1 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w KrakowieRealizacja cyklu kontrolnego ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2012 r. poz. 391 z późn. zm.) mgr inż. Paweł Ciećko Małopolski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska
2 przeprowadzanych kontroli w gminachZakres przedmiotowy przeprowadzanych kontroli w gminach W ramach cyklu kontrolnego zostanie objętych kontrolą 20 gmin ( ok. 10% gmin) na terenie województwa małopolskiego Kontrole będą prowadzone w okresie od 16 lipca do końca października 2013 r.
3 przeprowadzanych kontroli w gminachZakres przedmiotowy przeprowadzanych kontroli w gminach Przy wyborze gmin do kontroli kierowano się: rozmieszczeniem geograficznym gmin w celu otrzymania informacji dotyczących stopnia wdrażania przepisów w skali województwa terminowością złożenia rocznych sprawozdań z realizacji zadań z zakresu gospodarowania odpadami komunalnymi za 2012 stopniem wdrażania przepisów w skali województwa, np. brak przeprowadzenia przetargu zasadą kontrolowania tych, które stanowiły źródło interwencji mieszkańców w zakresie braku organizacji odpadów wg nowych zasad obowiązujących w gminie
4 Od dnia 16 lipca 2013 r. WIOŚ w Krakowie Skontrolował następujące gminy:wiejskich (6) Limanowa Czorsztyn Lisia Góra Skrzyszów Budzów Babice miejsko-wiejskich (1) Dąbrowa Tarnowska miejskich (3) Piwniczna-Zdrój Miasto Tarnów Miasto Bochnia
5 Do końca Października brDo końca Października br. WIOŚ w Krakowie Przeprowadzi kontrolę następujących Gmin: wiejskich (2) Bukowina-Tatrzańska Kamienica miejsko-wiejskich (5) Miechów Żabno Bobowa Olkusz Tuchów miejskich (3) Zakopane Oświęcim Kraków
6 Wywiązywanie się gmin z zadań ustawowych1. W zakresie przestrzegania regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie gminy: Nieprawidłowości stwierdzono w 2/10 gmin nie wyznaczono punktów selektywnego zbierania odpadów, stwierdzono rozbieżność między sposobem dostarczania worków na odpady (regulamin: dostarcza właściciel, stan obecny: dostarcza odbiorca odpadów) 2. W zakresie przestrzegania uchwał określających metody ustalenia opłaty i stawki opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi: Nieprawidłowości nie stwierdzono We wszystkich skontrolowanych gminach przyjęto metodę ustalenia opłaty zależną od ilości mieszkańców. Rozbieżności i na czym polegały, jakie regulaminy
7 Wywiązywanie się gmin z zadań ustawowych CD.3. W zakresie przestrzegania uchwał określających termin, częstotliwość i tryb uiszczania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi: Nieprawidłowości nie stwierdzono Określono termin wnoszenia opłat, częstotliwość (miesięcznie lub kwartalnie), tryb wnoszenia opłat – w kasach, na rachunek bankowy, Jedna z gmin dodatkowo ustaliła możliwość zapłaty w drodze inkasa.
8 Wywiązywanie się gmin z zadań ustawowych CD.4. W zakresie przestrzegania uchwał określających wzór deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi składanej przez właściciel nieruchomości: Nieprawidłowości stwierdzono w 1/10 gmin nie określono w uchwale warunków i trybu składania deklaracji za pomocą środków komunikacji elektronicznej, zastrzeżenia budził wzór deklaracji, który nie dawał możliwości zadeklarowania określanego sposobu gromadzenia odpadów oraz możliwości wyliczenia wysokości opłaty
9 Wywiązywanie się gmin z zadań ustawowych CD.5. W obszarze przestrzegania uchwał określających szczegółowy sposób i zakres świadczenia usług w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów: Nieprawidłowości nie stwierdzono Przykładowe rozwiązania: ilość odbieranych odpadów komunalnych nie jest limitowana ale tylko odpadów zebranych selektywnie, natomiast odpadów komunalnych – do 30 litrów tygodniowo na osobę. mieszkańcy otrzymają tylko po 6 worków o poj. 120 l (mieszkańca) na rok na odpady zmieszane i po 6 na odpady segregowane, natomiast za każdy dodatkowy worek na odpady zmieszane należy zapłacić 9,26zł +VAT co zostało zapisane w uchwale określanej jako uchwała fakultatywna o rodzajach dodatkowych usług świadczonych przez gminę.
10 Wywiązywanie się gmin z zadań ustawowych CD.6. W zakresie przestrzegania obowiązku przeprowadzenia przetargu/-ów na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości: Nieprawidłowości stwierdzono w 1/10 gmin Gmina Czorsztyn – brak przeprowadzonego przetargu spowodowany realną możliwością utraty dofinansowania z UE jakie otrzymała Gmina w latach poprzednich.
11 Wywiązywanie się gmin z zadań ustawowych CD.7. W zakresie przestrzegania obowiązku przekazywania odpadów do regionalnych instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych (RIPOK): Nieprawidłowości stwierdzono w 2/10 gmin Odbierane zmieszane odpady komunalne od właścicieli nieruchomości nie były przekazywane do regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych – Regionu Tarnowskiego.
12 Wywiązywanie się gmin z zadań ustawowych CD.8. W zakresie przestrzegania obowiązku selektywnego zbierania odpadów komunalnych: Nieprawidłowości stwierdzono w 3/10 gmin jedna z gmin nie utworzyła żadnego punktu selektywnej zbiórki odpadów (PSZOK), na terenie 2-ch punktów selektywnej zbiórki odpadów komunalnych stwierdzono brak odpowiedniego wyposażenia w: pojemniki, kontenery, boksy przeznaczone do magazynowania odpadów komunalnych w sposób selektywny, jeden punkt zajęty był przez magazynowane materiały budowlane , brak oznakowania punktów, co utrudniało ich lokalizację w obrębie danej nieruchomości
13 Wywiązywanie się gmin z zadań ustawowych CD.9. W zakresie przestrzegania obowiązku zapewnienia odpowiednich poziomów recyklingu i przygotowania do ponownego użycia/ ograniczenie masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania: Nieprawidłowości stwierdzono w 2/10 gmin nie osiągnięto wymaganego ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania, nie osiągnięto wymaganego poziomu odzysku dla odpadów budowlanych i rozbiórkowych, w sprawozdaniu wykazano 0% (wymagane 30%)
14 Wywiązywanie się gmin z zadań ustawowych CD.10. W zakresie wymaganej sprawozdawczości: sporządzanie rocznych sprawozdań z realizacji zadań z zakresu gospodarowania odpadami komunalnymi Nieprawidłowości stwierdzono w 2/10 gmin nieterminowo (29 dni po terminie) przesłane zostały ww. sprawozdania przez dwie gminy działalność gminy w zakresie weryfikacji sprawozdań kwartalnych przekazywanych przez podmioty odbierające odpady komunalne Nieprawidłowości stwierdzono w 4/10 gmin nie zweryfikowano kwartalnych sprawozdań przekazywanych przez podmioty odbierające odpady komunalne w 4 gminach. WIOŚ w trakcie kontroli przeprowadził weryfikację w/w sprawozdań.
15 Wywiązywanie się gmin z zadań ustawowych CD.11. W zakresie przestrzegania obowiązku udostępniania na stronie internetowej urzędu odpowiednich informacji: Nieprawidłowości stwierdzono w 4/10 gmin w zakresie braku informacji o: lokalizacji miejsc zagospodarowania odpadów komunalnych, odebranych od właścicieli nieruchomości, osiągniętych poziomach recyklingu, przygotowaniu do ponownego użycia i odzysku, czasie pracy punktu selektywnej zbiórki odpadów komunalnych (nie wskazano godzin przyjmowania odpadów), podmiotach odbierających odpady komunalne od właścicieli nieruchomości z terenu gminy oraz zbierających zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny, pochodzący z gospodarstw domowych. podmiotach odbierających odpady komunalne od właścicieli nieruchomości, miejscach zagospodarowania przez podmioty odbierające odpady komunalne zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów zielonych oraz pozostałości z sortowania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania; punktach selektywnego zbierania odpadów komunalnych, zbierających zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny pochodzący z gospodarstw domowych,
16 Wywiązywanie się gmin z zadań ustawowych CD.12. W obszarze działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie prawidłowego gospodarowania odpadami komunalnymi (kampania informacyjna): Nieprawidłowości nie stwierdzono
17 Sankcje Karne W 2 na 10 gmin stwierdzono naruszenia polegające na nieprzekazywaniu odbieranych od właścicieli nieruchomości zmieszanych odpadów komunalnych do RIPOK: wszczęto postępowanie przez WIOŚ dla gminnych jednostek w sprawie wymierzenia kary pieniężnej wystąpiono do Burmistrza oraz Wójta z wnioskiem o wszczęcie postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia kary pieniężnej dla przedsiębiorcy odbierającego odpady ( zł za pierwszy ujawniony przypadek) W pozostałych gminach nie stwierdzono tego rodzaju naruszeń. Bez gmin i ile było wszczętych postępowań
18 WERyfikacja Sprawozdań przekaznych do WIOŚW II kwartale br. WIOŚ w Krakowie przeprowadził weryfikację nadesłanych sprawozdań z realizacji zadań z zakresu gospodarowania odpadami komunalnymi za 2012 r. 40 gmin nie przesłało w ustawowym terminie tj. do 31 marca 2013 roku sprawozdań, co stanowi 22% wszystkich gmin (182 gmin w woj. małopolskim),najdłuższe opóźnienie: 108 dni w każdym przypadku wszczęto postępowania w celu wymierzenia kary pieniężnej - kara pieniężna w wysokości 100 zł za każdy dzień opóźnienia. Jedna gmina do tej pory nie przesłała sprawozdania
19 WERyfikacja Sprawozdań przekaznych do WIOŚWnioski: sprawozdania sporządzane były pospiesznie, by nie przekroczyć terminu 31 marca br., co powodowało chaotyczne i niepełne ich wypełnienie niejednokrotnie zastosowano nieodpowiednie druki oraz nieodpowiednie wzory do obliczeń uzyskanych poziomów odzysku gminy wykazały się brakiem informacji, do jakich organów należy przesłać sprawozdanie
20 Działania PokontrolneW celu usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości WIOŚ podjął następujące działania: wszczęte zostały postępowania w sprawie wymierzenia kary pieniężnej za nieterminowe złożenie sprawozdania z realizacji zadań z zakresu gospodarowania odpadami komunalnymi, skierowane zostały wystąpienia pokontrolne do wójtów, burmistrzów oraz Przewodniczących Rad Gmin zobowiązujące do podjęcia działań w celu zapewnienia przestrzegania przepisów ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach
21 Podsumowanie zaobserwowano różnorodność zastosowanych w gminach stopni segregacji odpadów – od podstawowego z wydzieleniem 1 frakcji tzw. suchej aż po bardzo zaawansowane sortowanie z wydzieleniem 6 frakcji. Wydzielenie większej ilości frakcji spowoduje, że do RIPOK trafi niewiele odpadów zmieszanych, prowadzenie segregacji z wydzieleniem wielu frakcji może wpływać na obniżenie ceny za odbiór odpadów i na wzrost poparcia społecznego, odbieranie 1x miesiąc zmieszanych odpadów komunalnych zawierających np. pampersy i inne odpady sanitarne jest niewystarczające dla zachowania bezpieczeństwa zarówno sanitarnego jak i środowiskowego, w celu usprawnienia systemu należy rozważyć możliwość stworzenia pakietu informacyjnego dla gmin zawierającego: wskazówki prawidłowego wypełnienia formularzy, wzory do obliczeń, terminy składania sprawozdań
22 PODSUMOWANIE WIOŚ szczególnie wnikliwie będzie weryfikował sprawozdania gmin za 2013r. – w zakresie wymaganego ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania i w przypadku naruszeń będą wymierzane kary pieniężne na bieżąco prowadzone będą kontrole poszczególnych instalacji regionalnych w woj. małopolskim tj.: instalacji do przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych, instalacji do przetwarzania selektywnie zebranych odpadów zielonych i innych bioodpadów, instalacji do składowania odpadów
23 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ mgr inż. Paweł CiećkoWojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Krakowie DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ mgr inż. Paweł Ciećko Małopolski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska