1 Testy i obserwacje za pomocą kamery integracyjnej NOVUS NVC GDN5811C-2Seminarium SOPiZ, 20 maja 2017r, Łodź Wojciech Burzyński

2 Moja pierwsza kamera z funkcją integracjiNa początku listopada 2015 r. wylicytowałem tę kamerą po okazyjnej cenie na portalu „Allegro” – cena wraz z wysyłką wyniosła 212 zł. Były dostępne jedynie 2 sztuki – zasilanie z 12V DC lub 230 V AC. To około 3-krotnie taniej niż za kamerę o podobnych parametrach zakupioną w sklepie stacjonarnym.

3 Parametry kamery Przetwornik obrazu: matryca CCD, 1/3” SONY EXview HAD II Liczba efektywnych pikseli: 976 (H) X 582 (V) rozmiar piksela : 5.00 μm (H) x 6.25 μm (V) przekątna matrycy: 6 mm,  rozmiar matrycy : 4,8 mm x 3,6 mm Rozdzielczość pozioma: 650 TVL – tryb kolorowy, 700 TVL – tryb B&W Czułość 0.1 lx/F=1.2 – tryb kolorowy (1/50 s) 0.01 lx/F=1.2 – tryb czarno-biały (1/50 s) lx/F=1.2 – tryb kolorowy DSS lx/F=1.2 – tryb czarno-biały DSS (czułość kamery Watec 120N+) Stosunek sygnału do szumu > 52 dB (wyłączona ARW) Elektroniczna migawka automatyczna: 1/50 s ~ 1/ s SENS-UP, czyli wydłużona migawka: 1/25 s ~ s (0,02 sek x 512) ARW (AGC – Auto Gain Control) włączona/wyłączona Szeroki zakres dynamiki (WDR) włączony/wyłączony Kompensacja jasnego tła (BLC) włączona/wyłączona

4 Pierwsze „poważne” testy – Plejady (M45)data:  5 stycznia 2017 r. teleskop : refraktor apochromatyczny Sky Watcher 80/600 mm montaż: Sky- Watcher NEQ 6 pole widzenia (FOV): 28′ x 20′ temperatura : -17 ° C źródło fotometrii – Guide 9.1, katalog UCAC 3 wysokość M45 nad horyzontem: 56° niebo podmiejskie, zasięg gwiazdowy ok. 5 mag AGC - prawdopodobnie HIGH...

5 Pierwsze „poważne” testy – Plejady (M45)

6 Pierwsze „poważne” testy – Plejady (M45)

7

8

9

10 Konfiguracja sprzętowa z dn. 24.03.2017Test wzorowany na badaniach Gerharda Dangl’a wykonanych 4 marca 2013 r. w Austrii. Moje próby wykonłem 24 marca 2017 r. w okolicach miejscowości Pomigacze (11,5 km SW od centrum Białegostoku), pomiędzy 20:08 a 20:36 UT. Teleskop: Sky Watcher Star Discovery 150/750 mm, Alt/Az GOTO Kamera: NOVUS NVC GDN5811C-2 FOV kamery: 21,5’ x 16,5’ Wysokość M67 nad horyzontem: 45° - 47°, godzinę po górowaniu Temperatura zewnętrzna: 2° C Obrazy przechwycone metodą ‘print screen’ pultpitu, na którym wyświetlane były nagrania z kamery uzyskane poprzez zastosowanie videograbbera Wszystkie nastawy SENS-UP (x 2 – x 512) przy AGC LOW i AGC HIGH co dało sumarycznie 28 print screen’ów

11 Testy z dn. 24.03.2017 – teleskop z kamerą

12 Pole widzenia kamery wg. Guide 9.1

13 Sens-up: OFF, AGC: OFF (zasięg ok 8,5 mag)

14 Sens-up: OFF (0,02 sek) <- AGC: low zasięg: 13,0 magAGC: high -> zasięg: 13,3 mag

15 Sens-up: x2 (0,04 s) <- AGC: low zasięg: 13,5 mag AGC: high ->szumy redukują zasięg

16 Sens-up: x4 (0,08 s) <- AGC: low AGC: high ->

17 Sens-up: x6 (0,12 s) <- AGC: low zasięg: 14,3 mag AGC: high ->

18 Sens-up: x8 (0,16 s) <- AGC: low AGC: high ->

19 Sens-up: x10 (0,20 s) <- AGC: low AGC: high ->

20 Sens-up: x12 (0,24 s) <- AGC: low AGC: high ->

21 Sens-up: x14 (0,28 s) <- AGC: low AGC: high ->

22 Sens-up: x16 (0,32 s) <- AGC: low AGC: high ->

23 Sens-up: x24 (0,48 s) <- AGC: low AGC: high ->

24 Sens-up: x32 (0,64 s) <- AGC: low AGC: high ->

25 Sens-up: x64 (1,28 s) <- AGC: low AGC: high ->

26 Sens-up: x128 (2,56 s) <- AGC: low AGC: high ->

27 Sens-up: x256 (5,12 s) <- AGC: low zasięg: 16,9 mag AGC: high ->

28 Sens-up: x512 (10,24 s) <- AGC: low zasięg: ok. 17 magAGC: high -> zasięg: ok. 17 mag

29 Analiza nagrań - czas integracjiDo poprawnej analizy nagrania ze zjawiskiem zakrycia nadają się obiekty jaśniejsze o ok. 1 mag od tych na granicy widoczności. Stąd łatwo określić jest maksymalny czas integracji potrzebny przy danym zjawisku. Należy unikać przesycenia obrazu zakrywanej gwiazdy, a co za tym idzie dążyć do minimalizacji czasu integracji. Minimalizacja czasu integracji przekłada się także na mniejszą niepewnosć wyniku końcowego. Przed danym zakryciem należy więc wykonać szybkie testy – kilka krótkich nagrania zakrywanej gwiazdy na różnych czasach integracji. Szybka obróbka w programie fotometrycznym (np Tangra) pozwoli wybrać ten czas, na którym obraz gwiazdy nie będzie przesycony i jednocześnie nie za ciemny do dalszej analizy. Czasy integracji powyżej x64 (1,28 s) są raczej nie stosowane ze względu na dużą niepewność wyniku końcowego. Za pomocą 15-cm teleskopu i dość sensownego czasu integracji x6 (0,12 s) można swobodnie obserwować zakrycia asteroidalne gwiazd do 13,0 mag. Jeśli zaś chodzi o zakrycia księżcowe tą samą konfiguracją zaobserwujemy komfortowo gwiazdy do jasności 10,5 mag (bez integracji, AGC: low).

30 NOVUS a zakrycia księżycoweW dniu 2 kwietnia 2017 r. zarejestrowałem kilka „osobistych rekordów” podczas obserwacji zakryć gwiazd przez Księżyc. Oto warunki pracy i konfiguracja sprzętu: Kamera NOVUS NVC GDN5811C-2, (AGC: LOW, SENS-UP: off, DNR: on) Teleskop: Sky Watcher Discorery 150/750 mm Faza Ksieżyca: 38-39% Wysokość Ksieżyca nad horyzontem: 42° -> 22 ° Efemerydy zakryć w Occulcie dla średnicy teleskopu: 200 cm Efemeryda dla najsłabszej gwiazdy o jasności: 10,9 mag Ilość zakryć gwiazd przez Ksieżyc zarejestrowanych podczas nocy: 22 Jasność najsłabszej gwiazdy zakrytej przez Księżyc: 11,3 mag Ta konfiguracja sprzętowa i Księżyc w fazie 28%, dniu pozwolila zarejestrować zakrycie gwiazdy 3UC o jasnosci 11,5 mag ! Przy tak słabych gwiazdach (< 9 mag) bardzo utrudnione jest otrzymanie krzywej jasności, ale moment zakrycia można odczytać poklatkowo.

31 Zakrycia zaobserwowane dnia 02.04.2017LP GWIAZDA JASNOŚĆ EFEMERYDA MOMENT 1 XZ 80735 10,7 18:34:10,4 2 TYC 11,1 brak w Occult 18:42:24 3 XZ 80662 9,4 18:45:17,1 4 XZ 80849 10,5 18:47:24,4 5 XZ 80885 10,9 18:51:33,2 6 SAO 95081 9,7 18:55:07,4 7 SAO 95069 9,2 18:59:46,3 8 XZ 81015 19:06:33,7 9 XZ 81032 9,6 19:09:28,9 10 TYC 11,2 19:14:25 11 XZ 81070 9,9 19:22:27,0 12 SAO 95121 8,9 19:44:19,6 13 XZ 8093 10,0 19:48:08,5 14 XZ 8087 19:52:35,2 15 3UC 11,3 19:58:30 16 TYC 11,0 19:59:50 17 XZ 81509 10,4 20:00:53,3 18 XZ 81457 20:09:19,2 19 XZ 81594 20:16:06,9 20 SAO 95145 9,0 20:18:59,5 21 SAO 95146 8,8 20:23:15,0 22 SAO 95174 7,7 20:54:51,3 Zakrycia zaobserwowane dnia

32 Zakrycie gwiazdy TYC 1317 1153 (11,2 mag)

33 Zakrycie gwiazdy TYC 1317 1153 (11,2 mag)

34 Zakrycie gwiazdy TYC 1317 1153 (11,2 mag)

35 Zakrycie gwiazdy o jasności 9,0 mag

36 Zakrycie gwiazdy o jasności 9,6 mag

37 Zakrycie gwiazdy o jasności 10,0 mag

38 Zakrycie gwiazdy o jasności 10,5 mag

39 Zakrycie gwiazdy o jasności 11,0 mag

40 Dziękuję za uwagę. Zachęcam do wznowienia obserwacji zakryciowych!