1 Uporządkowanie informacji – prezentacja całościowa

2 Samoświadomość poczucie JA –czyli poczucie tego, za kogo się uważasz, jest wewnętrznie zróżnicowane.

3 Samoświadomość Możesz mieć wyobrażenie, dotyczące tegokim pragniesz być (tzw. JA idealne), kim powinieneś być (JA powinnościowe), kim powinieneś byś w przekonaniu innych ludzi, czyli jakie są oczekiwania społeczne względem Ciebie (JA normatywne), a kim aktualnie jesteś (JA realne).

4 Samoświadomość Rozbieżności pomiędzy „JA” mogą pełnić ważna role w regulacji działania oraz spełniać funkcję motywacyjną. Częstym motorem, który motywuje Cię do działania, jest JA idealne. A ściślej rozbieżność między Ja realnym a Ja idealnym. A zatem porównujesz stan idealny, do tego, co obecnie posiadasz, i dzięki temu przeprowadzasz zmianę.

5 Samoświadomość Kim jesteś dla siebie, a kim dla innych?To zagadnienie wyjaśnia koncepcje JA prywatnego i JA publicznego. Człowiek jest jak aktor w teatrze, często jego role muszą być odgrywane na użytek innych.

6 Samoświadomość Skupienie uwagi na JA publicznym powoduje, iż koncentrujesz się na oczekiwaniach płynących z zewnątrz. Nie potrafisz rozpoznać własnych potrzeby i pragnień. Koncentrujesz się na tym, czego od Ciebie oczekuje otoczenie.

7 Samoświadomość mechanizmy podtrzymujące dobre mniemanie o sobiesą potrzebne, gdy masz poczucie, że to, co robisz, czy jak się zachowujesz jest zupełnie inaczej widziane przez innych, niż przez Ciebie

8 Mechanizmy podtrzymujące dobre mniemanie o sobiePorównywanie społeczne - Zawsze przecież znajdzie się ktoś, kto może mieć jeszcze gorzej niż my

9 Mechanizmy podtrzymujące dobre mniemanie o sobiePławienie się w cudzej chwale - takie rozumowanie polega na identyfikowaniu się z osobą/osobami, którym coś osiągnęły, którym się udało, lub są po prostu ładne bądź mądre.

10 Mechanizmy podtrzymujące dobre mniemanie o sobieIstnieje również możliwość, że zadziała mechanizm swoistej pętli, a więc pragnąc wydawać się kimś innym, niż jesteś podejmujesz takie działania, które potwierdzają to pragnienie. Twoje zachowanie może spowodować, iż będziesz postrzegany jako ktoś inny, niż w rzeczywistości jesteś. W końcu nawet i Ty możesz uwierzyć w to, że jesteś takimi, jakim siebie ukazujesz

11 Mechanizmy podtrzymujące dobre mniemanie o sobiePrzykład: wywiad z Agnieszka Maciąg – znaną modelką na zdjęciach i w reklamach jawisz się jako pewna siebie kobieta. Agnieszka Maciąg: rzeczywiście bywam tak odbierana. Kiedyś nawet wymyśliłam sobie siebie, jako osobę zdecydowaną i przebojową. Typ dynamicznej Agnieszki z „człowieka z marmuru”, którą grała Krystyna Janda. Zaczęłam udawać, bo myślałam, że muszę taka być, żeby przetrwać w świecie show-biznesu. Takie oszukiwanie wydaje mi się typowe dla ludzi nieśmiałych. Często ludzie z pozoru niezwykle pewne siebie i przebojowe są w środku nieźle pokręcone i nieśmiałe.

12 Mechanizmy podtrzymujące dobre mniemanie o sobieJak to się skończyło? AM: Nie można siebie oszukiwać. Pogubiłam się i miałam pogmatwane relacje z ludźmi. Potem musiałam to wszystko odkręcać, przyznać się do własnej kruchości. Dotarło do mnie, że ta droga jest niedobra. Warto przełamywać swoja nieśmiałość, natomiast nie można udawać kogoś, kim się nie jest. Poradnik psychologiczny Sens nr 4/2007/2008

13 Samoświadomość Które ze stwierdzeń bardziej do Ciebie pasuje:„jeśli umiesz liczyć - licz na siebie” czy raczej „niech się dzieje wola nieba, z nią się zawsze zgadzać trzeba”

14 Samoświadomość sposób umiejscowienia kontroli.W zależności od tego jaką strategię reagowania wybierzesz, będziesz mógł określić swój sposób umiejscowienia kontroli.

15 Umiejscowienie kontroliWymiar umiejscowienia poczucia kontroli dzieli ludzi na tych o wewnętrznym i zewnętrznym umiejscowieniu kontroli.

16 Umiejscowienie kontroli - wewnętrzneLudzie o wewnętrznym umiejscowieniu poczucia kontroli interpretują sytuacje jako od nich zależne, czyli są przekonani, że sytuacja jest pod kontrolą, uważają, że mają na nią wpływ, niezależnie od tego czy obiektywnie rzecz biorąc taki wpływ rzeczywiście posiadają.

17 Umiejscowienie kontroli – osoby z wewnętrznie umiejscowioną kontrolącechuje wysoka samoocena i akceptacja własnej osoby. Są oni bardzo ambitni i nastawieni na osiągnięcie celu.

18 Umiejscowienie kontroli – osoby z wewnętrznie umiejscowioną kontroląwysoko oceniają prawdopodobieństwo osiągnięcia sukcesu i robią w tym kierunku wszystko by go odnieść. A gdy już osiągną to, co siebie założyli, wszelkie zasługi sukcesu przypisują sobie, natomiast, gdy spotka ich porażka obwiniają za to czynniki zewnętrzne

19 Umiejscowienie kontroli – osoby z zewnętrznie umiejscowioną kontroląsą przekonane, że nie mają wpływu na zdarzenia. Uważają, że to, co ich spotyka zależy od okoliczności zewnętrznych - losu, szczęścia bądź nieszczęścia, przeznaczenia etc. Ta grupa osób nie dostrzega związku między swoim zachowaniem, a konsekwencjami zdarzeń.

20 Umiejscowienie kontroli – osoby z zewnętrznie umiejscowioną kontroląasekurując się, nie oczekują sukcesu, a skoro już im się przytrafił, to uważają, że zadziałał tu szczęśliwy przypadek. Z kolei porażkę zawsze przypisują swoim działaniom lub cechom osobowym.

21 Umiejscowienie kontroliJeśli więc jesteś osobą z wewnętrznym umiejscowieniem kontroli - jesteś nastawiony na osiąganie sukcesu, a gdy odkryłeś w sobie osobę z zewnętrznym - jesteś zmotywowany do unikania porażek.

22 „Boże pomóż mi zmienić to, co mogę zmienić, zaakceptował to, czego nie mogę zmienić i umiał odróżnić jedno od drugiego”

23 Schematy Człowiek wymaga żeby wszystko było logiczne, to, co nielogiczne jest odrzucane, bo nie mieści się w głowie. Schematy i stereotypy pozwalają w niezwykle spójny sposób kształtować wiedzę.

24 Schematy Schemat czy stereotyp bardzo upraszcza cały proces poznawania, spostrzegania i doświadczania. Oznacza to, że spotykając osobę, która figuruje w naszej głowie pod etykietą złodziej, oszust, cwaniak - spostrzegamy rzeczywistość przez pryzmat tych przekonań. Przez to, ograniczasz sobie dostęp do rzeczywiście wysyłanych informacji.

25 Schemat to ograniczenie,Schematy Schemat to ograniczenie, a każde ograniczenie nie pozwala poczuć się wolnym a przez to szczęśliwym.

26 Jak powstają schematy Tworzą się poprzez przekaz rodzinne, „mądrości życiowe” przekazywane z pokolenia na pokolenie. Dzięki telewizji, filmom, bajkom również możemy łatwo nauczyć się wpadać w schematy.

27 Tak jak wyglądamy, wpływa na to jak się czujemy

28 Co wpływa na nastrój: W tym miejscu możesz zastanowić się i wymienić według kategorii, co i w jaki sposób, w twoim wypadku, wpływa na nastrój Strój: Fryzura: Buty: Zapach: Jedzenie: Zaspokojenie potrzeb (np. jedzenia, snu, potrzeb seksualnych itp.): Postawa ciała: Inne:

29 Emocje Emocja jest to energia z wewnątrz wysyłana na zewnątrz. Emocjajest twoją subiektywną i całościową reakcją w danej sytuacji.

30 Emocje pełnią rolę komunikatu.Każda, bez wyjątku ma za zadanie powiedzieć, że oto dzieje się z Tobą coś niezwykłego.

31 Sytuacje nieistotne nie wywołują emocji.Emocje Emocje są sygnałem informującym, że dane zdarzenie jest dla Ciebie ważne. Sytuacje nieistotne nie wywołują emocji. Tak więc jeśli doświadczasz jakieś emocji może to wskazywać w jakiej mierze dane zdarzenie było/ jest ważne lub nieważne dla ciebie.

32 Niekorzystne jest myślenie o pozbywaniu się emocji.Emocje Niekorzystne jest myślenie o pozbywaniu się emocji. To trochę tak, jakbyś zamykał się przed dopływem informacji, lub starał się by informacje, które otrzymujesz miały zupełnie inną treść.

33 Źródła emocji Źródłem emocji są wszystkie odbierane przez zmysły bodźce: ciepło słońca, zapach tulipanów, dotyk sierści, lekki powiew wiatru na rozgrzanej skórze, dźwięki relaksującej muzyki, dźwięk skrzypiącego styropianu po szybie, zapach siarkowodoru.

34 Źródła emocji Źródłem mogą być potrzeby,np. niezaspokojenie ważnej potrzeby powoduje pojawienie się złości Źródłem bywa również kontakt z samym sobą, np. możesz siebie lubić lub nienawidzić, możesz czuć wstyd za siebie lub dumę

35 Źródła emocji Środkiem do wzbudzania emocji jest najczęściej słowo.Przez słowne sygnały możesz wywołać u siebie lub innych pewne emocje

36 Źródłem są Twoje wartościujące sądy na temat emocji –Źródła emocji Źródłem są Twoje wartościujące sądy na temat emocji – i tak, gdy przeżywasz lęk przed rozmową w sprawie podwyżki określasz w swoim umyśle tę emocję jako negatywną. Nie masz ochoty odczuwania czegoś przykrego, więc bardzo chcesz pozbyć się lęku, rzadko zdarza się, że chcesz zamienić ten „negatywny” na coś pozytywnego

37 Czy jesteś w stanie kontrolować swoje emocje?To, że prezentujesz nieadekwatny sposób reagowania (udajesz że nic się nie dzieje, że jesteś spokojny) skądinąd nie oznacza, że już danej emocji nie odczuwasz. Spychanie tego, co doświadczasz do wewnątrz, lekceważenie lub próba kontroli każdej nieprzyjemnej emocji jest prostą drogą do wyparcia się tego, kim jesteś.

38 Czy jesteś w stanie kontrolować swoje emocje?Kontrola emocji powinna zakładać naukę plastyczności. Nie da się wyeliminować pewnych emocji. Raczej staraj się je zamienić na te pozytywne.

39 Czy jesteś w stanie kontrolować swoje emocje?Aby zminimalizować wystąpienie niechcianego uczucia, można przed nim „uciec”. Unikając nieprzyjemnej sytuacji lub osoby, chronisz siebie przed przeżywaniem danego stanu.

40 Czy jesteś w stanie kontrolować swoje emocje?Możesz również wyhamować ekspresję emocji, co nie oznacza, że przestaniesz ją odczuwać. Możesz zagłuszać przeżywane uczucia poprzez odwrócenie uwagi. Możesz zająć się czymś, kimś lub sobą, co nie eliminuje doznań, ale sprawia, że uczucia nie przysłania Ci całego pola uwagi.

41 Co się dzieje z gromadzonymi emocjami?Nie da się bez końca, kumulować w sobie emocji, nie odczuwając związanych z tym konsekwencji.

42 Co się dzieje z gromadzonymi emocjami?Emocje wydostają w postaci chorób fizycznych (np. nowotwór często ujawnia się u tych osób, które tłumiły złość) lub wypaczonych form ekspresji np. wybuchów agresji, odrętwienie, wycofanie.

43 Mity dotyczące emocji – Mit o tym, że wszyscy jesteśmy jednakowiCzyli, że wszyscy „normalni” i „zdrowi” ludzie powinni reagować jednakowo.

44 Mit o tym, że wszyscy jesteśmy jednakowiprzy wystąpieniach publicznych trema jest pożądana, natomiast lęk silniejszy od „właściwego” uważany jest za niezdrowy, świadczy o brakach, jest nienormalny.

45 Mit o tym, że wszyscy jesteśmy jednakowiNie bierzesz pod uwagę jednak tego, że jedna osoba występując na forum czuje się obnażona, trochę tak jak gdyby ktoś wchodził z butami w jej sferę prywatną. Inna natomiast w tej samej sytuacji czuje się jak ryba w wodzie. Lubi mówić o sobie, lubi się chwalić, potrafi oczarować publiczność. Te osoby są po prostu różne. Nie oznacza to, że jedna ma wyższe kwalifikacje czy umiejętności od drugiej, po prostu pierwsza lepiej wypada przemawiając.

46 Mit o dobrych i złych emocjachZamiast odsuwać od siebie pewne emocje, zacznij traktować je jako nauczyciel, jako drogowskaz, który wskazuje jak w przyszłości zmienić reakcję by konsekwencje były pozytywne.

47 Mit o dobrych i złych emocjachI tak, jeśli odczuwasz złość i jednocześnie masz przekonanie, że nie powinieneś takiej emocji doznawać. Możesz przyznać, że istnieje w Tobie takie uczucie i zastanowić się, co z nim zrobić np. następnym razem ustal jasne reguły, żeby ktoś wiedział, że narusza twoje granice.

48 Mit o doskonałości Obecne przekazy kulturowe skłaniają do tego, abyś ciągle, i za każdą cenę rozwijał się, udoskonalał. Idea rozwoju, sama w sobie, jest pozytywna, jednak, jeśli Twoje aspiracje i dążenia przybiorą postać celu, który z przyczyn różnych nie jesteś w stanie osiągnąć, wywoła to frustrację.

49 Mit o doskonałości skłania Cię do stawiania coraz to nowych, trudniejszych celów, do podejmowania ryzyka, do perfekcyjnego działania bez prawa do pomyłek. Ustalasz sobie nieosiągalne normy, a przez to skazujesz siebie na niezadowolenie i porażkę.

50 Odkrywanie siebie Analizować siebie jest niezwykle trudno, gdyż pewne sprawy mogą nieświadomie zostać przez Ciebie przeoczone. Dlatego tak istotne jest by czasem spojrzeć na siebie z perspektywy reżysera - z dystansem.

51 Odkrywanie siebie Proponuję Ci abyś spojrzał na siebie z boku.Istnieją zdarzenia, nad którymi nie masz kontroli, nie możesz ich zmienić, a mimo to czujesz złość, denerwujesz się. Tak się często dzieje, gdy bardzo się śpieszysz, a stoisz w korku i nie możesz jechać ani do przodu ani się cofnąć. Warto wtedy zdystansować się do całej sytuacji, spytać siebie: czy mam na to wpływ? Czy mogę tę sytuację zmienić? Jeśli nie, to nic tu po Twoich nerwach.

52 - zrób to jak najszybciejOdkrywanie siebie Ważne jest, aby w odkrywaniu siebie przyjrzeć się granicom, jakie ustaliłeś sam ze sobą oraz z innymi. Jeśli jeszcze, w jakieś dziedzinie swojego życia, nie ustaliłeś granic - - zrób to jak najszybciej

53 Odkrywanie siebie - przeszkodyJednym z powodów, który skutecznie może powstrzymać Cię przed odkrywaniem siebie, a tym samym przed zmianą jest - lęk. Lęk powoduje, że rezygnujesz z wytyczonego celu, uciekasz, lekceważysz coś, co miało dla ciebie znaczenie.

54 Odkrywanie siebie - przeszkodyTwoje zaangażowanie w zgłębianie siebie może być przeszkodą do analizy własnego wnętrza. Oznacza to, że możesz tak koncentrować się na tym, co czujesz, widzisz, albo, czego nie czujesz lub nie widzisz, że masz ograniczony dostęp do tego, co dzieje się dookoła.

55 Pozytywne myślenie Pozytywne myślenie wymaga od Ciebie kreatywnej postawy i życia chwila obecną. Skoncentruj się na sposobie rozwiązania problemu, a nie na samym problemie

56 Z drugiej strony może pomóc we wprowadzenie planu działania.Pozytywne myślenie Nie wpadnij w pułapkę, bo samo pozytywne myślenie nie rozwiąże Twoich problemów. Z drugiej strony może pomóc we wprowadzenie planu działania. Gdy widzisz sens, wtedy łatwiej jest zmobilizować się, nawet do ciężkiej pracy. Na problem (wyzwanie) łatwiej jest spojrzeć bez z góry założonych ocen, obaw, które nie muszą być rzeczywistymi trudnościami

57 Przyjrzyj się mu i wyciągnij to, co najbardziej wartościowe.Pozytywne myślenie By, podtrzymywać pozytywny obraz siebie staraj się doszukiwać pozytywnych stron we wszystkim, co Ci się przydarza. Każde doświadczenie nawet to z pozoru negatywne, uczy Cię czegoś ważnego. Przyjrzyj się mu i wyciągnij to, co najbardziej wartościowe.

58 Pozytywne myślenie Przestań poszukiwać uniwersalnych recept, które wszystkim pomagają na dany problem. Staraj się stworzyć swój własny, prywatny przepis dostosowany do Twoich potrzeb, zalet i wartości. Wtedy masz szansę stać się bardziej autentyczny, żyć w zgodzie z samym sobą, nabrać więcej szacunku do siebie oraz pewności, co do własnych umiejętności.

59 Pozytywne myślenie Myśl o sobie dobrze.Ty sam wiesz o sobie najwięcej, więc mów sobie komplementy przy każdej nadarzającej się okazji nie czekaj, aż ktoś łaskawie zauważy, że zrobiłeś coś dobrze. Czasem jest tak, że mierzysz sukces przez opinię, ocenę innych ludzi. Jeśli ktoś uważa, że dałeś z siebie wszystko, to jest to dla ciebie informacja, że tak rzeczywiście jest. A co w sytuacji, gdy masz poczucie wywiązania się najlepiej jak umiałeś z zadania, a ktoś tego nie doceni?

60 Cele Planowanie życia jest zajęciem wymagającym trudu i przemyśleń krok po kroku każdego z elementów. Nie wystarczy zaplanować „chcę być bogaty”, tak naprawdę brakuje tutaj wielu szczegółów tj., co dla mnie znaczy być bogatym (czy wystarczy mi kawalera, czy apartament w najdroższej dzielnicy)? W jaki sposób to zrobić (jak można zarabiać więcej) ? Ile czasu mi to zajmie? Itp.

61 Dobrze sformułowany CELOkreślony pozytywnie, tzn. opisuje stan pożądany np. chcę podczas wystąpień czuć się spokojny i zmobilizowany zamiast nie chcę czuć się zestresowany

62 Cel określony pozytywnieTo, co popycha Cię do zrealizowania celu jest -głębokie, osobiste przeświadczenie, że osiągniecie go jest realistyczne, czyli jego realizacja jest możliwa. A więc w cokolwiek wierzysz (szczerze), będzie Twoją rzeczywistością. ”Kiedy sądzisz że możesz... i kiedy sądzisz że nie możesz... w obu przypadkach masz rację” Henry Ford

63 Dobrze sformułowany CELWyrażony w jednym zdaniu w trybie bezwarunkowym, czyli nie chciałbym, tylko chcę. Chciałbym zakłada, że może Ci się nie udać, że coś stoi na przeszkodzie; chciałbym..., ale.

64 Dobrze sformułowany CELZależny od Ciebie. Czyli podjęcie i kontynuacja celu jest zależna od Ciebie i pozostaje pod Twoją kontrolą

65 Cel zależny od Ciebie Zajmuj się sprawami, które od Ciebie zależą, bo zmienianie świata innych - to walka z wiatrakami.

66 Dobrze sformułowany CELSprawdzalny. Czyli jest opisywany w kategoriach zmysłowych; pomocne pytanie, by ten warunek był zachowany to:, Po czym (konkretnie) poznasz, że osiągnąłeś swój cel? Co będziesz wtedy widzieć, słyszeć, czuć?

67 Dobrze sformułowany CELPowiązany z określonym kontekstem, czyli gdzie, kiedy, z kim, w jakiej sytuacji go zrealizujesz

68 Dobrze sformułowany CELEkologiczny. Czyli, czy osiągnięcie celu może spowodować ujemne skutki dla Ciebie lub Twojego otoczenia? Czy uzyskałbyś jakieś korzyści nie osiągając celu?

69 Ekologiczny cel Może się wydawać, że dobry cel to taki, który prowadzi do osiągnięcia szczęścia osobistego, wewnętrznego wzbogacenia się i nie jest związany z krzywdzeniem innych. Często jest tak, że to, co jest dobre dla Ciebie nie koniecznie będzie dobre dla innych.

70 Trzeba marzyć Marzenia pomagają w realizacji stawianych sobie celów, wzbogacają o dozę wyobraźni wizję końcowego efektu. Jednak uważaj, bo jeśli marzenia nazbyt wybiegają poza Twoje uwarunkowania fizyczne i psychiczne, abstrahują od warunków, w jakich żyjesz, mogą stać się źródłem frustracji.

71 historia o Walt’cie Disney’u – producencie bajek animowanych.Podobno, gdy wymyślał on nowe pomysły, odnośnie swojej firmy i realizowanych projektów, miał zwyczaj dokładnego analizowania marzeń. Walt miał do tego przeznaczone trzy pokoje. Najpierw wchodził do jednego pokoju, był to „pokój marzeń”. Tutaj rozwijał swoja wyobraźnię, kreśląc coraz to nowe wizje odnośnie obranego celu. Następnie udawał się do „pokoju krytyka”. Tutaj w wyobraźni krytykował wszystko, co było niedorzeczne, co należało zmodyfikować, ulepszyć. Był to pokój konstruktywnej krytyki. Potem szedł do pokoju „realisty” a tu starał się realistycznie opracować plan działania. Tutaj myślał o tym, co po kolei należy wykonać by zrealizować obrany cel. Choć sposób, w jaki Disney określał cel może wydawać się dość zabawny, jednak jak miałeś okazję się przekonać bajki Disney’a były dopracowane do ostatniego szczegółu.

72 To sztuka mówienia „nie”, umiejętność odmawiania.Asertywności To sztuka mówienia „nie”, umiejętność odmawiania. Ale asertywność, to również umiejętność pełnego wyrażania siebie w kontaktach z drugą osobą czy osobami.

73 5 praw asertywnego zachowania

74 Prawo do bycia sobą, prawo do wyrażania własnej opinii.1. Masz prawo do wyrażania siebie, swoich opinii, potrzeb, uczuć – tak długo do póki nie ranisz innych. Prawo do bycia sobą, prawo do wyrażania własnej opinii.

75 2. Masz prawo do wyrażania siebie – nawet, jeśli rani to kogoś innego – dopóki twoje intencje nie są agresywne.

76 3. Masz prawo do przedstawiania innym swoich próśb – dopóki uznajesz, że oni mają prawo odmówić

77 4 etapy stopniowania reakcjiJak asertywnie poprosić kogoś, by zmienił niepożądana dla Ciebie zachowanie. 4 etapy stopniowania reakcji

78 Etap pierwszy - udzielić konkretnej rzeczowej informacji.W sytuacji, gdy przeszkadza Ci pewne postępowanie zwracasz uwagę i prosisz, by osoba zachowała się inaczej.

79 Etap drugi - wyrażanie uczućJeśli ktoś nie zmienia swojego zachowania, mimo iż zdaje sobie sprawę, że jest ono uciążliwe, możesz po raz drugi naciskać na zmianę zachowania.

80 Etap trzeci - przywołanie zapleczaJeśli ktoś mimo informacji, że jego zachowanie przeszkadza Tobie i wywołuje gniew, nadal je kontynuuje, możesz powiadomić go, co masz zamiar zrobić, jeśli nadal go nie zmieni

81 Etap czwarty - korzystanie z zapleczaCzyli jeśli po informacji z twojej strony nic się nie zmieniło, robisz to, co zapowiedziałeś. A więc, wzywasz odpowiednich ludzi, wychodzisz itp. Ważne jest wybieranie takiego zaplecza, z którego będziesz gotowy skorzystać.

82 4. Są sytuacje, w których kwestia praw poszczególnych osób nie jest jasna. Zawsze jednak masz prawo do przedyskutowania tej sytuacji z druga osobą

83 5. Masz prawo do korzystania ze swoich praw.

84 Sztuka Komunikacji Komunikacja jest to pewien proces, który zakłada wymianę informacji między uczestnikami rozmowy.

85 Sztuka Komunikacji Nie można się nie komunikować. Nawet, jeśli nie porozumiewasz się za pośrednictwem słów i tak Twoje uczucia i postawa dają pewną informację otoczeniu. Jeśli milczysz to z reguły chcesz, aby druga strona zrozumiała, że np. jesteś obrażony, jest Ci przykro lub jesteś zdenerwowany.

86 Sztuka Komunikacji Ludzie porozumiewają się używając języka (komunikacja werbalna), ale również przekazując informacje poprzez gesty, mimikę (komunikacja niewerbalna).

87 Sztuka Komunikacji Jeśli uważasz, że język jest najbardziej podstawowym narzędziem do przekazywania informacji oraz, że inni odbierają dokładnie to, co do nich mówisz? Nic bardziej mylnego. To, co zostało powiedziane (słowa) odbierane jest zaledwie w 7 % z całego znaczenia komunikatu. Resztę stanowi: 38% głos (jego siła, wysokość, dźwięk) 55% mowa ciała (głównie wyraz twarzy)

88 Sygnały niewerbalne są bardziej wiarygodne niż te werbalne.Sztuka Komunikacji Sygnały niewerbalne są bardziej wiarygodne niż te werbalne. Przekaz słowny charakteryzuje się tym, że zazwyczaj mówimy to, co chcemy powiedzieć, a nie to, co rzeczywiście jest do przekazania. I tak, jeśli Twój przyjaciel na pytanie:, „co się stało” wzrusza ramionami, spuszcza wzrok, marszczy brwi, zamyka się w sobie i mówi „nic takiego” –zapewne nie uwierzysz jego słowom i będziesz nalegał, by powiedział, czym się martwi.

89 Niezwykle ważną kwestią jestSztuka Komunikacji Niezwykle ważną kwestią jest spójność komunikacji. Aby Twój komunikat był odebrany w sposób jednoznaczny, musi współgrać to, co mówisz z tym, co pokazujesz (słowa i mowa ciała). I tak, jeśli Twój przyjaciel całym sobą pokazuje Ci, że jest przygnębiony, nie dasz się nabrać na słowa. Warto jest, więc być uważnym obserwatorem by wyłapywać niespójności w komunikacji.

90 Sztuka Komunikacji - ciałoKinetyka - komunikowanie się ciałem, jest w dużej mierze, (ale nie całkowicie) wyuczona.

91 Sztuka Komunikacji - ciałoDobry kontakt z druga osobą opiera się na odzwierciedleniu. Odzwierciedlanie to nic innego jak przyjmowanie podobnych póz do rozmówcy.  Do niewerbalnych sygnałów pomagających w komunikacji należą regulatory, czyli sygnały, dzięki którym możesz pokazać, że monitorujesz i kontrolujesz wypowiedź drugiej osoby. Należą do nich takie gesty jak kiwanie głową czy wokalne mhu.

92 Sztuka Komunikacji - mimika twarzyTwarz należy do najbardziej ekspresyjnych części ciała.

93 Sztuka Komunikacji - gestyZapewne znasz osoby, które rozmawiają rękoma. Nawet, gdy jest to rozmowa telefoniczna nieświadomie tłumaczą ilustrując wypowiedź rękami.

94 Sztuka Komunikacji - gestyNie tylko ruchy rąk czy dłoni odzwierciedlają to, co mówisz. Podobną funkcję pełnią również Twoje nogi i stopy. Kiedy siedzisz nie krzyżujesz i nie łączysz ciasno nóg – komunikujesz otwartość.

95 Sztuka Komunikacji - gestySiedzenie okrakiem na krześle zawiadamia innych o Twojej dominacji. Położenie jednej nogi na poręczy krzesła sugeruje obojętność. Założenie łydki jednej nogi na kolano drugiej lub siedzenie ze skrzyżowanymi łydkami może oznaczać opór. Założenie jednej nogi na druga i machanie nią może być oznaka znużenia, złości lub frustracji.

96 Sztuka Komunikacji – postawa i oddechWygląd mówi wiele o człowieku. Zanim nawiążesz kontakt werbalny często robisz natychmiastowy osąd pewnych cech dostrzegalnych na zewnątrz tzw. pierwsze wrażenie.

97 Pierwsze wrażenia warto przyjrzeć się, w jakie pułapki wpadasz, gdy dokonujemy osądu na podstawie pierwszego wrażenia: Ograniczenie postrzegania Uogólnianie założeń Wybiórcza percepcja

98 Pierwsze wrażenia – ograniczone postrzeganiePolega na upraszczaniu i eliminowaniu niepotrzebnych danych. Jesteś ciągle bombardowany przez otoczenie różnego rodzaju bodźcami, a przecież nie wszystkie są ważne czy na tyle intensywne byś mógł je dostrzec. Twój organizm by sobie poradzić z przeciążeniem, eliminuje sprzeczne dane z pola twojego postrzegania. Dlatego warto modyfikować pierwsze wrażenie

99 Pierwsze wrażenia – uogólnianie założeńCzyli, by uzupełnić brakujące informacje, a przy tym stworzyć pewną logiczna całość, wyciągasz pochopne wnioski, które zazwyczaj są spójne z Twoimi wcześniejszymi doświadczeniami, ale nie muszą być bezbłędnym odzwierciedleniem rzeczywistości

100 Pierwsze wrażenia – wybiórcza percepcjaWybiorcza percepcja sprawia, że zauważysz to, co chcesz zauważyć lub to, czego oczekujesz. Nagle możesz stwierdzić, że masz najlepszą pracę pod słońcem, gdy kilku z Twoich kolegów dostało wypowiedzenie.

101 Sztuka Komunikacji – postawa ciałaJeśli garbisz się, opuszczasz ramiona lub trzymasz pochyloną głowę – może być to odebrane jako znak małej pewności siebie. Wyprostowana, elastyczna sylwetka wysyła informację, że znasz swoja wartość.

102 Sztuka Komunikacji – postawa ciałaJeśli chodzisz i stoisz z podniesiona głową nie tylko jesteś lepiej odbierany przez innych, ale również czujesz się pewniej i jesteś bardziej naelektryzowany.

103 Sztuka Komunikacji – postawa ciałaTo samo tyczy się siadania. Gdy usiądziesz na skraju krzesła twoja postawa będzie informowała o niepewności, tak jak byś był przygotowany do ucieczki na wyznaczony sygnał. Ale gdy rozsiądziesz się wygodnie sprawi to wrażenie, że wiesz, po co przyszedłeś, masz konkretną sprawę i chcesz ja rozwiązać.

104 Sztuka Komunikacji – oddechOddech jest ważnym czynnikiem obrazującym uczucia i nastroje. Jeśli szybko oddychasz może to być utożsamiane z podekscytowaniem, lękiem, irytacją, ogromną radością lub niepokojem. Powstrzymywanie oddechu to oznaka niepokoju i skumulowanego napięcia.

105 Sztuka Komunikacji – oddechPłytki oddech, w którym powietrze zatrzymuje się w górnej części płuc może sygnalizować, że proces myślenia odcięty jest od uczuć, w przeciwieństwie do oddechów głębokich przeponowych.

106 Sztuka Komunikacji - mityMitem jest myślenie, że gesty w każdej sytuacji znaczą to samo. Np. skrzyżowane ręce na pierwsi oznacza postawę zamkniętą, wycofaną. Nic bardziej mylnego, w niektórych sytuacjach po prostu nie masz, co zrobić z rękami i zakładasz je, bo jest Ci tak wygodnie. Weźmy pod uwagę gest zakrycia ust ręką. Gest ten może oznaczać przerażenie, gdy widzisz jak samochód uderza w tył twojego auta; może być wyrazem znudzenia, gdy słuchasz jak starsza osoba opowiada Ci historię swojego dzieciństwa po raz dziesiąty

107 Sztuka Komunikacji - ProksemikaProksemika - czyli nauka o zależnościach przestrzennych. Informuje otoczenie, co chcesz przekazać poprzez wykorzystywanie przestrzeni.

108 Sztuka Komunikacji - ProksemikaStrefa intymna – to najbardziej bliska strefa, w której dotykamy inną osobę lub pozwalamy jej się dotknąć. Przestrzeń ta zajmuje od 0 do 45 centymetrów

109 Sztuka Komunikacji - ProksemikaStrefa osobista – Ta przestrzeń rozciąga się wokół Ciebie na wyciągnięcie ramion, w niej zazwyczaj podajemy komuś rękę.

110 Sztuka Komunikacji - ProksemikaStrefę społeczną – zachowujemy w większości codziennych spotkań. Najczęściej stoimy od innych w odległości od 1.2 do 3,6 metra

111 Sztuka Komunikacji - ProksemikaPrzestrzeń publiczna – rozciąga się powyżej 3,6 metra od Ciebie. To dystans, jaki staramy się zachować wobec obcych.

112 Sztuka Komunikacji - Magia NIEdla Twojego umysłu nie ma większego znaczenia czy powiesz „nie myśl o kocie” czy „myśl o kocie” – na poziomie nieświadomym wykonujesz to samo poleceni.

113 Sztuka Komunikacji - Magia SPRÓBUJNieświadomy umysł potrzebuje bardzo precyzyjnie sformułowanych, jasnych komunikatów. Jaka jest różnica pomiędzy tym, gdy mówisz „zrób to” a tym, gdy komunikujesz „spróbuj to zrobić”.

114 Sztuka Komunikacji - Magia SPRÓBUJW tym pierwszym wypadku komunikat jest precyzyjny i nie ma miejsca na inna interpretację tego stwierdzenia, istnieje tutaj duża szansa, że polecenie zostanie wykonane. Gdy mówisz „spróbuj” nieświadomy umysł również sumiennie wykona to polecenie, a więc próbuje i próbuje.

115 Sztuka Komunikacji - magia „ALE”„Jesteś niezwykle inteligentnym człowiekiem, ale...”

116 Sztuka Komunikacji - magia „ALE”Słowo „ale” kasuje, na poziomie nieświadomym tę część zdania, która się przed nim znajduje. Oczywiście na poziomie świadomy zauważyłeś i nawet zaakceptowałeś, że ktoś określił Ciebie jako osobę inteligentną, jednak podświadomie wykasowałeś tą pierwszą część zdania, by zrobić miejsce dla drugiej, która stanowi zaprzeczenie pierwszej.

117 Sztuka Komunikacji – wzorce językowe zakłócające komunikacjeBardzo często porozumiewasz się na tzw. skróty, z założeniem, że rozmówca wie, co masz na myśli, Każdy komunikat jest próbą przekazania innym Twojej reprezentacji zmysłowej (i umysłowej) własnego doświadczenia.

118 Sztuka Komunikacji – wzorce językowe zakłócające komunikacjeIstnieją cztery wzorce językowe, które utrudniają Ci porozumiewanie, czyli rozumienie komunikatu. 1. usunięcia 2. nieokreślone zaimki 3. nieokreślone czasowniki 4. uogólnienia

119 Sztuka Komunikacji - USUNIĘCIAPolegają na usunięciu z wypowiedzi jakieś części zdania. Komunikat tego rodzaju informuje Cię o stanie wewnętrznym nadawcy, ale nie zawiadamia, co dokładnie ten stan spowodowało. Zawiodłem się - z jakiego powodu? Nie zgadzam się - z kim? Z czym? Na co? itd. Jestem rozczarowany - z jakiego powodu? Czym? Kim? Ja już swoje wiem - co konkretnie wiesz

120 Sztuka Komunikacji - NIEOKREŚLONE ZAIMKIPolegają na tym, że pomijasz w zdaniu podmiot lub dopełnienie. Może to wywołać nieporozumienie lub spowodować niewłaściwą interpretację. To niesprawiedliwe - co jest niesprawiedliwego? To takie proste - co dokładnie jest proste? Zlekceważono mnie - kto to zrobił? Decyzja została podjęta - jaka decyzja? Przez kogo została podjęta? To bez znaczenia - co dokładnie? To trudny sposób na znalezienie szczęścia - co takiego robisz, że trudno Ci osiągnąć szczęście?

121 Sztuka Komunikacji - NIEOKREŚLONE CZASOWNIKICzasowniki nieokreślone są wieloznaczne, często maja charakter przenośni. Ona sprawia, że jestem wściekły - jak ona to robi? Moi rodzice nalegali abym został lekarze - co konkretnie robili, że pchnęli Cię w kierunku medycyny Podlizuje się nam - w jaki sposób? Co konkretnie robi?

122 Sztuka Komunikacji - UOGÓLNIENIAPolega na tworzeniu rzeczowników abstrakcyjnych, które pozornie odnoszą się do konkretnych spraw. Nasz sposób komunikowania się nie jest najlepszy - co jest nie tak w sposobie, w jaki się porozumiewamy? Praca to same problemy - A dokładnie, jakich problemów doświadczasz? Nie ma rozwiązania - w jaki sposób próbowałeś rozwiązać ten problem?

123 Sztuka Komunikacji - UOGÓLNIENIAPosługując się uogólnieniami często stosujesz takie słowa jak:  Zawsze, ciągle Ty zawsze masz jakiś problem - czy są, bywają wyjątki? Nigdy Ty nigdy nie przychodzisz na czas - czy nie zdarzyło się, chociaż raz, że przyszedłem punktualnie? Wszyscy, każdy, nikt, żaden Ta dzisiejsza młodzież!!! - doprawdy czy każdy nastolatek jest źle wychowany, znasz przykład dobrze wychowanego?

124 odczuwają wiele radości?Osoby optymistyczne Co powoduje, że nie rezygnują łatwo z własnej motywacji – przez to, są bardziej wydajne i skuteczne, odczuwają wiele radości?

125 Bagatelizują niepowodzenia,Osoby optymistyczne Bagatelizują niepowodzenia, chyba, że stają się one stałym elementem rzeczywistości

126 Nie porównują się z innymi,Osoby optymistyczne Nie porównują się z innymi, wolą oceniać siebie według własnych kryteriów

127 Osoby optymistyczne Bardziej cenią wysiłek i zaangażowanie, a nie umiejętności czy możliwości

128 Osoby optymistyczne Nie przywiązują wagi do negatywnych wydarzeń i okoliczności, nie zachowują ich na długo w pamięci

129 Możesz wzmocnić pozytywne myślenie przez świadome przejęcie poglądów optymistówMusisz tylko:  •Koncentrować się na sukcesie - przyjmować je i cieszyć się nimi •Umniejszać znaczenie niepowodzeń - oddalając je od siebie

130 Pozwala Ci podtrzymywać rozmowę, współczuć, doznawać cudze uczucia.Empatia Pozwala Ci podtrzymywać rozmowę, współczuć, doznawać cudze uczucia. Dzięki empatii dostosowujesz swoją reakcję do sytuacji np. zachowujesz milczenie, kiedy słowa nic nie dadzą lub udzielasz porady, kiedy istnieje taka potrzeba.

131 Empatia wynika ze samoświadomości.Empatia to nic innego jak troska o drugiego człowieka, ma ona źródło w umiejętności dostrojenia się, czyli utożsamiania się z innym człowiekiem.

132 Empatia – dopasowanie do rozmówcyZaobserwuj jak zachowują się osoby, które są ze sobą w dobrej relacji. Takie osoby przejawiają podobny sposób zachowania, czyli podobnie układa się ich ciało na krześle, prawie w tych samych momentach podnoszą szklankę, lub rękę żeby się podrapać, ich oddech współgra ze sobą.

133 Empatia – dopasowanie do rozmówcyBy nawiązać dobry kontakt Konieczne jest znalezienie takich cech, do których będziesz się dostosowywał np. ton głosu, szybkość mówienia, czy gestykulacja.

134 Empatia – dopasowanie do rozmówcyKolejna fazą dopasowanie jest prowadzenie. Polega ono na tym, że pozostając nadal w kontakcie, stopniowo zmieniasz swoje zachowanie, tak żeby druga osoba intuicyjnie zaczęła Cię naśladować.

135 Który z poruszanych tematów był według Ciebie najtrudniejszy, a który nie sprawił Ci większych problemów. Podziel się ze mną opinią. Czekam na e-malie