Węgierski romantyk. Franciszek Liszt urodził się w Raiding, października 1811 roku. Studiował grę na fortepianie u Carla Czernego oraz kompozycję u Antonia.

1 Węgierski romantyk ...
Author: Jan Olejnik
0 downloads 0 Views

1 Węgierski romantyk

2 Franciszek Liszt urodził się w Raiding, października 1811 roku. Studiował grę na fortepianie u Carla Czernego oraz kompozycję u Antonia Salieriego w Wiedniu. Stworzył nowy gatunek muzyczny: poemat symfoniczny. Prócz niezwykłych osiągnięć jako pianista i dyrygent, nauczał ponad 400 uczniów, skomponował ponad 350 dzieł i napisał lub współpracował przy pisaniu przynajmniej 8 książek.

3

4 Był również aktywnym propagatorem kultury polskiej, zaprzyjaźnionym m.in. z Fryderykiem Chopinem, Adamem Mickiewiczem, Juliuszem Słowackim, Julianem Ursynem Niemcewiczem, Henrykiem Wieniawskim, Juliuszem Kossakiem, Janem Ruckgaberem; uczył także Karola Tausiga, Juliusza Zarębskiego i Józefa Wieniawskiego. Był teściem i przyjacielem Ryszarda Wagnera. To Wagner namówił Liszta do skrócenia Symfonii Dantejskiej do dwóch części. Liszt został pochowany na cmentarzu w Bayreuth, niedaleko willi i miejsca spoczynku Wagnera.

5 1811 – 22 października przychodzi na świat w Raiding (węg. Doborján) na pograniczu austriacko-węgierskim. 1820 – ma miejsce pierwszy publiczny występ małego Liszta. Później przeprowadza się do Wiednia. 1823 – paryskie konserwatorium odmawia przyjęcia młodego kompozytora 1824 – w Manchesterze odbywa się premiera jego pierwszej opery, Don Sanche 1826 – ojciec kompozytora umiera na tyfus; Liszt ogranicza swoje koncertowanie 1833 – spotyka się z Chopinem, dzięki któremu poznaje Marie d'Agoult 1835 – przeprowadza się do Szwajcarii; na świat przychodzi pierwsze z jego trojga dzieci 1837 – powraca do Wiednia; znowu zaczyna koncertować 1844 – koniec związku z Marie d'Agoult

6

7 1847 – poznaje księżną Karolinę Sayn-Wittgenstein, ur. Iwanowską 1848-59 – mieszka w Weimarze 1851-54 – powstaje ostateczna wersja Rapsodii węgierskich 1857 – koncert w Żagańskim Kościele Farnym na zaślubinach Marii de Castellane z Antonim Radziwiłłem 1862 – umiera córka kompozytora, Blandine 1865 – Liszt przyjmuje święcenia kapłańskie 1869 – początek ostatniego romansu z "kozacką hrabiną" Olgą Janiną 1886 – 31 lipca umiera na zapalenie płuc w Bayreuth w Niemczech

8 Orkiestrowe Symfonia faustowska Symfonia dantejska 13 poematów symfonicznych: Co słychać w górach Tasso Preludia Walc Mefisto (Taniec w wiejskiej karczmie) Walc Mefisto II Szózat i Hymn - Fantazja

9

10 Fortepianowe Sonata h-moll I Koncert Es-dur II Koncert A-dur III Koncert Es-dur op. posth. (niedawno odkryty koncert, ukończony około 1839 roku) Fantazja węgierska Totentanz. Parafraza na temat "Dies irae" Années de pèlerinage (Lata pielgrzymstwa) Harmonie poetyckie i religijne 12 Etudes d’exécution transcendante (12 Etiud transcendentalnych): 1. Preludio 2. Bez tytułu (Molto Vivace) 3. Paysage

11 6 Consolations 3 Marzenia miłosne 4 Walce Mefisto 19 Rapsodii węgierskich Rapsodia hiszpańska Religijne Missa choralis Węgierska msza koronacyjna Requiem Oratoria: Chrystus Legenda o św. Elżbiecie Legenda o św. Stanisławie (najbardziej znane jest interludium "Salve Polonia")

12 Transkrypcje fortepianowe: Fantazja i Fuga g-moll Bacha 9 symfonii Beethovena Symfonia fantastyczna Berlioza Harold w Italii Berlioza Sześć pieśni polskich Chopina La campanella Paganiniego Uwertura Wilhelm Tell Rossiniego 54 pieśni Schuberta Don Sanche

13 Dziękuję za obejrzenie prezentacji