1 Szpitale prywatne w Europie Środkowo -Wschodniejźródło:
2 Kraje Europy Środkowo Wschodniej Sytuacja przed zmianami z 1990 rokuwyłącznie publiczne szpitale finansowanie z budżetu państwa administracja centralna brak planu budżetowego w praktyce powoduje rosnące zadłużenie sektora szpitali publicznych brak rozwiniętej infrastruktury słaba dostępność do nowoczesnych technologii rozprzestrzenione na szeroką skalę korupcja oraz nieoficjalna odpłatność za usługi medyczne źródło: Raiffeisen Investment data 2010
3 Główne reformy systemu ochrony zdrowia w krajach Europy Środkowo Wschodniej po 1990 roku wprowadzenie obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego (niezależne fundusze) wprowadzenie elementów wolnego rynku polityka otwartych drzwi dla prywatnych inwestycji, początki prywatnych szpitali wprowadzenie koszyka świadczeń dla podstawowych usług finansowanych przez obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne stworzenie dodatkowych źródeł finasowania lub współfinansowania systemu (z własnej kieszeni, ubezpieczenia prywatne lub pokrywane przez pracodawacę) prywatyzacja szpitali lub ich przekształcenie w spółki akcyjne źródło: WHO data, European Observatory on Health Systems and Policies, Health Systems in Transition
4 Wartość rynku prywatnego sektora zdrowia w krajach Europy Środkowo Wschodniej (EUR mld) źródło: Raiffeisen Investment data 2010
5 Całkowity nakład finansowy na opiekę zdrowotną w 2008 rCałkowity nakład finansowy na opiekę zdrowotną w 2008 r. (na mieszkańca) źródło: Raiffeisen Investment data 2010
6 Średnia długość życia w chwili urodzeniaPopulacja całkowita ( ) Poprawa jakości opieki medycznej poprawa bezpieczństwa zawodowego Bardziej dogodne warunki życiowe i higiena dostępność do nowoczesnych metod leczenia spadek liczby śmiertelności noworodków w pierwszym roku życia lepsza opieka prenatalna i poporodowa większa dostępność żywności popularyzacja zdrowego odżywiania (?) źródło:
7 Przegląd opieki zdrowotnej w krajach Europy Środkowo - WschodniejHU CZ SK BG BY PL UA Ubezpieczenie zdrowotne obowiązkowe dobrowolne • Fundusze ubezpieczeniowe: jeden, państwowy wielość funduszy Finansowanie poprzez: fundusze zdrowia z własnej kieszeni pacjenta współpłacenie budżet państwa źródło: WHO data, European Observatory on Health Systems and Policies, Health Systems in Transition
8 Opieka zdrowotna w wybranych krajach Europy Środkowo Wschodniej (1)Bułgaria Białoruś Chorwacja Czechy Estonia Węgry liczba mieszkańców liczba ubezpieczonych rodzaj systemu ubezpieczeń środki z PKD przeznaczane na opiekę zdrowotną ok. 100% powszechne obowiązkowe 4,3% 100% 6,4% 7,7% 7,2% 94% 5,5% ok. 99% 7,8% liczba szpitali liczba łóżek szpitalnych (w tysiącach) 270 (2006) 5,7 (2006) - 79 5,4 192 (2007) 6,2 55 (2006) 5,6 182 (2006) 8,05 źródło: Healthcare in Europe, KPMG 2008
9 Opieka zdrowotna w wybranych krajach Europy Środkowo Wschodniej (2)Łotwa Litwa Polska Rumunia Słowacja Ukraina liczba mieszkańców liczba ubezpieczonych rodzaj systemu ubezpieczeń środki z PKD przeznaczane na opiekę zdrowotną ok. 100% powszechne obowiązkowe 6,4% 100% 5,9% 6,2% 4,7% mieszane powszechne obowiązkowe oraz prywatne 6,5% dobrowolne ubezpieczenie prywatne 5,8% liczba szpitali liczba łóżek szpitalnych Na 1000 mieszkańców 151 (2001) 8,0 (2001) 158 8,1 (2003) 750 4,7 419 6,5 137 (2005) 6,9 - 8,7 źródło: Healthcare in Europe, KPMG 2008
10 Ubezpieczenie prywatneSposoby finansowania systemów ochrony zdrowia Kraje Ubezpieczenie prywatne Z własnej kieszeni Fundusze Bułgaria Czechy Estonia Węgry 9% 0% 4% 3% 40% 12% 20% 23% 51% 88% 76% 74% Łotwa Litwa Polska Rumunia 1% 5% 2% 31% 24% 68% 71% 72% Słowacja 79% źródło: WHO data, European Observatory on Health Systems and Policies, Health Systems in Transition
11 Sposoby finansowania rynku zdrowiaRynek opieki zdrowia Sposoby finansowania rynku zdrowia źródło: Raiffeisen Investment data 2010
12 Szpitale publiczne i prywatne w krajach Europy Środkowo Wschodniej (1)Bułgaria Czechy Estonia Węgry Łotwa liczba szpitali 2005 310 358 54 180 109 2006 318 353 55 106 2007 340 345 57 177 94 2009 390 200/331 56 175 udział szpitali prywatnych (%) - 31% 7% (1999*) 33% 14% (2004*) 31% 19% 35% 1,7% liczba łóżek w szpitalach publicznych (%) 97% 74% 97% 95% 96% 71% 90% 97% 95% 94% 90% 97% 94% 2008 liczba łóżek w szpitalach prywatnych (%) 3% 26% 10% 3% 5% 4% 29% 10% 3% 5% 6% 10% 3% 6% źródło: HOPE, WHO data, European Observatory on Health Systems and Policies, Health Systems in Transition, PMR Ltd
13 Szpitale publiczne i prywatne w krajach Europy Środkowo Wschodniej (2)Litwa Polska Rumunia Słowacja liczba szpitali 2005 173 790 (2004) 421 149 2006 174 781 (2005) 419 143 2007 165 742 (2006) 418 2008 - 732 445 udział szpitali prywatnych (%) 18% (2004) 22% (2005) 9% 20% (2006) 25% (2007) 27% (2009) liczba łóżek w szpitalach publicznych (%) <99% 96% 99,5% 95% (2004) <99% 95% 99,5% <99% 93% liczba łóżek w szpitalach prywatnych (%) >1% 4% 0,5% 5% (2004) >1% 5% 0,5% >1% 7% 2,2% (2009) źródło: HOPE, WHO data, European Observatory on Health Systems and Policies, HiT, PMR Ltd
14 Liczba łóżek w szpitalach prywatnych w krajach Europy Środkowo Wschodniej źródło:
15 Porównanie liczby szpitali publicznych i prywatnych w EstoniiLiczba szpitali w Estonii - porównanie ( ) źródło: OSSN data,
16 Szpitale prywatne w BułgariiWzrost przychodów z €19.39m w 2006 r. do €92.09m w 2009 r., z prognozami dalszego wzrostu do €130.14m w 2011 (ICAP Bulgaria) Podwojenie ilości łóżek z 2,004 w 2006 r. do 4,053 w 2008 r. Wyższa jakość leczenia i oferowanych usług w porównaniu do szpitali publicznych Wysoce wyspecjalizowana opieka w dziedzinach kardiologii, ginekologii i położnictwa,ortopedii oraz chirurgii
17 Możliwe strategie rozwoju sektora prywatnegoRestrukturyzacja obecnej sieci szpitali - przekształcenia formy prawnej (np. w spółki handlowe) oraz własności (prywatyzacja) (Słowacja) Tworzenie oddzielnej sieci – ustanowienie nowych udogodnień, w całości fiansowanych ze środków prywatnych (Polska, Bułgaria, Czechy) źródło: WHO data, European Observatory on Health Systems and Policies, Health Systems in Transition
18 Wzrost dochodów 142m EUR w 2007 do 639m EUR w 2008Kluczowi przedstawiciele prywatnej opieki medycznej w poszczególnych krajach Europy Środkowo Wschodniej (1) Czechy Słowacja Agel - 2 laboratoria, 5 szpitali, 10 poliklinik (źródło: Raiffeisen Investment) Freseniues Medical Care (17 centrów diagnostycznych) Euroclinicum (2 szpitale, 5 poliklinik) Nemocnice Hranice (szpital sprywatyzowany w 1995 roku) Wzrost dochodów 142m EUR w 2007 do 639m EUR w 2008 37m EUR 26m EUR 10m EUR Nemocnica Kosice-Saca (szpital) Logman (12 centrów diagnostycznych) Novamed (przychodnia) 18,8m EUR 17m EUR 5,8m EUR Privamed (szpital miejski sprywatyzowany w roku) Mediterra (1 centrum rehabilitacyjne, 4 szpitale) Nemos Plus (szpital sprywatyzowany w 1994 roku) Sante (sieć klinik) 9m EUR 6m EUR source: Healthcare in Europe, KPMG 2008
19 Kluczowi przedstawiciele prywatnej opieki medycznej w poszczególnych krajach Europy Środkowo Wschodniej (2) Rumunia Polska Medlife (9 szpitali) Medicover (12 centrów medycznych) CMU (3i plc invest. 2007, centra medyczne) Medcenter 21m EUR 14m EUR 12m EUR 11m EUR MEP-Investment Fund ( Lux Med 78m EUR, CM LIM 46m EUR, Medycyna Rodzinna 3m EUR, Promedis 4m EUR) Enel-Med 130m EUR 34m EUR Gral Medical Medsana Sanador (zaożony w 2001, 2 szpitale, laboratoria medyczne) Euromedic 10m EUR 9m EUR EMC Instytut Medyczny Swissmed Centrum Zdrowia 32m EUR źródło: Raiffeisen INVESTMENT
20 Średnia długość pobytu pacjentów w szpitalachŚrednia długość pobytu pacjentów w polskich szpitalach Średnia długość pobytu pacjentów we wszystkich szpitalach w krajach Europy Środkowo Wschodniej 2006 2008 szpital publiczny 6,4 dnia 6 dni szpital prywatny 5,4 dnia 4,9 dnia źródło:
21 Ilość łóżek szpitalnych przypadająca na 100 tysIlość łóżek szpitalnych przypadająca na 100 tys. mieszkańców ( ) źródło:
22 Porównanie liczby szpitali publicznych i prywatnychLiczba szpitali w Polsce - porównanie ( ) Liczba szpitali na Łotwie - porównanie ( ) źródło: dane OSSN,
23 Nowoczesny szpital w PolsceEuroMediCare Szpital Specjalistyczny z Przychodnią we Wrocławiu jest jedną z pierwszych prywatnych placówek w Polsce. Szpital oferuje 80 łóżek, 9 oddziałów i 4 sale operacyjne.
24
25 Nowoczesny szpital w BułgariiSzpital Tokuda w Sofii jest największym prywatnym szpitalem w Bułgarii. Szpital posiada 1000 łóżek, 32 oddziały i 22 sale operacyjne. źródło:
26 Przed i po – Szpital św. Antoniego, PolskaSzpital św. Antoniego w Ząbkowicach Śląskich, powiatowa placówka sprywatyzowana w 2005 roku, zmodernizowana rok później. Szpital posiada 100 łóżek, 4 oddziały.. źródło: EMC Instytut Medyczny SA
27 Szpitale prywatne w krajach Europy Środkowo Wschodniej - cechy charakterystyczne . wyraźny wzrost liczby szpitali prywatnych szpitale prywatne - liderzy zmian wzrost jakości świadczeń – przewaga nad szpitalami publicznymi system ubezpieczeń – powszechny lub półprywatny ograniczony dostęp do funduszy unijnych dla placówek prywatnych zwolnienie usług medycznych z podatku VAT niższe koszty procedur w porównaniu do niektórych krajów członkowskich Unii Europejskiej stosunkowo niskie wynagrodzenia personelu medycznego przy średnim, europejskim poziomie poniesionych kosztów na wyposażenie medyczne oraz środki farmaceutyczne Polska (średnie wynagrodzenie personelu medycznego w placówkach EMC Instytut Medyczny SA) 2006 2009 lekarze € 1 800 € 2 700 pielęgniarki € €
28 Przegląd kosztów procedur medycznych w wybranych krajachWymiana stawu kolanowego Wymiana stawu biodrowego Usunięcie zaćmy Wielka Brytania Indie Bułgaria Czechy koszty € € € - róznica 62% 71% € 9 394 € 4 133 € 3 269 różnica 66% 65% € 2 953 € 1 130 € € 81% 78% Estonia Polska € 6 353 € 5 601 43% € 5 558 € 3 513 41% 63% € 1 250 58% źródło: 2008
29 Europa Środkowo Wschodnia – ciekawe rozwiązaniaPlan redukcji list oczekujących (Chorwacja – stworzenie pojedynczej, ujednoliconej listy, Serbia – w fazie projektu, pacjenci zmuszeni do oczekiwania na wykonanie zabiegu powyżej 30 dni w publicznej jednostce opieki zdrowotnej, otrzymają pomoc finansowaną ze środków państwowych w placówce prywatnej). Nowy system e-zdrowia do przechowywania elekronicznych danych ubezpieczeniowych, historii choroby, oraz e-recept (projekt - Słowenia). Współfinansowanie usług szpitalnych (20% stawek w Chorwacji do max HRK (536 $), rząd proponuje także dodatkowy program ubezpieczeń - koszt 50HRK (5.60 $), który pokryje wszystkie koszty, w Estonii stawki szpitalne za pacjenta zwiększono do 100 EEK (9.4 $) za dzień, w Czechach 100 CZK za dzień pobytu dla pacjentów hospitalizowanych. Współpraca transgraniczna – we wrześniu 2009 r., Słowenia z Serbią podpisały porozumienie dotyczące ubezpieczenia społecznego. Umowę zawarto wskutek poszukiwań możliwości współpracy oraz wzmocnienia więzi gospodarczych przez oba kraje
30 e-mail: [email protected]Dziękuję za uwagę. dr Piotr Gerber