1 To warto wiedzieć o e-papierosach
2 E - papieros E-papieros (elektroniczny inhalator nikotyny, EIN) – zasilane akumulatorem urządzenie inhalacyjne dające użytkownikowi podobne wrażenia jak przy paleniu tradycyjnych papierosów. Urządzenie powoduje zamianę roztworu inhalacyjnego na wdychany przez użytkownika aerozol (zamiast dymu wdychanego przy paleniu papierosów). Roztwór inhalacyjny (tzw. e-liquid) składa się zazwyczaj z glikolu propylenowego, gliceryny, aromatów oraz nikotyny w różnym stężeniu (od 0% do 3,6%). Czasami dodaje się także do roztworu inhalacyjnego niewielkie ilości wody demineralizowanej oraz etanolu.
3 Historia e-papierosa Pierwsze pomysły na stworzenie tzw. „bezpiecznego” dla zdrowia palaczy papierosa sięgały połowy XX w. i były próbą odpowiedzi firm tytoniowych na nagonkę medialną o szkodliwości nikotyny i innych substancji wchodzących w skład papierosów. W 2004 na rynku pojawił się chiński produkt „Ruyan”, pierwsza e-fajka. W 2006 powstał pierwszy e-papieros „Ruyan V8”. W Polsce wzmianki o elektronicznym papierosie pojawiły się w 2006, ale prawdziwa popularyzacja nastąpiła w latach 2008 i 2009, kiedy powstało najwięcej firm sprowadzających e-papierosy i handlujących nimi.
4 Jak wygladają e-papierosy?Obecna generacja e-papierosów najczęściej przypomina z wyglądu gruby długopis. Odchodzi się od wyglądu przypominającego zwykłego papierosa. Na rynku znaleźć można także modele imitujące fajkę, cygaro, itp.
7 Jak zbudowany jest e-papieros Ego3?Części e-papierosa Ego3: clearomizer, akumulator i wymienna grzałka Akumulator e-papierosa Ego3 podłączony do ładowarki USB
9 Liquid- co to jest? Palacze mogą sami wybrać odpowiadające im stężenie nikotyny. Podobnie jak w przypadku tradycyjnych papierosów znajdziemy płyny mocne, średnie lub słabe. Dodatkowych walorów smakowych i zapachowych nadają płynom różnego rodzaju aromaty. Istnieje możliwość dodania do liquidu wybranego samodzielnie smaku. Na rynku dostępne są aromaty o smaku np. kawy, czekolady, tytoniu, wanilii, wiśni lub innych owoców. Każdy palący sam napełnia swojego papierosa i ma możliwość wyboru smaku oraz natężenia nikotyny. E-liquid jest dostępny najczęściej w pojemniczkach o pojemności 10 ml, przystosowanych do samodzielnego uzupełniania płynu w e-papierosie.
10 Liquid i aromat w opakowaniu
11 Co zawiera e-papieros? Glikol propylenowy (50% do 99,6%)- organiczny związek chemiczny z grupy alkoholi dwuhydroksylowych czyli dioli. W temperaturze pokojowej jest bezbarwną, bezwonną, oleistą cieczą, o słodkawym smaku i wysokiej lepkości. Znajduje szerokie zastosowanie w przemyśle i medycynie. Gliceryna- organiczny związek chemiczny z grupy cukroli; najprostszy trwały alkohol trójwodorotlenowy (triol). Nikotyna (0% do 3,6%). Dodatki smakowe lub aromatyczne.
12 Nikotyna to narkotyk Nikotyna jest bezbarwną, oleistą cieczą, która pod wpływem powietrza zmienia się na kolor żółty. Jest to silna trucizna, której jedna kropla, uzyskana z paczki papierosów, jest dawką śmiertelną dla człowieka. Na szczęście, znaczna jej część ulatnia się wraz z oparami, część jednak jest szybko wchłaniana do krwi, a z krwią trafia do mózgu i serca. Dziś nie ulega wątpliwości, że nikotyna ma właściwości uzależniające – jest narkotykiem.
13 Jak działa e-papieros? Podstawowa zasada działania e-papierosa to podgrzanie e-liquidu (zazwyczaj zawierającego nikotynę) do temperatury, w której przechodzi on w stan lotny i może być wdychany. W e-papierosie nie zachodzi spalanie, dzięki czemu nie wydziela się silny zapach i powstaje bardzo niewiele substancji ubocznych. Ustnik posiada wymienny wkład wypełniony specjalnym płynem (e-liquid). Podczas "zaciągania się" przez użytkownika, mikroprocesor przez przełącznik aktywuje zasilanie tzw. atomizera. Atomizer wprowadza mikroskopijne kropelki płynu do przepływającego powietrza przez podgrzanie płynu do temperatury °C. Wytwarzany jest aerozol, który jest inhalowany przez użytkownika. Glikol propylenowy powoduje, że płyn tworzy mgiełkę przypominającą wyglądem dym tytoniowy, dodatek gliceryny zwiększa ten efekt. We wczesnych modelach e-papierosów mikroprocesor aktywował również znajdującą się na końcu urządzenia diodę LED, która symulowała żarzenie się papierosa.
14 Tradycyjny papieros a e-papieros
15 Czy e-papieros jest zdrowszy? Opinie producentów i naukowcówE-papierosy są bardziej bezpieczne niż zwykłe papierosy, tezę tę powtarzają producenci i dystrybutorzy. Zdania naukowców są podzielone. Ze wstępnych najnowszych badań wpływu papierosa elektronicznego na zdrowie, przeprowadzonych przez zespół prof. Andrzeja Sobczaka z Zakładu Szkodliwości Chemicznych i Toksykologii Genetycznej wynika, że e-papierosy są bardziej bezpieczne. Naukowcy wzięli pod lupę kilkanaście najczęściej w Polsce kupowanych e-papierosów. W aerozolu przez nie generowanym szukali 46 toksycznych związków znajdujących się w dymie wdychanym przez tradycyjnych palaczy. Wykryli obecność zaledwie od 3 do 7 tych substancji. Ich stężenia były od kilku do kilkuset razy mniejsze niż w dymie tytoniowym. Nie znaleźli rakotwórczych nitrozoamin i wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych, większości lotnych węglowodorów, trującego tlenku węgla ani metali ciężkich.
16 Czy e-papieros jest zdrowszy? Opinie naukowcówWedług niemieckiej badaczki nowotworów, Martiny Pötschke-Langer papierosy elektroniczne są zagrożeniem, szczególnie dla dzieci, młodzieży i biernych palaczy. A to za sprawą głównego ich składnika, jakim jest glikol propylenowy, który podgrzewany wytwarza parę podrażniającą drogi oddechowe. Nawet producenci glikolu propylenowego ostrzegają na etykietach przed jego wdychaniem. Znane jest zjawisko częstych zachorowań na zapalenia dróg oddechowych ludzi z branży rozrywkowej, którzy wdychają dymy sceniczne. W nich też zawarty jest glikol propylenowy. I to właśnie on jest podgrzewany w e-papierosach. E-papierosy są być może mniej szkodliwe w porównaniu z papierosami tytoniowymi. Jednak nie ma na ten temat przekonujących danych, ponieważ papierosy elektroniczne są za krótko na rynku, aby można było ocenić ich działanie długoterminowe. Nie należy jednak lekceważyć skutków ich działania. Te produkty zawierają nikotynę, a więc uzależniają, a dodatkowo stymulują rozwój komórek nowotworowych.
18 Kto nie powinien korzystać z e-papierosów wg producentów?Z e-papierosów nie powinny korzystać: kobiety w ciąży, karmiące piersią, osoby uczulone na którykolwiek ze składników e-liquidu, osoby cierpiące na choroby układu krążenia, osoby niepełnoletnie. Odradza się także korzystanie z e-papierosów osobom, które nie paliły wcześniej tytoniu. Elektroniczne papierosy zaleca się głównie osobom chcącym zastąpić nimi tradycyjne palenie lub porzucić nałóg.
20 Status prawny e-papierosów w PolsceE-papierosy podlegają wielu obostrzeniom prawnym, zgodnie z ustawą z dnia 22 lipca 2016 r. o zmianie ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. E-papierosy mogą kupić wyłącznie osoby pełnoletnie oraz zakazane jest ich używanie w miejscach publicznych i ich reklama.
21 Dane statystyczne
22 Prezentację przygotowała Teresa Dorosz