1 Układ Tytuł Spotkanie zespołu ds. polityki senioralnej 26.01.2017Podtytuł
2 Założenia aktualizacji StrategiiZachowanie ciągłości zarządzania strategicznego w mieście Wykorzystanie cyklu strategicznego jako podstawy zmian jakościowych Podkreślenie perspektywy mieszkańca jako odbiorcy Strategii Partycypacja społeczna rozumiana jako współtworzenie rozwiązań Pogłębienie integracji zarządzania strategicznego i planowania budżetowego
3 Struktura Strategii
4 Poznań w 2030 roku jest wielopokoleniową wspólnotą ludzi zamieszkujących zielone, przyjazne i dobrze skomunikowane osiedla. Jego mieszkańcy — przedsiębiorczy i zaangażowani społecznie, realizujący swoje marzenia i aspiracje — są zadowoleni z warunków życia, jakie stwarza im miasto, oraz dumni z tego, że jest ono rozpoznawane w kraju i za granicą dzięki swojemu dziedzictwu historycznemu, kulturowemu i akademickości oraz współczesnym, wyjątkowym osiągnięciom. Sprzyjający klimat biznesowy oraz polityka społecznej spójności umożliwiają wszystkim mieszkańcom pełne włączenie się w życie miasta. Wizja
5 Wartości: otwartość – wolność myśli i działań, zaczynająca się od samopoznania i prawdy, a dążąca do tworzenia uczciwej wspólnoty; współodpowiedzialność – będąca istotą otwartości; to wspólne zobowiązanie i zgodność dążeń, a także odpowiedzialność za słabszych, wykluczonych; współtworzenie – wspólne tworzenie Miasta musi być oparte na wzajemnym zaufaniu, dialogu, kreatywności i ciągłym dążeniu do poprawy. Kształtowanie warunków do współtworzenia miasta przez wszystkich mieszkańców Misja
6 Podniesienie jakości życia wszystkich mieszkańców i znaczenia Poznania na arenie międzynarodowejCel główny
7 Priorytety
8
9 Działania strategiczneAktywizacja osób starszych, m.in. poprzez zachęcanie do partycypacji w kulturze i sporcie, wyłanianie lokalnych liderów na osiedlach, aktywność na polu gospodarczym (m.in. jako mentorów). Wykorzystanie sportu i rekreacji ruchowej jako narzędzia zapobiegającego wykluczeniu społecznemu. Podniesienie poziomu współuczestnictwa społecznego we wszystkich inicjatywach – rozbudowa obywatelskości. Rozwijanie współpracy z organizacjami pozarządowymi w zakresie tworzenia polityk publicznych i realizacji zadań publicznych. Tworzenie warunków do społecznej aktywności organizacji pozarządowych. Aktywne uczestniczenie w budowaniu kapitału społecznego poprzez dobrowolne dzielenie się ze społecznością lokalną posiadaną wiedzą, umiejętnościami i kompetencjami. Zapewnienie opieki i wsparcia osobom z niepełnosprawnościami. Integracja lokalnych społeczności (stwarzanie możliwości rozwijania pasji, poznawania kultur, rozwijania kompetencji zawodowych). Działania strategiczne Priorytet: Wspólnotowość i dialog społeczny cz. 1
10 Działania strategiczneZapewnienie bezpieczeństwa dzieciom i młodzieży oraz seniorom. Propagowanie sportu i rekreacji ruchowej wśród osób starszych i z niepełnosprawnościami. Wprowadzenie oddolnych procesów innowacji społecznej w rozwiązywaniu problemów miasta. Zapewnienie spójności systemów pomocowych (zdrowotnych, edukacyjnych, kulturalnych, socjalnych). Wprowadzenie zasady projektowania uniwersalnego jako sposobu budowy rozwiązań infrastrukturalnych, kulturalnych, sportowych, rekreacyjnych i społecznych w mieście. Prowadzenie działań ukierunkowanych na wzmocnienie, zachowanie i przywracanie zdrowia mieszkańcom. Podniesienie świadomości zdrowotnej mieszkańców Poznania poprzez zapewnienie programów edukacji i profilaktyki zdrowotnej. Zapewnienie powszechnej dostępności intuicyjnych e- usług miejskich. Działania strategiczne Priorytet: Wspólnotowość i dialog społeczny cz. 2
11 Działania strategiczneWspółdziałanie z Radami Osiedli w rozwiązywaniu lokalnych problemów. Uaktywnienie mieszkańców utożsamiających się z miejscem, w którym żyją, jego historią i tradycjami. Zapewnienie usług społecznych (socjalnych, zdrowotnych i związanych z bezpieczeństwem) oraz oświatowych na poziomie odpowiadającym potrzebom społeczności lokalnej. Wspieranie inicjatyw oddolnych stymulujących budowanie lokalnej oferty kulturalnej, sportowo-rekreacyjnej i usług społecznych na osiedlach. Zwiększenie dostępności do oferty kulturalnej i sportowej na obszarze osiedli. Poprawa bezpieczeństwa komunikacyjnego. Prowadzenia działań prewencyjnych w zakresie bezpieczeństwa publicznego i ochrony ludności. Przekształcanie terenów poprzemysłowych oraz powojskowych w miejsca rekreacji i spotkań społeczności lokalnej. Działania strategiczne Priorytet: Przyjazne Osiedla
12 Działania strategiczneWprowadzanie rozwiązań zapewniających szybki, punktualny i efektywny zbiorowy transport publiczny na terenie miasta. Wydłużenie istniejących i budowa nowych tras tramwajowych. Integracja miejskich i metropolitalnych systemów transportu publicznego (opierających się na kolei metropolitalnej, sieciach tramwajowej i autobusowej). Budowanie odpowiedzialności mieszkańców za stan utrzymania przestrzeni publicznej miasta – wspieranie inicjatyw lokalnych, działania edukacyjne. Działania strategiczne Priorytet: Zielone, mobilne miasto
13 Działania strategiczneUpowszechnianie wiedzy biznesowej i wspieranie rozwijania kompetencji biznesowych dla mikro-i małych przedsiębiorców oraz wśród osób planujących podjęcie działalności gospodarczej, w tym osób w wieku 55+. Zachęcanie i angażowanie mieszkańców, instytucji publicznych, organizacji pozarządowych oraz przedstawicieli nauki do rozwiązywania realnych problemów miasta, społecznych i biznesowych. Wspieranie rozwoju szkolnictwa ustawicznego. Działania strategiczne Priorytet: Nowoczesna przedsiębiorczość
14 Seniorzy w świetle danych statystycznych
15 W Poznaniu mieszka 542 tys. osóbLiczba ludności w Poznaniu spada od 1990 r. Mimo niekorzystnych trendów Poznań znajduje się nadal na piątym – pod względem liczby ludności - miejscu wśród miast Polski, plasując się za Warszawą (1.744 tys.), Krakowem (761 tys.), Łodzią (701 tys.) i Wrocławiem (636 tys.) Poznaniacy stanowią 15,6% mieszkańców województwa wielkopolskiego oraz 1,4% ludności kraju.
16 W 2004 r. po raz pierwszy grupa osób w wieku poprodukcyjnym przewyższyła swoją liczebnością grupę przedprodukcyjną.
17 Ciągły, lecz o zmiennej intensywności wzrost udziału seniorów w Poznaniu
18 Na nierówny wzrost liczby seniorów wpływają niże i wyże demograficzne
19 Ponad ¼ poznaniaków znajduje się w wieku 60+ (141 tys. os.)Ponad 18% w wieku 65+ (100 tys. os.) Ponad 2% w wieku 85+ (11,9 tys. os.) Relatywnie najwięcej seniorów 65+ mieszka na Grunwaldzie i Nowym Mieście, a seniorów 85+ na Grunwaldzie, Wildzie i Jeżycach
20 Udział kobiet zwiększa się wraz z rosnącym wiekiem:w wieku 60+ wynosi 60,5% w wieku 65+ wynosi blisko 62% w wieku 85+ ponad 71% Największy udział kobiet wśród seniorów występuje na Grunwaldzie
21 Prognozy demograficzne
22 Prognoza demograficzna do 2050 r. (ludność ogółem):spadek liczby mieszkańców Poznania o 140 tys. os. (26%) wzrost liczby mieszkańców powiatu poznańskiego o 189 tys. os. (57%) wzrost zaludnienia aglomeracji poznańskiej o 48 tys. os. (5,3%)
23 Prognoza demograficzna – liczba osób w wieku 65+ do 2050 r.:wzrost liczby mieszkańców Poznania o 39 tys. os. (39%) wzrost liczby mieszkańców powiatu poznańskiego o 102 tys. os. (244%!) wzrost liczby mieszkańców aglomeracji poznańskiej o 141 tys. os. (100%)
24 Prognoza demograficzna - udział ludności w wieku 65+ do 2050 r.:wzrost udziału mieszkańców Poznania o 16,1 pkt. % wzrost udziału mieszkańców powiatu poznańskiego o 14,5 pkt. % wzrost udziału mieszkańców aglomeracji poznańskiej o 13,9 pkt. %
25 Prognoza demograficzna – liczba osób w wieku 85+ do 2050 r.:wzrost liczby mieszkańców Poznania o 14 tys. os. (117%) wzrost liczby mieszkańców powiatu poznańskiego o 16 tys. os. (421%!) wzrost liczby mieszkańców aglomeracji poznańskiej o 30 tys. os. (192%)
26 Prognoza demograficzna - udział ludności w wieku 85+ do 2050 r.:wzrost udziału mieszkańców Poznania o 4,2 pkt. % wzrost udziału mieszkańców powiatu poznańskiego o 2,6 pkt. % wzrost udziału mieszkańców aglomeracji poznańskiej o 3,1 pkt. %
27 Prognoza demograficzna dla osiedli
28 Udział ludności 65+ w 2015 r. Największe udziały ludności 65+ występowały w 2015 r. na terenie starszych osiedli z wielkiej płyty.
29 Udział ludności 85+ w 2015 r. Największe udziały ludności 85+ występowały w 2015 r. na terenie jednostek zlokalizowanych bliżej centrum miasta.
30 Przyrost liczby ludności do 2030 r.ogółem 2x wiek 65+ 2x Prognoza demograficzna prof. Paradysza wg osiedli - dynamika liczby ludności : ogółem wiek 65+ wiek 85+ wiek 85+ 2x
31 Udział ludności 65+ w 2030 r. Średnio: 23,7%Prognoza demograficzna prof. Paradysza wg osiedli - w roku 2030 największy udział (pow. 30%) seniorów w wieku 65+ na osiedlach: Stary Grunwald, Grunwald Północ, Nowe Winogrady Północ, Chartowo, Żegrze.
32 Udział ludności 85+ w 2030 r. Średnio: 2,7%Prognoza demograficzna prof. Paradysza wg osiedli - w roku 2030 największy udział (pow. 5%) seniorów w wieku 85+ na osiedlach: Nowe Winogrady Wschód, Nowe Winogrady Południe, Rataje.
33 Przyrost liczby ludności do 2050 r.Ogółem 2x wiek 65+ 3x Prognoza demograficzna prof. Paradysza wg osiedli - dynamika liczby ludności : ogółem wiek 65+ wiek 85+ wiek 85+ 5x
34 Udział ludności 65+ w 2050 r. Średnio: 30,8%Prognoza demograficzna prof. Paradysza wg osiedli - w roku 2050 największy udział (pow. 40%) seniorów w wieku 65+ na osiedlach: Piątkowo, Jana III Sobieskiego i Marysieńki, Nowe Winogrady Północ, Nowe Winogrady Wschód, Nowe Winogrady Południe , Grunwald Północ, Chartowo, Żegrze, Zielony Dębiec (w dużym stopniu osiedla z wielkiej płyty).
35 Udział ludności 85+ w 2050 r. Średnio: 4,8%Prognoza demograficzna prof. Paradysza wg osiedli - w roku 2050 największy udział (pow. 6%) seniorów w wieku 85+ na osiedlach: Winiary, Grunwald Północ, Grunwald Południe, Stary Grunwald, Św. Łazarz, Ogrody, Świerczewo, Żegrze, Zielony Dębiec.
36 Prognoza demograficzna: Poznań na tle największych miast
37 Prognoza demograficzna – udział osób w wieku 65+ do 2050 r.:wzrost udziału od 12 pkt. % w Warszawie do 17 pkt. % w Łodzi w Poznaniu wzrost o 16 pkt. % w aglomeracji poznańskiej wzrost o 14 pkt. %
38 Prognoza demograficzna – udział osób w wieku 85+ do 2050 r.:wzrost udziału od 2,8 pkt. % w Warszawie do 5,0 pkt. % w Łodzi w Poznaniu wzrost o 4,2 pkt. % w aglomeracji poznańskiej wzrost o 3,0 pkt. %
39 Starzenie się poznaniaków będzie w najbliższych latach przyspieszało.Z jednej strony będzie się to przejawiać w rosnącym średnim wieku ludności, a z drugiej strony w powiększaniu się liczebności grupy osób w wieku zaawansowanym. Obecnie mediana wieku mieszkańców Poznania wynosi 40,4 lat, podczas gdy 3 lata wcześniej wynosiła o rok mniej, a na początku lat 90. przyjmowała wartość przekraczającą nieco 34 lata. Wskaźnik starości demograficznej, określający udział osób w wieku 65+, wynosi w Poznaniu 18,4% (w 2000 r. - 13,6%). Wśród osób starszych zdecydowanie przeważają kobiety, których w wieku 80 lat i powyżej, jest dwukrotnie więcej niż mężczyzn. Niski poziom dzietności powoduje, iż coraz więcej osób w wieku 65+ przypada na najmłodsze pokolenie poznaniaków, czyli na osoby w wieku do 14 lat (w 2015 r. na 1000 dzieci i młodzieży do 14 lat przypadały osoby starsze, w 2000 r ).
40 Seniorzy dane ekonomiczne
41 W 2015 r., po raz pierwszy od lat, zwiększyła się liczba mieszkańców Poznania pobierających emeryturę lub rentę (ponad 109 tys.). Oznacza to, że co piąty poznaniak był emerytem lub rencistą.
42 Wysokość świadczenia w 2015 r. wynosiła średnio nieco ponad 2 tysWysokość świadczenia w 2015 r. wynosiła średnio nieco ponad 2 tys. zł, co stanowiło mniej niż połowę (45%) przeciętnej płacy w poznańskich firmach. Przeciętna emerytura wynosiła 2,3 tys. zł.
43
44 Seniorzy - dane ekonomiczneNajliczniejszą grupę wśród korzystających ze świadczeń ZUS (109 tys. osób) stanowią emeryci (70 tys. osób, tj. 64%). Od 2010 r. w strukturze świadczeniobiorców ZUS zmniejszył się udział emerytów (z 66% do 64%) oraz osób pobierających renty z tytułu niezdolności do pracy (z 13% do 11,7%). Wzrósł z kolei udział osób otrzymujących renty rodzinne (z 15,3% do 17,5%), renty socjalne (z 1,8% do 2%) oraz świadczenia przedemerytalne (z 0,3% do 1,4%). Udział osób otrzymujących renty wypadkowe utrzymywał się na poziomie nieco ponad 3%.
45 Dziękuję za uwagę