczeństwa mienia bądź środowiska nakazuje przeprowadzenie kontroli, o której mowa w ust. 1, a także może żądać przedstawienia ekspertyzy stanu technicznego obiektu lub jego części.

6 4. Kontrole, o których mowa w ust. 1, z zastrzeżeniem ust4. Kontrole, o których mowa w ust. 1, z zastrzeżeniem ust. 5-6a, przeprowadzają osoby posiadające uprawnienia budowlane w odpowiedniej specjalności. 5. Kontrole stanu technicznego instalacji elektrycznych, piorunochronnych, gazo­wych i urządzeń chłodniczych, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. c, pkt 2 i pkt 6 oraz ust. Ib, mogą przeprowadzać osoby posiadające kwalifikacje wymagane przy wykonywaniu dozoru nad eksploatacją urządzeń, instalacji oraz sieci ener­getycznych i gazowych. 6. Kontrolę stanu technicznego przewodów kominowych, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. c, powinny przeprowadzać:  1) osoby posiadające kwalifikacje mistrza w rzemiośle kominiarskim - w odnie­sieniu do przewodów dymowych oraz grawitacyjnych przewodów spalino­wych i wentylacyjnych; 2) osoby posiadające uprawnienia budowlane odpowiedniej specjalności - w odniesieniu do przewodów kominowych, o których mowa w pkt 1, oraz do kominów przemysłowych, kominów wolno stojących oraz kominów lub przewodów kominowych, w których ciąg kominowy jest wymuszony pracą urządzeń mechanicznych. 6a. Kontrolę stanu technicznego i stanu bezpieczeństwa budowli piętrzących mogą przeprowadzać także upoważnieni pracownicy państwowej służby do spraw bezpieczeństwa budowli piętrzących. 7. Szczegółowy zakres kontroli niektórych budowli oraz obowiązek przeprowadza­nia ich częściej, niż zostało to ustalone w ust. 1, może być określony w rozporządzeniu­, o którym mowa w art. 7 ust. 3 pkt 2. Art. 63. 1. Właściciel lub zarządca obiektu budowlanego jest obowiązany przechowywać przez okres istnienia obiektu dokumenty, o których mowa w art. 60, oraz opra­cowania projektowe i dokumenty techniczne robót budowlanych wykonywa­nych w obiekcie w toku jego użytkowania. 2. W przypadku opracowania świadectwa charakterystyki energetycznej budynku o powierzchni użytkowej przekraczającej 1000 m , który jest zajmowany przez organy administracji publicznej lub w którym świadczone są usługi znacznej liczbie osób, jak dworce, lotniska, muzea, hale wystawiennicze, świadectwo charakterystyki energetycznej powinno być umieszczone w widocznym miejscu w budynku. 3. Właściciel budynku, z zastrzeżeniem art. 5 ust. 7, jest obowiązany zapewnić spo­rządzenie świadectwa charakterystyki energetycznej budynku, jeżeli: 1) upłynął termin ważności świadectwa charakterystyki energetycznego budyn­ku; 2) w wyniku przebudowy lub remontu budynku, uległa zmianie jego charaktery­styka energetyczna.

7 Art. 64. 1. Właściciel lub zarządca jest obowiązany prowadzić dla każdego budynku oraz obiektu budowlanego nie będącego budynkiem, którego projekt jest objęty obo­wiązkiem sprawdzenia, o którym mowa w art. 20 ust. 2, książkę obiektu budow­lanego, stanowiącą dokument przeznaczony do zapisów dotyczących przepro­wadzanych badań i kontroli stanu technicznego, remontów i przebudowy, w okresie użytkowania obiektu budowlanego. 2. Obowiązek prowadzenia książki obiektu budowlanego, o którym mowa w ust. 1, nie obejmuje właścicieli i zarządców:   1) budynków mieszkalnych jednorodzinnych; 2) obiektów budowlanych:  a) budownictwa zagrodowego i letniskowego, b) wymienionych w art. 29 ust. 1; 3) dróg lub obiektów mostowych, jeżeli prowadzą książkę drogi lub książkę obiektu mostowego na podstawie przepisów o drogach publicznych. 3. Protokoły z kontroli obiektu budowlanego, oceny i ekspertyzy dotyczące jego stanu technicznego, świadectwo charakterystyki energetycznej oraz dokumenty, o których mowa w art. 63, powinny być dołączone do książki obiektu budowla­nego. 4. Minister właściwy do spraw budownictwa, lokalnego planowania i zagospoda­rowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa określi, w drodze rozporządzenia, wzór książki obiektu budowlanego i sposób jej prowadzenia. Art. 65. Właściciel lub zarządca obiektu budowlanego jest obowiązany udostępniać doku­menty, o których mowa w art. 64 ust. 3, przedstawicielom właściwego organu oraz innych jednostek organizacyjnych i organów upoważnionych do kontroli utrzymania obiektów budowlanych we właściwym stanie technicznym oraz do kontroli prze­strzegania przepisów obowiązujących w budownictwie. Art. 66. 1. W przypadku stwierdzenia, że obiekt budowlany: 1) może zagrażać życiu lub zdrowiu ludzi, bezpieczeństwu mienia bądź środo­wiska albo 2) jest użytkowany w sposób zagrażający życiu lub zdrowiu ludzi, bezpieczeń­stwu mienia lub środowisku, albo 3) jest w nieodpowiednim stanie technicznym, albo 4) powoduje swym wyglądem oszpecenie otoczenia - właściwy organ nakazuje, w drodze decyzji, usunięcie stwierdzonych niepra­widłowości, określając termin wykonania tego obowiązku.

8 2. W decyzji, o której mowa w ust2. W decyzji, o której mowa w ust. 1 pkt 1-3, właściwy organ może zakazać użytkowania obiektu budowlanego lub jego części do czasu usunięcia stwierdzonych Art. 29. 1. Pozwolenia na budowę nie wymaga budowa: 1) obiektów gospodarczych związanych z produkcją rolną i uzupełniających za­budowę zagrodową w ramach istniejącej działki siedliskowej: a) parterowych budynków gospodarczych o powierzchni zabudowy do m , przy rozpiętości konstrukcji nie większej niż 4,80 m, b) płyt do składowania obornika, c) szczelnych zbiorników na gnojówkę lub gnojowicę o pojemności do 25m\ d) naziemnych silosów na materiały sypkie o pojemności do 30 m i wyso­kości nie większej niż 4,50 m, e) suszarni kontenerowych o powierzchni zabudowy do 21 m ; 2) wolno stojących parterowych budynków gospodarczych, wiat i altan oraz przydomowych oranżerii (ogrodów zimowych) o powierzchni zabudowy do 25 m , przy czym łączna liczba tych obiektów na działce nie może przekra­czać dwóch na każde 500 m2 powierzchni działki; 3) indywidualnych przydomowych oczyszczalni ścieków o wydajności do 7,50 m na dobę; 4) altan i obiektów gospodarczych na działkach w rodzinnych ogrodach działkowych o powierzchni zabudowy do 25 m" w miastach i do 35 m" poza gra­nicami miast oraz wysokości do 5 m przy dachach stromych i do 4 m przy dachach płaskich; 5) wiat przystankowych i peronowych; 6) budynków gospodarczych o powierzchni zabudowy do 20 m , służących jako zaplecze do bieżącego utrzymania linii kolejowych, położonych na terenach stanowiących własność Skarbu Państwa i będących we władaniu zarządu ko­lei; 7) wolno stojących kabin telefonicznych, szaf i słupków telekomunikacyjnych; 8) parkometrów z własnym zasilaniem; 9) boisk szkolnych oraz boisk, kortów tenisowych, bieżni służących do rekrea­cji;  10)miejsc postojowych dla samochodów osobowych do 10 stanowisk włącznie; 11) zatok parkingowych na drogach wojewódzkich, powiatowych i gminnych; 12) tymczasowych obiektów budowlanych, niepołączonych trwale z gruntem i przewidzianych do rozbiórki lub przeniesienia w inne miejsce w terminie określonym w zgłoszeniu, o którym mowa w art. 30 ust. 1, ale nie później niż przed upływem 120 dni od dnia rozpoczęcia budowy określonego w zgłosze­niu;

9 13) gospodarczych obiektów budowlanych o powierzchni zabudowy do 35 rrf, przy rozpiętości konstrukcji nie większej niż 4,80 m, przeznaczonych wy­łącznie na cele gospodarki leśnej i położonych na gruntach leśnych Skarbu Państwa 14) obiektów budowlanych piętrzących wodę i upustowych o wysokości piętrze­nia poniżej 1 m poza rzekami żeglownymi oraz poza obszarem parków naro­dowych, rezerwatów przyrody i parków krajobrazowych oraz ich otulin; 15) przydomowych basenów i oczek wodnych o powierzchni do 30 m"; 16) pomostów o długości całkowitej do 25 m i wysokości, liczonej od korony pomostu do dna akwenu, do 2,50 m, służących do:  a) cumowania niewielkich jednostek pływających, jak łodzie, kajaki, jachty, b) uprawiania wędkarstwa, c) rekreacji;  17) opasek brzegowych oraz innych sztucznych, powierzchniowych lub linio­wych umocnień brzegów rzek i potoków górskich oraz brzegu morskiego, brzegu morskich wód wewnętrznych, nie stanowiących konstrukcji oporo­wych; 18) pochylni przeznaczonych dla osób niepełnosprawnych; 19) instalacji zbiornikowych na gaz płynny z pojedynczym zbiornikiem o pojem­ności do 7 m , przeznaczonych do zasilania instalacji gazowych w budyn­kach mieszkalnych jednorodzinnych; 20) przyłączy: elektroenergetycznych, wodociągowych, kanalizacyjnych, gazo­wych, cieplnych i telekomunikacyjnych; 20a) telekomunikacyjnych linii kablowych; 20b) kanalizacji kablowej; 21) urządzeń pomiarowych, wraz z ogrodzeniami i drogami wewnętrznymi, ­ państwowej służby hydrologiczno-meteorologicznej i państwowej służby hydro­geologicznej: a) posterunków: wodowskazowych, meteorologicznych, opadowych oraz wód podziemnych, b) punktów: obserwacyjnych stanów wód podziemnych oraz monitoringu jakości wód podziemnych, c) piezometrów obserwacyjnych i-obudowanych źródeł;  22) obiektów małej architektury; 23) ogrodzeń; 24) obiektów przeznaczonych do czasowego użytkowania w trakcie realizacji ro­bót budowlanych, położonych na terenie budowy, oraz ustawianie barakowo­zów używanych przy wykonywaniu robót budowlanych, badaniach geolo­gicznych i pomiarach geodezyjnych;

10 25) tymczasowych obiektów budowlanych stanowiących wyłącznie eksponaty wystawowe, nie pełniących jakichkolwiek funkcji użytkowych, usytuowa­nych na terenach przeznaczonych na ten cel; 26) znaków geodezyjnych, a także obiektów triangulacyjnych, poza obszarem parków narodowych i rezerwatów przyrody; 27) instalacji telekomunikacyjnych w obrębie budynków będących w użytkowa­niu

11 Rozdział 1 Przepisy ogólneDz.U Nr 89 poz. 414 USTAWA z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane l) Rozdział 1 Przepisy ogólne Art. 1. Ustawa - Prawo budowlane, zwana dalej „ustawą", normuje działalność obejmującą sprawy projektowania, budowy, utrzymania i rozbiórki obiektów budowlanych oraz określa zasady działania organów administracji publicznej w tych dziedzinach. Art. 2. 1. Ustawy nie stosuje się do wyrobisk górniczych. 2. Przepisy ustawy nie naruszają przepisów odrębnych, a w szczególności: 1) prawa geologicznego i górniczego - w odniesieniu do obiektów budowlanych zakładów górniczych; 2) prawa wodnego - w odniesieniu do urządzeń wodnych; 3) o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami - w odniesieniu do obiektów i obszarów wpisanych do rejestru zabytków oraz obiektów i obszarów obję­tych ochroną konserwatorską na podstawie miejscowego planu zagospoda­rowania przestrzennego. Art. 3. Ilekroć w ustawie jest mowa o: 1) obiekcie budowlanym - należy przez to rozumieć: a) budynek wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi, b) budowlę stanowiącą całość techniczno-użytkową wraz z instalacjami i urządzeniami, c) obiekt małej architektury;

12 2) budynku - należy przez to rozumieć taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach; 2a) budynku mieszkalnym jednorodzinnym - należy przez to rozumieć budynek wolno stojący albo budynek w zabudowie bliźniaczej, szeregowej lub gru­powej, służący zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych, stanowiący konstruk­cyjnie samodzielną całość, w którym dopuszcza się wydzielenie nie więcej niż dwóch lokali mieszkalnych albo jednego lokalu mieszkalnego i lokalu użytkowego o powierzchni całkowitej nie przekraczającej 30 % powierzchni całkowitej budynku; 3) budowli - należy przez to rozumieć każdy obiekt budowlany nie będący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: obiekty liniowe, lotniska, ­ mosty, wiadukty, estakady, tunele, przepusty, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni wiatrowych, elektrowni jądrowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową; 3a) obiekcie liniowym - należy przez to rozumieć obiekt budowlany, którego charakterystycznym parametrem jest długość, w szczególności droga wraz ze zjazdami, linia kolejowa, wodociąg, kanał, gazociąg, ciepłociąg, rurociąg, linia i trakcja elektroenergetyczna, linia kablowa nadziemna i, umieszczona bezpośrednio w ziemi, podziemna, wał przeciwpowodziowy oraz kanalizacja kablowa, przy czym kable w niej zainstalowane nie stanowią obiektu bu­dowlanego lub jego części ani urządzenia budowlanego; 4) obiekcie małej architektury - należy przez to rozumieć niewielkie obiekty, a w szczególności: a) kultu religijnego, jak: kapliczki, krzyże przydrożne, figury, b) posągi, wodotryski i inne obiekty architektury ogrodowej, c) użytkowe służące rekreacji codziennej i utrzymaniu porządku, jak: pia­skownice, huśtawki, drabinki, śmietniki;

13 Art. 5. 1. Obiekt budowlany wraz ze związanymi z nim urządzeniami budowlanymi nale­ży, biorąc pod uwagę przewidywany okres użytkowania, projektować i budować w sposób określony w przepisach, w tym techniczno-budowlanych, oraz zgodnie z zasadami wiedzy technicznej, zapewniając: 1) spełnienie wymagań podstawowych dotyczących: a) bezpieczeństwa konstrukcji, b) bezpieczeństwa pożarowego, c) bezpieczeństwa użytkowania, • d) odpowiednich warunków higienicznych i zdrowotnych oraz ochrony śro­dowiska, e) ochrony przed hałasem i drganiami, f) odpowiedniej charakterystyki energetycznej budynku oraz racjonalizacji użytkowania energii; 2) warunki użytkowe zgodne z przeznaczeniem obiektu, w szczególności w za­kresie: a) zaopatrzenia w wodę i energię elektryczną oraz, odpowiednio do potrzeb, w energię cieplną i paliwa, przy założeniu efektywnego wykorzystania tych czynników, b) usuwania ścieków, wody opadowej i odpadów; 2a) możliwość dostępu do usług telekomunikacyjnych, w szczególności w zakre­sie szerokopasmowego dostępu do Internetu; 3) możliwość utrzymania właściwego stanu technicznego; 4) niezbędne warunki do korzystania z obiektów użyteczności publicznej i mieszkaniowego budownictwa wielorodzinnego przez osoby niepełnospraw­ne, w szczególności poruszające się na wózkach inwalidzkich; 5) warunki bezpieczeństwa i higieny pracy; 6) ochronę ludności, zgodnie z wymaganiami obrony cywilnej; 7) ochronę obiektów wpisanych do rejestru zabytków oraz obiektów objętych ochroną konserwatorską; 8) odpowiednie usytuowanie na działce budowlanej; 9) poszanowanie, występujących w obszarze oddziaływania obiektu, uzasadnio­nych interesów osób trzecich, w tym zapewnienie dostępu do drogi publicz­nej; 10) warunki bezpieczeństwa i ochrony zdrowia osób przebywających na terenie budowy.

14 2. Obiekt budowlany należy użytkować w sposób zgodny z jego przeznaczeniem i wymaganiami ochrony środowiska oraz utrzymywać w należytym stanie technicznym i estetycznym, nie dopuszczając do nadmiernego pogorszenia jego wła­ściwości użytkowych i sprawności technicznej, w szczególności w zakresie związanym z wymaganiami, o których mowa w ust. 1 pkt 1-7 Art. 20. 1. Do podstawowych obowiązków projektanta należy: 1) opracowanie projektu budowlanego w sposób zgodny z ustaleniami określo­nymi w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, w decyzji­ o środowiskowych uwarunkowaniach, o której mowa w art. 71 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowi­sku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227, z późn. zm.6), lub w pozwoleniu, o którym mowa w art. 23 i 23a ustawy z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej (Dz. U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1502, z późn. zm.7)), wymaganiami ustawy, przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej; la) zapewnienie, w razie potrzeby, udziału w opracowaniu projektu osób posia­dających uprawnienia budowlane do projektowania w odpowiedniej specjal­ności oraz wzajemne skoordynowanie techniczne wykonanych przez te osoby opracowań projektowych, zapewniające uwzględnienie zawartych w przepi­sach zasad bezpieczeństwa i ochrony zdrowia w procesie budowy, z uwzględnieniem specyfiki projektowanego obiektu budowlanego; Ib) sporządzenie informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia ze względu na specyfikę projektowanego obiektu budowlanego, uwzględnianej w planie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia; 2) uzyskanie wymaganych opinii, uzgodnień i sprawdzeń rozwiązań projektowych­ w zakresie wynikającym z przepisów; 3) wyjaśnianie wątpliwości dotyczących projektu i zawartych w nim rozwiązań; 3a) sporządzanie lub uzgadnianie indywidualnej dokumentacji technicznej, o któ­rej mowa w art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach bu­dowlanych (Dz. U. Nr 92, poz. 881, z 2009 r. Nr 18, poz oraz z 2010 r. Nr 114, poz. 760);

15 4) sprawowanie nadzoru autorskiego na żądanie inwestora lub właściwego organu­ w zakresie:a) stwierdzania w toku wykonywania robót budowlanych zgodności realiza­cji z projektem, b) uzgadniania możliwości wprowadzenia rozwiązań zamiennych w stosun­ku do przewidzianych w projekcie, zgłoszonych przez kierownika budo­wy lub inspektora nadzoru inwestorskiego. 2. Projektant ma obowiązek zapewnić sprawdzenie projektu architektoniczno-budowlanego pod względem zgodności z przepisami, w tym techniczno-budowlanymi, przez osobę posiadającą uprawnienia budowlane do projektowania bez ograniczeń w odpowiedniej specjalności lub rzeczoznawcę budowlanego 3. Obowiązek, o którym mowa w ust. 2, nie dotyczy: 1) zakresu objętego sprawdzaniem i opiniowaniem na podstawie przepisów szczególnych; 2) projektów obiektów budowlanych o prostej konstrukcji, jak: budynki miesz­kalne jednorodzinne, niewielkie obiekty gospodarcze, inwentarskie i składo­we. 4. Projektant, a także sprawdzający, o którym mowa w ust. 2, do projektu budowlanego dołącza oświadczenie o sporządzeniu projektu budowlanego, zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej. Art. 21. Projektant, w trakcie realizacji budowy, ma prawo: 1) wstępu na teren budowy i dokonywania zapisów w dzienniku budowy dotyczą­cych jej realizacji; 2) żądania wpisem do dziennika budowy wstrzymania robót budowlanych w razie:  a) stwierdzenia możliwości powstania zagrożenia, b) wykonywania ich niezgodnie z projektem. Art. 2la. Kierownik budowy jest obowiązany, w oparciu o informację, o której mowa w art. 20 ust. 1 pkt Ib, sporządzić lub zapewnić sporządzenie, przed rozpoczęciem budowy, planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, uwzględniając specyfikę obiektu budowlanego i warunki prowadzenia robót budowlanych, w tym plano­wane jednoczesne prowadzenie robót budowlanych i produkcji przemysłowej.

16 Rozdział 9 Przepisy karnela. Plan bezpieczeństwa i ochrony zdrowia na budowie sporządza się, jeżeli: 1) w trakcie budowy wykonywany będzie przynajmniej jeden z rodzajów robót budowlanych wymienionych w ust. 2 lub 2) przewidywane roboty budowlane mają trwać dłużej niż 30 dni roboczych i jednocześnie będzie przy nich zatrudnionych co najmniej 20 pracowników lub pracochłonność planowanych robót będzie przekraczać 500 osobodni. 2. W planie, o którym mowa w ust. 1, należy uwzględnić specyfikę następujących rodzajów robót budowlanych: 1) których charakter, organizacja lub miejsce prowadzenia stwarza szczególnie wysokie ryzyko powstania zagrożenia bezpieczeństwa i zdrowia ludzi, a w szczególności przysypania ziemią lub upadku z wysokości; 2) przy prowadzeniu których występują działania substancji chemicznych lub czynników biologicznych zagrażających bezpieczeństwu i zdrowiu ludzi; 3) stwarzających zagrożenie promieniowaniem jonizującym; 4) prowadzonych w pobliżu linii wysokiego napięcia lub czynnych linii komu­nikacyjnych; 5) stwarzających ryzyko utonięcia pracowników; 6) prowadzonych w studniach, pod ziemią i w tunelach Rozdział 9 Przepisy karne Art. 90. Kto, w przypadkach określonych w art. 48, art. 49b, art. 50 ust. 1 pkt 1 lub art. 50 ust. 1 pkt 2, wykonuje roboty budowlane, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Art. 91. l.Kto: 1) udaremnia określone ustawą czynności właściwych organów, 2) wykonuje samodzielną funkcję techniczną w budownictwie, nie posiadając odpowiednich uprawnień budowlanych lub prawa wykonywania samodziel­nej funkcji technicznej w budownictwie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. 2. (uchylony).

17 Art. 91a. Kto nie spełnia, określonego w art. 61, obowiązku utrzymania obiektu budowlanego w należytym stanie technicznym, użytkuje obiekt w sposób niezgodny z przepisami lub nie zapewnia bezpieczeństwa użytkowania obiektu budowlanego, podlega grzywnie nie mniejszej niż 100 stawek dziennych, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Art. 92. l.Kto: 1) w razie katastrofy budowlanej nie dopełnia obowiązków określonych w art. 75 lub art. 79, 2) nie spełnia, określonego w art. 70 ust. 1, obowiązku usunięcia stwierdzonych uszkodzeń lub uzupełnienia braków, mogących spowodować niebezpieczeń­stwo dla ludzi lub mienia bądź zagrożenie środowiska, 3) utrudnia, określone ustawą, czynności właściwych organów, podlega karze aresztu albo karze ograniczenia wolności, albo karze grzywny. 2. Tej samej karze podlega kto, pomimo zastosowania środków egzekucji admini­stracyjnej: 1) nie stosuje się do wydanych, na podstawie ustawy, decyzji właściwych orga­nów; 2) (uchylony). 1) przy projektowaniu lub wykonywaniu robót budowlanych w sposób rażący nie przestrzega przepisów art. 5, la) przy wykonywaniu robót budowlanych stosuje wyroby, naruszając przepis art. 10, 2) (uchylony), 3) dokonuje rozbiórki obiektu budowlanego lub jego części, naruszając przepisy art. 28 lub art. 31 ust. 2, 4) przystępuje do budowy lub prowadzi roboty budowlane bez dopełnienia wy­magań określonych w art. 41 ust. 4, art. 42, art. 44, art. 45, 5)dostarcza lub umożliwia dostarczenie energii, wody, ciepła lub gazu, narusza­jąc przepis art. 41 ust. 5, 6)wykonuje roboty budowlane w sposób odbiegający od ustaleń i warunków określonych w przepisach, pozwoleniu na budowę lub rozbiórkę bądź w zgłoszeniu budowy lub rozbiórki, bądź istotnie odbiegający od zatwierdzo­nego projektu, 7) (uchylony),

18 8) nie spełnia obowiązku, o którym mowa w art. 62 ust. 1,9) nie spełnia, określonych w art. 63 lub art. 64 ust. 1 i 3, obowiązków przecho­wywania dokumentów, związanych z obiektem budowlanym lub prowadze­nia książki obiektu budowlanego, 9a) nie spełnia obowiązku przesłania protokołu, o którym mowa w art. 70 ust. 2, 9b) zmienia sposób użytkowania obiektu budowlanego lub jego części bez wy­maganego zgłoszenia, o którym mowa w art. 71 ust. 2, albo pomimo wnie­sienia sprzeciwu, o którym mowa w art. 71 ust. 3-5, 10) nie udziela informacji lub nie udostępnia dokumentów, o których mowa w art. 81c ust. 1, żądanych przez właściwy organ, związanych z prowadzeniem robót budowlanych, przekazaniem obiektu budowlanego do użytkowania lub jego utrzymaniem, 11) sporządza i przekazuje do obrotu prawnego świadectwo charakterystyki energetycznej budynku, lokalu lub będącej nieruchomością części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową nie posiadając upraw­nień o których mowa w art. 5 ust. 8, podlega karze grzywny. Art. 94. Orzekanie w sprawach o czyny, określone w art. 92 i art. 93, następuje na podstawie przepisów Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia.

19 KSIĄŻKA OBIEKTU BUDOWLANEGO PORADNIK

20 Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie książki obiektu budowlanego (Dz. U. z 2003 r. nr 120, poz. 1134) Na podstawie art. 64 ust. 4 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2000 r. Nr 106, poz. 1126, z późn. zm. zarządza się, co następuje: § Rozporządzenie określa wzór książki obiektu budowlanego, zwanej dalej "książką", oraz sposób jej prowadze­nia. 2. Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o ustawie, należy przez to rozumieć ustawą z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo bu­dowlane. § 2. Książka powinna być założona w dniu przekazania obiektu budowlanego, zwanego dalej "obiektem", do użyt­kowania i systematycznie prowadzona przez okres jego użytkowania. § Książka powinna mieć format A-4 i być wykonana w sposób trwały, zapewniający przydatność do użytkowania w całym okresie użytkowania obiektu. 2. Wzór książki określa załącznik do rozporządzenia. § 4.1. Książka powinna mieć strony ponumerowane oraz zabezpieczone w sposób chroniący przed ich usunięciem lub wymianą. 2. W przypadku wypełnienia całej książki zakłada się jej kolejny tom, wpisując na stronie tytułowej numer kolejny to­mu oraz datę założenia. § 5. Wpisy do książki obejmują: 1) podstawowe dane identyfikujące obiekt: a) rodzaj obiektu i jego adres, b) właściciela, zarządcę - nazwę lub imię i nazwisko, c) protokół odbioru obiektu - numer i datę sporządzenia, d) pozwolenie na użytkowanie obiektu - nazwę organu, który wydał, numer i datę wydania, e) zmianę właściciela lub zarządcy - numer i datę protokołu przejęcia obiektu, f) wpis o zamknięciu książki, datę jej założenia;

21 2) dane ogólne o obiekcie wraz z wykazem dokumentacji, w tym2) dane ogólne o obiekcie wraz z wykazem dokumentacji, w tym dokumentacji technicznej przekazanej właścicielowi (zarządcy) przy zakładaniu książki: 3) plan sytuacyjny obiektu, z zaznaczonymi granicami nieruchomości, określający również usytuowanie miejsc przyłą­czenia obiektu do sieci uzbrojenia terenu oraz armatury lub urządzeń przeznaczonych do odcięcia czynnika dostar­czanego za pomocą tych sieci, a w szczególności gazu, energii elektrycznej i ciepła; 4) protokoły kontroli oraz badań określonych w art. 62 ust. 1 i 2 ustawy oraz przeprowadzonych remontów i przebudo­wy obiektu. § Wpisy do książki powinny być dokonywane w dniu zaistnienia okoliczności, dla której jest wymagane dokona­nie odpowiedniego wpisu. 2. Wpis do książki powinien: 1) zawierać dane identyfikujące dokument będący przedmiotem wpisu, określać ważne ustalenia w nim zawarte oraz dane identyfikujące osobę, która dokument wystawiła:; 2) cechować się jednoznacznością i zwięzłością. 3. Wpisów, o których mowa w § 5 pkt 1 lit. a i b, dokonuje właściciel lub zarządca obiektu albo osoba upoważniona przez właściciela lub zarządcę. 4. Sprostowania błędów we wpisach dokonuje się przez przekreślenie wyrazów pojedynczą linią oraz umieszczenie daty i podpisu osoby dokonującej zmiany. § 7. Książki prowadzone przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia prowadzi się na zasadach dotychcza­sowych, do wypełnienia tomu. § 8. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 11 lipca 2003 r.

22 KSIĄŻKA OBIEKTU UDOWLANEGOZałącznik do rozporządzenia Ministra I Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 (poz. 1134) Wzór KSIĄŻKA OBIEKTU UDOWLANEGO (Strona tytułowa) Zgodnie z art , ustawy Prawo Budowlane właściciel lub zarządca obiektu jest obowiązany prowadzić dla każ­dego budynku oraz obiektu budowlanego nie będącego budynkiem, książkę obiektu budowlanego, stanowiącą dokument przeznaczony do zapisów dotyczących przeprowadzanych badań i kontroli stanu technicznego, remontów i przebudowy, w okresie użytkowania obiektu budowlanego. Z obowiązku prowadzenia książki obiektu budowlanego zwolnieni są jedynie właściciele i zarządcy budynków mieszkalnych jednorodzinnych, obiektów budowlanych budownictwa zagrodowego i letniskowego oraz obiektów wymienionych w art. 29 ust. 1 ustawy Prawo Budowlane tzn. obiektów, których budowa nie wyma­ga pozwolenia na budowę. Wymóg nie dotyczy również właścicieli lub zarządców dróg lub obiektów mostowych, ponieważ obowiązek prowadzenia książki drogi lub książki obiektu mostowego został nałożony na nich na podstawie przepisów o drogach publicznych. Obowiązek prowadzenia książki obiektu dotyczy również obiektów istniejących, niezależnie od daty wzniesienia, dla których dotychczas nie była prowadzona książka obiektu budowlanego. Gdy dla obiektu jest już prowadzona książka obiektu budowlanego, ale w sposób odmienny jak określono w rozporządzeniu, wskazana jest zmiana formy prowadzenia po wypełnieniu aktualnie prowadzonego tomu. Istniejącą książkę, jako ważny dokument należy dołączyć do wymaganej dokumentacji obiektu. Nowo książka powinno swoją numeracją nawiązywać do poprzednio prowadzonych. Nie wolno niszczyć dotychczas prowadzonych książek, ponieważ stanowią one istotny dokument świadczący o historii obiektu. Książki obiektu budowlanego nie trzeba rejestrować przez organ nadzoru budowlanego, ponieważ stanowią one dokument należący do właściciela I obiektu. Protokoły z kontroli obiektu budowlanego, oceny i ekspertyzy dotyczące jego stanu technicznego oraz opracowania projektowe i dokumenty techniczne robót budowlanych, wykonywanych w obiekcie w toku jego użytkowania, dokumen­tację budowy i dokumentację powykonawczą, instrukcje obsługi i eksploatacji: obiektu, instalacji i urządzeń związanych z i tym obiektem, powinny być dołączone do książki obiektu budowlanego. Książka powinna być założona w dniu przekazania obiektu budowlanego, do użytkowania i systematycznie prowa­dzona przez okres jego użytkowania aż do rozbiórki obiekt. Procedura przejmowania do eksploatacji obiektu określona jest w ustawie Prawo budowlane. Składa się ona z następujących etapów:

23 -zakończenie budowy, -powiadomienie właściwych organów o zakończeniu budowy i zamiarze rozpoczęcia jego użytkowania, -odbiór obiektu, -przekazanie wymaganej dokumentacji do organów nadzoru budowlanego, -skierowanie wniosku o wydanie pozwolenia na użytkowanie, -uzyskanie decyzji administracyjnej - pozwolenia na użytkowanie obiektu, -rozpoczęcie użytkowania obiektu, -założenie książki obiektu budowlanego. Książka powinna mieć format A-4 i być wykonana w sposób trwały, zapewniający przydatność do użytkowania w całym okresie użytkowania obiektu. Strony powinny być ponumerowane oraz zabezpieczone w sposób chroniący przed ich i usunięciem lub wymianą (np. przesznurowane). W przypadku wypełnienia całej książki zakłada się jej kolejny tom, wpisując na stronie tytułowej numer kolejny tomu oraz datę założenia. Wpisy do książki powinny być dokonywane w dniu zaistnienia okoliczności, dla której jest wymagane dokonanie odpowiedniego wpisu. Wpis do książki powinien zawierać dane identyfikujące dokument, będący przedmiotem wpisu, określać ważne ustalenia w nim zawarte oraz dane identyfikujące osobę, która dokument wystawiła oraz cechować się jedno­znacznością i zwięzłością. Wpisy w książce powinny być wykonywane starannie, a przede wszystkim czytelnie. Wpisów, dokonuje właściciel lub zarządca obiektu albo osoba upoważniona przez właściciela lub zarządcę. Sprostowania błędów we wpisach dokonuje się przez przekreślenie wyrazów pojedynczą linią oraz umieszczenie daty i podpisu osoby dokonującej zmiany. Błędnych wpisów nie wolno zamalowywać, wydrapywać lub zaklejać. Książka obiektu budowlanego powinna być przechowywana przez właściciela, zarządcę lub użytkownika obiektu. Można również zlecić prowadzenie książki wyspecjalizowanej osobie trzeciej. Poniżej przedstawiono schemat książki obiektu budowlanego wraz z podpowiedziami dotyczącymi odpowiednich wpisów.

24 W tablicy nr 1 należy wpisać informacje o osobie upoważnionej do dokonywania wpisów w książce. Przepisy nie uściślają jakim kwalifikacjom powinna odpowiadać osoba prowadząca książką obiektu budowlanego. Właściciel lub zarząd­ca może sam prowadzić książkę lub upoważnić inną osobę do jej prowadzenia; kopia upoważnienia powinna być dołączono : do dokumentacji obiektu. Istnieje także możliwość równoczesnego upoważnienia do dokonywania wpisów większej ilości osób, a o liczbie osób decyduje właściciel lub zarządca obiektu. Wpisów do Książki obiektu nie dokonują inne osoby, w tym przedstawiciele organów, które są uprawnione do kon­troli, jak na przykład: organy administracji architektoniczno - budowlanej i nadzoru budowlanego, straży pożarnej, inspekcji sanitarnej, inspekcji ochrony środowiska, inspekcji pracy (jeśli obiekt jest zakładem pracy). Zalecenia pokontrolne tych insty­tucji są przekazywane w innym trybie, a prowadzący Książkę obiektu budowlanego jest zobowiązany do zapisania informacji o dostarczonym dokumencie i dołączenia tego dokumentu do książki

25 II. DANE IDENTYFIKACYJNE OBIEKTUW tablicy nr 2 należy wpisać dane określające stan prawny obiektu. Nazwa obiektu powinna być taka sama jak w pozwoleniu na budową (jeśli zachowały się dokumenty) i zgodna z nazwą ze strony tytułowej. Przykłady określenia funkcji: mieszkalna, usługowa, produkcyjno-magazynowa, mieszkalno-biurowa, administra­cyjna ... Dla starszego obiektu trudno jest ustalić rok zakończenia budowy i dlatego w 3 pozycji można wpisać: "nie ustalo­no", "nieznany", "niewiadomy" można także wpisać np. „przed 1939r.

26 III. SPIS DOKUMENTACJI DOŁĄCZONY DO KSIĄŻKI OBIEKTUWłaściciel lub zarządca obiektu budowlanego, obowiązany jest przechowywać przez okres istnienia obiektu dokumenty budowy i dokumentację powykonawczą, dokumenty i decyzje dotyczące obiektu, a także, w razie potrzeby, instrukcje obsługi i eksploatacji obiektu, instalacji i urządzeń związanych z tym obiektem. Dokumentacja budowy obejmuje pozwolenie na budowę wraz z załączonym projektem budowlanym, dziennik bu­dowy, protokoły odbiorów częściowych i końcowych, w miarę potrzeby, rysunki i opisy służące realizacji obiektu, operaty geodezyjne i książkę obmiarów, a w przypadku realizacji obiektów metodą montażu - także dziennik montażu. Dokumentacja powykonawcza to dokumentacja budowy z naniesionymi zmianami dokonanymi w toku wykonywania robót oraz geode­zyjnymi pomiarami powykonawczymi. Wszystkie te dokumenty winny zostać odzwierciedlone w tablicy nr 3 książki obiektu budowlanego Ponadto w trakcie eksploatacji obiektu właściciel lub zarządca powinien gromadzić i przechowywać wszystkie opracowania projektowe i dokumenty techniczne robót budowlanych wykonywanych w obiekcie w toku jego użytkowania oraz protokoły z kontroli obiektu budowlanego, oceny i ekspertyzy dotyczące jego stanu technicznego. Wiersze od 1 do 6 tabeli wypełniamy w momencie zakładania książki obiektu, natomiast wiersze od 7 do 12 uzu­pełniamy w chwili zamykania danego tomu książki obiektu, wpisując w kolumnie ilość stron - ilość załączonych dokumen­tów. Wiersze od 13 służą do rejestrowania innych dokumentów i decyzji związanych z obiektem, którego książka dotyczy, a które nie były wymienione wcześniej; mogą to być, np. decyzje organu administracji architektoniczno - budowlanej i nadzoru budowlanego, inspekcji sanitarnej, straży pożarnej. Powinny tu również znaleźć się adnotacje dotyczące przeprowadzonych kontroli okresowych sprawdzenia stanu technicznego kotłów opalanych nieodnawialnym paliwem ciekłym lub stałym oraz gazem (art. 62 ust. 1 pkt 5a i 5b Ustawy - Prawo budowlane), kontroli okresowych polegającej na ocenie efektywności ener­getycznej zastosowanych urządzeń chłodniczych w systemach klimatyzacyjnych (art. 62 ust. 1 pkt 6 Ustawy - Prawo budow­lane) oraz kontroli instalacji ogrzewczych z kotłami o efektywnej nominalnej wydajności 20 kW użytkowanymi co najmniej 15 lat (art. 62 ust. Ib Ustawy - Prawo budowlane)

27 IV. DANE CHARAKTERYZUJĄCE OBIEKTNa stronie 6 należy wpisać dane techniczne charakteryzujące obiekt. Przepisy nie określają, jakie dane powinny się i znaleźć na tej stronie, jednak zasadne wydaje się umieszczenie podstawowych informacji o obiekcie, które w sposób szcze­gółowy określają konstrukcję budynku, jego wielkość i wyposażenie w instalacje i urządzenia. Dane te mają służyć zakwalifi­kowaniu obiektu przez pryzmat obowiązkowych zapisów w Książce Obiektu Budowlanego, w tym dokonywania obowiązko­wych kontroli zgodnie z art. 62 prawa budowlanego oraz wymagań pod względem bezpieczeństwa pożarowego. Z tych względów zasadne będzie umieszczenie informacji o: 1) technologii wykonania obiektu, 2) powierzchni: zabudowy, całkowitej, użytkowej itd., 3) kubaturze, wysokości i liczbie kondygnacji obiektu, 4) wyposażeniu w instalacje użytkowe: gazowe, elektryczne, centralnego ogrzewania, odgromowe, wentylacyjne, kominowe, wodne, kanalizacyjne, informatyczne, itd., 5) wyposażeniu w urządzenia (np.. kotłownię wbudowaną, dźwig osobowy, itp. 6) zakwalifikowaniu obiektu pod względem pożarowym, wybuchowym itp. W przypadku obiektu zabytkowego należy na stronie 6 zamieścić także informację o wpisaniu obiektu do rejestru zabytków, z równoczesnym wskazaniem numeru, pod jakim został on zaewidencjonowany. Przykład wypełnienia strony 6: Dane podstawowe: 1. Kubatura budynku m3, I 2. Powierzchnia zabudowy m2, i 3 .Powierzchnia użytkowa - 630,1 m2, w tym: - powierzchnia podstawowa - 363,1 m , - powierzchnia dodatkowa - 267,0 m . I 4. Wysokość budynku od poziomu terenu - 8,90 m. I 5. Ilość kondygnacji: -podziemnych -1, - nadziemnych - 2, 6. Kategoria zagrożenia ludzi - ZL II, 7. Klasa odporności pożarowej - B. Dane konstrukcyjne: 1.Technologia wykonania - tradycyjna, 2. Rodzaj ścian nośnych - murowane z cegły pełnej ceramicznej, 3. Rodzaj stropów:  -nad piwnicami - masywny, żelbetowy wylewny na „mokro", -na pozostałymi kondygnacjami - ceramiczne Akermana,

28 4. Schody wewnętrzne - żelbetowe,5. Schody zewnętrzne - betonowe posadowione na gruncie, 6. Konstrukcja dachu - więźba drewniana o konstrukcji płatwiowo – kleszczowej, 7. Pokrycie dachu - papa na deskowaniu szczelnym, Wyposażenie budynku: 1. Instalacja elektryczna, 2. Instalacja odgromowa, 3. Instalacja gazowa, 4. Instalacja CO zasilana z sieci zewnętrznej (węzeł cieplny), 5. Wentylacja mechaniczna w pomieszczeniach kuchennych, 6. Hydranty wewnętrzne, 7. Dźwig towarowy.

29 V. PLAN SYTUACYJNY OBIEKTU(Strona 7) Na stronie 7 książki obiektu należy zamieścić plan sytuacyjny obiektu, z zaznaczonymi granicami nieruchomości, usytuowaniem miejsc przyłączenia obiektu do sieci uzbrojenia terenu oraz armatury lub urządzeń przeznaczonych do odcię­cia czynnika dostarczanego za pomocą tych sieci (np. kurka głównego instalacji gazowej, głównego zaworu wody itd.. Ry­sunek powinien zostać wykonany czytelnie, w sposób umożliwiający jednoznaczne jego odczytanie. Powinien również posia­dać legendę, jeżeli zastosowano symbole graficzne. Rysunek nie musi być wykonany zgodnie z zasadami rysunku technicznego, najlepszym rozwiązaniem jest dołączenie fragmentu mapy do celów opiniodawczych w skali 1:500, którą można otrzymać w Starostwie Powiatowym - Wydział Geodezji

30 VI. WYKAZ PROTOKOŁÓW OKRESOWYCH KONTROLI STANU TECHNICZNEGO OBIEKTU (przeprowadzanych co najmniej raz w roku; art. 62 ust. 1 pkt 1 ustawy) (strony 8-21) W tablicy nr 4 odnotowuje się fakt dokonania okresowej kontroli stanu technicznego obiektu przeprowadzanych zgodnie Ustawą - Prawo budowlane, z art. 62 ust. 1 pkt 1, co najmniej raz w roku w odniesieniu do budynków o powierzch­ni zabudowy nie przekraczającej 2000 m2 oraz innych obiektów budowlanych o powierzchni dachu nie przekraczającej 1000 m2. W pozostałych przypadkach kontrola okresowa powinna być przeprowadzona dwukrotnie w ciągu roku w terminach do 31 maja i do 30 listopada. Będą to zatem przeglądy okresowe polegające na sprawdzeniu stanu technicznego: elementów budynku i budowli narażonych na szkodliwe wpływy atmosferyczne i niszczące działanie czynników (tzw. przeglądy budowlane), instalacji i urządzeń służących ochronie środowiska (urządzenia sanitarne służące oczyszczaniu lub gromadzeniu ścieków, czasowego gromadzenia odpadów stałych, urządzenia filtrujące, np. spaliny, urządzenia wygłuszające, itp. instalacji gazowych, przewodów kominowych (dymowych, spalinowych i wentylacyjnych). W kolumnie 4 wpisujemy nie tylko sam fakt wykonania przeglądu, ale zalecenia dotyczące zakresu robót remon­towych, a w kolumnie 5 datę ich wykonania.

31 VII. WYKAZ PROTOKOŁÓW OKRESOWYCH KONTROLI STANU TECHNICZNEGO I PRZYDATNOŚCI DOUŻYTKOWANIA OBIEKTU (przeprowadzanych co najmniej raz na 5 lat; art. 62 ust. 1 pkt 2 ustawy) W tablicy nr 5 odnotowuje się fakt dokonania okresowej kontroli stanu technicznego obiektu przeprowadzanych zgodnie Ustawą - Prawo budowlane, z art. 62 ust. 1 pkt 2, co najmniej raz na 5 lat, czyli tzw. przeglądy pięcioletnie oraz badanie instalacji elektrycznej i piorunochronnej. W kolumnie 4 wpisujemy nie tylko sam fakt wykonania przeglądu, ale zalecenia dotyczące zakresu robót remontowych, a w kolumnie 5 datę ich wykonania

32 Vlll.l. WYKAZ OPRACOWAŃ TECHNICZNYCH DOTYCZĄCYCH OBIEKTUVlll.l. WYKAZ OPRACOWAŃ TECHNICZNYCH DOTYCZĄCYCH OBIEKTU EKSPERTYZY, BADANIA TECHNICZNE OBIEKTU, OPINIE, ORZECZENIA TECHNICZNE, DOKUMENTACJA pkt 2 ustawy) (Strony 30-32) TECHNICZNA I INNE OPRACOWANIA DOTYCZĄCE OBIEKTU W trakcie eksploatacji obiektu budowlanego mogą zachodzić sytuacje wymagające wykonania ekspertyzy tech­nicznej, badania technicznego, opinii technicznej lub innych opracowań technicznych. O konieczności wykonania ekspertyzy I lub innej opinii dotyczącej obiektu powinien zadecydować właściciel lub zarządca, najczęściej na podstawie zaleceń zawartych w okresowej kontroli obiektu. Wykonania ekspertyzy może żądać także organ nadzoru budowlanego, w przypadku wątpliwości, co do stanu technicznego obiektu, zagrożenia katastrofą lub jej zaistnienia. Osobami uprawnionymi do wykonywania ekspertyz budowlanych są rzeczoznawcy budowlani odpowiednich spe­cjalności, rzeczoznawcy do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych oraz osoby posiadające odpowiednie uprawnienia bu­dowlane bez ograniczeń w danej specjalności, której dotyczy dokumentacja.. Ekspertyzy oraz wyniki badań technicznych, opinie techniczne winny być rejestrowane w tablicach nr 6 i 7 książki obiektu budowlanego. W tablicy nr 6 należy wpisać dane o nazwie opracowania, czasie, w jakim zostało ono wykonane, przedmiocie opracowania i terminie wykonania zaleceń zawartych w opracowaniu. Do tablicy nr 6 należy wpisywać także wszystkie opracowania techniczne, inwentaryzacje oraz dokumentacje techniczne wykonane w trakcie eksploatacji obiektu, a związane z jego przebudowami, lub zmianami sposobu użytkowania, a także fakt wykonania certyfikatu czy audytu energetycznego.. W przypadku planowanej rozbiórki obiektu do tablicy 6 należy wpisać dane o projekcie rozbiórki

33 VIII. 2. DANE DOTYCZĄCE OPRACOWANIA TECHNICZNEGO VIII. 2. DANE DOTYCZĄCE OPRACOWANIA TECHNICZNEGO (lp z tablicy nr 6) (Strony 33-34) 1/1/ tablicy nr 7, z numerem porządkowym zgodnym z numerem kolejnym wpisu do tablicy nr 6 należy wpisać infor­macje o przyczynie zlecenia, autorze opracowania, dacie opracowania oraz sposobie realizacji wniosków wynikających z opracowania., W rubryce "Powód zlecenia" należy jasno sprecyzować, jakie przestanki zadecydowały, że właściciel lub za­rządca obiektu wystąpił o wykonanie stosownego opracowania technicznego.

34 IX.l. WYKAZ PROTOKOŁÓW ODBIORU ROBÓT REMONTOWYCH W OBIEKCIEIX.l. WYKAZ PROTOKOŁÓW ODBIORU ROBÓT REMONTOWYCH W OBIEKCIE (Strony 45-60) Prawo budowlane nakłada na właścicieli lub zarządców obiektów obowiązek rejestrowania wszystkich prac remontowych oraz modernizacyjnych, jakie miały miejsce w trakcie eksploatacji obiektu. Rejestracji podlegają wszystkie prace remontowe i modernizacyjne niezależnie od tego, czy wymagały one pozwolenia na budowę czy tylko zgłoszenia. Zgodnie z art. 29 i 30 obowiązującego Prawa budowlanego, remont obiektu nie wymaga pozwolenia na budowę, I lecz jedynie - zgłoszenia (z wyjątkiem obiektów wpisanych do rejestru zabytków); do prac remontowych można przystąpić po 30 dniach, licząc od daty zgłoszenia. Na wykonanie robót budowlanych potrzebne jest pozwolenie na budowę. Remont (zgodnie z art 3. Prawa budowlanego) - to wykonywanie w istniejącym obiekcie budowlanym robót bu­dowlanych polegających na odtworzeniu stanu pierwotnego, a nie stanowigcych bieżącej konserwacji, przy czym dopusz­cza się stosowanie wyrobów budowlanych innych niż użyto w stanie pierwotnym.

35 IX.2. DANE DOTYCZĄCE DOKUMENTACJI TECHNICZNEJ (*)IX.2. DANE DOTYCZĄCE DOKUMENTACJI TECHNICZNEJ (*) (lp z tablicy nr 8) (Strony 61-70) W tablica 9 należy dołączyć informacje uzupełniające do kolumny 3 z tablicy 8, zachowując tą samą kolejność zapi­su. Do kolumny 3 ( w tablicy 8) wpisujemy odpowiedni numer pozycji z tablicy nr 6 (czyli numer kolejny - lp), ale tylko wtedy jeżeli wykonane ekspertyzy, badania techniczne czy opinie odnosiły się do robót remontowych i modernizacyjnych (oraz innych robót budowlanych) do wykonania w obiekcie. Jeśli opracowanie techniczne, zapisane do tablicy nr 6, nie kończyło się wskazaniem określonych robót do wykonania, to w tablicy nr 9 takiego odniesienia nie będzie. Realizacja robót remonto­wych i modernizacyjnych może wynikać także z innych przesłanek, a nie tylko z wykonanych ekspertyz i badań technicznych. Jeżeli na przykład dokonamy modernizacji polegającej na przekształceniu układu pomieszczeń, to taka zmiana wymaga pozwolenia organu administracji architektoniczno - budowlanej i nadzoru budowlanego oraz konieczność przedstawienia dokumentacji techniczne - przykład wypełnienia tabeli 9 na następnej stronie

36 IX.2. DANE DOTYCZĄCE DOKUMENTACJI TECHNICZNEJ (*)IX.2. DANE DOTYCZĄCE DOKUMENTACJI TECHNICZNEJ (*) (Ip z tablicy nr 8)

37 X. WYKAZ PROTOKOŁÓW AWARII I KATASTROF OBIEKTU(art. 78 ust. 1 ustawy) (Strona 71-73) Zapis w tablicy 10 należy przeprowadzić w wypadku katastrofy budowlanej, uszkodzeń elementów wbudowanych, awarii urządzeń związanych z budynkiem, jak np.: dźwigu, hydroforu, pomp, wentylatorów lub awarii instalacji gazowej, wodociągowej, kanalizacyjnej, sieci elektrycznej. Podstawą zapisu jest protokół komisji powołanej przez nadzór budowlany (jeśli jest to katastrofa) lub powołanej przez właściciela lub zarządcę (jeśli jest to awaria). Art. 73 definiuje pojęcie katastrofy budowlanej: "katastrofą budowlaną jest niezamierzone, gwałtowne zniszcze­nie obiektu budowlanego lub jego części... ". Nie jest katastrofą budowlaną uszkodzenie elementu wbudowanego w obiekt budowlany, nadającego się do na­prawy lub wymiany, uszkodzenie lub zniszczenie urządzeń budowlanych związanych z budynkiem, awaria instalacji. Prawo budowlane nie definiuje pojęcia awarii. Wg Słownika języka polskiego, pod redakcją naukową prof. dra Mieczysława Szymczaka - PWN 1998 r., oraz Słownika poprawnej polszczyzny pod redakcją prof. dra Witolda Doroszewskiego - PWN 1980 r., można przyjąć, że "awaria" - to znaczne uszkodzenie, zepsucie się maszyny, urządzenia technicznego lub współpracujących urządzeń, przyłączy i instalacji uniemożliwiające lub ograniczające użytkowanie związanego z nimi obiektu budowlanego.

38 XI. WYKAZ POZWOLEŃ NA ZMIANĘ SPOSOBU UŻYTKOWANIA OBIEKTU(art. 71 ustawy) Zmiana sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części wymaga pozwolenia organu administracji bu­dowlanej. Przez zmianę sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części rozumie się w szczególności przeróbkę pomieszczenia z przeznaczeniem na pobyt ludzi albo przeznaczenie do użytku publicznego lokalu lub pomieszczenia, które uprzednio miało inne przeznaczenie lub było budowane w innym celu, w tym także przeznaczenie pomieszczeń mieszkalnych na cele niemieszkalne oraz podjęcie bądź zaniechanie w obiekcie budowlanym lub jego części działalności zmieniającej wa­runki: bezpieczeństwa pożarowego, powodziowego, pracy, zdrowotne, higieniczno-sanitarne, ochrony środowiska bądź wielkość lub układ obciążeń. W przypadku zmiany sposobu użytkowania obiektu do tablicy nr 11 należy wpisać numer i datę wydania pozwolenia na zmianę sposobu użytkowania. W przypadku, gdy pozwolenie na zmianę sposobu użytkowania wymagało pozwolenia na budowę lub wykonania protokołu odbioru, informację o pozwoleniu na zmianę sposobu użytkowania należy poprzedzić danymi o numerze pozwolenia na budowę oraz o dacie jego wydania i numerze protokołu odbioru i dacie jego sporządzenia. Należy pamiętać, że w przypadku gdy zmiana sposobu użytkowania wymaga sporządzenia dokumentacji technicznej, wyko­nania ekspertyz i uzyskania pozwolenia na budowę, dane podane w tablicy nr 11 muszą odpowiadać informacjom znajduj cym się w tablicach nr 6 i 7 lub 8 i 9.