1 TRANSPORT

2 Człowiek od zawsze miał potrzebę przenoszenia ze sobą czegoś, a przy okazji odciążania się i usprawniania transportu Większa część historii transportu drogowego wiąże się z jego pierwotną formą czyli pieszymi wędrówkami. Zanim ludzkość wymyśliła koło przez długi czas podstawowym środkiem transportu był…człowiek, a później zwierzęta. Następnie przyszła kolej na pierwsze techniczne udogodnienie - wynaleziono tobogany, rodzaj ram używanych do ciągnięcia ładunków. Pojazdy kołowe poruszane siłą mięśni zwierząt pojawiły się najprawdopodobniej w Sumerii w czwartym, bądź piątym tysiącleciu przed naszą erą i najpierw dotarły do Europy i Indii, a później do Chin (około 1200 r. p.n.e). Pierwszym epokowym krokiem było wynalezienie koła. Stało się to w Mezopotamii około 3300 roku przed nasza erą. Były to pierwsze pojazdy kołowe oraz koło garncarskie. Na ok. 100 lat p.n.e. datowane jest pierwsze zastosowanie przez Celtów skręcanych kół przednich dla ułatwienia powożenia pojazdami.

3 Wszystkie drogi prowadzą do Rzymu.Ze wszystkich budowniczych dróg najlepsi byli Rzymianie. Niektóre z ich dróg jak np. fragmenty Via Appia przetrwały ponad 2000 lat. Łącznie długość dróg scalających imperium rzymskie wynosiła około 80 tys. km. Drogi rzymskie charakteryzowały się tym, że miały do 9 m. szerokości i 2 pasy ruchu. Ponadto biegły od początku do końca w linii prostej. Via Appia – najstarsza droga w Rzymie licząca około 200 km, nazywana królową dróg. Budowę rozpoczęto w 312 r. p.n.e.

4 Autostrady Pierwsza autostrada zbudowana została we Włoszech w latach Połączyła ona Mediolan z Varese, lecz w kolejnych latach odcinek ten był rozbudowywany i w rezultacie powstała największa magistrala samochodowa w tym kraju, łącząca Mediolan z Neapolem, o długości 755 km, dzisiaj powszechnie znana jako "Autostrada Słońca". Pierwszy nowoczesny system autostrad powstał w Niemczech, gdzie od 1932 roku można było przemieszczać się za jego pomocą między Kolonią i Bonn. System ten był szybko rozbudowywany i do wybuchu II wojny światowej objął prawie 4000 km dróg.

5 Mosty Most BrooklińskiTo jeden z najstarszych wiszących mostów świata. Ma długość 1834 m. W 1883r. połączył rolniczy wtedy Brooklyn z Manhattanem. Golden Gate - najsłynniejszy most linowy w USA. Został oddany w 1937 roku i miał aż sześć pasów. Hangzhou Bay Bridge Najdłuższy most morski. Chiny. Przecinająca zatokę Hangzhou 36-kilometrowa budowla połączyła Szanghaj i przemysłowe miasto Ningbo.

6 Samochód 1769 roku. Pierwszym pojazdem mechanicznym był wóz artyleryjski napędzany tłokowym silnikiem parowym, zbudowany przez francuskiego inżyniera wojskowego N.J. Cugnota silnik gazowy z zapłonem elektrycznym - J.E. Lenoir (Francja spalinowy silnik benzynowy - S. Marcus (Wiedeń), pierwszy samochód z wysokoobrotowym silnikiem benzynowym (800 obr/min) - K. Benz i G. Daimler (Niemcy), pierwsza opona pneumatyczna - J. Dunlop (W. Brytania), nowoczesne ogumienie pneumatyczne, opona z dętką - E. i A. Michelin (Francja), pierwszy silnik wysokoprężny - R. Diesel (Niemcy), napęd hybrydowy - F. Porsche, Gottlieb Daimler jako pierwszy człowiek w historii świata uruchomił silnik spalinowy, a jego syn jako pierwszy pokonał drogę na dwóch kołach, zaprzęgając pracę paliwa, ognia i tłoka do napędu swojego pojazdu. To właśnie za ojca motoryzacji uważa się Gottlieba Daimlera, który w 1885 r. zamontował swój silnik do pojazdu z drewnianą ramą.

7 Maszyna Parowa Parostatek wodny, którego napęd stanowi silnik parowy tłokowy lub turbina parowa (w turbinowcach); parę uzyskuje się w kotle parowym przez spalanie węgla bądź ropy. W 1775 roku wynalazcy zajęli się poszukiwaniem różnych metod wykorzystania silnika parowego do wprawiania w ruch statku. Na początku większość skłaniała się ku kołu łopatkowemu, którego konstrukcja opierała się na kole wodnym (młyńskim). Były również inne pomysły: Benjamin Franklin zasugerował napęd strumieniowy, w którym woda zasysana była z przodu statku, a wypychana z tyłu. Innym pionierem w tej dziedzinie był James Rumsey, który w tym samym czasie zbudował łódź poruszaną za pomocą napędzanych parą wioseł. Gdy w 1763 roku mechanik z Glasgow James Watt naprawiał model maszyny Newcomena, zastnawiał się dlaczego ma ona taka wydajność. Para ogrzewała się i chłodziła w jednym cylindrze. Watt zbudował drugi zbiornik, nazywany skraplaczem, do którego para była usuwana na czas ochłodzenia. Urządzenie działało bez zarzutu. Watt opatentował swój wynalazek. Była to pierwsza nowoczesna maszyna parowa. Miała jednak za słabą moc, aby poruszać lokomotywę.

8 Transport drogą wodną Umiejętność budowy obiektów pływających znana była prawdopodobnie we wschodniej części basenu Morza Śródziemnego już około lat p.n.e., sądząc po towarach, które mogły być przewiezione praktycznie tylko morzem. W wykopaliskach egipskich w roku 1870 p.n.e. znaleziono łodzie z wiązek papirusu oraz zamocowanej na nich platformy. W Chinach budowano płaskodenne dżonki z pni bambusowych. Ale już na przykład Eskimosi drewniany szkielet swoich "kajaków" albo "umiaków" obciągali skórą.

9 Łódź podwodna Robert Valturius (inżynier wojskowy z Wenecji) w książce De re militari przedstawił rysunek okrętu podwodnego. Leonardo da Vinci naszkicował projekt okrętu podwodnego. William Bourne przedstawił pierwsze plany okrętu podwodnego i wyjaśnił zasadę działania. Cornelius Jacobszoon van Drebbel zbudował pierwszy działający okręt podwodny. francuski okręt podwodny "Narval" - wprowadził klasyczną konstrukcję z kadłubem sztywnym (wewnętrznym, naciskotrwałym) i zewnętrznym kadłubem lekkim do służby wchodzi pierwszy okręt skonstruowany przez Johna Phillipa Hollanda USS"Holland" o napędzie spalinowym na powierzchni i elektrycznym pod wodą U-1 - pierwszy niemiecki U-Boot Niemcy wprowadzają na U-Bootach powszechnie chrapy umożliwiające pracę silnika diesla pod wodą

10 Lotnictwo Bracia Orville i Wilbur Wright sąpowszechnie uważani za konstruktorów pierwszego na świecie udanego samolotu. Pierwszym samolotem, który wykonał samodzielny lot, był Wright Flyer zbudowany przez braci Wright. Ten pierwszy lot miał miejsce 17 grudnia 1903 roku, trwał 33 sekundy, a samolot przebył 36,5 m. Tego samego dnia bracia dokonali kolejnych trzech przelotów, w trakcie których samolot przeleciał 270 m, a najdłuższy lot trwał 59 sekund.

11 Transport lotniczy 21 stycznia 1976 roku to dzień, w którym pasażerski samolot naddźwiękowy Concorde (produkowany wspólnie przez Francję i Wielką Brytanię) rozpoczął regularne loty pasażerskie. Najpopularniejszym modelem jest Boeing 737 – to najpopularniejszy na świecie wąskokadłubowy samolot pasażerski średniego zasięgu. Boeing 737 jest tak szeroko rozpowszechniony, że w każdej chwili ponad tych maszyn znajduje się w powietrzu a średnio co pięć sekund gdzieś na świecie startuje taka maszyna. Airbus A380 potocznie nazwany SuperJumbo – dwupoziomowy, czterosilnikowy samolot pasażerski mieszczący na swoim pokładzie ponad 800 osób. Jest największym samolotem pasażerskim świata, wyprzedzając pod względem powierzchni drugiego na liście Boeinga (Jumbo Jeta) o 50%.

12 Lotnictwo Pierwszy załogowy i napędzany sterowiec został zademonstrowany w 1852 przez Francuza Henri Giffarda. Wystartował on 24 IX z Paryża i przeleciał 27 km. osiągnął średnią prędkość 8 km/godz. 14 października 1947 roku Amerykanin Charles (Chuck?) Yager przekroczył barierę dźwięku na samolocie rakietowym Bell X-1. Nazwał swój samolot "Glamorous Glennis" (zachwycająca Glennis) na cześć swojej żony. W przeddzień lotu złamał sobie dwa zebra. 27 lipca 1949 roku wykonano pierwszy lot pierwszym pasażerskim samolotem odrzutowym - de Havilland Comet produkcji angielskiej. 27 czerwca 1962 roku Amerykanin Robert White osiągnął prędkość 6693 km/h na samolocie rakietowym X-15. Natomiast 22 sierpnia 1963 roku także Amerykanin na tym samym samolocie Joseph Walker osiągnął wysokość m. 21 stycznia 1976 roku to dzień, w którym pasażerski samolot naddźwiękowy Concorde (produkowany wspólnie przez Francję i Wielką Brytanię) rozpoczął regularne loty pasażerskie. rok pojawił się pierwszy samolot z napędem słonecznym.

13 Lotnictwo kosmiczne 12 kwietnia 1961 roku pilot radziecki mjr Jurij Gagarin na statku kosmicznym Wostok-1 dokonuje pierwszego w historii ludzkości lotu w przestrzeni kosmicznej na orbicie dookoła ziemskiej rozpoczynając tym samym erę lotnictwa kosmicznego. 21 lipca 1969 roku pilot-kosmonauta Neil Amstrong jako pierwszy człowiek postawił stopę na powierzchni ciała niebieskiego - Księżyca o godzinie 3 minut 56 czasu warszawskiego. Turystyka kosmiczna Jest ostatnio zaobserwowanym fenomenem indywidualnego podróżowania w przestrzeń kosmiczną dla przyjemności. Od roku 2007 turystyka kosmiczna osiągalna jest w sferze finansowej wyłącznie dla bogatych osób oraz instytucji. Transport realizowany jest dzięki rosyjskiemu programowi podboju kosmosu. Popularność turystyki kosmicznej jest duża, pomimo ceny biletów na poziomie 20 milionów dolarów amerykańskich. 28 kwietnia 2001 Dennis Tito stał się pierwszym turystą kosmicznym z opłaconym "biletem" - odwiedził Międzynarodową Stację Kosmiczną i pozostał na niej przez siedem dni. W roku 2002 w jego ślady poszedł mieszkający w RPA milioner Mark Shuttleworth. Trzecim kosmicznym turystą był Gregory Olsen, którego podróż odbyła się w roku 2005.

14 Kolej W 1830 roku powstała licząca 56 kilometrów linia kolejowa, łącząca Manchester z Liverpoolem, która była pierwszą kolejową linią pasażerską na świecie. Od tego wydarzenia zaczęła się na świecie era kolei. Pierwsza Kolej Transkontynentalna o długości 3000 km w Ameryce Północnej to ukończona 10 maja 1869 roku linia kolejowa łącząca sieć kolejową we wschodnich Stanach Zjednoczonych z Kalifornią i wybrzeżem Oceanu Spokojnego. Kolej transsyberyjska - sieć linii kolejowych głównie w azjatyckiej części Rosji wybudowana w latach Jest to najdłuższa linia kolejowa na świecie, która przekracza 8 stref czasowych, a całkowita długość torów wynosi 9288,8 km. Główny szlak to linia transsyberyjska, który prowadzi z Moskwy do Władywostoku. Orient Express – nazwa najbardziej luksusowego pociągu pasażerskiego. Pomysłodawcą i założycielem był Belg Georges Nagelmackers. Trasa o długości 2880 km wiodła z Paryża z dworca wschodniego do Konstantynopola (dzisiejszy Stambuł). Pierwszy skład zainicjował kursowanie w Był to jedyny środek transportu łączący dwa krańce Europy – wschód i zachód, uosobienie komfortu i bogactwa.

15 Kolej współczesna Kolej magnetyczna – kolej, w której tradycyjne torowisko zostało zastąpione przez układ elektromagnesów. Dzięki polu magnetycznemu kolej ta nie ma kontaktu z powierzchnią toru, gdyż cały czas unosi się nad nim. Od 2003 istnieje w Szanghaju najdłuższa na świecie trasa kolei magnetycznej Transrapid. Długość trasy wynosi około 30 km, pokonywana jest w 7 minut i 20 sekund. Pociąg rozwija maksymalną prędkość 431 km/h.

16 Metro Potrzeby zapewnienia szybkiej komunikacji miejskiej, bez zakłócania ruchu na zatłoczonych ulicach wielkich miast, doprowadziły do powstania metra. Potrzeby takie zrodziły się po raz pierwszy w rozległym i ludnym Londynie, gdzie pierwsze projekty metra powstały już w latach trzydziestych XIX wieku, a komitet budowy metra istniał już od 1851 roku. Pierwszą linię metra londyńskiego o długości 6,5 kilometra, łączącą City z dworcem kolejowym Paddington, od której ówczesnej nazwy "Metropolitan" wywodzi się nazwa metra w wielu językach (ale nie w języku angielskim!), otwarto 10 stycznia 1863 roku.