1 Woda i Życie dawniej i dziś

2 Woda bezbarwna, bezwonna, pozbawiona smaku i kalorii jest niezbędna do życia wszystkim organizmom na ziemi. Bez niej nie przetrwałby żaden człowiek, żadne zwierzę, żadna roślina. Jest tak samo ważna dla utrzymania życia jak tlen i pożywienie. Aby być zdrowym, każdy z przeszło pięciu miliardów ludzi musi codziennie przyjąć w posiłkach i napojach około dwóch i pół litra wody. Brak wody uniemożliwia uprawę ziemi i hodowlę zwierząt. Bez wody nie ma żywności, a bez żywności nie ma życia.

3 Woda Woda to tlenek wodoru o wzorze sumarycznym H2O, który występuje w trzech stanach skupienia. W warunkach stałych (pokojowych) woda występuje w postaci cieczy. Może występować także w stanie stałym, jako lód oraz gazowym w postaci pary wodnej. Woda jest bardzo dobrym rozpuszczalnikiem dla substancji polarnych. Większość wody na Ziemi jest słona, czyli zawiera rozpuszczone sole np. chlorek wapnia. W wodzie rozpuszczonych jest także wiele gazów, przede wszystkim dwutlenek węgla.

4 Cykl hydrologiczny

5 Symbolika wody Woda jest symbolem chaosu, niestałości, zmienności, przeobrażenia, bezmiaru możliwości, uzdrowienia, źródła życia, odrodzenia ducha i ciała, zmartwychwstania, potęgi, niebezpieczeństwa, śmierci, oczyszczenia, prawdy, mądrości, dobra i zła, umysłu kosmicznego, zapomnienia, duszy ludzkiej.

6 Czysta woda- prawda, porządek, blask drogich kamieniCzysta woda- prawda, porządek, blask drogich kamieni. Wypłynąć na czystą wodę czyli wydobyć się z tarapatów, uporządkować swoje interesy. „Kto chce mieć czystą wodę, niech idzie do źródła”. Mętna woda- zamieszanie, niepewna sytuacja, chaos.

7 Głęboka woda symbolizuje trudne warunki życia, niebezpieczeństwo.„Wyzwól mnie od nieprzyjaciół i z głębin wód”. Rozlana woda to symbol szkody, błędu nie do naprawienia. „Wszyscy umieramy, jesteśmy jak woda rozlana po ziemi, której nie da się już zebrać”.

8 Woda uporczywie kapiąca- cierpliwe, ale skuteczne drążenie,albo nieznośna plaga.„Kropla drąży skałę nie siłą, lecz ciągłym kapaniem”. Woda- zwierciadło duszy. „Duszo ludzka, jakżeś podobna do wody!”.

9 Bogactwo życia w wodzieJak powszechnie wiadomo woda jest największym skupiskiem życia na ziemi, a ukazanie jej ogromnego bogactwa i zróżnicowania jest wręcz niemożliwe. Pomijając ogrom życia w jeziorach, stawach i rzekach należy uświadomić sobie chociażby różnorodność gatunków, żyjących w oceanach. Są to wszelkiego rodzaju ryby, skorupiaki, mięczaki, ssaki, zarówno bezkręgowce, jak i strunowce oraz skorupiaki....

10

11

12

13

14

15 Woda – jeden z żywiołów Nie da się dokładnie poznać, okiełznać żadnego z żywiołów. Tak też jest i z wodą. Człowiek jednak, chociaż w bardzo małym stopniu, potrafi poskromić ten żywioł. Umie z nim żyć. I chociaż wie, że bardzo trudno jest kształtować taką siłę jaką jest woda, on próbuje i często mu się to udaje.

16 Człowiek poskramia wodę przez budowę mostów...

17 budowę statków...

18 czy budowę zapór...

19 Użytkowanie wody Cywilizacje starożytne powstawały tam, gdzie warunki naturalne gwarantowały dostatek wody, ale również w miejscach, które wymagały konstrukcji sztucznych zbiorników i zapór, kanałów irygacyjnych czy akweduktów.

20 Akwedukty - były arcydziełami technikiAkwedukty - były arcydziełami techniki. Przecinając rzeki i doliny, doprowadzały wodę z okolicznych pagórków do miast. Rzymianie bardzo precyzyjnie wyznaczali kąt nachylenia, dzięki temu woda płynęła zawsze z określoną prędkością. Kanały irygacyjne (nawadniające) – ich działanie polegało na doprowadzeniu wody z jej ujęcia na rzece, jeziorze, na pola łąki i inne użytki. Dzięki nim tereny niegdyś jałowe stawały się żyznymi polami.

21 Rozwój cywilizacyjny społeczeństw następował wskutek dobrze zorganizowanej pracy dużej liczby ludzi, m.in. przy budowie systemów nawadniania roli i dostarczania wody pitnej. Po corocznych wylewach Nilu pozostawała na brzegach warstwa czarnego, żyznego mułu

22 Urządzenia używane przez starożytnych do nawadniania ziemi.Życie zależało od wylewów Nilu. Starożytni Egipcjanie kopali groble, by zatrzymać wodę i drążyli kanały nawadniające, którymi woda była odprowadzana na tereny, które bez niej byłyby zupełnie jałowe. Urządzenia używane przez starożytnych do nawadniania ziemi. ŻURAW (SZADUF)

23 KOŁO WODNE ŚRUBA ARCHIMEDESA

24 Podział wód Wody słodkie:- rzeki, jeziora (nadbrzeżne, przydeltowe, morenowe, rynnowe, cyrkowe, krasowe, tektoniczne, kraterowe) i bagna, wody gruntowe i podziemne, lodowce, pokrywa śnieżna i para wodna w atmosferze Wody słone: - oceany i morza (zatoki i morza = część przybrzeżna oceanów, oprócz Morza Kaspijskiego, które jest jeziorem o powierzchni 376 km2), czyli wszechocean (ocean światowy).

25 Woda jako źródło życia Nieprzypadkowo mówi się, że woda jest źródłem życia. O ile bez jedzenia można przeżyć około miesiąca, bez wody człowiek nie wytrzyma dłużej niż kilka dni. Dlatego szokujący wydaje się fakt, że 1,1 mld ludzi, a więc co szósty mieszkaniec Ziemi, nie ma dostępu do czystej wody. Z tego powodu co minutę umiera sześcioro dzieci.

26 Niedożywienie jest zresztą też wynikiem deficytu wody słodkiejNiedożywienie jest zresztą też wynikiem deficytu wody słodkiej. Jest ona niezbędna dla rolnictwa (chociaż wykorzystywanie jej musi być też racjonalne, gdyż nawadnianie pól na obszarach suchych jest przyczyną jej marnotrawstwa: po prostu bardzo szybko wyparowuje). W Meksyku i Afganistanie brak dostatecznej ilości wody ogranicza możliwości powiększenia obszaru uprawy odmian pszenicy dających wysokie plony. Bez wody produkcja żywności spada.

27 Zasoby wody słodkiej Zasoby wody słodkiej na Ziemi kształtują się na poziomie 37,5 milionów km3. Z tego na Polskę przypada około 220 km3 wody. Ponad 70% tracimy na skutek parowania, reszta – średnio 62 km3 – odpływa rzekami – głównie do Bałtyku. W ciągu roku na każdego mieszkańca przypada średnio: na Ziemi   m3 wody, w Europie  m3 wody, w Polsce     m3 wody. Tylko dwa europejskie kraje – Belgia i Malta – mają mniejsze od nas zasoby wodne w przeliczeniu na jednego mieszkańca.

28 Zużycie wody słodkiej w Polsce na jednego mieszkańca, w danym województwie.

29 Deficyt wody Brak słodkiej wody dotyka przede wszystkim tereny pustynne, stąd do najbiedniejszych krajów należą np. Mali, Niger, Czad czy Sudan.

30 Dziś niedobory wody występują już w 80 krajach, w których mieszka 40% ogółu ludzkości. W roku 1990 w 20 krajach deficyt wody był tak duży, że statystyczny mieszkaniec miał jej do dyspozycji mniej niż 1000 m3 rocznie. W kolejności od kraju o największym deficycie do kraju o ilości wody zbliżającej się do 1000 m3 rocznie na mieszkańca są to: Dżibuti, Kuwejt, Malta, Katar, Bahrajn, Barbados, Singapur, Arabia Saudyjska, Zjednoczone Emiraty Arabskie, Jordania, Jemen, Izrael, Tunezja, Zielony Przylądek, Kenia, Burundi, Algieria, Rwanda, Malawi i Somalia.

31 Gdy deszcze zawodzą, jak to bywa w Somalii, trudno mieć nadzieję na lepsze jutro…

32 W wielu miastach koszt czystej wody do picia jest bardzo dużyW wielu miastach koszt czystej wody do picia jest bardzo duży. Na zdjęciu obok Ramdźan Mondol z Zachodniego Bengalu w Indiach, chociaż ma darmową wodę, powoli umiera z powodu zatrucia arsenem, który sprawia, że woda z płytkich studni staje się toksyczna.

33 Powodzie Powodzie występują od najwcześniejszych lat, nawet p.n.e. Biblia opisuje wielki potop. Woda ta zabiła wszystkie zwierzęta oraz ludzi, zatopiła szczyty gór. Obecnie powodzie występują z powodu długotrwałych bądź intensywnych opadów deszczu albo z powodu szybkiego topnienia śniegów.

34 Potop biblijny Powódź 1997/Polska

35 Tsunami Prehistoryczne tsunami na półwyspie Jukatan uformowały tereny. Tsunami to kompletnie zniekształciło 3000 km linii brzegowej! 900 lat przed naszą erą potężne tsunami zniszczyły główne ośrodki peruwiańskiej cywilizacji rozmieszczone wzdłuż wybrzeża Pacyfiku. Pod koniec 2004 roku w Tajlandii tsunami zabiła ogromną liczbę ludzi, zniszczyła wyspy, budowle… Miliony ludzi straciły dach nad głową oraz miejsca pracy.

36 Zużycie wody i jej oszczędzanieWciągu ostatnich 30 lat zużycie wody niepomiernie wzrosło. Przyczyn tego wzrostu jest wiele, wśród nich na przykład wzrastająca liczba pralek i zmywarek, myjnie samochodowe, popularyzacja urządzeń nawadniających przydomowe ogródki i upowszechnienie spłukiwanych wodą toalet. Jedna trzecia wody wykorzystywanej w przeciętnym gospodarstwie domowym w krajach zachodnich spływa właśnie przez muszlę klozetową.

37 Zapotrzebowanie na wodę można też zmniejszyć poprzez zmniejszanie ilości wody marnowanej w gospodarstwach domowych. Wielu ludzi wciąż jest przekonanych, że zasoby wody są niewyczerpywalne i w związku z tym zużywają więcej wody niż potrzeba. Spryskiwacze są wprawdzie niezastąpione, kiedy chce się zachować zieloną trawę, jednak zużywają one nawet 1000 litrów wody na godzinę, co w dobie oszczędności jest już marnotrawstwem.

38 Ten tryskający z pękniętego wodociągu strumień wody pozwala nam sobie uświadomić, ile wody marnuje się z powodu zwykłych przecieków, zanim dotrze do naszych kranów. Czasami z nieszczelnych wodociągów wycieka nawet 30% cennej wody pitnej.

39 Sposoby zdobywania słodkiej wody:Budowa zapór wodnych – na zdj. Zapora w Jordanii

40 Stacje uzdatniania wody morskiej – na zdjStacje uzdatniania wody morskiej – na zdj. Stacja w Katarze w Zatoce Perskiej. Odsalanie jest niezwykle kosztowne, dlatego na takie stacje mogą pozwolić sobie tylko bogate kraje.

41 Zdjęcie lotnicze instalacji do odsalania wody na brzegu jeziora Mead w Newadzie.

42 Źródłem wody pitnej mogą być także góry lodowe.

43 Wykorzystanie wody Źródło energii Źródło zdrowia Źródło życiaDroga wodna Cele rekreacyjne

44 Źródło życia

45 Sporty wodne: Cele rekreacyjne Masaże wodne Gorące źródła Rozrywka

46 Źródła: Internet: Magazyn „National Geographic” Magazyn „Świat Wiedzy” Encyklopedie multimedialne „Przyroda” I inne.

47 Wykonanie: Uczniowie drugich klas LO4 w Bielsku-Białej oraz Paulina Maszlanka z klasy 1