1 To nie konflikt jest źródłem nieporozumień i walki między ludźmi, lecz sposób jego rozstrzygnięcia...

2

3

4 PODEJŚCIE DO SYTUACJI KONFLIKTOWYCH• moralistyczne – odwołujące się do wartości i norm moralnych; • legalistyczne – którego podstawę stanowi obowiązujący w danym miejscu zbiór reguł i zasad postępowania, wraz z hierarchicznie uporządkowanymi sankcjami za ich łamanie; • humanistyczne – którego celem jest dążenie do zrozumienia drugiej strony, często do porozumienia.

5 METODY ROZWIĄZYWANIA KONFLIKTÓW W OPARCIU O DECYZJĘ• wewnętrzne polegające na rozwiązywaniu sporów środkami administracyjnymi w szkole lub za pośrednictwem decyzji podjętych na wyższym szczeblu (w warunkach szkoły może to być odwołanie się ucznia do dyrektora w sprawie niesprawiedliwej według niego decyzji nauczyciela lub odwołanie się niezgadzającego się pracownika szkoły z decyzją bezpośredniego przełożonego, np. kierownika do władzy oświatowej na poziomie wyższym (dyrektora placówki) • zewnętrzne, wśród których wyróżniamy: arbitraż – rozwiązanie konfliktu przez osobę trzecią, tzw. arbitra – bezstronnego, niezależnego eksperta (może to być tzw. sąd arbitrażowy); postępowanie sądowe – oddanie konfliktowej sprawy, np. dotyczącej zwolnienia z pracy, pod rozstrzygniecie sądu; głosowanie – decyzję o rozstrzygnięciu konfliktu zainteresowane osoby oddają w ręce tzw. większości; losowanie – w tym wypadku o rozwiązaniu konfliktu decyduje tzw. ślepy los.

6 STRATEGIE ROZWIĄZYWANIA KONFLIKTÓW W SZKOLENajczęściej wymieniane są: • rozwiązywanie konfliktów na podstawie decyzji jednej ze stron lub komuś zleconej, • rozwiązywanie konfliktów w ramach współpracy.

7 METODY ROZWIĄZYWANIA KONFLIKTÓW Z WYKORZYSTANIEM DIALOGU• negocjacje twarde: aktywna walka o realizację swoich celów, przeforsowanie swojego zdania bez względu na przeciwnika i jego interesy, lub ustępowanie pod wpływem jego siły miękkie: próba porozumienia się na drodze kompromisu, poznania wzajemnych oczekiwań, pójście na małe ustępstwa • mediacje, • koncyliacje.

8 NEGOCJACJE PROBLEMOWENegocjacje problemowe odbywają się w kilku etapach (Gut, Haman, 1993): Ustalenie reguł postępowania; Nazwanie interesów; swoich, drugiej strony, wspólnych, sprzecznych. 3. Zdefiniowanie problemów; 4. Poszukiwanie rozwiązań.

9 INNE SPOSOBY ROZWIĄZYWANIA KONFLIKTÓWmoderacja- ma zastosowanie wówczas, gdy stosunki między stronami nacechowane są silnymi emocjami, które zawsze towarzyszą konfliktowi; nauczyciel bierze na siebie rolę bufora i w sposób kontrolowany pozwala na rozładowanie napięc; dopiero gdy emocje opadną, podejmuje się dalszej pracy nad rozstrzygania sporu; admonicja - polega na wskazaniu stronom konfliktu jego negatywnych konsekwencji i zagrożeń, wynikających z braku umiejętności rozwiązania przez nie ich problemów; inkwizycja - monitorowanie, obserwowanie i kontrolowanie przebiegu i wyniku sporu;

10

11 Pięć sposobów rozwiązywania konfliktówAdaptacja Współpraca R E L A C J poddanie się/wygrana wygrana/wygrana Kompromis połowiczna wgrana/połowiczna wygrana Unikanie Rywalizacja Zezwolenie na przegraną /wygrana Wygrana/przegrana Katowice CELE

12 BLOKADY KOMUNIKACYJNEStosowanie tego typu komunikatów w sytuacjach trudnych blokuje komunikację i możliwość rozwiązania problemu: obwinianie i oskarżanie wykłady i moralizowanie ostrzeżenia postawa męczennika sarkazm proroctwa ośmieszanie, zawstydzanie interpretowanie, stawianie diagnozy uspokajanie, pocieszanie wypytywanie, indagowanie ignorowanie treści komunikatu rozkazywanie

13 ASERTYWNA ODMOWA/ KOMUNIKAT „JA”NIE ZROBIĘ TEGO….(czego)…. PONIEWAŻ….(krótkie prawdziwe uzasadnienie bez tłumaczenia się) + ZADBANIE O RELACJĘ NIE ZGADZAM SIĘ NA………….+ ZADBANIE O RELACJĘ NIE DECYDUJĘ SIĘ NA………….+ ZADBANIE O RELACJĘ MAM INNE ZDANIE W TEJ SPRAWIE JA CZUJĘ SIĘ………(uczucie), GDY TY…..(zachowanie) JA JESTEM………….(uczucie), KIEDY TY…..(sytuacja)

14 INNE WAŻNE KOMUNIKATY MARTWI MNIE TO, ŻE…(bez sarkazmu)……..CZY DOBRZE ROZUMIEM, ŻE CHODZI O TO, ŻE……(parafraza) WIDZĘ, ŻE JESTEŚ…………(odzwierciedlanie uczuć) ROZUMIEM, ŻE MASZ KŁOPOT (jest Ci trudno), CO MOGĘ ZROBIĆ W TEJ SPRAWIE? POWIEDZ, W CZYM MOGĘ CI POMÓC? (komunikat wspierający) CO BY TU ZROBIĆ, ŻEBY……..(komunikat zachęcający do współpracy)

15