1 UDZIAŁ MIEJSKIEJ RADY SENIORÓW W KSZTAŁTOWANIU POLITYKI SENIORALNEJ POZNANIA WOBEC LUDZI STARSZYCH ZDZISŁAW SZKUTNIK, MRS

2 ROZUMIENIE TERMINU ‘POLITYKA SENIORALNA’  Termin popularny, ale jego znaczenie nie do końca ustalone  Ogólnie: to połączenie różnych działań wobec ludzi starszych wiekiem (za prof. Barbarą Szatur-Jaworską)  Czy w Poznaniu istnieje polityka senioralna?  Można przyjąć, że jej ramy wytyczyła Uchwała RM z 18 XI 2003 r. w spr. miejskiej strategii polityki społecznej, która za jeden z priorytetowych celów uznała w punkcie V. politykę społeczną wobec seniorów 2

3 PRZYPOMNIENIE SZCZEGÓŁOWYCH CELÓW UJĘTYCH W 12 PUNKTACH 1. “Tworzenie programów ułatwiających samodzielne funkcjonowanie seniorów w ich środowisku społecznym. 2. Pozyskiwanie zasobu mieszkaniowego dla seniorów. 3. Monitoring sytuacji socjalnej i zdrowotnej seniorów. 4. Ochronę bezpieczeństwa socjalnego najstarszych mieszkańców miasta. 5. Zwiększanie dostępności placówek kulturalnych dla seniorów. 6. Wspieranie działań aktywizujących najstarsze pokolenie w sferze edukacji, kultury, rekreacji, turystyki i sportu. 7. Rozwijanie specjalistycznej opieki medycznej, utworzenie poznańskiego systemu opieki geriatryczno-gerontologicznej.” 3

4 PRZYPOMNIENIE SZCZEGÓŁOWYCH CELÓW UJĘTYCH W 12 PUNKTACH (cz.2) 1. “Zwiększanie dostępności badań diagnostycznych i poradni specjalistycznych, rozszerzenie działalności profilaktycznej (szczególnie w zakresie chorób układu krążenia, nowotworów złośliwych, chorób układu oddechowego, a także cukrzycy i osteoporozy). 2. Dostosowanie struktur i instytucji miejskich do zwiększonej liczby ludzi starszych (tworzenie domów opieki stacjonarnej, dziennych domów pobytu, klubów seniora). 3. Poszerzanie dostępu do miejskiego systemu opieki paliatywnej. 4. Tworzenie programów środowiskowej opieki dla seniorów. 5. Wspieranie programów aktywizujących społecznie osoby starsze.“ 4

5 JAK W TYM KONTEKŚCIE FUNKCJONUJE MRS?  Jej funkcje, to: opiniowanie, doradzanie i inicjowanie  Wskażę kierunkowe działania Rady w obecnej 3. kadencji z wyraźnie dominującą funkcją inicjatywną  Z funkcją opiniodawczą zetknęliśmy się w tym roku raz! 5

6 KOMUNIKACJA SPOŁECZNA  Staramy się, by nasze idee i wiadomości o podejmowanych pracach docierały do najszerszego kręgu odbiorów (prawie 130 tys. Seniorów)  Robimy to dwoma sposobami: wykorzystując nowoczesne e-technologie rozwijając ‘tradycyjne’ formy komunikacji 6

7 e-KOMUNIKACJA  Wykorzystujemy wszystkie 5 kanałów internetu i wszystkie obsługujemy sami: strona stacjonarna (Web 1.0) od 2,5 roku, 124 tys. odsłon; nasza ‘baza wiedzy’: 900 tekstów, liczne zdjęcia, audycje tv, podcasty (aud. rad. dostępne przez internet) strona społecznościowa (Web 2.0): fan page na Fb, współpraca z CDV klasyczna e-poczta (niezbędna w trybie obiegowym funkcjonowania MRS) oraz e-PUAP Twitter 7

8 TRADYCYJNA KOMUNIKACJA SPOŁECZNA  Przejawia się w szeregu formach: Bezpośrednie spotkania z przedstawicielami poszczególnych „segmentów” środowiska senioralnego, tzw. kapitałem społecznym: - kluby seniora (styczeń 2016, przedstawiciele 50 klubów) - organizacje pozarządowe (maj 2016) PZERiI – 19 Kół; Stow. Ogrodowe PZD – 89 ROD, 17 tys. działek; Stow. Służb Mundurowych Seniorów - Rady Osiedli – 42 (wrzesień, przyszło 16, wspieranie oddolnego ruchu tworzenia Osiedlowych Rad Seniorów i nowelizacji ich statutów) - UTW (październik, 8 organizacji, zachęta do poszerzania roli UTW w inkluzji społecznej seniorów) - ulotki, roll up MRS 8

9 TRADYCYJNA KOMUNIKACJA SPOŁECZNA (cz. 2)  Nowa idea: utworzenie samoistnego periodyku papierowego MRS (lub jako część istniejącego periodyku dla Seniorów?)- dziennikarstwo obywatelskie! Dotychczas: zob. strona ‘Media przyjazne Seniorom’  Uczestnictwo MRS w Dniu NGO (2-krotne) oraz organizowanie ‘Drzwi Otwartych MRS’ (też 2-krotne). Uruchomione konkretne wnioski: ławeczki seniora w miejscach publ. – interpelacja RM M.Woźniak; info PKP na dworcu gł. - pismo do trzech przewoźników; uprzejmość wobec Seniorów w środkach transportu publicznego – ZTM  Wyjście z ideą integracji Seniorów do 24 wielkopolskich RS (luty 2016); dzisiaj: oddolna inicjatywa obywatel. : Wielkopolskie Porozumie Rad Seniorów; Wiosenna Szkoła Wlkp. Rad Sen. (30) – gotowy projekt MRS 3-dniowego szkolenia złożony w Urzędzie Marszałkowskim 9

10 WIODĄCE TEMATY: BUDOWNICTWO I MIESZKALNICTWO  Zabiegamy, by po 6-7-letniej przerwie ruszyło budownictwo dla Seniorów oraz obiektów o funkcjach opiekuńczych mieszkania o swoistej specyfice, zerwanie z gettoizacją; włączanie studentów architektury (PP, Uni Przyrodn. – arch. krajobrazu do fachowych dyskusji i tworzenia projektów. Są pierwsze efekty! Stanowisko MRS wypracowane na specjalistycznym posiedzeniu Rady w III/IV 2016; wsparcie Komisji Zdr. i Spr. Społ. RM ‘katalog marzeń’ dla ZKZL Udział przedstawiciela MRS w powołanym w VIII 2016 przez Prezydenta Zespole ‘Polityka mieszkaniowa M.Poznania’ 10

11 WIODĄCE TEMATY: UAKTUALNIANIE LOKALNEJ POLITYKI SENIORALNEJ  Konferencja 22 XI 2016: Wyzwania polityki senioralnej w Polsce. Doświadczenia miasta Poznania  Udział 2 członków MRS w powołanym we wrześniu 2016 przez Prezydenta zespole ds. założeń polityki senioralnej M. Poznania  Przekazanie w 2013 r. władzom Miasta uchwały MRS w spr. zgłoszenia Poznania do światowej sieci WHO Miast Przyjaznych Starzeniu, zwieńczone przyjęciem miasta w czerwcu 2016 do tej sieci (drugie w Polsce po Gdyni)  Zapoczątkowanie skoordynowanych działań i rozszerzająca się rzeczowa i konkretna współpraca z CIS 11

12 WIODĄCE TEMATY: ZOOM NA PENSJONARIUSZY DPS-ów  Zapraszanie na różne formy aktywności poza DPS-em: - ‘Okrąglak’ - 1 X Światowy Dzień Osób Starszych i 7 XII Gwiazdka 2016 w ‘Oazie’/Strzeszynek z prezentami (sponsorzy) i koncertem kolęd - tramwaj wycieczkowy XII - rejs statkiem po Warcie (IX) - 1 i 3 XII sto bezpłatnych biletów od Miasta do Teatru Muzycznego 12

13 WIODĄCE TEMATY: AKTYWIZACJA KULTURALNA SENIORÓW  Bezpłatne lub po niższych cenach od ulgowych bilety do teatrów, kin, na koncerty muzyczne (dla Klubów Seniora)  Wejściówki na próby generalne do trzech teatrów (bez Opery) – wzorzec z Krakowa, projekt ‘Jeszcze żyję!’ prof. Mikołaja Spodaryka  MTP, wejściówki bezpł. (270) na 9 imprez w 2016, na Festiwal Skrzypcowy im. H.Wieniawskiego (160)  Wyjazd autokarem do Muzeum Narodowego w Rogalinie, Szreniawie  Łącznie rozprowadzono od września 2015 r. ok. 2 tysiące bezpłatnych wejściówek i biletów tańszych od ulgowych  Powyższe działania wykraczają poza ramy dotychczasowych funkcji MRS, ale służą jej promocji w środowisku 13

14 TROSKA O ZAŁATWIANIE BIEŻĄCYCH SPRAW SENIORÓW  Interwencja w ZTM (2015) w spr. braku ławek na tymczasowych przystankach komunikacji miejskiej + interpelacja RM M.Woźniak (X 2016) w spr. zwiększenia liczby ławek w miejscach publicznych miasta  O więcej uprzejmości wobec Seniorów w tramwajach/autobusach (ZTM 2015)  O przywrócenie stałego punktu informacji PKP na dworcu głównym  Usługa „Złota rączka” – w maju 2016 pomysł, październik realizacja Miasta  Poparcie dla indywidualnych spraw mieszkaniowych, powstających DDPS-ów, rozbudowy ‘Hospicjum dziennego’  W planach na 2017 nacisk na ten rodzaj aktywności: sprawy codzienne i konkretne 14

15 TROSKA O ZAŁATWIANIE BIEŻĄCYCH SPRAW SENIORÓW  Seniorzy nie są grupą homogeniczną, mają zróżnicowane oczekiwania. Potrzebne są wielorakie formy ich wspierania  Dlatego też tak trudno o lobbing dla całościowej polityki senioralnej  Ważne, by lobbujący dysponowali dużą ekspercką kompetencją, co pozwala być partnerem władzy (por. funkcja ‘bazy wiedzy’ strony www)  Same roszczenia, to za mało. Należy wskazywać propozycje instrumentów realizacji celów i mieć rzeczowe, przekonujące argumenty  Stąd powołanie w jesieni 2015 ‘Zespołu Konsultantów’ przy MRS, korzystano z rad Konsultantów kilkakrotnie  Taki cel miała też wizyta studyjna MRS we Wrocławskiej Radzie Seniorów (17 XI 2016) 15

16 STARANIA ZESPOŁU MRS O KOMPETENCJĘ  Chodzi o kompetentny i zaangażowany udział w kształtowaniu polityki senioralnej  Pracujemy społecznie zwykle z przyczyn osobistych: potrzeby pomocy innym, sprawdzenia się w nietypowych sytuacjach czy budowania więzi  Dlaczego mimo braku finansowych profitów działamy na rzecz Seniorów?  Nie zawsze sobie to uświadamiamy, ale psychologowie wyjaśniają to dość prosto: - dlatego, że społecznik zyskuje poczucie sprawczości i kompetencji - po drugie, praca motywowana wewnętrznie wyzwala pewien stan nazywany flow (uniesienie, uskrzydlenie) 16

17 STARANIA ZESPOŁU MRS O KOMPETENCJĘ (cz.2)  Stan flow wynika z całkowitego skupienia podczas wykonywania zadania. Wykonujemy je dla czystej przyjemności płynącej z samej aktywności  Warunek: flow jest w naszym zasięgu wówczas, gdy poziom naszych umiejętności dopasowany jest do poziomu trudności zadania  Nic tak nie dowartościowuje społecznika, jak dobrze wykonane działanie i poczucie jego sensu!  Z takiego ujęcia sprawy płynie wiele praktycznych wniosków dla członków dowolnego zespołu MRS. My staramy się być użyteczni!  Chęć dzielenia się uzyskanym doświadczeniem wyjaśnia też nasze plany na 2017 r., tj. zamiar zorganizowania Wiosennej Szkoły Wlkp. Rad Seniorów (30) oraz Wielkopolskiego Porozumienia Rad Seniorów. Więcej zob. strona MRS 17

18 Kontakt: www.mrs.poznan.pl Dziękuję Państwu za życzliwą uwagę! Zdzisław Szkutnik 18