1 USTAWA O PRAWIE AUTORSKIMPRAWO AUTORSKIE USTAWA O PRAWIE AUTORSKIM I PRAWACH POKREWNYCH R. Tekst ujednolicony Wikipedia

2 Co jest przedmiotem PA? Utwór:„każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia”. Definicja obejmuje serwisy WWW, pojedyncze strony i znajdujące się na nich treści, prace dyplomowe, programy komputerowe, zdjęcia, artykuły, hasła reklamowe, utwory muzyczne, filmy, książki i in. USTAWA z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych Art. 1. Ust. 1

3 Co jest przedmiotem PA? Utwór rozumiany jest jako dobro niematerialne, należy odróżnić od przedmiotu materialnego (nośnika), na którym został utrwalony i za pomocą którego można się z nim zapoznać. W stosunku do przedmiotu materialnego, na którym utrwalono utwór, znajdą zastosowanie ogólne przepisy prawa cywilnego, natomiast do utworu rozumianego jako dobro niematerialne odnoszą się głównie przepisy prawa autorskiego. USTAWA z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych Art. 1. Ust. 1

4 PRZEDMIOT PRAWA - NIE STANOWIĄ PRZEDMIOTU PRAWA1) akty normatywne lub ich urzędowe projekty; 2) urzędowe dokumenty, materiały, znaki i symbole; 3) opublikowane opisy patentowe lub ochronne; 4) proste informacje prasowe (o wypadkach,prognoza pogody, repertuar kin i teatrów, kursy walut), czyli informacje ograniczone do powiadomienia o zaistnieniu jakichś faktów niebędące komentarzem tychże. USTAWA z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych Art. 4

5 PRZEDMIOT PRAWA – KOMU i OD KIEDY PRZYSŁUGUJE UTWOROWI OCHRONA?Ochrona przysługuje twórcy niezależnie od spełnienia jakichkolwiek formalnościc.Utwór jest przedmiotem prawa autorskiego od chwili ustalenia, chociażby miał postać nieukończoną. USTAWA z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych Art. 1. Ust. 3

6 RODZAJE PRAWA AUTORSKIEGOUstawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (DzU 2006, nr 90, poz. 631 z późn. zm.) wyróżnia następujące prawa autora: » autorskie prawa osobiste, » autorskie prawa majątkowe.

7 Autorskie prawa osobiste„Autorskie prawa osobiste chronią nieograniczoną w czasie i niepodlegającą zrzeczeniu się lub zbyciu więź twórcy z utworem. W szczególności chronią prawo do autorstwa utworu, oznaczenia utworu swoim nazwiskiem lub pseudonimem albo do udostępniania go anonimowo, nienaruszalności treści i formy utworu oraz jego rzetelnego wykorzystania, decydowania o pierwszym udostępnieniu utworu publiczności oraz nadzoru nad sposobem korzystania z utworu”.

8 Autorskie prawa majątkowe„Autorskie prawa majątkowe wyrażają się w wyłącznym prawie twórcy do korzystania z utworu i rozporządzania nim oraz do wynagrodzenia za korzystanie z utworu przez inne osoby. Mogą one być przeniesione na inny podmiot w drodze dziedziczenia lub umowy.”

9 PRAWA MAJĄTKOWE Z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych w ustawie, autorskie prawa majątkowe gasną z upływem lat siedemdziesięciu od śmierci twórcy, a do utworów współautorskich – od śmierci współtwórcy, który przeżył pozostałych; […] Pojęcie „domeny publicznej” USTAWA z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych Art. 36

10 PRAWA MAJĄTKOWE […] autorskie prawa majątkowe mogą przejść na inne osoby w drodze dziedziczenia lub na podstawie umowy; […] USTAWA z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych Art. 41. Ust. 1

11 PODMIOT PRAWA PRAWA MAJĄTKOWEUmowa o przeniesienie autorskich praw majątkowych wymaga zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności. USTAWA z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych Art. 53

12 DOZWOLONY UŻYTEK – JAK KORZYSTAĆ ?Można korzystać z utworów w granicach dozwolonego użytku pod warunkiem wymienienia imienia i nazwiska twórcy oraz źródła. Podanie twórcy i źródła powinno uwzględniać istniejące możliwości.

13 DOZWOLONY UŻYTEK - INSTYSTUCJEBiblioteki, archiwa i szkoły mogą: 1) udostępniać nieodpłatnie, w zakresie swoich zadań statutowych, egzemplarze utworów rozpowszechnionych; 2) sporządzać lub zlecać sporządzanie egzemplarzy rozpowszechnionych utworów w celu uzupełnienia, zachowania lub ochrony własnych zbiorów; 3) udostępniać zbiory dla celów badawczych lub poznawczych za pośrednictwem końcówek systemu informatycznego (terminali) znajdujących się na terenie tych jednostek.

14 DOZWOLONY UŻYTEK OSOBISTYBez zezwolenia twórcy wolno nieodpłatnie korzystać z już rozpowszechnionego utworu w zakresie własnego użytku osobistego. Zakres własnego użytku osobistego obejmuje korzystanie z pojedynczych egzemplarzy utworów przez krąg osób pozostających w związku osobistym, w szczególności pokrewieństwa, powinowactwa lub stosunku towarzyskiego. Dozwolony użytek osobisty nie obejmuje programów komputerowych

15 DOZWOLONY UŻYTEK- PRAWO KOPIINie wymaga zezwolenia twórcy przejściowe lub incydentalne zwielokrotnianie utworów, niemające samodzielnego znaczenia gospodarczego, a stanowiące integralną i podstawową część procesu technologicznego oraz mające na celu wyłącznie umożliwienie: […] zgodnego z prawem korzystania z utworu. (np..: kopie bezpieczeństwa systemów komputerowych) USTAWA z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych Art. 23. Ust. 2

16 DOZWOLONY UŻYTEK – RTV Posiadacze urządzeń służących do odbioru programu radiowego lub telewizyjnego mogą za ich pomocą odbierać nadawane utwory, choćby urządzenia te były umieszczone w miejscu ogólnie dostępnym, jeżeli nie łączy się z tym osiąganie korzyści majątkowych. USTAWA z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych Art. 24. Ust. 2

17 DOZWOLONY UŻYTEK - INFORMACJEWolno w sprawozdaniach o aktualnych wydarzeniach przytaczać utwory udostępniane podczas tych wydarzeń, jednakże w granicach uzasadnionych celem informacji. USTAWA z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych Art. 26. Ust. 2

18 DOZWOLONY UŻYTEK – PRAWO CYTATUWolno przytaczać w utworach stanowiących samoistną całość urywki rozpowszechnionych utworów lub drobne utwory w całości, w zakresie uzasadnionym wyjaśnianiem, analizą krytyczną, nauczaniem lub prawami gatunku twórczości.

19 DOZWOLONY UŻYTEK - UROCZYSTOŚCIWolno nieodpłatnie wykonywać publicznie rozpowszechnione utwory podczas ceremonii religijnych, imprez szkolnych i akademickich lub oficjalnych uroczystości państwowych, jeżeli nie łączy się z tym osiąganie pośrednio lub bezpośrednio korzyści majątkowych i artyści wykonawcy nie otrzymują wynagrodzenia, z wyłączeniem imprez reklamowych, promocyjnych lub wyborczych. USTAWA z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych Art. 31

20 DOZWOLONY UŻYTEK – OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNEWolno korzystać z już rozpowszechnionych utworów dla dobra osób niepełnosprawnych, jeżeli to korzystnie odnosi się bezpośrednio do ich upośledzenia, nie ma zarobkowego charakteru i jest podejmowane w rozmiarze wynikającym z natury upośledzenia. USTAWA z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych Art. 33

21 DOZWOLONY UŻYTEK - PROGRAMY KOMPUTEROWEUwaga: dozwolony użytek nie dotyczy programów komputerowych. Nie można ich pożyczać znajomym ani kopiować dla członków rodziny (wolno jednak wykonać kopię bezpieczeństwa, pod warunkiem że oryginał lub z kopia nie będą równocześnie wykorzystywane). USTAWA z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych Art. 75. Ust. 1

22 DOZWOLONY UŻYTEK - PROGRAMY KOMPUTEROWECzęść przepisów prawa autorskiego nie stosuje się do programów komputerowych. Zasady korzystania z programów komputerowych każdorazowo określa umowa licencyjna. Niektóre licencje (powszechna licencja publiczna GNU, freeware, shareware, trial, demo) mogą pozwalać na swobodne – w całości lub części – dysponowanie programem. Prawo takie nie może być jednak domniemane, musi wynikać z tekstu licencji.

23 PODMIOT PRAWA OCHRONA WIZERUNKURozpowszechnianie wizerunku wymaga zezwolenia osoby na nim przedstawionej. W braku wyraźnego zastrzeżenia zezwolenie nie jest wymagane, jeżeli osoba ta otrzymała umówioną zapłatę za pozowanie. USTAWA z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych Art. 81. Ust. 1

24 PODMIOT PRAWA OCHRONA WIZERUNKUZezwolenia nie wymaga rozpowszechnianie wizerunku: 1) osoby powszechnie znanej, jeżeli wizerunek wykonano w związku z pełnieniem przez nią funkcji publicznych, w szczególności politycznych, społecznych, zawodowych; 2) osoby stanowiącej jedynie szczegół całości takiej jak zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza. USTAWA z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych Art. 81. Ust. 2

25 PODMIOT PRAWA OCHRONA WIZERUNKUJeżeli osoba, do której korespondencja jest skierowana, nie wyraziła innej woli, rozpowszechnianie korespondencji, w okresie dwudziestu lat od jej śmierci, wymaga zezwolenia małżonka, a w jego braku kolejno zstępnych, rodziców lub rodzeństwa. USTAWA z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych Art. 82

26 WWW.merlin.pl Wykorzystanie grafiki na stronach wbp.wroc.pl:(m.in. Copyleft) Wykorzystanie grafiki na stronach wbp.wroc.pl: =1 =412