1 Terapia Schematu dla Dzieci i Młodzieży. Wycinek pracy z trybami Dr. Christof Loose © C. Loose –www.schematherapy-for-children.de, slide 1 Historia Feliksa i jego trybów.
2 Jego rodzice zauważyli, że dzieje się z nim coś złego Jego nauczyciele zwrócili uwagę na to, że bywa agresywny Rodzice podjęli decyzję, że potrzebują pomocy Chcieli znaleźć terapeutę, który może pomóc Felixowi Terapia Schematu dla dzieci i młodzieży– Wycinek pracy z trybami Ten chłopiec nazywa się Felix © C. Loose –www.schematherapy-for-children.de, slide 2
3 Chris Ten po lewej stronie, to Chris; jest on psychologiem i terapeutą dzieci i młodzieży Po tym jak rodzice Feliksa spytali go czy mógłby pomóc Felixowi, spotyka się z nim Chris zachęca Feliksa, aby powiedział coś o sobie i swoim świecie Jest szczególnie zainteresowany wszystkimi, różnymi stronami Feliksa które ukazują się w innym momentach Te różne strony nazywa „rolami” albo „trybami” Pyta go… Wtedy Feliks poznaje Chrisa © C. Loose –www.schematherapy-for-children.de, slide 3
4 „Feliks, bardzo chciałbym dowiedzieć się czegoś o tobie oraz o wszystkich twoich różnych stronach, lub „trybach” jak ja je nazywam. Jakie strony u siebie zauważasz? „Wspaniale! Zapiszmy!“ © C. Loose –www.schematherapy-for-children.de, slide 4
5 Narysowałeś różne tryby. To jest duży Felix To są jego tryby. Feliks: szkic trybów © C. Loose –www.schematherapy-for-children.de, slide 5
6 Teraz kiedy mamy obraz wszystkich różnych stron Feliksa, Felix wybiera pacynkę dla każdego trybu. W tym celu Chris pokazuje swoją kolekcję. Przydzielenie pacynek © C. Loose –www.schematherapy-for-children.de, slide 6
7 Jednej rzeczy Feliks jest pewny... Jego ulubionym trybem jest zadowolony tryb. Kiedy jego zadowolony tryb ukazuje się, Feliks wygląda tak jak na zdjęciu powyżej. © C. Loose –www.schematherapy-for-children.de, slide 7
8 … a jego najmniej lubianym, jest ten wrażliwy i podatny na zranienia tryb. Kiedy się ukazuje, Feliks wygląda jak na zdjęciu powyżej. © C. Loose –www.schematherapy-for-children.de, slide 8
9 A tak Feliks nazwał swoje tryby Zadowolony Zdolny i mądry Agresywny FantazyjnyPrzerażający Zły Podatny na zranienia © C. Loose –www.schematherapy-for-children.de, slide 9
10 Przypatrzmy się im bliżej. Czy możecie się przedstawić? © C. Loose –www.schematherapy-for-children.de, slide 10
11 Cześć! Zacznę pierwszy, bo jestem najmniej lubiany i chcę mieć to już za sobą: Jestem częścią Feliksa, którą ludzie uważają za zbyt wrażliwą. Jak widzisz na zdjęciu, wyglądam na zaniedbanego. Nie podoba mi się ten fakt w ogóle, ponieważ w rzeczywistości chcę być piękny i silny. Jednkaże w rzeczywistości jestem bardzo, ale to bardzo wrażliwy. Wiele ludzi nazywa mnie „podatnym na zranienia albo hiper wrażliwym Feliksem“. © C. Loose –www.schematherapy-for-children.de, slide 11
12 Dzień dobry, Jestem zadowoloną, czasem szczęśliwą częścią Feliksa. Pojawiam się kiedy Feliks czuje się dobrze, i wtedy wyglądam na zadowolonego, chichoczę i mam mnóstwo zabawy. © C. Loose –www.schematherapy-for-children.de, slide 12
13 Dzień dobry! Jestem kolejną częścią Feliksa. Tak właściwie jestem tą mądrą i sprytną stroną. Znam odpowiedź na każde pytanie, oraz wiem jakie potrzeby ma Feliks oraz co mu może pomóc w trudnych sytuacjach. Zazwyczaj opiekuję się nim, chociaż czasem nie wiem jak mogłabym mu pomóc. © C. Loose –www.schematherapy-for-children.de, slide 13
14 Hej! Jestem „agresywny” Feliks. Prawie każdy ucieka na mój widok. Pozwalam Feliksowi wściekać się i krzyczeć. Jest to często rezultatem jakiegoś problemu. Ale to pomaga czuć się Feliksowi dumnie ponieważ NIKT INNY nie jest tak silną i potężną osobą. © C. Loose –www.schematherapy-for-children.de, slide 14
15 Hej! Jestem pomysłową i fantazyjną częścią Feliksa. Kiedy się pojawiam, Feliks jest fontanną fantastycznych pomysłów. Wiem, że inne części są „głośniejsze” ode mnie i muszę się mocniej starać aby mnie zauważył, ale beze mnie Feliks byłby TAK BARDZO NUDNY. Dodam, że pomagam mu również rozwiązać wiele problemów. © C. Loose –www.schematherapy-for-children.de, slide 15
16 [cisza] Ohhh, boje się mówić. Ale spróbuje… Cześć... Jestem niespokojną i przerażoną stroną Feliksa. Kiedy się pojawiam, Feliks automatycznie się wycofuje. Wtedy czuje się niebezpiecznie i niekiedy zawstydzony, przez co Feliks traci całą swoją pewności siebie. © C. Loose –www.schematherapy-for-children.de, slide 16
17 Dzień dobry! Jestem zezłoszczoną częścią Feliksa, jak możesz zauważyć po mojej minie. Często pojawiam się kiedy inni są niesprawiedliwi oraz wredni. PO PROSTU NIE MOGĘ ZNIEŚĆ LUDZI TAK ZACHOWUJĄCYCH SIĘ, ZWŁASZCZA W STOSUNKU DO FELIKSA. © C. Loose –www.schematherapy-for-children.de, slide 17
18 Po tym jak Feliks powiedział o swoich trybach i przyporządkował pacynki do nich, Chris przechodzi do grania jako miniaturowa figura. Chris © C. Loose –www.schematherapy-for-children.de, slide 18
19 Najpierw Chris zwraca się do zaniedbanego, w opłakanym stanie (Kruka), podatnego na zranienia Feliksa, i zapewnia mu komfort, uśmierzając ból po trudnych, traumatycznych chwilach, których doświadczył… © C. Loose –www.schematherapy-for-children.de, slide 19
20 Daje podatnemu na zranienia Feliksowi wielki plaster i pyta go „Czy jest coś co by mogło pomóc, w tym abyś czuł się teraz lepiej? © C. Loose –www.schematherapy-for-children.de, slide 20
21 „W końcu ktoś się mną zajął i zauważył mój ból i mnie” mówi Kruk, „Po pierwsze potrzebuje po prostu twojej atencji i komfortu” „Inni w ogóle o to nie dbali” © C. Loose –www.schematherapy-for-children.de, slide 21
22 Chris przykleja plaster Krukowi do ciała, który ma symbolizować medal na który zasłużył. „Bardzo chciałbym poświęcić tobie uwagę i zapewnić komfort. Również chciałbym abyś wiedział trochę więcej o twojej podatności na zranienia i wrażliwości, dlatego pomogę ci to zrozumieć trochę lepiej, a nawet postaram się abyś czuł się trochę ze sobą lepiej. Pasuje ci taki układ?” © C. Loose –www.schematherapy-for-children.de, slide 22
23 Feliks zgodził się, kiwając głową, więc Chris zaczyna mu tłumaczyć... © C. Loose –www.schematherapy-for-children.de, slide 23
24 … że jego „podatność na zranienia” jest tak naprawdę specjalnym darem. Supermocą która nazywa się “Super Czujnikiem”, który pozwala mu czuć co inni myślą i czują oraz zauważać czy coś jest złe lub niesprawiedliwe. Chris prezentuje Feliksowi oznakowaną antenę "Super Czujnik" jako znak tego specjalnego daru, tej supermocy. © C. Loose –www.schematherapy-for-children.de, slide 24
25 Podatność na zranienia oraz wrażliwość, które wiele ludzi nazwało czymś złym od teraz staje się (w znaczeniu pozytywnym) wrażliwością, “Super czujnikiem” supermocą. To o wiele lepiej brzmi dla Feliksa.
26 Ponieważ „Super Czujnik” wykonał tak dobrą pracę i zauważa całą niesprawiedliwość dziejącą się na świecie, Chris daje mu… © C. Loose –www.schematherapy-for-children.de, slide 26
27 … nagrodę: Złotą Antenę! © C. Loose –www.schematherapy-for-children.de, slide 27
28 Jest teraz bardzo dumny! © C. Loose –www.schematherapy-for-children.de, slide 28
29 Niemniej, Feliks nie lubi się przechwalać, dlatego zadecydował aby zdjąć antenę z widoku. Wie, że dostał nagrodę, inni nie muszą jej widzieć, dla niego ważniejsze jest aby rany były dobrze zabezpieczone. Dlatego bandaż zastąpił miejsce plastra, aby każdy pamiętał, że przeszedł przez trudny okres, pełen niesprawiedliwości (dlatego też wygląda tak zaniedbanie) oraz – ta część jest bardzo ważna, aby każdy pamiętał że: ON MUSI BYĆ CHRONIONY PRZEZ INNYCH. © C. Loose –www.schematherapy-for-children.de, slide 29
30 Teraz gdy podatna na zranienia i wrażliwa część jest chroniona, Chris przedstawia ją reszcie drużynie trybów. Chciałby poznać lepiej inne części i zaprosić ich na „trybowy wywiad”. © C. Loose –www.schematherapy-for-children.de, slide 30
31 Po pierwsze, nauczył się od agresywnej części, że chroni Feliksa przed takim uczuciem jak bycie odmieńcem klasowym. Pozwala Feliksowi krzyczeć i wściekać się na innych aby zyskać od innych więcej szacunku.
32 Chris podziękował mu za jego otwartość i za to, że stara się pozyskać więcej szacunku dla Feliksa. Niemniej zaznaczył jasno, że Felix może przez to wpakować się w wiele problemów...... wyjaśnił również, że taki szacunek to nie szacunek, tylko strach, a przez niego wiele dzieci będzie zbyt przestraszone, aby zbliżyć się do Feliksa. © C. Loose –www.schematherapy-for-children.de, slide 32
33 Potem Chris porozmawiał z zezłoszczonym Feliksem, który zaprzyjaźnił się z agresywnym Feliksem aby zwrócić na siebie uwagę. W przeciwieństwie do rodziców i nauczycieli Chris pochwalił istnienie złego trybu Feliksa. © C. Loose –www.schematherapy-for-children.de, slide 33
34 W rzeczywistości, uczucie złości jest naturalną reakcją na niesprawiedliwość. A przynajmniej jest po części uzasadnione. Wyjaśnił jednak, że uzasadniona złość powinna zaprzyjaźnić się z innymi trybami. W przeciwnym wypadku Feliks – jeśli kiedykolwiek okaże złość w stosunku do agresywnego Feliksa - zawsze będzie tym który wplątuje się w tarapaty. © C. Loose –www.schematherapy-for-children.de, slide 34
35 Później Chris kieruje swoje zainteresowanie do niespokojnego i przestraszonego Felix’a, który boi się wyjść na głupka przy innych dzieciach i staje się ofiarą. © C. Loose –www.schematherapy-for-children.de, slide 35
36 Chris skupia się na zmniejszeniu ilości pojawiania się niespokojnej oraz przestraszonej części Feliksa, równocześnie pomaga rozłoszczonemu Feliksowi nawiązać przyjaźnie i otrzymać wsparcie od innych., © C. Loose –www.schematherapy-for-children.de, slide 36
37 Teraz Chris zwraca swoją uwagę na inne tryby i zwołuje „kolegium” trybów. To jest jak spotkanie rodziny na obiedzie, gdzie wszystkie ważne sprawy mogą zostać otwarcie omówione. © C. Loose –www.schematherapy-for-children.de, slide 37
38 Kolegium trybów przede wszystkim dyskutuje o podatnym na zranienia Feliksie, który jest „zraniony”, potrzebuje ochrony i z całą pewnością nie zasługuje by być wyśmiewanym lub ignorowany. © C. Loose –www.schematherapy-for-children.de, slide 38
39 Jest to poddane dyskusji, że podatny na zranienia Feliks musi być znany z tego, że jest „Super-Czujnikiem”, dzięki czemu jest bardzo cennym źródłem informacji! Bez niego inne tryby nie wiedziałyby jaka niesprawiedliwość dzieje się na świecie... © C. Loose –www.schematherapy-for-children.de, slide 39
40 … podatny na zranienia Feliks nie chce być cały czas słabym i mało lubianym trybem. To niesprawiedliwe, ponieważ wykonuje bardzo dobrze i bardzo ważną pracę! © C. Loose –www.schematherapy-for-children.de, slide 40
41 …dlatego więc potrzebuje aby każdy pomagał mu w sytuacji kiedy ma coś do powiedzenia. Została ustalona pewna zasada: Zawsze jest powód, kiedy pojawia się podatna na zranienia część Feliksa. (tj. w przypadku kiedy duży Feliks jest nadwrażliwy, np. w klasie) Więc aby domyśleć się powodu pojawienia się, potrzebuje pomocy, zwłaszcza od sprytnego i mądrego trybu. © C. Loose –www.schematherapy-for-children.de, slide 41
42 Zezłoszczony i zaniepokojony Felix przyznał, że czasem czuje się pozostawiony samemu sobie... … w sytuacji kiedy prosi agresywnego Feliksa o „wsparcie”, ponieważ z całą pewności zrobi coś - nie tak inni, którzy nie zareagowaliby wcale lub tylko trochę.. © C. Loose –www.schematherapy-for-children.de, slide 42
43 …ale agresywny tryb jest trybem alarmowym, i może być używany tylko w przypadkach tragicznej, absolutnej, katastroficznej sytuacji alarmowej!!! © C. Loose –www.schematherapy-for-children.de, slide 43
44 Tryb zadowolony, pomysłowy i w szczególności sprytny i mądry wyjaśnili agresywnemu trybowi że poświęcą więcej czasu i opieki podatnemu na zranienia, strachliwemu i zezłoszczonemu trybowi… … i przeprosili, że w przeszłości zaniedbywali ich i nie poświęcali im zbyt dużej uwagi. © C. Loose –www.schematherapy-for-children.de, slide 44
45 „Wszystkie tryby zebrały się razem, na czele ze sprytnym i zadowolonym trybem, które doceniają ważność wrażliwego i podatnego na zranienia trybu. Wszyscy zgodzili się, że kruk może z dumą trzymać Złotą Antenę i śmiało może świętować swoje osiągnięcia. © C. Loose –www.schematherapy-for-children.de, slide 45
46 I… po długim, długim czasie… podatny na zranienia Felix wreszcie poczuł, że wszystko jest z nim w porządku. Że już nie pozwala sobą pomiatać, że nie jest przegranym czy super wrażliwą osobą. © C. Loose –www.schematherapy-for-children.de, slide 46
47 Również zrozumiał, że od teraz musi nauczyć się pytać innych o pomoc kiedy doświadcza niesprawiedliwości w otaczającym go świecie. W ten sposób wszystkie tryby mogą być przyjaciółmi, mogą być drużyną na czele z mądrym i sprytnym trybem i wszyscy razem mogą uporać się z niesprawiedliwością. © C. Loose –www.schematherapy-for-children.de, slide 47
48 Jakich terapeutycznych technik użyliśmy? Sesje z Felixem zawierały: Praca z trybami przy użyciu pacynek (zaprezentowano na ilustacji) Poznanie podstawowych potrzeb za pomocą tematycznych historii (np. historia kruka) Użycie wizytowek z nazwami tybów (Graaf; Beltz-Verlag) Schema or mode rap Zapisywanie alternatywnych przekonań na kartce tzw. „mode flash”. Dialog krzesłami (Dialog trzech krzeseł "mode driving license" i dialog dwóch krzeseł : skupienie się na samokaraniu) Wyobrażenia (na przykład: wycieczka do sprytnego i mądrego trybu) Rekonstrukcja wyobrażeniowa w domu © C. Loose –www.schematherapy-for-children.de, slide 48
49 Jakich terapeutycznych technik użyliśmy? Sesje z rodzicami Feliksa zawierały (trening schmetów): Generalna nauka o schematach i trybach Wywiad dotyczący zasobów rodzicielskich i potrzeb rodziców oraz obecnych relacjach rodzinnych Wywiad dotyczących własnych (rodzicielskich lub rodzinnych) schematów i trybów Dialog krzesłami (Dialog dwóch krzeseł: Skupienie się na samoopiece) Typowe dysfunkcyjne tryby i starcia pomiędzy rodzicami a dziećmi Błędne koło w edukacji w połączeniu z koncepcją trybów Zapisywanie alternatywnych przekonań na kartce tzw. „mode flash”. Rekonstrukcja wyobrażeniowa © C. Loose –www.schematherapy-for-children.de, slide 49
50 Proces Felix’a podczas terapii. Zdjęcia chłopca są wzięte z fotalia®. Historia oraz imię chłopca jest fikcją, która mogłaby się zdarzyć. © C. Loose –www.schematherapy-for-children.de, slide 50 Wszystkiego najlepszego, Felix!