1 Uwarunkowania rozwoju sektora transportu w województwie podlaskimWojewódzki Urząd Pracy w Białymstoku Sektor transportu Uwarunkowania rozwoju sektora transportu w województwie podlaskim dr Urszula Widelska
2 Plan prezentacji Sytuacja ekonomiczna przedsiębiorstw w opinii respondentów. Fundusze europejskie a rozwój firm badanego sektora. Popytowo – podażowe aspekty rozwoju. Analiza Portera. Analiza SWOT. Białystok, r. Sektor transportu
3 Kondycja ekonomiczna badanych podmiotów w opinii respondentówBiałystok, r. Sektor transportu
4 Zmiana sytuacji ekonomicznej badanych podmiotów w okresie ostatnich 5 latBiałystok, r. Sektor transportu
5 Zmiana poziomu przychodu badanych podmiotów w okresie ostatniego rokuBiałystok, r. Sektor transportu
6 Czynniki determinujące sytuację ekonomiczną firm transportowych:sytuacja ekonomiczna na rynkach międzynarodowych, szczególnie w Rosji i Chinach, oraz Unii Europejskiej, ceny paliw, ograniczony dostęp do środków zewnętrznych przeznaczanych na rozwój firm transportowych, system obciążeń podatkowych, Białystok, r. Sektor transportu
7 niski poziom infrastruktury technicznej, położenie przygraniczne umożliwiające współpracę ze Wschodem, ograniczone możliwości pozyskiwania środków zewnętrznych na rozwój działalności, brak zbliżonego poziomu rozwoju zróżnicowanych form transportu w regionie, co ogranicza poziom rozwoju całego sektora transportu Obciążenia fiskalne Białystok, r. Sektor transportu
8 Czynniki wewnętrzne a sytuacja ekonomiczna firm transportowychelastyczność, poszukiwanie nowych rynków zbytu, innowacyjność. Białystok, r. Sektor transportu
9 Oczekiwana zmiana kondycji ekonomicznej firmy w perspektywie najbliższych 3 latBiałystok, r. Sektor transportu
10 Kierunki inwestycji w przedsiębiorstwach sektora transportu w okresie minionych 3 latBiałystok, r. Sektor transportu
11 Uwarunkowania rozwoju a fundusze UEBiałystok, r. Sektor transportu
12 Zakres dofinansowania projektów współfinansowanych z funduszy UE realizowanych przez firmy analizowanego sektora (28) Białystok, r. Sektor transportu
13 Przyczyny niekorzystania z dofinansowania ze środków UEBiałystok, r. Sektor transportu
14 Chęć skorzystania ze środków UE w najbliższych 3 latach wśród firm badanego sektoraBiałystok, r. Sektor transportu
15 Ocena oddziaływania czynników otoczenia sprzyjających rozwojowi sektora transportuBiałystok, r. Sektor transportu
16 Ocena oddziaływania czynników utrudniających rozwój i działalność firm sektora transportuBiałystok, r. Sektor transportu
17 ANALIZA SIŁ KONKURENCJI W SEKTORZE TRANSPORTUBiałystok, r. Sektor transportu
18 Dostawcy produktów materialnych i usługdilerzy samochodów dostawczych i transportowych, serwis oraz dostawcy części zamiennych, dostawcy paliwa. Białystok, r. Sektor transportu
19 Dostawcy usług pomocniczychurzędy i agencje celne – każdy towar eksportowany jak i importowany musi zostać poddany kontroli przestrzegania przepisów prawa celnego oraz wniesieniu odpowiednich opłat celnych i podatków; przedsiębiorstwa i instytucje kontrolujące ładunki (SANEPID); operatorzy systemów GPS – umożliwiają przedsiębiorstwom bezpośredni nadzór nad pojazdem i pracownikiem; firmy informatyczne – dostarczają rozwiązania informatyczne, które na potrzeby firm transportowych; Białystok, r. Sektor transportu
20 dostawcy systemów kodowania i odkodowania towarów – systemy wspomagające o pracę przy manipulacji ładunków w systemie dystrybucyjnym; operatorzy baz danych – wpływających na poziom znajomości firmy na rynku usług transportowych; towarzystwa ubezpieczeniowe – wywierają znaczący wpływ na koszty zabezpieczenia ponoszone przez przedsiębiorstwa transportowe; instytucje finansowe – uzyskiwane środki finansowe determinują rozwój firm transportowych, także w czasie spadku popytu na usługi. Białystok, r. Sektor transportu
21 Siła przetargowa dostawców w sektorze transportu jest bardzo wysoka.Białystok, r. Sektor transportu
22 NABYWCY Siła przetargowa nabywców zwiększa się. Nabywcą dla firmy transportowej jest każde przedsiębiorstwo, organizacja lub też osoba indywidualna, która wyraża zapotrzebowanie na usługi transportowe. Białystok, r. Sektor transportu
23 Podstawową kategorię nabywców dla firm transportowych stanowią producenci towarów i usług, których przemieszczanie z miejsc ich wytworzenia do miejsc ich konsumpcji decyduje o poziomie zadowolenia ich rynków docelowych z nabywanych dóbr zarówno w odniesieniu do klientów indywidualnych jak i biznesowych. Poziom jakości usług transportowych bezpośrednio przedkłada się na trwałość relacji sprzedawca – klient, stąd duże znaczenie ogniwa transportu jako ogniwa pomocniczego, ale także odwzorowującego coraz większą presję klientów na szybkość oraz jakość usług przewozowych. Białystok, r. Sektor transportu
24 W polskiej branży transportowej wyróżnia się:Transport i spedycję towarów masowych, reprezentowaną przez kilkadziesiąt firm, w większości posiadających swój tabor. Transport i spedycję towarów drobnicowych – reprezentowaną przez kilkadziesiąt tysięcy małych przewoźników, działających na rzecz małych i średnich firm oraz klientów indywidualnych. Białystok, r. Sektor transportu
25 Transport specjalistyczny – reprezentowany przez mniejszą liczbę przedsiębiorstw, działających na potrzeby klientów niszowych, mających szczególne potrzeby zaopatrzeniowe. Białystok, r. Sektor transportu
26 Na transport specjalistyczny składają się: transport ładunków niebezpiecznych, transport ładunków ponadgabarytowych, transport ładunków ciężkich, transport ładunków specjalistycznych. Transport pozadrogowy (kolejowy, śródlądowy; lotniczy) – dotyczy obsługi towarów transportowanych inną drogą niż drogowa. Białystok, r. Sektor transportu
27 Konkurencja w sektorze w opinii ankietowanychBiałystok, r. Sektor transportu
28 Ocena barier rozwoju sektora transportu w Polsce w opinii badanych przedsiębiorstwBiałystok, r. Sektor transportu
29 Przynależność do klastrów i opinia ankietowanych o tej formie integracjiBiałystok, r. Sektor transportu
30 Nowi producenci i produktySektor transportu jest zagrożony groźbą nowych wejść. Pojawienie się nowych firm analizowanej branży uzależnione jest od: barier kosztowych, kapitałowych potrzeb przedsiębiorstw, polityki rządu, skali działania, wielkości realizowanej sprzedaży. Białystok, r. Sektor transportu
31 Ocena barier hamujących pojawienie się i rozwój konkurencyjnych przedsiębiorstw w branżyBiałystok, r. Sektor transportu
32 Ryzyko pojawienia się nowych przedsiębiorstw w sektorze w opinii ankietowanychBiałystok, r. Sektor transportu
33 Substytuty W sektorze transportu nie można mówić o groźbie pojawienia się substytutów. Przemieszczanie się towarów i usług jest bowiem zarezerwowane tylko dla tej formy aktywności rynkowej. Przestrzenne rozmieszczenie produktów na rynku, a tym samym efektywność łańcucha dostaw jest zawsze uzależniona od sprawności ogniwa transportu, dla którego nie ma żadnej alternatywy. Białystok, r. Sektor transportu
34 Ocena atrakcyjności sektoraBiałystok, r. Sektor transportu
35 sektor cechuje się umiarkowaną atrakcyjnościąsektor cechuje się umiarkowaną atrakcyjnością. W kontekście zaprezentowanej analizy pięciu sił Portera, analiza punktowa pozwala na stwierdzenie, iż szczególne znaczenie dla rozwoju sektora mają takie czynniki jak: wielkość rynku, zmiany technologiczne oraz przewidywana dynamika jego wzrostu. Białystok, r. Sektor transportu
36 korzystne przygraniczne położenie województwa podlaskiego Silne strony korzystne przygraniczne położenie województwa podlaskiego wysokiej jakości środki transportu wykorzystywane do przewozów międzynarodowych położenie geograficzne województwa umożliwiające budowę jednego z wariantów europejskiego korytarza transportowego VIA Baliica (fragmenty dróg krajowych nr 8 i 61) Białystok, r. Sektor transportu
37 korzystne przygraniczne położenie województwa podlaskiego wysokiej jakości środki transportu wykorzystywane do przewozów międzynarodowych położenie geograficzne województwa umożliwiające budowę jednego z wariantów europejskiego korytarza transportowego VIA Baliica (fragmenty dróg krajowych nr 8 i 61) Białystok, r. Sektor transportu
38 istniejące plany modernizacji dróg ekspresowych plany rozwoju sieci kolejowej w oparciu o koncepcje projektu RAIL BALTICA wysoki na tle kraju przyrost ilości dróg publicznych krótki czas przemieszczania towarów i osób pomiędzy województwem podlaskim a Warszawą Białystok, r. Sektor transportu
39 Słabe strony bardzo słaba dostępność transportowa rozumiana nako ilość dróg utwardzonych niekorzystna struktura firm transportowych pod względem wielkości, w której przeważają małe podmioty działające na potrzeby małych firm i klientów indywidualnych bardzo niski stopień wykorzystania funduszy unijnych przez firmy transportowe silne uzależnienie sektora transportu od koniunktury gospodarczej na rynku krajowym i światowym Białystok, r. Sektor transportu
40 niski poziom rozwoju gospodarczego województwa podlaskiego na tle kraju,niski poziom rozwoju szkolnictwa zawodowego ograniczający dostęp przedsiębiorstw do wykwalifikowanej kadry niedostatecznie zróżnicowana oferta, szkolnictwa wyższego pod kątem potrzeb regionalnego sektora transportu i logistyki (główną uczelnią kształcącą na kierunku logistyka jest Politechnika Białostocka) Białystok, r. Sektor transportu
41 brak uwzględnienia węzłów multimodalnych niski poziom międzygałęziowej dostępności transportowej duże zróżnicowanie jakości i gęstości lokalnej sieci drogowej ostatnie miejsce w kraju pod względem długości linii kolejowych na jednostkę powierzchni brak regionalnego portu lotniczego Białystok, r. Sektor transportu
42 wzrost popytu na rynkach wschodnich,Szanse przygraniczne połączenie województwa w ciągach komunikacyjnych, umożliwiające bezpośrednie połączenie w transporcie lądowym pomiędzy krajami bałtyckimi a reszta Unii Europejskiej polityki UE nastawiona na rozwój transportu multimodalnego wspierająca rozwój infrastruktury na obszarach najbardziej jej pozbawionych wzrost popytu na rynkach wschodnich, Białystok, r. Sektor transportu
43 łatwy dostęp do wykwalifikowanych pracowników spoza UE planowany rozwój dróg szybkiego ruchu możliwość uruchomienia dużych centrów turystycznych w kluczowych aglomeracjach, także w Białymstoku Białystok, r. Sektor transportu
44 możliwy rozwój inwestycji w zakresie optymalizacji i racjonalizacji wykorzystania infrastruktury kolejowej plany rozwoju transportu multimodalnego poprzez rozbudowę centrów logistycznych i przeładunkowych rozwój systemów teinformacyjnych i telemetrycznych zwiększających jakość i bezpieczeństwo usług transportowych Białystok, r. Sektor transportu
45 Zagrożenia marginalizacja województwa wynikająca ze słabej dostępności komunikacyjnej wzrost natężenia ruchu szczególnie ciężarowego na niedostosowanych drogach, co wiąże się z obniżeniem poziomu bezpieczeństwa dostaw oraz zwiększeniem kosztów działalności transportowej prawdopodobna likwidacja istniejących połączeń kolejowych Białystok, r. Sektor transportu
46 brak stabilności cen paliwbariery o charakterze politycznym, administracyjnym i ekonomicznym, ograniczające możliwości wykorzystania przygranicznego położenia regionu i wejścia na rynki wschodnie niekorzystne dla województwa działania na szczeblu centralnym związane z rozwojem infrastruktury komunikacyjnej i drogowej odwlekanie w czasie realizacji kluczowych dla regionu inwestycji infrastrukturalnych brak stabilności cen paliw Białystok, r. Sektor transportu
47 Wnioski strategiczne:Rozwój sektora transportu w województwie podlaskim uzależniony jest w głównej mierze od: światowej koniunktury gospodarczej (w tym cen paliw), kondycji ekonomicznej polskich przedsiębiorstw z różnych sektorów, europejskich regulacji prawnych w zakresie transportu krajowego i międzynarodowego, polskich rozwiązań prawno – administracyjnych i finansowych w zakresie funkcjonowania firm transportowych. Białystok, r. Sektor transportu
48 Sprawność ekonomiczna i potencjał konkurencyjny firm sektora transportu jest w bezpośrednim stopniu uzależniony od systemu infrastruktury drogowej i kolejowej. Podejmowane w tym zakresie działania na szczeblu regionu i kraju powinny sprzyjać rozwojowi nowoczesnego transportu multimodalnego. Sytuacja ekonomiczna w województwie podlaskim wymusza poszukiwanie przez regionalne firmy transportowe krajowych i międzynarodowych rynków zbytu, co może wywierać pozytywny wpływ na poziom ich konkurencyjności. Białystok, r. Sektor transportu
49 Wojewódzki Urząd Pracy w BiałymstokuDZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ! dr Urszula Widelska