1

2 Święty Patryk (irl. Pádraig Mac Calprainn, Naomh Pádraig, Pádraig Naofaur) ur. około 385-389, zm. 461, biskup Irlandii, święty Kościoła katolickiego i prawosławnego (scs. Swiatitiel Patrik, jepiskop Irłandskij). Był misjonarzem i organizatorem życia religijnego w Irlandii, obecnie jest jej patronem.

3 Urodził się w 385 r. (według innych źródeł 389). Pochodził najprawdopodobniej z terenów dzisiejszej Walii, choć za miejsce urodzenia bywa również uważane Bannavem Taberniae na zachodnim wybrzeżu Brytanii. Z pochodzenia był Brytem. Urodził się w rodzinie kapłańskiej, był synem diakona i wnukiem kapłana. Gdy miał szesnaście lat, uprowadzono go i sprzedano w niewolę do Irlandii (mieli to zrobić Irowie), gdzie pracował jako pasterz. Podczas trwającego sześć lat pobytu, zajmował się tam poważnie sprawami wiary. Po tym okresie udało się mu uciec i przepłynąć statkiem na kontynent do Galii (Francji). Wkrótce potem przyjął święcenia kapłańskie. Kiedy zamierzał wrócić do ojczyzny, miał we śnie widzenie, w którym usłyszał wezwanie, by wrócił do Irlandii i głosił tam wiarę w Chrystusa. Być może Patryk spędził najpierw kilka lat w klasztorze w Lerins. Do stanu kapłańskiego przygotowywał się prawdopodobnie w Galii, ucząc się od św. Hermana z Auxerre. Był też podobno bliskim krewnym św. Marcina z Tours i znajdował się pod jego duchowym wpływem. Działalność misyjną rozpoczął w 431, w 432 został biskupem. Wtedy też powrócił do Irlandii jako biskup misyjny.

4 Praca św. Patryka doprowadziła do ewangelizacji północnej, środkowej i zachodniej części wyspy oraz wprowadzenia zorganizowanej formy działalności kościelnej. Założył wiele kościołów, m.in. katedrę i klasztor w Armagh (444). On sam prowadził bardzo surowe życie zakonne. Jeszcze za życia zasłynął wieloma cudami, które przyczyniły się do nawrócenia Irlandczyków. Według legend przywracał wzrok ślepcom, ożywiał zmarłych i uwolnił Irlandię od plagi węży. Pod koniec życia dokonał chrztu kraju. Zmarł prawdopodobnie w 461 r. O życiu świętego dowiadujemy się z jego własnych Wyznań i Listu do Korotyka. Relikwie św. Patryka zostały zniszczone przez protestanckich Anglików. Podane powyżej daty są jedynie datami tradycyjnymi i należy traktować je jako przybliżone. W znacznym stopniu to samo dotyczy wydarzeń. Szczególnie data śmierci św. Patryka jest jedną z najbardziej kontrowersyjnych w historii wczesnośredniowiecznej Irlandii.

5 Na Zachodzie uważany jest również za patrona fryzjerów, kowali, górników, upadłych na duchu oraz opiekuna zwierząt domowych. Jest patronem Irlandii, w Kościele katolickim jego święto obchodzone jest 17 marca. W prawosławiu kult św. Patryka jest mało rozpowszechniony, lecz jego liturgiczne wspomnienie w Cerkwi prawosławnej przypada na 17 lutego.

6 W ikonografii wschodniej święty przedstawiany jest w liturgicznych biskupich szatach z siwą, spiczasto zakończoną brodą. W dłoniach trzyma biskupi pastorał a na głowie ma założoną mitrę. Niekiedy na przedstawiających go wizerunkach i ikonach znajduje się duży kamienny brytyjski krzyż. W sztuce zachodniej Patryk również przedstawiany jest w stroju biskupim. Zazwyczaj jego atrybutem jest trzymany w dłoni liść koniczyny (nieoficjalny symbol Irlandii), którego miał, jak głosi legenda, użyć do objaśnienia dogmatu Trójcy Świętej podczas swej misji chrystianizacyjnej w Irlandii. Jego atrybutami są również często węże, które według innej legendy ponoć przepędził z Irlandii. Święty nazywany jest apostołem Irlandii. Jego postać została spopularyzowana w USA przez irlandzkich emigrantów.