1 VAT w obrocie międzynarodowymWarszawa, kwiecień 2017

2 Agenda 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Wprowadzenie – towary i usługiWprowadzenie – objaśnienia ustawowe 3. Wprowadzenie do poszczególnych typów transakcji 4. Omówienie poszczególnych typów transakcji 5. Sankcje VAT 6. VAT a cło i akcyza 7. VAT w systemie prawa UE

3 1. Wprowadzenie – towary i usługi

4 VAT – towary i usługi w obrocie międzynarodowymImport towarów Eksport towarów Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów („WNT”) Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów („WDT”) „Import” usług „Eksport” usług

5 Podstawowe elementy VAT

6 2. Wprowadzenie – objaśnienia ustawowePwC

7 Podatek od towarów i usług podstawowe pojęcia (art. 2 ustawy o VAT)Terytorium kraju Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (art.2 pkt 1) Państwo członkowskie Państwo członkowskie Unii Europejskiej (art. 2 pkt 2) Terytorium państwa członkowskiego Terytorium państwa wchodzące w skład terytorium Unii Europejskiej (art. 2 pkt 4) Terytorium Unii Europejskiej Terytoria państw członkowskich Unii Europejskiej (art. 2 pkt 3) Księstwo Monako traktuje się jako terytorium Republiki Francuskiej Gibraltar traktuje się jako wyłączony z terytorium Unii Europejskiej (art. 2 pkt 3 ppkt. a i c) Przykładowe włączenia/wyłączenia z definicji Terytorium Unii Europejskiej:

8 Podatek od towarów i usług podstawowe pojęcia c.d.Terytorium państwa trzeciego Terytorium państwa niewchodzącego w skład terytorium Unii Europejskiej (art. 2 pkt 5) Towar Rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6) Podatek od wartości dodanej nakładany na terytorium państwa członkowskiego, z wyjątkiem podatku od towarów i usług nakładanego tą ustawą (art. 2 pkt 11) Podatek od wartości dodanej Import usług Świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca (art. 2 pkt 9)

9 Podatek od towarów i usług podstawowe pojęcia c.d.Przywóz towarów na terytorium Unii Europejskiej Import towarów (art. 2 pkt 7) Dostawa towarów wysyłanych lub transportowanych z terytorium kraju poza terytorium Unii Europejskiej przez: Dostawcę lub na jego rzecz (tzw. eksport bezpośredni), lub nabywcę mającego siedzibę poza terytorium kraju lub na jego rzecz (tzw. eksport pośredni) Eksport Towarów (art. 2 pkt 8)

10 Czynności opodatkowane VAT – art. 5 ust. 1 ustawyodpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju; eksport towarów; import towarów na terytorium kraju; wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju („WNT”); wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów („WDT”).

11 Dostawa towarów vs. świadczenie usługZwolnienie z akcyzy Dostawa towarów vs. świadczenie usług Przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami JAK właściciel, w tym również m. in.: Przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie Oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste (…) Przez dostawę towarów rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności: przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, wszelkie inne darowizny Dostawa towarów (art. 7) Świadczenie usług (art. 8) Przez świadczenie usług rozumie się KAŻDE ŚWIADCZENIE na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, KTÓRE NIE STANOWI DOSTAWY TOWARÓW.

12 Podatnik VAT Kto jest podatnikiem?Osoby prawne Jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej Osoby fizyczne Wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Co obejmuje „działalność gospodarcza”? Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Czego nie obejmuje „działalność gospodarcza”? Np. pracy najemnej.

13 Przedstawiciel podatkowyKto podlega obowiązkowi ustanowienia przedstawiciela podatkowego? Obowiązkowi ustanowienia przedstawiciela podatkowego podlega: Podatnik, nieposiadający siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium państwa członkowskiego, podlegający obowiązkowi zarejestrowania się jako podatnik VAT czynny (art. 18a ust.1) (…) Kto może być przedstawicielem podatkowym? Przedstawicielem podatkowym może być osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, jeżeli łącznie spełnia m.in. następujące warunki: posiada siedzibę działalności gospodarczej na terytorium kraju; jest zarejestrowana jako podatnik VAT czynny; jest uprawniona do zawodowego wykonywania doradztwa podatkowego zgodnie z przepisami o doradztwie podatkowym lub do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych zgodnie z przepisami o rachunkowości. (art. 18b ust. 1 pkt 1-5) (…)

14 Przedstawiciel podatkowyJaki jest zakres działań przedstawiciela podatkowego? (art. 18c ust. 1) Przedstawiciel podatkowy wykonuje w imieniu i na rzecz podatnika, dla którego został ustanowiony: Obowiązki tego podatnika w zakresie rozliczania podatku, w tym w zakresie sporządzania deklaracji podatkowych, informacji podsumowujących, informacji podsumowujących w obrocie krajowym, a także w zakresie prowadzenia i przechowywania dokumentacji, w tym ewidencji, na potrzeby podatku.  Inne czynności wynikające z przepisów o podatku od towarów i usług, jeżeli został do tego upoważniony w umowie. Jaki jest zakres odpowiedzialności przedstawiciela podatkowego i podatnika? (art. 18c ust. 2 i art. 18d ust. 2) Przedstawiciel podatkowy odpowiada solidarnie z podatnikiem za zobowiązanie podatkowe, które przedstawiciel podatkowy rozlicza w imieniu i na rzecz tego podatnika. Podatnik, odpowiada solidarnie z przedstawicielem podatkowym za zobowiązanie podatkowe, które przedstawiciel podatkowy rozlicza w imieniu własnym na rzecz tego podatnika.

15 3. Wprowadzenie do poszczególnych typów transakcji

16 Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów („WNT”) w praktyce IstotaTowary transportowane z terytorium państwa UE na terytorium innego państwa UE; Nabywca musi być (co do zasady) podatnikiem VAT; Nabywane towary muszą służyć działalności gospodarczej podatnika; Dokonujący dostawy musi również być podatnikiem VAT.

17 WNT w praktyce Istota WNT tzw. „transakcyjne”Przez wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów rozumie się nabycie prawa do rozporządzania jak właściciel towarami, które w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz. ( art.9 ust.1) Powyższy przepis ma zastosowanie gdy: 1. nabywcą towarów jest: a) Podatnik podatku VAT, lub podatnik podatku od wartości dodanej, a nabywane towary mają służyć działalności gospodarczej podatnika, b) osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w lit. a - z zastrzeżeniem wyłączeń art. 10; 2. dokonujący dostawy towarów jest podatnikiem (art. 9 ust. 2) WNT tzw. „transakcyjne” (art. 9) Przez wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 4, rozumie się również przemieszczenie towarów przez podatnika podatku od wartości dodanej lub na jego rzecz, należących do tego podatnika, z terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium kraju na terytorium kraju, jeżeli towary te zostały przez tego podatnika na terytorium tego innego państwa członkowskiego w ramach prowadzonego przez niego przedsiębiorstwa wytworzone, wydobyte, nabyte, w tym również w ramach wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, albo zaimportowane, i towary te mają służyć działalności gospodarczej podatnika. (art. 11 ust. 1) WNT tzw. „nietransakcyjne” (art. 11) „wewnątrzwspólnotowe przesunięcie własnych towarów”

18 WNT w praktyce Istota VAT jest podatkiem obciążającym konsumpcję, tak więc powinien być płacony w kraju konsumpcji. Od strony praktycznej, płaci go podmiot dokonujący nabycia (przemieszczenia) towarów do kraju domniemanej konsumpcji. WNT podlega opodatkowaniu niezależnie od spełnienia wymogów formalnych.

19 Wyłączenia z WNT Nie każde przemieszczenie towarów do Polski stanowi WNT! WNT nie występuje m.in. w przypadkach, gdy dotyczy towarów: Nabywanych przez rolników ryczałtowych dla prowadzonej przez nich działalności rolniczej. (art. 10 ust. 1 pkt 2 ppkt a ustawy o VAT); Podatników, którzy wykonują jedynie czynności inne niż opodatkowane podatkiem i którym nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług (art. 10 ust. 1 pkt 2 ppkt b ustawy o VAT); Podatników, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku; (art. 10 ust. 1 pkt 2 ppkt c ustawy o VAT); Osoby prawne, które nie są podatnikami: - jeżeli całkowita wartość WNT nie przekroczyła w trakcie roku podatkowego kwoty zł. (…) (art. 10 ust. 1 pkt 2 ppkt. d ustawy o VAT).

20 Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów („WDT”) w praktyce IstotaWywóz towarów z terytorium państwa na terytorium innego państwa UE; Nabywca musi być: Podatnikiem od wartości dodanej zarejestrowanym na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych na terytorium innego kraju członkowskiego (tzw. VAT UE) lub; Osobą prawną zarejestrowaną na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych (VAT UE) na terytorium innego kraju członkowskiego; Podatnik dokonujący dostawy powinien posiadać status polskiego podatnika VAT UE.

21 WDT w praktyce Istota WDT tzw. „transakcyjne” (art. 13 ust. 1-2)Przez wewnątrzwspólnotową dostawę towarów, rozumie się wywóz towarów z terytorium kraju w wykonaniu czynności określonych w art. 7 na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju Powyższy przepis stosuje się w przypadku gdy, nabywca towarów jest m.in.: podatnikiem podatku od wartości dodanej zidentyfikowanym na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju; osobą prawną niebędącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, która jest zidentyfikowana na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju; (…) WDT tzw. „transakcyjne” (art. 13 ust. 1-2) WDT tzw. „nietransakcyjne” (art. 13 ust. 3) Za wewnątrzwspólnotową dostawę towarów uznaje się również przemieszczenie przez podatnika, lub na jego rzecz towarów należących do jego przedsiębiorstwa z terytorium kraju na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, które zostały przez tego podatnika na terytorium kraju w ramach prowadzonego przez niego przedsiębiorstwa wytworzone, wydobyte, nabyte, w tym również w ramach wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, albo sprowadzone na terytorium kraju w ramach importu towarów, jeżeli mają służyć działalności gospodarczej podatnika.

22 WDT w praktyce Istota VAT jest podatkiem obciążającym konsumpcję, tak więc powinien być płacony w kraju konsumpcji. Od strony praktycznej, polski sprzedawca wykazuje sprzedaż ze stawką 0%, która uprawnia go do odliczenia VAT zapłaconego przy nabyciu/wytworzeniu wywiezionych z Polski towarów. Stawka VAT 0% możliwa do zastosowania jedynie w oparciu o dowody wywozu towarów z Polski do innego kraju UE (np. dokument CMR).

23 Wspólne wyłączenia dla WNT i WDT (art. 12 ust. 1 i art. 13 ustWspólne wyłączenia dla WNT i WDT (art. 12 ust. 1 i art. 13 ust.4) Przemieszczania towarów nie uznaje się za WNT lub WDT m.in., gdy: Towary są instalowane lub montowane, z próbnym uruchomieniem lub bez niego; Przemieszczenie towarów następuje w ramach sprzedaży wysyłkowej na terytorium kraju; Towary mają być czasowo używane przez tego podatnika na terytorium kraju, nie dłużej jednak niż przez 24 miesiące, pod warunkiem że import takich towarów z terytorium państwa trzeciego na terytorium kraju z uwagi na ich przywóz czasowy byłby zwolniony od cła; Wyłącze-nia Towary mają być czasowo używane na terytorium kraju w celu świadczenia usług przez tego podatnika posiadającego siedzibę działalności gospodarczej na terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu; Przemieszczeniu podlega gaz w systemie gazowym, energia elektryczna w systemie elektroenergetycznym, energia cieplna lub chłodnicza przez sieci dystrybucji energii cieplnej lub chłodniczej.

24 Eksport towarów w praktyce Istota

25 Eksport towarów w praktyce IstotaDostawa towarów wysyłanych lub transportowanych z terytorium kraju poza terytorium Unii Europejskiej przez: Dostawcę lub na jego rzecz (tzw. eksport bezpośredni), lub nabywcę mającego siedzibę poza terytorium kraju lub na jego rzecz (tzw. eksport pośredni) Eksport Towarów (art. 2 pkt 8)

26 Eksport towarów w praktyce IstotaPrzez eksport towarów - rozumie się dostawę towarów wysyłanych lub transportowanych z terytorium kraju poza terytorium Unii Europejskiej przez: a) dostawcę lub na jego rzecz (tzw. eksport bezpośredni), lub nabywcę mającego siedzibę poza terytorium kraju lub na jego rzecz (tzw. eksport pośredni) jeżeli wywóz towarów poza terytorium Unii Europejskiej jest potwierdzony przez urząd celny określony w przepisach celnych. Wyjątek: Towary wywożone przez samego nabywcę do celów wyposażenia lub zaopatrzenia statków rekreacyjnych oraz turystycznych statków powietrznych lub innych środków transportu służących do celów prywatnych.

27 Eksport towarów w praktyce IstotaVAT jest podatkiem obciążającym konsumpcję, tak więc powinien być płacony w kraju konsumpcji. Od strony praktycznej, polski sprzedawca wykazuje sprzedaż ze stawką 0%, która uprawnia go do odliczenia VAT zapłaconego przy nabyciu/wytworzeniu wywiezionych z Polski towarów. Stawka VAT 0% możliwa do zastosowania jedynie w oparciu o dowody wywozu towarów z Polski poza terytorium UE.

28 Eksport towarów w praktycePodobnie jak w przypadku WDT, stosowanie stawki VAT 0% uzależnione jest od spełnienia wymogów formalnych (posiadania dowodów wywozu towarów z UE) Dowodem wywozu towarów poza UE jest elektroniczny komunikat IE-599 (wygenerowany w systemie ECS) Wiążąca postać komunikatu IE-599 występuje jedynie w formacie .xml

29 Import towarów w praktyce Istota

30 Import towarów w praktyce IstotaPrzywóz towarów z terytorium państwa trzeciego na terytorium Unii Europejskiej Import towarów (art. 2 pkt 7)

31 Import towarów w praktyceImport towarów podlegający opodatkowaniu VAT w Polsce oznacza przywóz towarów spoza terytorium Unii Europejskiej do Polski. Podatnik jest zobowiązany do zapłaty VAT także w sytuacji, gdy zgodnie z przepisami celnymi importowane towary są zwolnione z cła lub cło podlega zawieszeniu w całości lub części oraz gdy zastosowanie znalazła preferencyjna, obniżona lub zerowa stawka cła. Ponadto, zobowiązanym do zapłaty VAT jest podatnik uprawniony do stosowania procedur uszlachetniania, odprawy czasowej, lub przetwarzania pod kontrolą celną, jak również osoby, na które prawa i zobowiązania związane z tymi procedurami zostały przeniesione na podstawie odrębnych regulacji. Import podlega opodatkowaniu niezależnie od spełnienia wymogów formalnych.

32 „Import” usług Istota Nabycie od zagranicznego podmiotu (UE bądź nie-UE) usługi, którą przepisy VAT uznają za opodatkowaną na terytorium Polski zasada ogólna w obrocie B2B (profesjonalnym): opodatkowanie usługi w miejscu siedziby / stałego miejsca prowadzenia działalności usługobiorcy (liczne wyjątki). opodatkowanie usługi w kraju świadczenia przy użyciu mechanizmu „odwróconego obciążenia” (ang. reverse-charge mechanism). Usługodawca Usługobiorca Usługodawca

33 „Eksport” usług IstotaŚwiadczenie na rzecz zagranicznego podmiotu (UE bądź nie- UE) usługi, którą przepisy VAT uznają za opodatkowaną poza terytorium Polski zasada ogólna w obrocie B2B (profesjonalnym): opodatkowanie usługi w miejscu siedziby / stałego miejsca prowadzenia działalności usługobiorcy (liczne wyjątki). opodatkowanie usługi w kraju świadczenia przy użyciu mechanizmu „odwrotnego obciążenia” (ang. reverse-charge mechanism). Usługobiorca Usługodawca Usługobiorca

34 4. Omówienie poszczególnych typów transakcji

35 Transakcje towarowe

36 Transakcje towarowe WNT i WDT: Wewnątrzwspólnotowe nabycie i dostawa towarów

37 Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów („WNT”)Towary transportowane z terytorium państwa UE na terytorium innego państwa UE; Nabywca musi być (co do zasady) podatnikiem VAT; Nabywane towary muszą służyć działalności gospodarczej podatnika; Dokonujący dostawy musi również być podatnikiem VAT.

38 WNT – transakcyjne i nietransakcyjneB GmbH Polski magazyn B GmbH A Sp. z o.o. (kontrahent)

39 WNT – transakcyjne WNT w PL WDT w DE B GmbH A Sp. z o.o. Transport

40 Obowiązek B do rejestracji dla celów VAT w PLWNT – nietransakcyjne WDT w DE jako podatnik DE WNT w PL jako podatnik PL B GmbH B GmbH Transport Obowiązek B do rejestracji dla celów VAT w PL

41 Wyłączenia z WNT Nie każde przemieszczenie towarów do Polski stanowi WNT – wyłączenia art. 12 ustawy o VAT WNT podlega opodatkowaniu niezależnie od spełnienia wymogów formalnych.

42 Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów („WDT”)B GmbH A Sp. z o.o.

43 WDT Dostawa z Polski do innego kraju UEA Sp. z o.o. B GmbH Transport

44 WDT Istota i wymogi Warunki zastosowania stawki VAT 0%Wewnątrzunijny „eksport”. VAT obciąża konsumpcję, stąd w kraju wywozu stosuje się bądź stawkę 0% (rozwiązanie obowiązujące w PL), bądź zwolnienie z prawem do odliczenia VAT. 1 2 3 Przeniesienie na zagranicznego podatnika VAT UE prawa do rozporządzania towarem jak właściciel Towarzyszący ww. przeniesieniu wywóz towarów z Polski do innego kraju UE Warunki zastosowania stawki VAT 0% Właściwe udokumentowanie przemieszczania towarów z Polski do innego kraju UE

45 WDT Wymogi Nie ma znaczenia, czy wywozu z Polski do innego kraju UE dokona sam sprzedawca, czy też jego kontrahent. Istotne jest, by w ramach transakcji któraś ze stron (A albo B) wywiozła towar z Polski.

46 WDT Wymogi PODMIOTOWE 01 02 DOKUMENTACJA

47 WDT Wymogi PODMIOTOWE 01 Nabywca musi posiadać właściwy i ważny numer VAT UE, nadany przez państwo członkowskie właściwe dla nabywcy, zawierający dwuliterowy prefiks. Dostawca, w momencie składania deklaracji podatkowej wykazującej WDT, powinien być zarejestrowany do polskiego VAT UE.

48 WDT Wymogi Jak sprawdzić, czy dany podmiot jest zarejestrowany do VAT UE? Wyszukiwarka VIES (VAT Information Exchange System) Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z r. (sygn. IPPP3/ /12-2/KT) Informacja z systemu VIES potwierdzająca aktywność numeru VAT-UE unijnego kontrahenta może być wystarczającym dowodem uznania go za podatnika zidentyfikowanego na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych, pod warunkiem niewystąpienia okoliczności wskazujących na odmienny stan faktyczny.

49 WDT VIES w praktyce Obowiązkowe Fakultatywne

50 WDT VIES w praktyce

51 WDT VIES w praktyce Nie w każdym kraju system VIES ukazuje dane zarejestrowanego podmiotu. Wpisane dane dotyczą jednej z niemieckich spółek sieci PwC

52 WDT VIES w praktyce Podany w VIES niemiecki numer VAT figuruje w systemie jako nieaktywny

53 WDT VIES w praktyce Nieaktywność numeru w bazie VIES to ważna wskazówka, ale nie zawsze musi oznaczać, że dany podmiot jest niezarejestrowany do VAT UE. Możliwe wyjątki: Dany podatnik złożył już dokumenty rejestracyjne, ale organ podatkowy nie dokonał jeszcze wpisu; Administracja podatkowa danego państwa dokona rejestracji podatnika ze skutkiem wstecznym (spotykane w niektórych krajach poza Polską). W niektórych państwach dokonuje się jednak również wyrejestrowania ze skutkiem wstecznym. Co wtedy?

54 Co ma większe znaczenie: A) Faktyczny status kontrahenta?WDT VIES w praktyce Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z r. (sygn. ITPP3/ /14/AT) [Wnioskodawca] miał prawo do zastosowania stawki VAT w wysokości 0% pod warunkiem, że jego kontrahent w momencie przedmiotowej transakcji faktycznie działał w charakterze zarejestrowanego podatnika, względnie znajdował się w toku procedury rejestracyjnej (nawet jeżeli Wnioskodawca nie posiadał wtedy prawidłowo podanego przez niego numeru identyfikacyjnego – istotny jest bowiem faktyczny status tego podmiotu). Na Wnioskodawcy ciąży dowiedzenie wszelkimi prawnie dopuszczalnymi środkami, że dołożył należytej staranności i zweryfikował status kontrahenta według obiektywnych przesłanek. Co ma większe znaczenie: A) Faktyczny status kontrahenta? B) Dołożenie staranności w weryfikacji jego statusu?

55 WDT VIES w praktyce Wyrok TSUE z r. (C-273/11) Mecsek-Gabona Kft Ewentualna nieprawidłowość takiego rejestru nie powinna prowadzić do pozbawienia podmiotu gospodarczego, który oparł się na danych ujętych w tymże rejestrze, prawa do odliczenia, z którego podmiot ów miałby możność skorzystać […] Byłoby sprzeczne z zasadą proporcjonalności, by sprzedawca był zobowiązany do uiszczenia podatku VAT tylko dlatego, że wykreślono z mocą wsteczną numer identyfikacyjny kupującego. Wyrok NSA z r. (sygn. akt I FSK 1515/07) Sposób działania Spółki przy realizacji wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów, a także jej zachowanie w sytuacji, gdy ujawniono, że posługiwała się dokumentami zawierającymi nieprawdziwe dane dotyczące jej brytyjskich kontrahentów dowodzi, że co najmniej godziła się na udział w oszustwie podatkowym, a nie że stanowiła nieświadoma ofiarę takiego oszustwa.

56 WDT VIES w praktyce Dla celów dowodowych, lepiej podać swój NIP

57 WDT VIES w praktyce Wydrukować jako dowódUkaże się identyfikator zapytania (możliwość późniejszej weryfikacji)

58 WDT VIES w praktyce Oprócz VIES, zapytanie dotyczące statusu kontrahenta złożyć można również w Biurze Wymiany Informacji Podatkowych w Koninie Telefonicznie: z tel. stac.: z tel. kom.: (22) Pocztą elektroniczną na adres: Faxem: (63) Pocztą tradycyjną na adres: Biuro Wymiany Informacji Podatkowych w Koninie ul. Poznańska Konin Krótki czas oczekiwania (ok. 1 dzień) Otrzymujemy e-pismo urzędowe

59 A jak zarejestrować się jako polski podatnik VAT UE?WDT VIES w praktyce A jak zarejestrować się jako polski podatnik VAT UE?

60 WDT VIES w praktyce

61 WDT VIES w praktyce

62 Rejestracja podatnikówDotychczas nie było szczegółowych regulacji, na podstawie których organ podatkowy odmawiał rejestracji podmiotu jako podatnika VAT. Nowelizacja ustawy o VAT od dnia 1 stycznia 2017 r. wprowadza następujące, ściśle określone przesłanki (art. 96 ust. 4a), na podstawie których organ podatkowy podejmuje decyzję o odmowie rejestracji podatnika VAT: Dane podane w zgłoszeniu rejestracyjnym są niezgodne z prawdą lub Podmiot nie istnieje lub Mimo podjętych prób nie ma możliwości skontaktowania się z tym podmiotem lub pełnomocnikiem lub Podmiot albo jego pełnomocnik nie stawia się na wezwanie organu podatkowego

63 Wykreślenie podatników z rejestru podatników – zmiana podstawy stwierdzenia okoliczności wykreśleniaNaczelnik urzędu skarbowego wykreśla z urzędu podatnika z rejestru jako podatnika VAT bez konieczności zawiadamiania o tym podatnika (art. 96 ust. 9), jeżeli W obecnym stanie prawnym brak konieczności stwierdzenia powyższych przesłanek w ramach czynności sprawdzających – na wykreślenie podatnika VAT z rejestru podatnika wpływa stwierdzenie tych okoliczności na każdej podstawie. Podatnik nie istnieje Mimo udokumentowanych prób nie ma możliwości skontaktowania się z podatnikiem albo jego pełnomocnikiem Dane podane w zgłoszeniu rejestracyjnym są niezgodne z prawdą Podatnik albo jego pełnomocnik nie stawia się na wezwania organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej „

64 Wykreślenie podatników z rejestru podatników – zmiana podstawy stwierdzenia okoliczności wykreśleniaPonadto, wykreśleniu z rejestru jako podatnik VAT także podatnik, który: Zawiesił wykonywanie działalności gospodarczej na okres co najmniej 6 kolejnych miesięcy; Nie składa deklaracji podatkowych za 6 kolejnych miesięcy lub 2 kolejne kwartały będąc do tego zobowiązanym; Składał przez 6 kolejnych miesięcy lub 2 kolejne kwartały deklaracje, w których nie wykazał sprzedaży lub nabycia towarów lub usług z kwotami podatku do odliczenia; Wystawiał faktury / faktury korygujące, dokumentujące czynności, które nie zostały dokonane; Prowadząc działalność gospodarczą wiedział lub miał uzasadnione podstawy do tego, aby przypuszczać, że dostawcy lub nabywcy biorący udział pośrednio lub bezpośrednio w dostawie tego samego towaru lub usługi uczestniczą w nierzetelnym rozliczaniu podatku w celu odniesienia korzyści majątkowej.(art. 96 ust. 9a)

65 WDT Wymogi PODMIOTOWE 01 Nabywca musi posiadać właściwy i ważny numer VAT UE, nadany przez państwo członkowskie właściwe dla nabywcy, zawierający dwuliterowy prefiks. Przed złożeniem deklaracji podatkowej, podatnik posiada dowody, że towary będące przedmiotem WDT zostały dostarczone do nabywcy; Dostawca, w momencie składania deklaracji podatkowej wykazującej WDT, powinien być zarejestrowany do polskiego VAT UE. 02 DOKUMENTACJA

66 WDT – regulacje szczególne – zastosowanie stawki 0% – dokumentacjaDowody na dostarczenie towarów do nabywcy (wywóz poza Polskę do innego kraju UE): W sytuacji gdy to przewoźnik (spedytor) odpowiada za przewóz towarów, sprzedawca musi posiadać następujące dokumenty w celu zastosowania stawki VAT 0%: dokumenty transportowe otrzymane od przewoźnika (spedytora) odpowiedzialnego za przemieszczenie towarów, z których jednoznacznie wynika, że towary zostały dostarczone do miejsca ich przeznaczenia na terytorium kraju UE innego niż terytorium Polski. specyfikacja poszczególnych sztuk ładunku.

67 WDT – regulacje szczególne – zastosowanie stawki 0% – dokumentacjaDowody na dostarczenie towarów do nabywcy (wywóz poza Polskę do innego kraju UE): W sytuacji gdy towary są przemieszczane własnym środkiem transportu (przez sprzedawcę lub nabywcę) w celu zastosowania stawki 0%, sprzedawca musi posiadać: specyfikację poszczególnych sztuk ładunku, Dokument zawierający następujące informacje: imię i nazwisko lub nazwę oraz adres siedziby działalności gospodarczej lub miejsca zamieszkania podatnika dokonującego WDT oraz nabywcy tych towarów; adres, pod który są przewożone towary, w przypadku gdy jest inny niż adres siedziby działalności gospodarczej lub miejsca zamieszkania nabywcy; określenie towarów i ich ilości; potwierdzenie przyjęcia towarów przez nabywcę do miejsca przeznaczenia znajdującego się na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium Polski; rodzaj oraz numer rejestracyjny środka transportu, którym są wywożone towary, lub numer lotu - w przypadku gdy towary przewożone są środkami transportu lotniczego.

68 WDT – regulacje szczególne – zastosowanie stawki 0% – dodatkowa dokumentacjaW przypadku gdy wspomniane dokumenty, nie potwierdzają jednoznacznie dostarczenia towarów do nabywcy znajdującego się na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium Polski, zastosowanie mogą znaleźć również inne dokumenty wskazujące, że nastąpiło WDT, w szczególności: korespondencja handlowa z nabywcą, w tym jego zamówienie; dokumenty dotyczące ubezpieczenia lub kosztów frachtu; dokument potwierdzający zapłatę za towar, z wyjątkiem przypadków, gdy dostawa ma charakter nieodpłatny lub zobowiązanie jest realizowane w innej formie, w takim przypadku inny dokument stwierdzający wygaśnięcie zobowiązania; dowód potwierdzający przyjęcie przez nabywcę towaru na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju.

69 Transakcje towarowe Dostawy (transakcje) łańcuchowe

70 Dostawa wewnątrzwspólnotowa „zwykła” (2 podmioty)B GmbH A Sp. z o.o.

71 Transakcje łańcuchowe Dostawa z Polski do innego kraju UEA Sp. z o.o. Dostawa B s.r.o. Dostawa C GmbH Transport

72 Transakcje łańcuchoweSkąd potoczna nazwa ? A Sp. z o.o. Dostawa B s.r.o. Dostawa C GmbH Transport

73 Transakcje łańcuchoweŁańcuch transakcji może być dowolnie długi (min. 3 strony) i obejmować także podmioty spoza UE A Sp. z o.o. B s.r.o. C GmbH D OOO E AS Transport

74 Transakcje łańcuchowe Zarys zasad opodatkowaniaArt. 7 ust. 8 ustawy o VAT: W przypadku gdy kilka podmiotów dokonuje dostawy tego samego towaru w ten sposób, że pierwszy z nich wydaje ten towar bezpośrednio ostatniemu w kolejności nabywcy, uznaje się, że dostawy towarów dokonał każdy z podmiotów biorących udział w tych czynnościach. Wniosek: mimo że następuje tylko jeden transport, mamy do czynienia z wieloma dostawami (i dla każdej musimy ustalić zasady opodatkowania).

75 Miejsce dostawy– znaczenie= kraj opodatkowania Jeśli poza terytorium PL, to transakcja poza zakresem polskiego VAT Miejsce dostawy = kraj opodatkowania Jeśli na terytorium PL, to transakcja opodatkowana polskim VAT

76 Transakcje łańcuchowe Zarys zasad opodatkowaniaO jakie zasady opodatkowania chodzi? Art. 22 ust. 1 ustawy o VAT: Miejscem [czytaj: krajem] dostawy towarów jest w przypadku: towarów wysyłanych lub transportowanych […] – miejsce w którym towary znajdują się w momencie rozpoczęcia wysyłki lub transportu do nabywcy. […] Towarów niewysyłanych ani nietransportowanych – miejsce, w którym towary znajdują się w momencie dostawy.

77 Transakcje łańcuchowe Zarys zasad opodatkowaniaArt. 22 ust. 2-3 ustawy o VAT: 2. W przypadku gdy kilka podmiotów dokonuje dostawy tego samego towaru w ten sposób, że pierwszy z nich wydaje ten towar bezpośrednio ostatniemu w kolejności nabywcy, przy czym towar ten jest wysyłany lub transportowany, to wysyłka lub transport tego towaru są przyporządkowane tylko jednej dostawie; […] 3. W przypadku, o którym mowa w ust. 2, dostawę towarów, która: poprzedza wysyłkę lub transport towarów, uznaje się za dokonaną w miejscu [czytaj: kraju] rozpoczęcia wysyłki lub transportu towarów; następuje po wysyłce lub transporcie towarów, uznaje się za dokonaną w miejscu [czytaj: kraju] zakończenia wysyłki lub transportu towarów

78 Transakcje łańcuchowe Zarys zasad opodatkowaniaInterpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z r. (sygn. IPPP3/ /16-2/KT): W przypadku transakcji łańcuchowych, kiedy ten sam towar jest przedmiotem kolejnych dostaw, lecz faktycznie jest przemieszczany od pierwszego dostawcy do finalnego nabywcy, wówczas przyjmuje się, że ma miejsce tylko jedna wysyłka (transport). Z uwagi na to, że dokonywane jest tylko jedno przemieszczenie towarów, to tylko jedna dostawa może być uznana za dostawę „ruchomą” towarów, pozostałe zaś są dostawami „nieruchomymi”.

79 Transakcje łańcuchowe Zarys zasad opodatkowaniaWniosek: musimy ustalić, do której z (wielu) dostaw należy przypisać wysyłkę lub transport towarów, tj. która dostawa stanowi dostawę ruchomą. Jak ustalić dostawę ruchomą?

80 Transakcje łańcuchowe Zarys zasad opodatkowaniaWyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej („TSUE”) z r. (C-245/04) EMAG Handel Eder OHG […] nawet jeśli dwie następujące po sobie dostawy skutkują tylko jedynym przemieszczeniem towarów, to należy uznać, że nastąpiły one jedna po drugiej. W rzeczywistości pośredni nabywca może przenieść na drugiego nabywcę prawo do rozporządzania towarem jak właściciel dopiero wtedy, gdy otrzymał je wcześniej od pierwszego sprzedawcy, a zatem druga dostawa może mieć miejsce dopiero wtedy, gdy zrealizowana zostanie pierwsza dostawa (teza 38).

81 Transakcje łańcuchowe Zarys zasad opodatkowaniaZ opinii Rzecznika Generalnego J. Kokott do sprawy C-245/04 (opinia z r.) Element konstytutywny wewnątrzwspólnotowego nabycia stanowi, obok nabycia uprawnień właścicielskich, przekroczenie przez towar granicy. Wydaje się zatem zasadne przypisanie szczególnego znaczenia transportowi, względnie zleceniu jego realizacji. Podmiot zlecający transport decyduje zasadniczo o tym, kiedy towar znajduje się w określonym miejscu. Jeżeli angażuje do celów transportu osoby trzecie, faktyczne władanie towarem należy ostatecznie przypisać zleceniodawcy. Decydowanie o miejscu pobytu towaru stanowi wyraz uprawnień właścicielskich konstytutywnych dla wewnątrzwspólnotowego nabycia (teza 59).

82 Transakcje łańcuchowe Zarys zasad opodatkowaniaWyrok TSUE z r. (C-430/09) Euro Tyre Holding BV […] jeżeli towar jest przedmiotem dwóch następujących po sobie dostaw między różnymi podatnikami […], ale jednocześnie jest przedmiotem tylko jednego transportu wewnątrzwspólnotowego, ustalenie czynności, której należy przypisać ten transport, tj. pierwszej lub drugiej dostawy […] następuje w świetle całościowej oceny wszystkich okoliczności sprawy w celu ustalenia, która z tych dwóch dostaw spełnia wszystkie przesłanki związane z dostawą wewnątrzwspólnotową.

83 Transakcje łańcuchowe Zarys zasad opodatkowaniaDzięki orzecznictwu TSUE zgodnie przyjęto, że decydujące znaczenie ma to, kto odpowiada za organizację transportu. Co rozumieć przez „organizację transportu”? Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z r. (sygn. IBPP4/ /15/PK): Pojęcie „organizacji” transportu – przyjęte w praktyce stosowania ww. przepisów [art. 22 ust. 2 ustawy o VAT] przez organy podatkowe oraz sądy administracyjne – nie zostało zdefiniowane w przepisach ustawy. Zgodnie z potocznym rozumieniem, przez „organizację” należ rozumieć „sposób zorganizowania czegoś lub organizowanie czegoś”. Zatem przez organizację transportu towarów należy rozumieć planowanie, jak i koordynowanie poszczególnych etapów wywozu towarów.

84 Transakcje łańcuchowe Zarys zasad opodatkowaniaCzyli jakie czynniki mają w praktyce decydujące znaczenie? Ponoszenie kosztów transportu? Ponoszenie ryzyka transportu? Danie zlecenia przewoźnikowi? Przykład: C zamawia transport dla B, na koszt i ryzyko B

85 Transakcje łańcuchowe Zarys zasad opodatkowaniaCzyli jakie czynniki mają w praktyce decydujące znaczenie? Ponoszenie kosztów transportu? Ponoszenie ryzyka transportu? Danie zlecenia przewoźnikowi? Transport organizuje C (choć nie ponosi jego ryzyka/kosztów)

86 Transakcje łańcuchowe Dostawa z Polski do innego kraju UEA Sp. z o.o. Dostawa B s.r.o. Dostawa C GmbH Organizacja transportu WDT z Polski do Niemiec: A-B Dostawa lokalna (Niemcy): B-C

87 Transakcje łańcuchowe Dostawa z Polski do innego kraju UEA Sp. z o.o. Dostawa B s.r.o. Dostawa C GmbH Organizacja transportu Dostawa lokalna (Polska): A-B WDT z Polski do Niemiec: B-C

88 Transakcje łańcuchowe Dostawa z Polski do innego kraju UEA Sp. z o.o. Dostawa B s.r.o. Dostawa C GmbH Organizacja transportu Do której transakcji przypisać transport?

89 Transakcje łańcuchowe Zarys zasad opodatkowaniaArt. 22 ust. 2 ustawy o VAT, po średniku: […]; jeżeli towar jest wysyłany lub transportowany przez nabywcę, który dokonuje również jego dostawy, przyjmuje się, że wysyłka lub transport są przyporządkowane dostawie dokonanej dla tego nabywcy, chyba że z warunków dostawy wynika, że dostawę lub transport towaru należy przyporządkować jego dostawie. A Sp. z o.o. Dostawa B s.r.o. Dostawa C GmbH

90 Transakcje łańcuchowe Zarys zasad opodatkowaniaZatem zasadniczo: A Sp. z o.o. WDT B s.r.o. C GmbH Dostawa lokalna […] chyba że z warunków dostawy wynika, że dostawę lub transport towaru należy przyporządkować jego dostawie.

91 Transakcje łańcuchowe Zarys zasad opodatkowaniaArt. 22 ust. 2 przed r. Art. 22 ust. 2 obecnie Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów, nie występuje w przypadku, gdy dotyczy towarów: […]; jeżeli towar jest wysyłany lub transportowany przez nabywcę, który dokonuje również jego dostawy, przyjmuje się, że wysyłka lub transport jest przyporządkowana dostawie dokonanej dla tego nabywcy, chyba że nabywca ten udowodni, że wysyłkę lub transport towaru należy zgodnie z zawartymi przez niego warunkami dostawy przyporządkować jego dostawie. […]; jeżeli towar jest wysyłany lub transportowany przez nabywcę, który dokonuje również jego dostawy, przyjmuje się, że wysyłka lub transport są przyporządkowane dostawie dokonanej dla tego nabywcy, chyba że z warunków dostawy wynika, że dostawę lub transport towaru należy przyporządkować jego dostawie. Efekt: Obalenie domniemania nie zależy już od woli B (który mógł np. wybrać, co bardziej mu odpowiada), ale od obiektywnych przesłanek.

92 Transakcje łańcuchowe Zarys zasad opodatkowaniaCo rozumieć przez „warunki dostaw”? Odpowiedź: np. INCOTERMS® 2010 Od czego będzie zależało, czy WDT nastąpi w relacji A-B czy B-C? Odpowiedź: od momentu, w którym B przeniesie na C władztwo ekonomiczne nad towarami. Wskazówka: sama organizacja transportu nie definiuje jeszcze tego, kiedy przechodzi władztwo ekonomiczne. B mógł bowiem zorganizować transport za C (na ryzyko C)

93 Transakcje łańcuchowe Zarys zasad opodatkowaniaJak ustalić, kiedy przechodzi władztwo ekonomiczne nad towarami? Władztwo ekonomiczne (prawo do dysponowania jak właściciel) = Ponoszenie ryzyka przypadkowej utraty/pogorszenia rzeczy

94 Zwolnienie z akcyzy Transakcje łańcuchowe Zarys zasad opodatkowania Jak ustala się moment przejścia ryzyka? Np. w oparciu o zawarte w umowie odesłanie do danej formuły INCOTERMS® 2010 (które strony mogą modyfikować). Strony też ustalić własne zasady. Przykładowe reguły INCOTERMS® : * EXW (ex works) * FCA (free carrier) * CPT (carriage paid to) * CIP (carriage and insurance paid to) * DAP (delivered at place) Na bazie umowy alternatywnie Art. 454 KC – świadczenia towarowe są świadczeniami „odbiorczymi”, tj. ich miejsce świadczenia to siedziba sprzedawcy. Art. 544 KC – „Jeżeli rzecz sprzedana ma być przesłana przez sprzedawcę do miejsca, które nie jest miejscem spełnienia świadczenia, poczytuje się w razie wątpliwości, że wydanie zostało dokonane z chwilą, gdy w celu dostarczenia rzeczy na miejsce przeznaczenia sprzedawca powierzył ją przewoźnikowi trudniącemu się przewozem rzeczy tego rodzaju.” Wniosek: polski KC przewiduje domyślnie reżim INCOTERMS FCA Na bazie ustaw

95 Transakcje łańcuchowe INCOTERMS® 2010 - przegląd

96 Transakcje łańcuchowe INCOTERMS ® 2010 - przegląd

97 Incoterms

98 Transakcje łańcuchowe INCOTERMS ® 2010 – praktyczne wskazówkiNiektóre reguły INCOTERMS® 2010 (np. Carriage Paid To, [CPT]) przewidują różne momenty dla przejścia (i) ryzyka oraz (ii) kosztów transportu/ubezpieczenia. Dla potrzeb VAT decydujące znaczenie ma moment przejścia ryzyka związanego z towarami … i od wtedy trzeba np. liczyć termin na wystawienie faktury dot. WDT/eksportu. Ponieważ transport/ubezpieczenie zleca i opłaca podmiot inny niż ten ponoszący ryzyko, zaleca się umownie ustalić, że sprzedawca będzie dochodził ewentualnych roszczeń w imieniu kontrahenta.

99 Transakcje łańcuchowe Dostawa z Polski do innego kraju UEWariant I: jeśli ryzyko przejdzie z B na C dopiero w Niemczech, wtedy najpierw WDT PL-DE a potem dostawa lokalna (DE). Wywóz w ramach transakcji A-B

100 Transakcje łańcuchowe Dostawa z Polski do innego kraju UEWariant II: jeśli ryzyko przejdzie z B na C jeszcze w Polsce, wtedy najpierw dostawa lokalna (PL), a potem WDT PL-DE Wywóz w ramach transakcji B-C

101 Transakcje łańcuchowe Podsumowanie01 USTAL STRONY ŁAŃCUCHA 02 03 04 JEŚLI TRANSPORT ORGANIZUJE POŚREDNIK, KONIECZNIE USTAL WARUNKI DOSTAW POTRAKTUJ DOSTAWĘ „RUCHOMĄ” JAKO WDT/EKSPORT A RESZTĘ JAKO DOSTAWY LOKALNE USTAL ORGANIZATORA TRANSPORTU

102 Transakcje towarowe WTT: Wewnątrzwspólnotowe transakcje trójstronne

103 Wewnątrzwspólnotowe transakcje trójstronne („WTT”) – procedura uproszczonaB A C Szczególny rodzaj transakcji łańcuchowej, w której: A wykazuje w swoim kraju WDT do państwa B, zaś B wykazuje w swoim kraju WDT do państwa C (przyjęcie fikcji wystąpienia takich WDT) B wskazuje C jako podatnika zobowiązanego do rozliczenia VAT (tu: WNT) w kraju przeznaczenia B unika obowiązku rejestracji do VAT w kraju A bądź C (musiałby się rejestrować wg zasad ogólnych dla dostaw łańcuchowych)

104 Wewnątrzwspólnotowe transakcje trójstronne („WTT”) – procedura uproszczonaaa

105 WTT Warunki stosowaniaWarunki zastosowania procedury określone w art ustawy o VAT Trzech podatników VAT UE (A, B, C) dokonuje dwóch kolejno następujących po sobie dostaw tego samego towaru (A do B, B do C); A, B i C są zarejestrowani do VAT UE w trzech różnych krajach UE (ewentualnie C jest osobą prawną niebędącą podatnikiem); Towary transportowane są bezpośrednio między A i C; transport organizowany jest przez A albo B bądź na ich rzecz; B podaje zarówno A jak i C ten sam numer VAT UE nadany przez państwo inne niż państwo rozpoczęcia transportu (A) bądź jego zakończenia (C); C podaje numer VAT UE nadany mu przez kraj zakończenia transportu (C) B nie posiada siedziby w kraju zakończenia transportu (C); B wskazuje C jako podmiot odpowiedzialny za rozliczenie VAT w kraju C; B wystawia fakturę zawierającą specjalne adnotacje (jeśli B to polski podatnik, zastosowanie znajduje art. 136 ust. 1 ustawy o VAT).

106 WTT Warunki stosowaniaCo w razie niespełnienia któregokolwiek z warunków skorzystania z WTT? Brak możliwości stosowania uproszczenia = stosowanie zasad ogólnych (jak dla „zwykłych” transakcji łańcuchowych). Czy korzystanie z WTT bywa obowiązkowe? Stosowanie WTT to zawsze uprawnienie, nigdy zaś obowiązek.

107 WTT Warunki stosowaniaCzy wolno stosować WTT, gdy transport organizowany jest przez C? Art. 135 ust. 1 pkt. 2 lit. b) ustawy o VAT: „przedmiot dostawy jest wysyłany lub transportowany przez pierwszego lub też transportowany przez drugiego w kolejności podatnika lub na ich rzecz […]; Odpowiedź: TAK. Dyrektywa 2006/112/WE nie zawiera ograniczeń w zakresie transportu przez trzeciego podatnika (art. 141 Dyrektywy); Odbierając towar od A, C niewątpliwie działa „na rzecz” B, gdyż inaczej A nie wydałby mu towaru (w końcu C nie jest kontrahentem A). Rada praktyczna: warto wskazać to „działanie na rzecz” w umowie.

108 Transakcje towarowe Wybrane procedury szczególne w transakcjach towarowych wewnątrz UE

109 Magazyn konsygnacyjny Szczególne rozwiązanie dla WNT i WDTWyodrębnione u podatnika zarejestrowanego jako podatnik VAT UE miejsce przechowywania na terytorium kraju towarów należących do podatnika podatku od wartości dodanej przemieszczonych przez niego lub na jego rzecz z terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium kraju do tego miejsca, z którego podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT UE, przechowujący towary, pobiera je, a przeniesienie prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel następuje w momencie ich pobrania. Magazyn konsygnacyjny (art. 2 pkt 27c) Prowadzący magazyn konsygnacyjny (art. 2 pkt 27d) Podatnik, który przechowuje w magazynie konsygnacyjnym towary i pobiera je z tego magazynu

110 Magazyn konsygnacyjny Jak to działa w praktyce?WNT WNT Podmiot A Podmiot B PPrzemieszczenie towarów Pobranie towarów A B Polski magazyn konsygnacyjny podmiotu B

111 Magazyn konsygnacyjny w praktycePrzesunięcie obowiązku rozpoznania transakcji (WDT/WNT) z: 1) momentu przemieszczenia towarów między dwoma państwa UE na 2) moment ich faktycznego użycia przez nabywcę.

112 Dostawa z montażem B GmbH A Sp. z o.o.

113 Dostawa z montażem Miejscem dostawy towarów jest w przypadku towarów, które są instalowane lub montowane, z próbnym uruchomieniem lub bez niego, przez dokonującego ich dostawy lub przez podmiot działający na jego rzecz – miejsce, w którym towary są instalowane lub montowane; nie uznaje się za instalację lub montaż prostych czynności umożliwiających funkcjonowanie montowanego lub instalowanego towaru zgodnie z jego przeznaczeniem. Dostawa towarów, które są instalowane lub montowane, z próbnym uruchomieniem lub bez niego są opodatkowane w kraju docelowym, w kraju w którym następuje montaż lub instalacja. Reguły dotyczące dostawy z montażem nie ograniczają się tylko do obrotu wewnątrz UE (tj. znalazłyby zastosowanie również w razie dostawy z Chin do Polski).

114 Dostawa z montażem Jak to działa w praktyce?Przykład: Firma A z siedzibą w Polsce sprzedaje towar podatnikowi z Niemiec, dokonując jego montażu lub instalacji w Niemczech (np. taśma produkcyjna). Co to oznacza w praktyce? Powyższej dostawy z montażem/instalacją A nie uzna się za WDT w Polsce (art. 13 ust. 4 pkt 1) Nabywca nie rozpozna w Niemczech WNT z tytułu takiej dostawy. Dostawa towarów instalowanych lub montowanych jest wyjątkiem od zasady, że należy je opodatkować w miejscu rozpoczęcia wysyłki/transportu towarów. Należy przeanalizować niemieckie regulacje VAT pod kątem podmiotu obowiązanego do rozliczenia VAT od dostawy (tj. czy polska firma A będzie musiała zarejestrować się dla celów VAT, czy rozliczy go niemiecki nabywca w oparciu o tzw. „odwrotne obciążenie” – ang. reverse charge)

115 Sprzedaż wysyłkowa z terytorium kraju Sprzedaż wysyłkowa na terytorium krajuB Osoba fizyczna A Sp. z o.o. A Osoba fizyczna B GmbH

116 Sprzedaż wysyłkowa definicja ustawowa (art. 2 ust.1 pkt 23-24)Sprzedaż wysyłkowa z terytorium kraju: Sprzedaż wysyłkowa na terytorium kraju: Dostawa towarów wysyłanych lub transportowanych przez podatnika podatku od towarów i usług lub na jego rzecz z terytorium kraju na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, które jest państwem przeznaczenia dla wysyłanego lub transportowanego towaru, pod warunkiem że dostawa dokonywana jest na rzecz: Podatnika podatku od wartości dodanej lub osoby prawnej niebędącej podatnikiem podatku od wartości dodanej, którzy nie mają obowiązku rozliczania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów; Innego niż wymieniony powyżej podmiotu niebędącego podatnikiem podatku od wartości dodanej. Dostawa towarów wysyłanych lub transportowanych przez podatnika podatku od wartości dodanej lub na jego rzecz z terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium kraju na terytorium kraju, które jest państwem przeznaczenia dla wysyłanego lub transportowanego towaru, pod warunkiem że dostawa jest dokonywana na rzecz: podatnika lub osoby prawnej niebędącej podatnikiem w rozumieniu ustawy o VAT, którzy nie mają obowiązku rozliczania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów; Innego niż wymieniony powyżej podmiotu, niebędącego podatnikiem w rozumieniu ustawy o VAT i niemającego obowiązku rozliczania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów.

117 Gdzie opodatkowany będzie towar?Sprzedaż wysyłkowa Gdzie opodatkowany będzie towar? Dla sprzedaży wysyłkowej z terytorium Polski zasadą jest, że podlega ona opodatkowaniu na terytorium kraju przeznaczenia dla wysyłanych (transportowanych) towarów. Podstawa prawna: W przypadku sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju dostawę towarów uznaje się za dokonaną na terytorium państwa członkowskiego przeznaczenia dla wysyłanych lub transportowanych towarów. (art. 23 ust. 1)

118 Sprzedaż wysyłkowa Czy tak wysyłany towar zawsze musi być opodatkowany na terytorium państwa przeznaczenia (konsumpcji)? W przypadku Polski obowiązuje roczny limit obrotu zł, poniżej którego zagraniczny podatnik (wysyłający towary z innego kraju UE do Polski) nie ma obowiązku rejestracji w celu rozliczenia sprzedaży w Polsce. Każdy kraj UE ustala własny limit zwolnienia. W przypadku Polski wysyłający nie ma obowiązku, ale ma prawo rozliczenia sprzedaży w Polsce także w razie nieprzekroczenia ww. limitu - wówczas musi powiadomić właściwy zagraniczny urząd skarbowy o swoim wyborze.

119 Transakcje towarowe Towary: eksport i import

120 Eksport towarów

121 Eksport towarów IstotaPrzez eksport towarów - rozumie się dostawę towarów wysyłanych lub transportowanych z terytorium kraju poza terytorium Unii Europejskiej przez: a) dostawcę lub na jego rzecz (tzw. eksport bezpośredni), lub nabywcę mającego siedzibę poza terytorium kraju lub na jego rzecz (tzw. eksport pośredni) - jeżeli wywóz towarów poza terytorium Unii Europejskiej jest potwierdzony przez właściwy organ celny określony w przepisach celnych. Wyjątek: Towary wywożone przez samego nabywcę do celów wyposażenia lub zaopatrzenia statków rekreacyjnych oraz turystycznych statków powietrznych lub innych środków transportu służących do celów prywatnych.

122 Transakcje eksportowe Definicja eksportuArt. 2 pkt 8 przed r. Art. 2 pkt 8 obecnie Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów, nie występuje w przypadku, gdy dotyczy towarów: Eksport towarów - potwierdzony przez urząd celny określony w przepisach celnych wywóz towarów z terytorium kraju poza terytorium Unii Europejskiej w wykonaniu czynności określonych w art. 7, jeżeli wywóz jest dokonany przez: a)  dostawcę lub na jego rzecz, lub b)  nabywcę mającego siedzibę poza terytorium kraju, lub na jego rzecz […] Eksport towarów: dostawa towarów wysyłanych lub transportowanych z terytorium kraju poza terytorium Unii Europejskiej przez: dostawcę lub na jego rzecz, lub nabywcę mającego siedzibę poza terytorium kraju lub na jego rzecz […] - jeżeli wywóz towarów poza terytorium Unii Europejskiej jest potwierdzony przez właściwy organ celny określony w przepisach celnych. Efekt: przesunięcie akcentu z (i) potwierdzenia przez organ celny wywozu towarów w z terytorium kraju poza terytorium UE, na (ii) potwierdzenie przez organ celny wywozu poza terytorium UE towarów, które są wysyłane lub transportowane z Polski. Powód: uchwała NSA z r., sygn. akt I FPS 3/12).

123 Transakcje eksportowe Definicja eksportuWniosek: Dla uznania wywozu z Polski jako eksportu nie ma znaczenia miejsce odprawy celnej, lecz to, że wywóz (transport) towarów poza UE rozpoczął się w Polsce

124 Transakcje eksportowe Przykład eksportu – odprawa celna w PolsceA Sp. z o.o. B OOO C AS Organizacja transportu Deklaracja celna (PL) składana przez A Eksport (PL) do Norwegii Dostawa poza polskim VAT

125 Eksport (PL) do NorwegiiTransakcje eksportowe Przykład eksportu – odprawa celna w innym kraju UE A Sp. z o.o. B OOO C AS Organizacja transportu Deklaracja celna (DK) składana przez A Eksport (PL) do Norwegii Dostawa poza polskim VAT

126 Eksport (PL) do NorwegiiTransakcje eksportowe Przykład eksportu – odprawa celna (znów) w Polsce A Sp. z o.o. B OOO C AS Organizacja transportu Skąd zmiana kolejności dostaw? Deklaracja celna (PL) składana przez A Eksport (PL) do Norwegii Dostawa lokalna (PL)

127 Transakcje eksportowe Definicja eksportuZłożenie deklaracji wywozu dla potrzeb celnych ≠ Dokonywanie eksportu dla celów VAT Zasady określania transakcji w VAT analogiczne jak w transakcjach dwustronnych/łańcuchowych

128 Transakcje eksportowe Przykład eksportuA Sp. z o.o. B ooo C AS Organizacja transportu Od czego będzie zależało, czy transakcja A-B będzie eksportem, czy dostawą lokalną (PL)? Od momentu przejścia ryzyka z B na C (do ustalenia np. na bazie INCOTERMS® 2010)

129 Eksport towarów – obowiązek podatkowyObowiązek podatkowy powstaje na takich samych zasadach jak dla sprzedaży towarów na terytorium Polski. Czyli wynika z warunków dostaw, np. INCOTERMS® (moment przejścia ryzyka przypadkowej utraty towarów).

130 Eksport towarów – warunki dla stawki VAT o%Prawo do zastosowania stawki 0% VAT zależne jest od spełnienia następujących warunków: dostawca jest zarejestrowany dla celów VAT; w wyniku dostawy towarów towary są wysyłane lub transportowane z terytorium kraju poza terytorium UE; podatnik przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy otrzymał dokument potwierdzający wywóz towaru poza terytorium Unii Europejskiej.

131 Eksport towarów – warunki dla stawki VAT o% – dokumentacjaDokumenty niezbędne do zastosowania stawki VAT 0% w zakresie transakcji eksportu towarów: dokument w formie elektronicznej otrzymany z systemu teleinformatycznego służącego do obsługi zgłoszeń wywozowych albo potwierdzony przez właściwy organ celny wydruk tego dokumentu (zasadniczo dokument IE-599 otrzymany od właściwego organu celnego); dokument w formie elektronicznej pochodzący z systemu teleinformatycznego służącego do obsługi zgłoszeń wywozowych, otrzymany poza tym systemem, jeżeli zapewniona jest jego autentyczność; zgłoszenie wywozowe w formie papierowej złożone poza systemem teleinformatycznym służącym do obsługi zgłoszeń wywozowych albo jego kopia potwierdzona przez właściwy organ celny. W przypadku eksportu pośredniego niezbędnym jest uzyskanie dokumentu z którego wynika tożsamość towaru będącego przedmiotem dostawy i wywozu.

132 Eksport towarów – dokumentacja do stawki 0%Podobnie jak w przypadku WDT, stosowanie stawki VAT 0% uzależnione jest od spełnienia wymogów formalnych (posiadania dowodów wywozu towarów) Dowodem wywozu towarów poza UE jest elektroniczny komunikat IE-599 (wygenerowany w systemie ECS) Wiążąca postać komunikatu IE-599 występuje jedynie w formacie .xml

133 Import towarów

134 Import towarów Import towarów podlegający opodatkowaniu VAT w Polsce oznacza przywóz towarów spoza terytorium Unii Europejskiej do Polski. Podatnik jest zobowiązany do zapłaty VAT także w sytuacji, gdy zgodnie z przepisami celnymi importowane towary są zwolnione z cła lub cło podlega zawieszeniu w całości lub części oraz gdy zastosowanie znalazła preferencyjna, obniżona lub zerowa stawka cła. Ponadto, zobowiązanym do zapłaty VAT jest podatnik uprawniony do korzystania z procedury uszlachetniania czynnego lub procedury odprawy czasowej, w tym również osoby, na które zgodnie z odrębnymi przepisami, zostały przeniesione prawa i obowiązki osoby uprawnionej do korzystania z procedury. Import podlega opodatkowaniu niezależnie od spełnienia wymogów formalnych.

135 Import towarów Procedury rozliczeń (art. 33 i art. 33a ustawy o VAT)Urzędem odpowiednim do czynności związanych z importem towarów jest urząd celno-skarbowy! Od 1 marca 2017 r. – zmiany dot. KAS Procedura ogólna: Procedura uproszczona: Podatnik jest zobowiązany do obliczenia i wykazania w zgłoszeniu celnym kwoty podatku, z uwzględnieniem obowiązujących stawek; Podatnik najpierw płaci podatek do urzędu celno-skarbowego, a dopiero potem dokonuje odliczenia podatku naliczonego w deklaracji VAT; Jeżeli organ celny stwierdzi, że w zgłoszeniu celnym kwota podatku została wykazana nieprawidłowo naczelnik urzędu celno-skarbowego wydaje decyzję określającą podatek w prawidłowej wysokości; Podatnik jest obowiązany w terminie 10 dni, licząc od dnia jego powiadomienia przez organ celny o wysokości należności podatkowych, do wpłacenia kwoty obliczonego podatku. Podatnik może rozliczyć kwotę podatku należnego z tytułu importu towarów w deklaracji podatkowej składanej za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy; Okresem rozliczeniowym jest miesiąc kalendarzowy;

136 Import towarów Procedura uproszczona (art. 33a ustawy o VAT)Jakie wymagania trzeba spełnić aby móc się rozliczać w procedurze uproszczonej? Należy przedstawić naczelnikowi urzędu celno-skarbowego, przed którym dokonywane są formalności związane z importem towarów, wydane nie wcześniej niż 6 miesięcy przed dokonaniem importu: zaświadczenia o braku zaległości we wpłatach należnych składek na ubezpieczenie społeczne oraz we wpłatach poszczególnych podatków stanowiących dochód budżetu państwa, przekraczających odrębnie z każdego tytułu, w tym odrębnie w każdym podatku, odpowiednio 3% kwoty należnych składek i należnych zobowiązań podatkowych w poszczególnych podatkach; potwierdzenie zarejestrowania podatnika jako podatnika VAT czynnego.

137 Dług celny powstaje zasadniczo z chwilą przyjęcia zgłoszenia celnego.Import towarów Moment powstania obowiązku podatkowego (art. 19a ust. 9) Obowiązek podatkowy z tytułu importu towarów powstaje z chwilą powstania długu celnego Dług celny powstaje zasadniczo z chwilą przyjęcia zgłoszenia celnego. Aby dług celny mógł powstać niezbędne jest: Ustalenie osoby zobowiązanej do zapłaty długu celnego Istnienie należności celnej obliczonej w związku z przywozem lub wywozem towarów Ustalony w odpowiedniej formie prawnej ciążący na osobie obowiązek zapłaty kwoty należności celnych

138 Import towarów Działanie poprzez agencje celneZgodnie z art. 18 Unijnego Kodeksu Celnego (WKC) każdy może ustanowić przedstawiciela celnego do reprezentowania go przed organami celnymi, celem spełnienia wszystkich czynności i formalności przewidzianych w ustawodawstwie celnym. W praktyce spółki często korzystają z usług agencji celnych, które działają jako przedstawiciele klientów.

139 Import towarów Odpowiedzialność agencji celnychPrzedstawicielstwo pośrednie agencji celnej: Przedstawiciel działa we własnym imieniu, lecz na rzecz innej osoby. Ponosi on pełną odpowiedzialność za wszelkie zobowiązania zaciągane na rzecz swojego klienta i w wypadku roszczeń, to on odpowiada przed organami. Przedstawicielstwo bezpośrednie agencji celnej: Przedstawiciel działa na rzecz i w imieniu innej osoby. Odpowiedzialność przedstawiciela jest ograniczona, gdyż wszelkie zobowiązania są zaciągane na rzecz i w imieniu innej osoby. Przedstawiciel bezpośredni jest tylko pośrednikiem w realizacji poszczególnych czynności prawnych, nie nabywa nic dla siebie, ani nie zaciąga zobowiązań we własnym imieniu.

140 Transakcje towarowe TAX FREE Specjalna procedura eksportowa

141 Procedura TAX FREE Zwrot VAT dla podróżnych

142 TAX FREE – istota Specyficzna odmiana tzw. eksportu pośredniego, tj. takiego, w którym wywozu poza terytorium UE dokonuje nie sprzedawca, lecz nabywca. Odformalizowane postępowanie, polegające m.in. na braku konieczności ujmowania wywozów w systemie ECS. Zamiast tego, odprawa dokonywana jest w formie papierowej, poprzez tzw. deklaracje „TAX FREE”.

143 TAX FREE – warunki stosowaniaWarunki zastosowania procedury określone w art ustawy o VAT Najważniejsze: Spełnienie przez sprzedawcę szeregu wymogów formalnych (np. zgłoszenie do US, oznakowanie sklepu symbolami TAX FREE, ulotki informacyjne w 4 językach itp.); Nabycie towarów w PL przez osobę fiz. niemającą stałego miejsca zamieszkania w UE; Wywóz z UE w bagażu osobistym podróżnego, w stanie nienaruszonym; Termin wywozu: max. 3 miesiące, licząc od końca miesiąca zakupu; Przedstawienie sprzedawcy tzw. deklaracji TAX FREE (wydanej przy zakupie), podstemplowanej przez unijny urząd celny (potwierdzenie wywozu towarów poza UE);

144 Formalności związane ze zwrotem VAT przez sprzedawcęTAX FREE Fazy Podróżny płaci cenę brutto i otrzymuje od sprzedawcy deklarację TAX FREE + paragon Sprzedaż w PL 1 Podróżny przedstawia organom celnym towary oraz deklarację TAX FREE (ostemplowanie). Formalności celne 2 Podróżny wywozi towary poza UE w swoim bagażu osobistym (3 miesiące od zakupu). Wywóz towarów poza UE 3 Podróżny przesyła sprzedawcy podstemplowaną deklarację TAX FREE; sprzedawca zwraca VAT. Formalności związane ze zwrotem VAT przez sprzedawcę 4

145 TAX FREE Ograniczenia Czy istnieją ograniczenia ilościowe (częstość/wolumen zakupów)? Z ustawy nie wynikają, jednak fiskus oraz część orzecznictwa wywodzi takie ograniczenia z definicji „bagażu osobistego”. Wniosek: ryzyko zakwestionowania stawki VAT 0% w przypadku stwierdzenia, że ilość/wartość zakupów danego podróżnego wskazuje na przeznaczenie handlowe. Np. interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z r (sygn. IBPP4/ /14/EK

146 TAX FREE Ograniczenia Wyrok NSA z r (sygn. akt I FSK 1222/11): Skoro w rozpatrywanej sprawie doszło do wywozu towarów z terytorium kraju poza terytorium Wspólnoty przez nabywcę tego towaru, a podmiot wywożący towar przedstawił skarżącej spółce dowody potwierdzające ten fakt to należało poddać kontroli, czy w tym przypadku w istocie nie doszło do eksportu pośredniego. Reasumując stwierdzić należy, że zakwestionowanie przez organy podatkowe dostawy jako wykonanej w ramach procedury zwrotu VAT podróżnym, o której mowa w art. art. 126 – 130 ustawy o VAT, daje podstawę dla zastosowania stawki VAT właściwej dla dostawy krajowej jedynie po wcześniejszym ustaleniu, że dostawa ta nie stanowi eksportu pośredniego w rozumieniu art. 2 pkt 8 lit. b) ustawy o VAT.

147 TAX FREE Praktyczne wnioskiWniosek nr 1: Nie dokonywać sprzedaży w procedurze TAX FREE, gdy jedna osoba dokonuje zakupów w ilościach hurtowych. Uwaga: w praktyce dozwolone jest, by kilka osób kupowało za pośrednictwem jednego pełnomocnika (zakupy na kilka deklaracji TAX FREE, każda z osób kontrolowana na granicy). Wniosek nr 2: W razie zakwestionowania 0% VAT w TAX FREE, bronić stawki 0% na gruncie zasady neutralności VAT i spełnienia przesłanek eksportu (tu: eksportu „pośredniego”).

148 Transakcje towarowe Dostawy przerywane: wspólne zagadnienia (UE i nie-UE)

149 Dostawy „przerywane” B A B

150 Dostawy „przerywane” B ATransport Transport Czy miejsce postoju/przeładunku/składowania powinno być uznane za miejsce, w którym transport (wysyłka) towarów się rozpoczyna czy kończy? Czy ma znaczenie: Czy dostawca posiada wiedzę o kraju przeznaczenia towarów? Czy ten sam podmiot organizuje transport do/z miejsca postoju? Jak długo trwa postój i kto sprawuje nadzór nad towarami?

151 Dostawy „przerywane” Uchwała NSA z r. (sygn. akt I FPS 3/12): Przeładunek plus magazynowanie: dostawa/transport przerwane. Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z r. (sygn. ITPP2/ /12/AW) Przeładunek bez magazynowania– dostawa/transport nieprzerwane.

152 Dostawy „przerywane” Sprzedaż towarów poza UE, przeładunek w UEInterpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z r. (sygn. ITPP2/ /12/AW) stan faktyczny A Sp. z o.o. B Ltd Zgłoszenie celne w NL Przeładunek towarów w NL Organizacja transportu na każdym etapie

153 Dostawy „przerywane” Czy każdy rodzaj magazynowania towarów przed ich ostateczną wysyłką do nabywcy będzie powodował „przerwanie” dostawy?

154 Dostawy „przerywane” Sprzedaż towarów do UK, przeładunek w BEInterpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z r. (sygn. IBPP4/ /15/PK) stan faktyczny A B Organizacja transportu na każdym etapie Brak obróbki, zmian, konfekcjonowania itp Magazynowanie towarów krótkotrwałe i podyktowane względami logistyki.

155 Dostawy „przerywane” Sprzedaż towarów do UK, przeładunek w BEInterpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z r. (sygn. IBPP4/ /15/PK) […] Dostarczane przez Wnioskodawcę towary nie podlegają na terytorium Belgii obróbce, jakimkolwiek zmianom, konfekcjonowaniu czy też innym czynnościom, które świadczyłyby o tym że towary te służą Wnioskodawcy do działalności gospodarczej na terytorium Belgii. Natomiast sam fakt magazynowania towarów, który co do zasady jest uznany za czynność przemawiającą za tym, że towary te służą do działalności gospodarczej na terytorium Belgii, ma w tym przypadku charakter krótkotrwały i jest podyktowany aspektami logistycznym, tj. wymogiem zapewnienia ciągłości dostaw (utrzymywaniem odpowiednich stanów magazynowych zgodnie z zapotrzebowaniem nabywcy). Tym samym należy uznać, że przemieszczenie towarów Wnioskodawcy do Belgii, magazynowanie ich na terytorium Belgii, a następnie wywóz towarów do Wielkiej Brytanii nie stanowi dla Wnioskodawcy działalności gospodarczej. W konsekwencji należy uznać, że nie dochodzi do przerwania ciągłości wysyłki towarów z Polski do Wielkiej Brytanii.

156 Dostawy „przerywane” Należy uwzględnić całokształt okoliczności, np.: z jakich względów i jak długo towar będzie magazynowany w drodze; czy w momencie rozpoczęcia wysyłki z Polski nabywca jest już znany.

157 Dostawy „przerywane” 2 podmioty odpowiedzialne za transport na 2 etapachB GmbH A Sp. z o.o. C BV Organizacja transportu z PL do DE Organizacja transportu z DE do NL Przeładunek w Niemczech

158 Dostawy „przerywane” Czy mamy jeszcze do czynienia z transakcją łańcuchową? Podpowiedź: ile transportów musiałoby wystąpić w łańcuchu? Nie, ponieważ nie jest możliwe przyporządkowanie transportu tylko jednej dostawie. Wniosek: mamy do czynienia z wieloma odrębnymi dostawami tego samego towaru opodatkowanymi na zasadach ogólnych.

159 Transakcje usługowe

160 Miejsce świadczenia usług – znaczenieMiejsce świadczenia usługi = kraj opodatkowania Jeśli poza terytorium Polski, to transakcja poza zakresem polskiego VAT Miejsce świadczenia usługi = kraj opodatkowania Jeśli na terytorium Polski, to transakcja podlega polskiemu VAT

161 Miejsce świadczenia usług – zasada ogólnaZasada ogólna – art. 28b ustawy o VAT Miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej. W przypadku gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.

162 Miejsce świadczenia usług – stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczejStałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej (Rozporządzenie UE nr 282/2011): Wystarczająca stałość i odpowiednia struktura w zakresie: zaplecza personalnego i technicznego, by umożliwić: (i) odbiór i wykorzystywanie usług świadczonych do własnych potrzeb tego miejsca, bądź (ii) świadczenie usług przez to miejsce. Fakt posiadania identyfikacji dla celów VAT nie przesądza o istnieniu stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.

163 Miejsce świadczenia usług – usługi związane z nieruchomościamiArt. 28e ustawy o VAT: Miejscem świadczenia usług związanych z nieruchomościami jest miejsce, w którym nieruchomość jest położona. Usługi związane z nieruchomościami obejmują m.in.: usługi ekspertów i pośredników w obrocie nieruchomościami, usługi zakwaterowania w sektorze hotelarskim, przyznawanie prawa użytkowania konkretnej nieruchomości i usług związanych z przygotowaniem i koordynacją prac budowlanych, takich jak: usługi architektów i usługi biur nadzoru budowlanego.

164 Miejsce świadczenia usług – usługi związane z nieruchomościami – przepisy wspólnotoweRozporządzenie wykonawcze Rady (UE) nr 1042/2013 z 7 października 2013 r. zmieniające rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 282/2011 w odniesieniu do miejsca świadczenia usług (Dz. U. UE. L. z 2013 r. Nr 284, str. 1). każda określoną część ziemi, na jej powierzchni lub pod jej powierzchnią, która może stać się przedmiotem własności i posiadania każdy budynek lub każda konstrukcja przytwierdzone do gruntu lub w nim osadzone powyżej lub poniżej poziomu morza, których nie można w łatwy sposób zdemontować lub przenieść każdy zainstalowany element stanowiący integralną część budynku lub konstrukcji, bez którego budynek /konstrukcja są niepełne, (np. drzwi, okna, dachy, schody, windy) każdy element, sprzęt lub maszyna zainstalowana na stałe w budynku lub konstrukcji, które nie mogą być przeniesione bez zniszczenia lub zmiany budynku lub konstrukcji Definicja Usługi, które mają wystarczająco bezpośredni związek z nieruchomością: gdy wywodzą się z nieruchomości, a dana nieruchomość stanowi element składowy usługi i jest elementem centralnym oraz niezbędnym z punktu widzenia świadczonych usług gdy są świadczone w odniesieniu do nieruchomości lub dla niej przeznaczone i mają na celu zmianę prawnego lub fizycznego stanu danej nieruchomości Usługi związane z nieruchomościami Przykładowo (katalog otwarty): Opracowanie planów budynków nieprzeznaczonych na określoną działkę, świadczenie usług reklamowych, nawet związanych z wykorzystaniem nieruchomości, pośrednictwo w świadczeniu usług zakwaterowania hotelowego lub sektorach o podobnej funkcji, udostępnianie miejsca na stoisko podczas targów lub wystaw, łącznie z innymi powiązanymi usługami umożliwiającymi wystawcy przedstawienie towarów, instalacja maszyn lub sprzętu nie stających się częścią nieruchomości Usługi niezwiązane z nieruchomościami

165 Miejsce świadczenia usług – usługi związane z nieruchomościami – przepisy krajoweArt. 28e ustawy o VAT zawiera otwarty (przykładowy) katalog „usług związanych z nieruchomościami” Pytanie: Czy wystarczy jakikolwiek związek usługi z nieruchomością, by podpadała pod art. 28e ustawy? Czy stanowi usługę związaną z nieruchomością: doradztwo podatkowe (sprzedawca i nabywca działają w biurach)? magazynowanie towarów (samo / jako usługa kompleksowa)?

166 Miejsce świadczenia usług – transport osóbMiejsce świadczenia transportu osób (art. 28f ust. 1 ustawy): Miejsce, gdzie odbywa się transport, z uwzględnieniem pokonanych odległości. Przewóz: Rzym Francja ----->Londyn 35% 55% 10%

167 Miejsce świadczenia usług – transport osób – regulacje szczególneRozporządzenie Ministerstwa Finansów z r w sprawie miejsca świadczenia usług oraz zwrotu kwoty podatku naliczonego jednostce dokonującej nabycia (importu) towarów lub usług. Miejsce świadczenia transportu osób, środkami: transportu lotniczego, transportu morskiego, znajduje się na terytorium Polski, jeśli: transport stanowi „usługę transportu międzynarodowego”

168 Miejsce świadczenia usług – przewóz osób – usługi transportu międzynarodowego„Usługi międzynarodowego transportu” osób determinują: miejsce świadczenia usługi Zastosowanie stawki VAT 0% „Usługi międzynarodowego transportu” pasażerów obejmują: transport lotniczy, transport morski, transport kolejowy. Nie każda usługa transportu międzynarodowego, opodatkowana stawką VAT 0%, jest całkowicie świadczona na terytorium Polski Miejsce świadczenia na terytorium Polski: Usługi międzynarodowego transportu osób, środkami: transportu lotniczego, transportu morskiego.

169 Usługi międzynarodowego transportu osób – miejsce świadczenia – zastosowanie stawki VAT 0%Przykładowe sytuacje stosowania szczególnych regulacji: 1) Punkt wyjazdu – terytorium Polski Punkt przyjazdu – poza terytorium Polski 2) Punkt wyjazdu – poza terytorium Polski Punkt przyjazdu – terytorium Polski Miejsce świadczenia: ??? Stawka VAT: ???

170 Usługi międzynarodowego transportu osób – dowiedzenie prawa do stawki 0%Dokumentem stanowiącym dowód świadczenia usługi międzynarodowego transportu osób jest (art. 83 ust. 5 ustawy o VAT): międzynarodowy bilet lotniczy, promowy, okrętowy lub kolejowy, wystawiony przez przewoźnika na określoną trasę przewozu dla konkretnego pasażera.

171 Miejsce świadczenia usług – transport towarów – regulacje szczególneMiejsce świadczenia usług transportu towarów (art. 28f ust. 1a) Miejscem świadczenia usługi transportowej jest Polska gdy: Usługa transportu towarów jest wykonywana na rzecz podatnika z kraju trzeciego (spoza UE), ale transport w całości jest wykonywany na terytorium kraju (Polska) Miejsce świadczenia usługi jest poza UE gdy: Nabywca jest polskim podatnikiem VAT, natomiast usługa w całości wykonywana jest poza terytorium Unii W pozostałych przypadkach stosujemy zasadę ogólną (art. 28b ustawy o VAT, tj. opodatkowanie w kraju siedziby usługobiorcy / kraju położenia jego stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej (jeśli to miejsce uczestniczy).

172 Miejsce świadczenia usług – transport towarówMiejsce świadczenia: ??? Miejsce świadczenia: ??? Usługobiorca Usługobiorca

173 Miejsce świadczenia usług – transport towarówMiejsce świadczenia: ??? Miejsce świadczenia: ??? Usługobiorca Usługobiorca

174 Miejsce świadczenia usług – transport towarówMiejsce świadczenia: ??? Miejsce świadczenia: ??? Stałe miejsce dz.g. Usługobiorcy Usługobiorca Usługobiorca

175 Transport towarów – zastosowanie stawki VAT 0%Stawka VAT 0% ma zastosowanie do transportu towarów w 4 sytuacjach: 1) punkt wyjazdu (wysyłki)– terytorium Polski Punkt przyjazdu (przeznaczenia)– poza UE Stawka VAT: ??? Stawka VAT: ??? Usługobiorca Usługobiorca

176 Transport towarów – zastosowanie stawki VAT 0%2) punkt wyjazdu (wysyłki)– poza UE Punkt przyjazdu (przeznaczenia)– terytorium Polski Stawka VAT: ??? Stawka VAT: ??? Usługobiorca Usługobiorca

177 Transport towarów – zastosowanie stawki VAT 0%punkt wyjazdu (wysyłki)– poza UE punkt przyjazdu (przeznaczenia)– poza UE Część drogi przecina terytorium Polski / całość trasy na terytorium Polski Stawka VAT: ??? Stawka VAT : ??? Stawka VAT : ??? Usługobiorca Usługobiorca Usługobiorca

178 Transport towarów – zastosowanie stawki VAT 0%punkt wyjazdu (wysyłki)– Członek UE (nie Polska)/ poza UE punkt przyjazdu (przeznaczenia)– poza UE / Członek UE (nie Polska) część drogi przecina terytorium Polski Stawka VAT: ??? Stawka VAT: ??? Usługobiorca Usługobiorca

179 Transport towarów – zastosowanie stawki VAT 0% – DokumentacjaDokumenty stanowiące dowód świadczenia transportu międzynarodowego (art. 83 ust. 5): transport towarów przez przewoźnika lub spedytora – list przewozowy lub dokument spedytorski (kolejowy, lotniczy, samochodowy, konosament morski, konosament żeglugi śródlądowej), stosowany wyłącznie w komunikacji międzynarodowej, lub inny dokument, z którego jednoznacznie wynika, że w wyniku przewozu z miejsca nadania do miejsca przeznaczenia nastąpiło przekroczenie granicy z państwem trzecim, oraz faktura wystawiona przez przewoźnika (spedytora); towary importowane – oprócz dokumentów, o których mowa wyżej, dokument potwierdzony przez urząd celno- skarbowy, z którego jednoznacznie wynika fakt wliczenia wartości usługi do podstawy opodatkowania z tytułu importu towarów; towary transportowane przez eksportera – dowód wywozu towarów;

180 Część drogi poza terytorium państwa – czy jest to usługa transportu międzynarodowego?Przewóz osób lub towarów nie jest usługą transportu międzynarodowego w przypadku, gdy: Punkt wyjazdu (wysyłki) i punkt przyjazdu (przeznaczenia) tych osób lub towarów jest położony na terytorium Polski. Przewóz poza terytorium Polski miał wyłącznie charakter tranzytu.

181 Przeliczanie VAT z walut na PLN

182 Właściwy kurs wymiany – zasada ogólnaZasada ogólna W przypadku gdy kwoty stosowane do określenia podstawy opodatkowania są określone w walucie obcej, przeliczenia na PLN dokonuje się według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego.

183 Właściwy kurs wymiany – metoda alternatywnaMetoda alternatywna Podatnik może również zastosować kurs wymiany opublikowany przez Europejski Bank Centralny na ostatni dzień poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego; w takim przypadku waluty inne niż euro przelicza się z zastosowaniem kursu wymiany każdej z nich względem euro.

184 Właściwy kurs wymiany – wcześniejsze fakturowanieWystawienie faktury przed powstaniem obowiązku podatkowego W sytuacji, gdy faktura została wystawiona przed powstaniem obowiązku podatkowego oraz kwoty zastosowane do obliczenia podstawy opodatkowania zostały określone w obcej walucie, przeliczenia na złote dokonuje się według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez NBP (lub ECB) na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień wystawienia faktury. Zdaniem fiskusa, ww. zasady nie stosuje się do faktur wystawionych przez zagranicznych sprzedawców.

185 Import usług – właściwy kurs wymiany – szczególne ustaleniaKurs wymiany – szczególne ustalenia W sytuacji gdy strony ustalą, że transakcja będzie rozliczana w obcej walucie po ustalonym wcześniej kursie wymiany Zasady dotyczące kursu wymiany walut NIE ZNAJDĄ zastosowania. Jest to wówczas transakcja PLN, jedynie denominowana w obcej walucie

186 Import towarów – właściwy kurs wymiany walut – zasada ogólnaZasada ogólna Kurs wymiany walut właściwy do określania wartości celnej importowanych towarów (i równocześnie podstawy opodatkowania) jest ogłaszany przez NBP w przedostatnią środę miesiąca (kurs ten ma odpowiednio zastosowanie dla całego miesiąca).

187 5. Sankcje VAT

188 Sankcje VAT – element uszczelnienia systemu VATMiędzynarodowy obrót towarowy (w ramach UE) w kręgu zainteresowania organów Powiększa się tzw. luka VAT Tzw. fraudy VAT (dot. w szczególności obrotu międzynarodowego) powodują wyłudzenia kwot VAT na miliony PLN „

189 Klauzula nadużycia prawa dla celów VATRównocześnie z wprowadzeniem do Ordynacji podatkowej generalnej klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania, do ustawy o VAT wprowadzono klauzulę nadużycia prawa W przypadku wystąpienia nadużycia prawa, czynności opodatkowane wywołują takie skutki podatkowe, jakie miałyby miejsce w przypadku odtworzenia sytuacji, która istniałaby w braku czynności stanowiących nadużycie prawa. (art. 5 ust. 4) Zastosowanie klauzuli Przez nadużycie prawa rozumie się dokonanie czynności w ramach transakcji, która pomimo spełnienia warunków formalnych ustanowionych w przepisach ustawy, miała zasadniczo na celu osiągnięcie korzyści podatkowych, których przyznanie byłoby sprzeczne z celem, któremu służą te przepisy. (art. 5 ust. 5) Definicja „nadużycia prawa”

190 Wysokość sankcji – 30% (od 1 stycznia 2017 r.)Sankcja 30% Zaniżenie zobowiązania podatkowego Zawyżenie nadwyżki podatku naliczonego do zwrotu Zawyżenie nadwyżki podatku naliczonego do przeniesienia Wykazanie nadwyżki podatku naliczonego zamiast zobowiązania Niezłożenie deklaracji VAT i niezapłacenie zobowiązania

191 Sankcja 30% - brak zastosowania1. Podatnik przed wszczęciem kontroli / postępowania kontrolnego: Złożył deklarację Złożył korektę deklaracji Wpłacił VAT w wysokości wynikającej z deklaracji / korekty deklaracji 2. Jeżeli nieprawidłowości wiążą się z: Błędami rachunkowymi lub oczywistą omyłką nieujęciem podatku naliczonego lub należnego we właściwych okresach, przed wszczęciem kontroli/postępowania kontrolnego 3. W stosunku do osób fizycznych: Jeśli za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność karną skarbową

192 Sankcja 20% Kontrola podatkowa/ postępowanie kontrolne Nieprawidłowości skutkujące powstaniem zaległości podatkowej Złożenie korekty zgodnej z postanowieniami protokołu kontroli oraz wpłacenie zaległości podatkowej

193 Sankcja 20% Niezłożenie deklaracjiKontrola podatkowa/ postępowanie kontrolne Złożenie deklaracji oraz wpłacenie zaległości podatkowej

194 Zostały wystawione przez podmiot nieistniejący Wysokość sankcji – 100% Zostały wystawione przez podmiot nieistniejący Stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane Podają kwoty niezgodne z rzeczywistością Potwierdzają czynności, do których mają zastosowanie przepisy art. 58 i 83 kodeksu cywilnego Odliczenie podatku naliczonego z faktur, które:

195 6. VAT a cło i akcyza

196 VAT a cło i akcyza Wpływ regulacji celnych i akcyzowych na rozliczenia VATRegulacje celne i akcyzowe mają przede wszystkim wpływ na następujące aspekty VAT: Powstanie obowiązku podatkowego w VAT (import) Podstawę opodatkowania VAT Określanie stawek VAT (wpływ CN na PKWiU) 1 2 3

197 Dzień, w którym należy wykazać VAT do zapłaty (VAT należny)VAT a cło i akcyza Wpływ regulacji celnych i akcyzowych na rozliczenia VAT OBOWIĄZEK PODATKOWY Dzień, w którym należy wykazać VAT do zapłaty (VAT należny) DOKUMENTACJA

198 Moment powstania obowiązku podatkowegoMoment powstania obowiązku podatkowego w ogólności – czemu jest tak istotny? Moment powstania obowiązku podatkowego 01 Prawo do odliczenia VAT 02 Prawidłowe rejestry VAT 03 Prawidłowe fakturowanie

199 Moment powstania obowiązku podatkowego – zasada ogólnaZasada ogólna (art. 19a): Obowiązek podatkowy powstaje: z chwilą dokonania dostawy towarów – czynność faktyczna (≠ przeniesienie własności wg KC) z chwilą wykonania usługi – czynność faktyczna z chwilą otrzymania części zapłaty, w szczególności: przedpłaty, zaliczki, zadatku. Czy każda płatność poprzedzająca świadczenie wywoła obowiązek podatkowy?

200 Moment powstania obowiązku podatkowe - zaliczkiWyrok TSUE z r. (C-419/02) BUPA Hospitals Ltd. Wyrok NSA z r. (sygn. akt I FSK 503/13) […] dla uznania wpłaconej kwoty, jako zaliczki na poczet wykonanych usług […] istotnym jest, aby przyszłe świadczenie było określone w sposób jednoznaczny co do rodzaju towaru bądź usługi, tzn. w sposób umożliwiający ich identyfikację, a dodatkowo, że strony tego świadczenia, w momencie wpłaty zaliczki, nie mają woli dokonywania jego zmian w przyszłości. […] Odnosząc powyższe do stanu faktycznego przedmiotowej sprawy nie można stwierdzić, że wszelkie okoliczności mające znaczenie dla zaistnienia zdarzenia podatkowego, tzn. przyszłej dostawy zostały jednoznacznie i niezmiennie określone pod względem przedmiotowym. Nie można bowiem tego odnieść do przedmiotu dostawy, co do którego wiadomo jedynie, że dotyczy on jednego rodzaju towaru, tj. obuwia. Opisanym wpłatom nie towarzyszą bowiem żadne konkretne ustalenia, pozwalające na stwierdzenie jakiego rodzaju butów dostawa ma dotyczyć, jakiej ilości, ceny, wielkości zamówienia czy też jego wartości. Informacje takie są nie tylko konieczne do prawidłowego wystawienia faktury, ale również wskazują na wolę stron zrealizowania konkretnej dostawy.

201 Moment powstania obowiązku podatkowego – regulacje szczególneRegulacje szczególne (art. 19a): Obowiązek podatkowy powstaje: z chwilą otrzymania całości lub części dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze (patrz art. 29a ustawy o VAT) z chwilą wystawienia faktury na: dostawy mediów, usługi ochrony osób, usługi ochrony, dozoru i przechowywania mienia; usługi stałej obsługi prawnej i biurowej, z wyjątkiem usług, do których stosuje się ogólną zasadę dotyczącą miejsca świadczenia usług (art. 28b), które stanowią import usług.

202 Moment powstania obowiązku podatkowego – regulacje szczególne – usługiImport usług: Obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z ogólną zasadą: z chwilą wykonania usługi, z wyjątkiem usług, do których stosuje się szczególne zasady dotyczące miejsca świadczenia (np. ochrona nieruchomości) Częściowo zaakceptowane usługi Częściowo zaakceptowane usługi są uważane za wykonane w przypadku świadczenia części usługi, za którą część płatności została ustalona. Następujące po sobie płatności lub raty Usługi, dla których, w związku z ich świadczeniem, ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonane z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te rozliczenia lub płatności. Usługa świadczona w sposób ciągły Usługi świadczone w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla których, w związku z ich świadczeniem, w danym roku nie upływają terminy rozliczeń lub płatności, uznaje się za wykonane z upływem każdego roku podatkowego.

203 Import towarów – obowiązek podatkowy – zasada ogólnaZasada ogólna Obowiązek podatkowy z tytułu importu towarów powstaje z chwilą powstania długu celnego. (tj. w momencie akceptacji deklaracji celnej).

204 Import towarów – obowiązek podatkowy – zasady szczególneW przypadku objęcia towarów procedurą celną przetwarzania pod kontrolą celną obowiązek podatkowy z tytułu importu towarów powstaje z chwilą objęcia towarów tą procedurą. W przypadku stosowania uproszczonej deklaracji celnej a następnie złożenia zgłoszenia uzupełniającego, obowiązek podatkowy powstaje w momencie złożenia uproszczonej deklaracji celnej. W przypadku stosowania procedury uproszczonej, polegającej na wpisie do rejestru zgodnie z przepisami celnymi – obowiązek podatkowy powstaje w momencie wpisu do rejestru.

205 VAT a cło i akcyza Wpływ regulacji celnych i akcyzowych na rozliczenia VATKwota (baza), od której należy wyliczyć należny podatek (VAT należny) PODSTAWA OPODATKOWANIA

206 Podstawa opodatkowania – zasada ogólnaPodstawa opodatkowania obejmuje (art. 29a ust. 1): wszystko, co stanowi zapłatę: (już) otrzymaną, lub (jeszcze) do otrzymania z tytułu dokonania sprzedaży przez świadczeniodawcę od: nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej.

207 Podstawa opodatkowania ElementyArt. 29a ust. 1 cd.: […] włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika. Bezpośredni wpływ na cenę DOTACJE INNE DOPŁATY SUBWENCJE xxx xx Czy np. dotacja na szkolenie dla kierowców w firmie transportowej ma bezpośredni wpływ na cenę usług transportowych?

208 Podstawa opodatkowania ElementyArt. 29a ust. 6 pkt 1: Podstawa opodatkowania obejmuje: 1) podatki, cła, opłaty i inne należności i podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku [tj. VAT]. Podatki (bez VAT) cło opłaty i inne należności

209 Podstawa opodatkowania ElementyArt. 29a ust. 6 pkt 2: Podstawa opodatkowania obejmuje: 2) koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy. prowizje opakowanie Koszty ubezpieczenia transport pobierane przez sprzedającego od nabywcy

210 Podstawa opodatkowania Elementyprowizje podatki i opłaty np. akcyza cło importowe opakowanie cło transport dotacje ubezpieczenie subwencje

211 Podstawa opodatkowania VAT Z uwzględnieniem przykładu importu samochodu z USA do Polski (cło + akcyza)

212 Podstawa opodatkowania przy imporcie towarówPodstawa opodatkowania przy imporcie (art. 30b ust. 1 i 4-6): 1. Podstawą opodatkowania z tytułu importu towarów jest wartość celna powiększona o należne cło. Jeżeli przedmiotem importu są towary opodatkowane podatkiem akcyzowym, podstawą opodatkowania jest wartość celna powiększona o (i) należne cło i (ii) podatek akcyzowy. 4. Podstawa opodatkowania (…) obejmuje koszty dodatkowe, takie jak koszty prowizji, opakowania, transportu i ubezpieczenia - o ile nie zostały włączone do wartości celnej - ponoszone do pierwszego miejsca przeznaczenia na terytorium kraju, jak również wynikające z transportu do innego miejsca przeznaczenia znajdującego się na terytorium Unii Europejskiej, jeżeli miejsce to jest znane w momencie dokonania importu. 5. Przez pierwsze miejsce przeznaczenia rozumie się miejsce wymienione w liście przewozowym lub jakimkolwiek innym dokumencie przewozowym, na podstawie którego towary są importowane. W przypadku braku takiej informacji za pierwsze miejsce przeznaczenia uważa się miejsce pierwszego przeładunku na terytorium kraju. 6. Do podstawy opodatkowania […] dolicza się opłaty oraz inne należności, jeżeli organy celne mają obowiązek pobierać te należności z tytułu importu towarów.

213 Podstawa opodatkowania – import samochoduCŁO KOLEJNOŚĆ Niezharmonizowany wyrób akcyzowy (PL) AKCYZA INNE OPŁATY VAT

214 Podstawa opodatkowania Elementy kalkulacyjne cłaDate Podstawa opodatkowania Elementy kalkulacyjne cła Wartość celna – podstawa do określania kwoty cła Klasyfikacja taryfowa – ustalenie właściwej stawki cła dla importowanych towarów Pochodzenie towarów – ekonomiczna przynależność towaru do konkretnego kraju lub regionu Kwota należnego cła

215 Date Wyliczenie cła, akcyzy i VAT przy imporcie samochodu osobowego z USA do Polski Parametry samochodu: Producent: Jeep Marka: Grande Cherokee Silnik (pojemność): 3,0 litra Produkcja: 2010 (7 lat) Cena nabycia: PLN (transport, ubezpieczenie i inne opłaty zawarte już w cenie)

216 Date Wyliczenie cła, akcyzy i VAT przy imporcie samochodu osobowego z USA do Polski Przykład: Przywóz Jeepa do Unii Europejskiej: kod taryfy celnej: CN: , warunki dostawy: DAP Warszawa Kraj pochodzenia USA Stawka cła 10% Stawka akcyzy 18,6% Podstawa zastosowania stawki erga omnes Wartość celna: PLN Kwota cła 5 000 PLN Kwota akcyzy PLN (od ) Podstawa opodatkowania VAT PLN Stawka VAT 23% VAT importowy 15 002,90 PLN Kwota należności (cło + akcyza + VAT) przed zaokrągleniem 30 232,90 PLN

217 Podstawa opodatkowania – import samochodu AkcyzaDate Podstawa opodatkowania – import samochodu Akcyza Dwie stawki akcyzy na samochody osobowe: 3,1% przy samochodach o pojemności silnika max. 2000cm2 18,6% przy samochodach o pojemności silnika pow. 2000cm2

218 Zmiany w zakresie opodatkowania akcyzą samochodów osobowychDate Zmiany w zakresie opodatkowania akcyzą samochodów osobowych Obecnie w parlamencie trwają prace legislacyjne zmierzające do systemowej zmiany opodatkowania akcyzą samochodów osobowych. Prace legislacyjne Po zmianach, kwota akcyzy będzie uzależniona od: (i) pojemności skokowej silnika (ii) spełnianej normy czystości emisji spalin oraz (iii) wieku pojazdu. Proponowane zmiany Ponadto, zgodnie z obecnym projektem, opodatkowaniem akcyzą mają zostać objęte dodatkowo auta dostawcze o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony. Opodatkowanie aut dostawczych

219 VAT a cło i akcyza Wpływ regulacji celnych i akcyzowych na rozliczenia VATSTAWKI VAT 03 02 04 Jak ustalić stawkę VAT, bazując na klasyfikacjach utworzonych dla potrzeb celnych? DOKUMENTACJA

220 VAT a cło i akcyza Wpływ regulacji celnych i akcyzowych na rozliczenia VATZasadniczo obowiązuje stawka podstawowa (23%), chyba że przepisy przewidują dla danego towary stawkę obniżoną. Wykazy stawek obniżonych to przede wszystkim załączniki do ustawy o VAT, gdzie ustawodawca często powołuje się na symbol towaru wg PKWiU (Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług) z 2008 r. Niemniej jednak PKWiU 2008 dla celów VAT przestaje obowiązywać z dniem 31 grudnia 2017 r., a na jego miejsce wchodzi nowe rozporządzenie w sprawie polskiej klasyfikacji wyrobów i usług (PKWiU 2015). Od 1 stycznia r. w celu określenie właściwej stawki VAT konieczne będzie posługiwanie się klasyfikacją PKWiU 2015.

221 VAT a cło i akcyza Wpływ regulacji celnych i akcyzowych na rozliczenia VAT

222 Jak określić grupowanie PKWiU?Większość grupowań PKWiU jest skorelowana z kodami CN Zasady Metodyczne PKWiU Grupowanie PKWiU Nomenklatura Scalona (CN) Ogólne Reguły Interpretacji CN

223 VAT a cło i akcyza Wpływ regulacji celnych i akcyzowych na rozliczenia VATPkt 4.2 Zasad Metodycznych Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU 2008) PKWiU 2008 została oparta na następujących klasyfikacjach i nomenklaturach międzynarodowych: […] - Combined Nomenclature (CN), obowiązującej w roku (Nomenklatura Scalona).

224 Jak określić i potwierdzić stawkę VAT?aa 1 2 3 Wiążąca Informacja Taryfowa - wydawana przez władze celne - określa kody CN Opinia Statystyczna - Niewiążąca opinia - Wydawana przez organ statystyczny - Określa grupowania PKWiU Indywidualna Interpretacja Podatkowa - wydawana przez MF - Potwierdza stawki VAT - Nie obejmuje klasyfikacji

225 7. VAT w systemie prawa UE

226 VAT w perspektywie regulacji i zasad prawodawstwa unijnego - ogólny schemat rozliczeń VATFirma

227 Regulacje VAT Regulacje prawne Dyrektywa VATFirma Regulacje prawne Dyrektywa VAT Rozporządzenia wykonawcze UE Ustawa o VAT Rozporządzenia wykonawcze MF Regulacje statystyczne Inne

228 Regulacje i Zasady VAT Regulacje Zasady Dyrektywa VATFirma Regulacje Zasady Dyrektywa VAT Rozporządzenia wykonawcze UE Ustawa o VAT Rozporządzenia wykonawcze MF Regulacje statystyczne Inne Neutralność Powszechność Opodatkowanie ostatecznej konsumpcji Opodatkowanie bez zakłóceń konkurencji

229 Regulacje, Zasady i Praktyka VATFirma Praktyka Regulacje Zasady Orzeczenia TSUE Orzeczenia Sądów Administracyjnych Interpretacje prawa podatkowego Opinie statystyczne Pozostałe akty stosowania prawa Dyrektywa VAT Rozporządzenia wykonawcze UE Ustawa o VAT Rozporządzenia wykonawcze MF Regulacje statystyczne Inne Neutralność Powszechność Opodatkowanie ostatecznej konsumpcji Opodatkowanie bez zakłóceń konkurencji

230 Odliczenie podatku naliczonego – polska perspektywa w kontekście systemu UE

231 Odliczenie podatku VAT naliczonego – obrót międzynarodowyW zakresie, a jakim nabywane towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego (z określonymi wyjątkami) (art. 86 ust. 1) VAT naliczony to VAT wynikający z: faktur otrzymanych z tytułu: nabycia towarów i usług / zapłaty zaliczki za towary i usługi w przypadku importu towarów: otrzymanego dokumentu celnego / kwoty podatku należnego wykazanego w deklaracji na podstawie art. 33a / kwoty wynikające z deklaracji importowej (o której mowa w art. 33b); w przypadku WNT lub importu usług: kwota podatku należnego wynikająca z tych transakcji. Możliwość odliczenia VAT naliczonego - jeżeli importowane lub nabyte towary i usługi dotyczą dostawy towarów lub świadczenia usług poza terytorium kraju ! warunki: (i) transakcje te, jeśli byłyby wykonane w Polsce byłyby opodatkowane VAT; związek zakupów z tymi transakcjami wynika dokumentów

232 Odliczenie podatku VAT naliczonego – obrót międzynarodowyOd 1 stycznia 2017 r. - zmiany w art. 86 i 87 ustawy o VAT m.in. w odniesieniu do momentu powstania prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego z tytułu: WNT nabycia w Polsce towarów od zagranicznego podatnika, w stosunku do których podatnikiem jest nabywca importu usług

233 Odliczenie podatku naliczonego WNT przed 1 stycznia 2017 r.(art. 86 ust. 10 i 10b pkt 2) Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy, pod warunkiem, że podatnik: otrzyma fakturę dokumentującą dostawę towarów, stanowiącą u niego wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, w terminie trzech miesięcy od upływu miesiąca, w którym w odniesieniu do nabytych towarów powstał obowiązek podatkowy, uwzględni kwotę podatku należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów w deklaracji podatkowej, w której jest on obowiązany rozliczyć ten podatek.

234 Odliczenie podatku naliczonego WNT przed 1 stycznia 2017 r.Wystawienie faktury (20 lutego) Otrzymanie faktury wystawionej 20 lutego (20 czerwca) Zwiększenie VAT naliczonego w deklaracji za czerwiec Brak faktury (15 lutego) Wykazanie VAT należnego w deklaracji za luty WNT (25 stycznia) czerwiec styczeń Brak faktury (15 lutego) Odliczenie VAT naliczonego w deklaracji za luty 3 miesiące luty marzec kwiecień maj Brak faktury (31 maja) Pomniejszenie VAT naliczonego w deklaracji za maj

235 Odliczenie podatku naliczonego import usług, nabycie w Polsce towarów od podmiotu zagranicznego przed 1 stycznia 2017 r. (art. 86 ust. 10b) Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy, pod warunkiem, że podatnik uwzględni kwotę podatku należnego z tytułu tych transakcji w deklaracji podatkowej, w której jest on obowiązany rozliczyć ten podatek.

236 Odliczenie podatku naliczonego od 1 stycznia 2017 r.Prawo do odliczenia VAT powstaje w okresie powstania obowiązku podatkowego, pod warunkiem uwzględnienia podatku należnego we właściwym okresie, nie później niż w terminie 3 miesięcy od upływu miesiąca, w którym powstał obowiązek podatkowy.

237 Odliczenie podatku naliczonego od 1 stycznia 2017 r.W przypadku przekroczenia terminu 3 miesięcy, podatnik może zwiększyć kwotę podatku naliczonego w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w odniesieniu do którego nie upłynął jeszcze termin do złożenia deklaracji podatkowej. W praktyce, w przypadku WNT, otrzymanie faktury po upływie 3 miesięcy od końca miesiąca, w którym powstał obowiązek podatkowy oznacza: obowiązek korekty deklaracji za przeszły okres zapłatę zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę Prawo do obniżenia VAT naliczonego „na bieżąco” Regulacje polskie a zasada neutralności podatku VAT?

238 Zwrot nadwyżki podatku VAT naliczonego nad należnymWeryfikacja zasadności zwrotu Sprawdzenie rozliczeń podatnika Sprawdzenie rozliczeń innych podmiotów biorących udział w obrocie Sprawdzenie zgodności rozliczeń z faktycznym przebiegiem transakcji

239 Orzecznictwo TSUE w sprawach polskich podatników Wybrane orzeczenia

240 Orzecznictwo TSUE w sprawach polskich podatników Wybrane orzeczeniaPostanowienie TSUE z dnia r. (C-40/15) (ESET spol. s r.o. sp. z o.o., Oddział w Polsce) Istota orzeczenia: Oddział spółki z siedzibą w innym państwie członkowskim, który został zarejestrowany w danym państwie członkowskim na potrzeby zapłaty VAT i który dokonuje głównie pozostających poza zakresem VAT wewnętrznych transakcji na rzecz tej spółki, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego w tym ostatnim państwie, nałożonego na towary i usługi wykorzystywane na potrzeby opodatkowanych czynności wspomnianej spółki dokonywanych w innym państwie członkowskim, w którym spółka ta ma swoją siedzibę. Skutki orzeczenia: Po wyroku tym w polskim orzecznictwie kształtuje się korzystna dla podatników linia orzecznicza, zgodnie z którą sądy potwierdzają możliwość odliczenia VAT przez oddział od zakupów związanych z wykonywaniem świadczeń na rzecz centrali w innym państwie UE (przy braku wykonywania czynności opodatkowanych VAT w Polsce).

241 Orzecznictwo TSUE w sprawach polskich podatników Wybrane orzeczeniaWyrok TSUE z dnia r. (C-40/15) (Aspiro S.A., dawniej BRE Ubezpieczenia sp. z o.o.) Istota orzeczenia: Usługi tzw. likwidacji szkody nie są zwolnione z opodatkowania na p odstawie prawa wspólnotowego, tj. art. 135 ust. 1 lit. a dyrektywy 112, ani też na podstawie innego przepisu tej dyrektywy. Skutki orzeczenia: Biorąc pod uwagę tezy wyroku, w którym TSUE orzekł o braku analogii transakcji ubezpieczeniowych z usługami finansowymi oraz zawężającą wykładnię Trybunału w odniesieniu do części składowej usługi finansowej, ustawodawca zadecydował uchylić art. 43 ust. 13 ustawy o VAT (od dnia 1 lipca 2017 r.).

242 Orzecznictwo TSUE w sprawach polskich podatników Wybrane orzeczeniaWyrok TSUE z dnia r. (C-277/14) PPUH Stehcemp Istota orzeczenia: W przypadku gdy strona zamawiająca zapłaciła za towar i otrzymała fakturę zawierającą wszystkie wymagane elementy, takie jak nazwa spółki, jej numer NIP i adres jej siedziby oraz rodzaj dostarczonych towarów i kwota należnego VAT to nie istnieją okoliczności pozwalające na odmowę stronie zamawiającej prawa do odliczenia podatku. Skutki orzeczenia: Wyrok Trybunału wskazuje, że odmowa prawa do odliczenia podatku jest możliwa jedynie w sytuacji, w której spółka wiedziałaby o przestępstwie lub nadużyciu popełnionym przez wystawcę faktury.

243 Orzecznictwo TSUE w sprawach polskich podatników Wybrane orzeczeniaWyrok TSUE z dnia r. (C‑276/14) Gmina Wrocław Istota orzeczenia: Trybunał orzekł, że podmioty prawa publicznego, takie jak gminne jednostki budżetowe będące przedmiotem postępowania, nie mogą być uznane za podatników podatku od wartości dodanej, ponieważ nie spełniają kryterium samodzielności przewidzianego w unijnej dyrektywie o VAT. Skutki orzeczenia: Wyrok zobowiązuje samorządy do skorygowania dotychczasowych rozliczeń podatku VAT.

244 Orzecznictwo TSUE w sprawach polskich podatników Wybrane orzeczeniaWyrok TSUE z dnia r. (C‑42/14) Wojskowa Agencja Mieszkaniowa w Warszawie Istota orzeczenia: Najem nieruchomości i związane z nim: dostawa wody, energii elektrycznej, energii cieplnej oraz wywóz nieczystości co do zasady należy uważać za kilka odrębnych i niezależnych świadczeń, które winno się oceniać oddzielnie z punktu widzenia podatku VAT. Podlegają one opodatkowaniu według stawek VAT właściwych dla poszczególnych z nich. Skutki orzeczenia: Najem nieruchomości i związane z nim świadczenia dodatkowe mogą być traktowane na gruncie podatku VAT oddzielnie (np. inne stawki VAT, najem 23%, „media” 8%).

245 Orzecznictwo TSUE w sprawach polskich podatników Wybrane orzeczeniaWyrok TSUE z dnia r. (C-605/12) Welmory sp. z o.o. Istota orzeczenia: Pierwszy podatnik mający siedzibę działalności gospodarczej w jednym państwie członkowskim, który korzysta z usług świadczonych przez drugiego podatnika mającego siedzibę w innym państwie członkowskim, powinien być uważany za posiadającego w tym innym państwie członkowskim „stałe miejsce prowadzenia działalności”. Skutki orzeczenia: Wskazówka w kwestii definiowania „stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej”. Takim „stałym miejscem” może tworzyć również zaplecze innego podmiotu, o ile z zaplecza tego możemy korzystać podobnie jak z własnego. Wyrok NSA z 20 marca 2017 r. (I FSK 1884/14) NSA uchylił wyrok WSA i zaskarżoną decyzję, pozostawiając do uzupełnienia przez organy decyzji o to, czy zaplecze techniczne, jakim dysponowano, w tym stanie faktycznym uprawnia do przyjęcia, że powstało stałe miejsce prowadzenia działalności.

246 Orzecznictwo TSUE w sprawach polskich podatników Wybrane orzeczeniaWyrok TSUE z dnia r. (C-72/13) Gmina Wrocław Istota orzeczenia: W przypadku podejmowania przez gminę dysponowania mieniem, należy każdorazowo zbadać czy gmina występuje jako podatnik VAT. Jeżeli gmina występuje jako podmiot zarządzający własnym majątkiem albo organ władzy publicznej zarządzający w formach władczych, to w ramach tych czynności nie będzie ona mogła zostać opodatkowana VAT. Skutki orzeczenia: Sąd orzekający w sprawach gminy jako podatnik VAT będzie musiał rozstrzygnąć w jakiej formie występowała w danej sytuacji gmina.

247 Orzecznictwo TSUE w sprawach polskich podatników Wybrane orzeczeniaWyrok TSUE z dnia r. (C-33/13) Marcin Jagiełło Istota orzeczenia: Podatnikowi nie wolno odmówić prawa do odliczenia podatku od wartości dodanej należnego lub zapłaconego z tytułu towarów otrzymanych przez niego, na tej podstawie, iż biorąc pod uwagę przestępstwa lub nieprawidłowości, jakich dopuścił się wystawca faktury dotyczącej tej dostawy, uznaje się, że nie została ona rzeczywiście dokonana przez rzeczonego wystawcę, chyba że zostanie wykazane na podstawie obiektywnych przesłanek. Skutki orzeczenia: Potwierdzenie przez Trybunał, że w prawie do odliczenia VAT istotne jest to, czy podatnik wiedział lub mógł się dowiedzieć, że bierze udział w oszustwie.

248 Orzecznictwo TSUE w sprawach polskich podatników Wybrane orzeczeniaWyrok TSUE z dnia r. (C-319/12) MDDP sp. z o.o. Akademia Biznesu, sp. k Istota orzeczenia: Unijna Dyrektywa VAT nie sprzeciwia się objęciu zwolnieniem od podatku od wartości dodanej usług edukacyjnych świadczonych przez podmioty niepubliczne w celach komercyjnych. Jednakże podatnik nie może powoływać się na prawo do odliczenia podatku naliczonego, jeżeli ze względu na zwolnienie przewidziane przez prawo krajowe z naruszeniem Dyrektywy, świadczone przez podmiot usługi edukacyjne są zwolnione z podatku. Skutki orzeczenia: W razie gdy krajowe zwolnienie z VAT było niezgodne z Dyrektywą, nie można jednocześnie skorzystać z tego zwolnienia a jednocześnie chcieć odliczyć VAT w oparciu o Dyrektywę.

249 Orzecznictwo TSUE w sprawach polskich podatników Wybrane orzeczeniaWyrok TSUE z dnia r. (C-155/12) RR Donnelley Global Turnkey Solutions Poland sp. z o.o. Istota orzeczenia: Kompleksowe usługi w zakresie magazynowania, obejmujące przyjmowanie towarów do magazynu, ich umieszczanie na odpowiednich półkach magazynowych, przechowywanie, pakowanie, wydawanie, rozładunek i załadunek są traktowane dla celów VAT jak usługi związane z nieruchomościami i opodatkowane w miejscu położenia nieruchomości jedynie wtedy, gdy magazynowanie stanowi świadczenie główne czynności jednolitej. Skutki orzeczenia: Nie każda transakcja wykazująca związek z nieruchomością jest transakcją związaną z nieruchomością w rozumieniu VAT. Aby opodatkować VAT usługi związane z magazynowanie na miejscu położenia nieruchomości organy podatkowe muszą udowodnić, że magazynowanie stanowi świadczenie główne czynności jednolitej.

250 Orzecznictwo TSUE w sprawach polskich podatników Wybrane orzeczeniaWyrok TSUE z dnia r. (C-169/12) TNT Express Worldwide (Poland) sp. z o.o. Istota orzeczenia: Niezgodne z prawem UE jest to, że podatek od wartości dodanej w odniesieniu do usług transportowych i spedycyjnych staje się wymagalny w momencie otrzymania całości lub części zapłaty. Łączenie terminu zapłaty z określonym dniem po zaistnieniu dostawy towaru lub wykonaniu usługi, dla celów określenia momentu powstania obowiązku podatkowego jest nieprawidłowe. Skutki orzeczenia: Orzeczenie spowodowało zmianę regulacji krajowych nie tylko w zakresie usług transportowych i spedycyjnych, ale zmotywowało polskiego ustawodawcę do kompleksowej nowelizacji ustawy o VAT ( r.)

251 Orzecznictwo TSUE w sprawach polskich podatników Wybrane orzeczeniaWyrok TSUE z dnia r. (C-224/11) BGŻ Leasing Istota orzeczenia: Usługa ubezpieczenia przedmiotu leasingu i usługa leasingu co do zasady stanowią usługi odrębne i niezależne do celów podatku od wartości dodanej. Do sądu odsyłającego należy ustalenie, czy w świetle szczególnych okoliczności postępowania głównego dane czynności są w takim stopniu powiązane ze sobą, że należy je traktować jako stanowiące jedną usługę, czy też przeciwnie – stanowią one usługi odrębne. Jeżeli leasingodawca ubezpiecza przedmiot leasingu, obciążając dokładnym kosztem tego ubezpieczenia leasingobiorcę, w okolicznościach takich jak w postępowaniu głównym taka czynność stanowi transakcję ubezpieczeniową w rozumieniu Unijnej Dyrektywy VAT. Skutki orzeczenia: Zgodnie z orzeczeniem leasingodawcy mogą traktować usługę ubezpieczenia leasingu oddzielnie od usługi leasingu. W związku z tym możliwe jest skorzystanie ze zwolnienia od VAT usługi ubezpieczenia.

252 Orzecznictwo TSUE w sprawach polskich podatników Wybrane orzeczeniaWyrok TSUE z dnia r. (C-280/10) Kopalnia Odkrywkowa Polski Trawertyn P. Granatowicz, M. Wąsiewicz spółka jawna Istota orzeczenia: Prawo do odliczenia naliczonego VAT powinno przysługiwać w razie spełnienia podstawowych wymagań, nawet jeśli podatnicy nie spełnili niektórych wymagań formalnych. ( np.: wystawienie faktury VAT na nie zarejestrowaną jeszcze formalnie spółkę) Skutki orzeczenia: Orzeczenie daje prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur otrzymanych przez wspólników przed formalną rejestracją działalności gospodarczej, jednocześnie nie stanowi przeszkody w odliczeniu podatku naliczonego wystawienie faktury na podmioty, które następnie staną się udziałowcami w nowopowstałej spółce.

253 Orzecznictwo TSUE w sprawach polskich podatników Wybrane orzeczeniaWyrok TSUE z dnia r. (C-588/10) Kraft Foods Polska S.A. Istota orzeczenia: Wymóg polegający na uzależnieniu obniżenia podstawy opodatkowania wynikającej z pierwotnej faktury od posiadania przez podatnika potwierdzenia otrzymania korekty faktury doręczonego przez nabywcę towarów lub usług mieści się w pojęciu warunków z Unijnej Dyrektywy VAT. Jednakże, jeżeli uzyskanie przez podatnika, będącego dostawcą towarów lub usług, tego rodzaju potwierdzenia jest w rozsądnym terminie niemożliwe lub nadmiernie utrudnione, to nie można mu odmówić wykazania przed organami podatkowymi, że dochował należytej staranności oraz że dana transakcja została w rzeczywistości zrealizowana na warunkach określonych w owej korekcie. Skutki orzeczenia: Nowelizacja polskich przepisów VAT w zakresie dot. procedury korekty podatku należnego (wprowadzono wyjątki, w których nie trzeba posiadać potwierdzenia doręczenia faktury korygującej kontrahentowi).

254 Orzecznictwo TSUE w sprawach polskich podatników Wybrane orzeczeniaWyrok TSUE z dnia r. (C-180/10) Jarosław Słaby Istota orzeczenia: Jeżeli państwo członkowskie skorzystało z możliwości uznania za podatnika osoby, która dokonuje czynności opodatkowanej podatkiem VAT okazjonalnie, to dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem VAT, niezależnie od częstotliwości dokonywania transakcji, oraz niezależnie od kwestii czy sprzedawca prowadzi działalność producenta, handlowca lub usługodawcy. Dostawę można uznać za objętą podatkiem VAT pod warunkiem, że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności gruntu. Skutki orzeczenia: Orzeczenie zahamowało zapędy organów skarbowych w opodatkowywaniu VAT sprzedaży nieruchomości z majątku prywatnego.

255 Orzecznictwo TSUE w sprawach polskich podatników Wybrane orzeczeniaWyrok TSUE z dnia r. (C-395/09) Oasis East sp. z o.o. Istota orzeczenia: Nie ma możliwości utrzymania przepisów, które w sposób ogólny wyłączają uprawnienie do odliczenia podatku naliczonego w przypadku nabycia usługi w imporcie, w związku z którą zapłata następuje pośrednio lub bezpośrednio na rzecz podmiotu mającego siedzibę na terytorium uznanym za "raj podatkowy". Skutki orzeczenia: W związku z wyrokiem, polscy podatnicy, którzy w przeszłości nie odliczyli podatku VAT z tytułu importu usług z rajów podatkowych mogli powołać się na powyższy wyrok i ubiegać się o zwrot podatku VAT wraz z odsetkami.

256 Orzecznictwo TSUE w sprawach polskich podatników Wybrane orzeczeniaWyrok TSUE z dnia r. (C-188/09) Profaktor Kulesza, Frankowski, Jóźwiak, Orłowski sp.j Istota orzeczenia: Prawo UE nie stoi na przeszkodzie temu, by państwo członkowskie czasowo ograniczyło zakres prawa do odliczenia podatku naliczonego w stosunku do podatników, którzy nie dopełnili formalności wpisania dokonanych przez nich czynności sprzedaży do ewidencji, pod warunkiem że tego rodzaju sankcja zgodna jest z zasadą proporcjonalności. Skutki orzeczenia: Krajowe organy podatkowe mogą stosować kary administracyjne na podatników, którzy nie dopełnili wymagań formalnych, jednakże kary nie mogą godzić w istotę przepisów.

257 Orzecznictwo TSUE w sprawach polskich podatników Wybrane orzeczeniaWyrok TSUE z dnia r. (C-502/07) K-1 sp. z o.o. Istota orzeczenia: Prawo UE nie stoi na przeszkodzie, by państwo członkowskie przewidziało w swym ustawodawstwie sankcję administracyjną, która może być nakładana na podatników podatku od wartości dodanej, taką jak „dodatkowe zobowiązanie podatkowe”. Jednak jest to ujęcie generalne, które nie odnosi się do konkretnych spraw, a jedynie do ogólnej możliwości zastosowania takiej sankcji. Skutki orzeczenia: Trybunał przyjął, że dodatkowe zobowiązanie VAT jest sankcją administracyjną mającą na celu zapewnienie wypełniania przez podatników obowiązków wynikających z ustawy o VAT. Trybunał wydał przyzwolenie na nakładanie takich zobowiązań na podatników jako sankcje za niedopełnienie wymogów formalnych.

258 Orzecznictwo TSUE w sprawach polskich podatników Wybrane orzeczeniaWyrok TSUE z dnia r. (C-414/07) Magoora sp. z o.o. Istota orzeczenia: Artykuł 17 ust. 6 akapit drugi szóstej dyrektywy Rady 77/388/EWG z dnia 17 maja r. stoi na przeszkodzie temu, by państwo członkowskie przy dokonywaniu transpozycji tej dyrektywy do prawa wewnętrznego uchyliło całość przepisów krajowych dotyczących ograniczeń prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego przy zakupie paliwa do samochodów używanych dla celów działalności podlegającej opodatkowaniu, zastępując je, w dniu wejścia w życie tej dyrektywy na swym terytorium, przepisami ustanawiającymi nowe kryteria w tym przedmiocie, jeżeli – co winien ocenić sąd krajowy – te ostatnie przepisy powodują rozszerzenie zakresu zastosowania wskazanych ograniczeń. Skutki orzeczenia: Sprzeczne z regulacjami wspólnotowymi są te przepisy krajowe, które pogarszają sytuację podatników w porównaniu do przepisów obowiązujących w dniu przystąpienia do UE (tzw. klauzula „stand-still”).

259 Orzecznictwo TSUE w sprawach polskich podatników Wybrane orzeczeniaWyrok TSUE z dnia r. (C-25/07) Alicja Sosnowska Istota orzeczenia: Prawo UE sprzeciwia się uregulowaniu krajowemu, które – celem umożliwienia kontroli niezbędnych dla zapobiegania unikaniu opodatkowania i oszustwom podatkowym – wydłuża z 60 do 180 dni termin, którym dysponuje krajowy organ podatkowy celem dokonania zwrotu nadwyżki podatku od wartości dodanej danej kategorii podatników, chyba że złożą oni kaucję. Skutki orzeczenia: Korzystne dla podatników orzeczenie TSUE spowodowało cofnięcie uregulowania krajowego, które wydłużało czas, w którym organ podatkowy mógł dokonać zwrotu nadwyżki VAT.

260 Orzecznictwo TSUE w sprawach polskich podatników Wybrane orzeczeniaWyrok TSUE z dnia r. (C-134/07) Piotr Kawala Istota orzeczenia: Prawo UE sprzeciwia się uregulowaniu krajowemu wprowadzającemu opłatę za kartę pojazdu, w takim brzmieniu w jakim została przewidziana w ustawodawstwie krajowym ponieważ jest ona opłatą równoważną cłom, niedopuszczalna na podstawie art. 90 TWE w stosunkach między państwami członkowskimi UE. Opłata w praktyce jest nakładana w związku z pierwszą rejestracją używanego pojazdu samochodowego przywiezionego z innego państwa członkowskiego, lecz nie jest nakładana w związku z nabyciem w Polsce używanego pojazdu samochodowego, jeśli jest on tam już zarejestrowany. Skutki orzeczenia: Po tym orzeczeniu TSUE samochody używane mogły być sprowadzane spoza Polski bez dodatkowych opłat.

261 Orzecznictwo TSUE w sprawach polskich podatników Wybrane orzeczeniaPostanowienie TSUE z dnia 06.03,2007 r. (C-168/06) Ceramika Paradyż sp. z o.o. Postanowienie: Pytanie prejudycjalne zadane przez WSA dotyczyło Czy środki specjalne, o których mowa w art. 27 ust. 1 szóstej dyrektywy, z uwagi na swój charakter i cel, mogą polegać na możliwości nakładania na podatnika podatku VAT dodatkowego zobowiązania podatkowego, ustalanego decyzją organu podatkowego, w razie stwierdzenia obiektywnego faktu zadeklarowania przez podatnika zaniżonej kwoty zobowiązania podatkowego lub zawyżonej kwoty zwrotu różnicy podatku albo zawyżonej kwoty zwrotu podatku naliczonego?”. W postanowieniu Trybunał wskazał, że jest on właściwy do dokonywania wykładni prawa wspólnotowego jedynie w zakresie, w jakim dotyczy to jego stosowania w nowym państwie członkowskim od momentu przystąpienia tego państwa do Unii Europejskiej. Skutek postanowienia: Trybunał w postanowieniu potwierdził zasadę, że może dokonywać wykładni prawa wspólnotowego tylko w zakresie, w którym dotyczy to jego stosowania w od momentu przystąpieniu państwa do UE.

262 Dziękuję za uwagę KontaktMarcin Chomiuk Partner T: Powyższa prezentacja została przygotowana wyłącznie w celach ogólnoinformacyjnych i nie stanowi porady podatkowej w rozumieniu polskich przepisów. Nie powinni Państwo opierać swoich działań/decyzji na treści informacji zawartych w tej prezentacji bez uprzedniego uzyskania profesjonalnej porady. Nie gwarantujemy (w sposób wyraźny, ani dorozumiany) prawidłowości, ani dokładności informacji zawartych w naszej prezentacji. Ponadto, w zakresie przewidzianym przez prawo polskie, PricewaterhouseCoopers Sp. z o.o., jej partnerzy, pracownicy, ani przedstawiciele nie podejmują wobec Państwa żadnych zobowiązań oraz nie przyjmują na siebie żadnej odpowiedzialności – ani umownej, ani z żadnego innego tytułu - za jakiejkolwiek straty, szkody ani wydatki, które mogą być pośrednim lub bezpośrednim skutkiem działania podjętego na podstawie informacji zawartych w naszej prezentacji lub decyzji podjętych na podstawie tej prezentacji. © 2017 r. PricewaterhouseCoopers Sp. z o.o. Wszelkie prawa zastrzeżone. "PricewaterhouseCoopers" oznacza PricewaterhouseCoopers Sp. z o.o. (Polską spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością) lub, wedle kontekstu, PricewaterhouseCoopers światową sieć lub inne podmioty z sieci, przy czym każdy z nich jest samodzielny i niezależny.