1 Tatrzański Park NarodowyNOWOCZESNE ZARZĄDZANIE TURYSTYKĄ – CZYLI JAK OPTYMALNIE UDOSTEPNIAĆ OBSZARY NAJCENNIEJSZE PRZYRODNICZO Zagrożenia dla środowiska przyrodniczego ze strony różnych form turystyki górskiej Opracował: Marek Pęksa Tatrzański Park Narodowy

2 Tereny zagrożone w wyniku udostepniania turystycznego – nadmierny ruch

3 Frekwencja turystyczna w TPN w 2007 rokuIlość turystów z doszacowaniem około Średnia miesięczna największa ilość turystów – Łysa Polana około dziennie

4 ZARZĄDZENIE NR 4/2008 DYREKTORA TATRZAŃSKIEGO PARKU NARODOWEGO Z DNIA 9 KWIETNIA 2008 R. W SPRAWIE RUCHU PIESZEGO, ROWEROWEGO ORAZ UPRAWIANIA NARCIARSTWA NA TERENIE TATRZAŃSKIEGO PARKU NARODOWEGO § 1 Przepisy ogólne 1.Zarządzenie określa szlaki oraz trasy udostępniane dla turystyki pieszej, narciarskiej, rowerowej oraz narciarstwa zjazdowego i biegowego, a także sposoby korzystania z nich w celach turystycznych i rekreacyjnych. 2.Na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego udostępnia się: 1) dla ruchu pieszego letniego oraz zimowego, z zastrzeżeniem § 3 – wyznaczone szlaki turystyczne; 2) dla turystyki rowerowej – wyznaczone szlaki rowerowe; 3) dla narciarstwa zjazdowego w tym snowboardu – wyznaczone trasy narciarskie; 4) dla turystyki narciarskiej z zastrzeżeniem § 3 oraz § 6 ust. 1 i 3 – wyznaczone szlaki turystyczne; 5) dla narciarstwa biegowego – wyznaczone trasy biegowe.

5

6 Tereny zagrożone w wyniku udostępnienia turystycznego – brzegi potoków i stawów

7 Tereny zagrożone w wyniku udostępnienia turystycznego – szlaki piesze letnie

8 Tereny zagrożone w wyniku udostępnienia turystycznego – trasy narciarskie

9 Tereny zagrożone w wyniku udostępniania turystycznego – inne zagrożenia

10 Uszkodzenia szlaków spowodowane czynnikami naturalnymi

11 Wykonane odkrywki w trakcie remontu szlakówDroga w dol. Roztoki – miejsce poboru kruszywa na drogę (1993 r.) Miejsce przy szlaku w rejonie Hali Gąsienicowej po pozyskaniu żwiru na szlak (1993 r.)

12 Wykonane odkrywki w trakcie remontu szlakówKrowi Żleb w dol. Miętusiej – po 2 krotnych próbach regeneracji terenu, pozyskiwano materiał do połowy lat ’90 XX w. w celu remontu drogi na Ornak i okolicznych szlaków.

13 Pozyskanie materiału Propozycje rozwiązania problemu z pozyskaniem materiału skalnego do remontu szlaków i dróg 1. – Zwiększenie wykorzystania drewna w trakcie remontu szlaków. 2. – Zapobieganie wymywaniu materiału skalnego poprzez stosowanie łapaczy na przepustach lub wykonywanie ślepych przepustów. 3. - Drogi leśne i szlaki o szerokości powyżej 2 m - położone poniżej górnej granicy lasu materiał pozyskiwany z zewnątrz TPN, z uwzględnieniem rodzaju podłoża mineralnego; 4. - Szlaki o szerokości od 0,8 m do 2 m położone poniżej górnej granicy lasu - materiał częściowo pozyskiwany na miejscu po stwierdzeniu wpływu poboru kruszywa na erozję gleby, częściowo pozyskiwany z czyszczeń zabudowy hydrotechnicznej, dopuszcza się częściowe pozyskanie materiału z zewnątrz TPN, z uwzględnieniem rodzaju podłoża mineralnego; 5. – Szlaki położone powyżej górnej granicy lasu materiał pozyskiwany na miejscu. Wykonywanie zabudowy szlaku tak by przeciwdziałać wymywaniu materiału skalnego ze szlaku.

14 Przykład wykorzystania „obcego” materiału do remontu dróg turystycznych w TatrachRada Naukowa Tatrzańskiego Parku Narodowego zaakceptowała w dniu r. dopuszczenie zastosowania materiału skalnego z kamieniołomu w Tenczynie przy remoncie nawierzchni Drogi pod Reglami Zabudowa przeciw erozyjna Odcinek drogi od skoczni do Dol. Białego Nawierzchnia na Drodze pod Reglami po 10 latach użytkowania wygląda na nie naruszoną.

15 Zapobieganie utracie materiału skalnego ze szlakówProwadzenie bieżącej konserwacji szlaków, uzupełnianie małych ubytków. Zwiększenie ilości przepustów z łapaczami kruszywa. Wykonanie drewnianych zastawek na potokach – naturalne rezerwuary kruszywa, poprawiające retencję w zlewni. Wykonywanie zabudowy typu potykaczce, kratownice, kołkowianie, ostrewki w taki sposób by zatrzymywały one materiał skalny przy szlaku. Uzupełnianie ubytków gleby poprzez wbudowywanie specjalnie przygotowanych mat – trawników z roślinnością dostosowaną do biotopu.

16 Przepust z łapaczem materiału skalnego na Skupniowym Upłazie

17 Proponowana zabudowa przeciw erozyjnaOpracował: Józef Chowaniec

18 Rozwiązania techniczne na szlakach z wykorzystaniem większej ilości drewnaOpracował: Józef Chowaniec

19 Rozwiązania techniczne na szlakach z wykorzystaniem większej ilości drewnaOpracował: Józef Chowaniec

20 Wykorzystanie drewna do remontu szlaków oraz zabezpieczenia poboczy

21 Zabezpieczenie brzegu Stawu Smreczyńskiego

22 Zabezpieczenie brzegu Morskiego Oka

23 Budowa dróg z wykorzystaniem drewna

24 Budowa szlaków wysokogórskich z wykorzystaniem materiału lokalnego

25 Szlaki turystyczne na polanach

26 Zabezpieczenie wywierzysk - podesty

27 Zabezpieczenie brzegów potoków

28 Zabezpieczenie Jaskini Mroźnej

29 Prace z zakresu ochrony środowiska 2007 r.1.Remont szlaków. Dol. Jaworzynka                        1000 m              Dol Kościeliska droga                800 m              Dol. Kościeliska rowy                700 m              Dol. Miętusia                           m              Staników Żleb                           2000 m               Rusinowa Polna                       m               RAZEM                                 m           307 tys. zł. 2.Kabiny sanitarne Cały teren TPN szt./900m tys. zł. 3.Zbiór i wywóz śmieci Cały teren TPN m tys. zł.

30 „Pamiątki” po ruchu turystycznym

31

32

33

34

35

36

37

38

39 Cele Tatrzańskiego Parku Narodowego

40

41 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ