1 Wojewódzki Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w ŁodziJak wspomagać pasje poznawcze dzieci i nauczycieli – neurodydaktyka w praktyce dr Renata Jagodzińska Wojewódzki Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Łodzi

2 KILKA WAŻNYCH SŁÓW *MOTY- WACJA *WSPÓŁ- PRACA *DOBRE RELACJE POTENCJAŁZDOLNOŚCI MIŁOŚĆ/MOTYWACJA ŚRODOWISKO NAUCZYCIEL=ZACHWYT ZESPÓŁ DUCHOWOŚĆ KULTURA SPOŁECZNA/KULTURA WSPÓŁPRACY/SPOTYKANIA SIĘ/RELACJI *Gerald Hüther *MOTY- WACJA *WSPÓŁ- PRACA *DOBRE RELACJE

3 Neurodydaktyka - krótka historiaPołowa lat 80-tych – Pojawia się termin „neurodydaktyka”, autorem jest niemiecki dydaktyk matematyki Gerhard Preis  1997 – W Niemczech nakładem wydawnictwa Vandenhoeck & Ruprecht ukazuje się książka profesora neurobiologii Geralda Hüthera „Biologie der Angst” (pol.„Biologia strachu”), w której autor wyjaśnia, czym dla mózgu jest stres i jaki jest jego wpływ na efektywność uczenia się.  2002 – W tym roku w Niemczech ukazuje się książka Manfreda Spitzera „Lernen: Gehirnforschung und die Schule des Lebens” (pol. Jak uczy się mózg) 2004 – W Ulm powstaje Centrum Wymiany Wiedzy z Dziedziny Neuronauk i Edukacji

4 Neurodydaktyka w praktyce2007 – w Berlinie zaczyna się edukacyjny eksperyment pod nazwą „Budząca się Szkoła”, którego inicjatorami są Margret Rasfeld, Stephan Breidenbach i neurobiolog Gerald Hüther. W Polsce od kwietnia 2015 – czekamy na efekty

5 Jak przebiega proces uczenia się?

6 Mózg – kilka ważnych informacjiLudzki mózg waży średnio 1400 gramów, co stanowi 2-3% masy ciała; Zużywa średnio ok % całej energii, co oznacza, że 1/5 energii dostarczanej przez odżywianie służy podtrzymaniu pracy mózgu; Największą część energii pochłania utrzymanie stanu gotowości do przesyłania impulsów między neuronami; Ludzki mózg zawiera na ogół ok. 100 mld neuronów, które komunikują się ze sobą za pomocą synaps; Liczba możliwych połączeń między neuronami jest większa od liczby atomów we wszechświecie.

7

8

9 Neuron - rodzaj elektrycznie pobudliwej komórki zdolnej do przetwarzania i przewodzenia informacji w postaci sygnału elektrycznego. Nowe informacje są zapisywane w mózgu w formie siły połączeń między neuronami. Mamy średnio ok. 100 mld neuronów. Jeden neuron może mieć do połączeń z innymi komórkami nerwowymi.

10 Synapsy – z ich pomocą neurony łączą się w obwody, tworząc uprzywilejowane drogi przetwarzania informacji. Utworzone w dzieciństwie szlaki neuronowe są wykorzystywane do końca życia. Ale… mózg to swoisty plac budowy

11 Jak było kiedyś… Jak jest teraz?

12 Ile nas jest? Im mniej, tym lepiej

13 Zespół, czyli praca u podstaw

14 Dobre emocje

15 Pomoce podręczne ucznia

16 Oj, malowało się…

17 Podręczniki zalecane przez MEN. Płatne.

18 Rodzina, moja rodzina, mój dom, moi bliscy…

19 Rozrywka, chwila dla Ciebie

20 Neurobiologia a edukacjaW przedwczorajszych szkołach wczorajsi nauczyciele uczą dzisiejszych uczniów rozwiązywania problemów, jakie przyniesie jutro… (Manfred Spitzer)

21 MODEL PRUSKI MODEL TRANSMISYJNY SZKOŁA TERAŹNIEJSZA Lejek poetycki do napełniania głów w ciągu sześciu godzin niemiecką sztuką rymotwórczą, Georg Harsdorfer, 1647, Norymberga

22 Wersje lejka

23 Bez komentarza…

24 Mózg przy pracy Neuroplastyczne neuroprzekaźnikiPrzebudowują architekturę mózgu (ważne dla nas, nauczycieli) – stymulacja poprzez emocje Mielinizacja – osłonka tłuszczowa, jej istnienie świadczy o dojrzałości układu nerwowego – wspiera ją gra na instrumentach; podosi efektywność mózgu Biochemia pracy mózgu (endorfiny, dopaminy – sprawiają, że proces uczenia jest trwały!)

25 Opisz sytuację przedstawioną na obrazkuMatura z języka angielskiego, niemieckiego i jakiego tylko chcesz

26 Mózg przy pracy GRUPA 1 GRUPA 2 Chłopiec jedzie z matką przez miasto, aby odwiedzić ojca pracującego w szpitalu. Tam chłopiec przygląda się różnym procedurom medycznym Chłopiec jedzie z matką przez miasto i zostaje ciężko ranny w wypadku samochodowym. Jest natychmiast przetransportowany do szpitala i poddany różnym procedurom medycznym.

27 Neuroprzekaźniki: adrenalina, noradrenalina, serotonina, dopamina, glutaminian.

28 Proces uczenia się Co to jest uczenie się, przyswajanie wiedzy i umiejętności? Jest to tworzenie uprzywilejowanych obwodów obiegu informacji i zmiana siły połączeń synaptycznych. Uczenie się to zwiększanie liczby i objętości elementów białkowych mózgu.

29 ? Jest to tworzenie uprzywilejowanych obwodów obiegu informacji i zmiana siły połączeń synaptycznych. Uczenie się to zwiększanie liczby i objętości elementów białkowych mózgu.

30 Co to jest skuteczne uczenie? Co to jest skuteczne uczenie się?

31 Kolce dendrytyczne Źródło: https://www.google.pl/search?tbs=sb

32 Zapominanie

33 Uczenie się – neurony lustrzaneNeurony lustrzane to: komórki w naszym mózgu, które odzwierciedlają cudze działania, intencje i emocje, otwierają drogę do porozumiewania się i uczenia, odkryte zostały na przełomie lat 80 i 90 przez włoskich naukowców (zespół pracował pod kierunkiem Giacomo Rizolattiego) i od tamtej pory zrewolucjonizowały poglądy na temat generacji ludzkich zachowań.

34 Uczenie się – neurony lustrzaneSabine Czerny – czego potrzebują uczniowie? CZASU, WSPARCIA, WZORCÓW proces uczenia się: obserwacja dorosłego dostarczającego modeli, naśladowanie, samodzielne wykonanie zadania, szukanie własnej drogi, czyli odchodzenie od podanych wzorców i wykonywanie zadań według własnych pomysłów.

35 Neurony lustrzane Naśladowanie, czyli neurony lustrzane w akcji – młody makak. Źródło:

36 Działanie łatwe do … naśladowaniahttps://www.google.pl/search?q=neurony+lustrzane&espv=2&biw=1366&bih=667&tbm=isch&tbo=u&source=univ&sa=X&ei=9l8yVLu7OsX3OtDWgIAP&ved=0CC0QsAQ#facrc=0%3Bmirror%20neurons&imgdii=_&imgrc=_

37 Jane Goodal i szympans https://www.google.pl/search?q=szympans+i+jane+go&espv=2&biw=1366&bih=624&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ei=oWAyVM-IOMHyPNLsgbgM&ved=0CAYQ_AUoAQ

38 Czego chcę się uczyć, co mnie nie obchodzi?To lubię ? Nowe Znane Ważne dla mnie Nieważne Potrzebne, przydatne (dla mnie!) Niepotrzebne Intrygujące, ciekawe Nudne Nietypowe, zaskakujące Typowe Śmieszne Neutralne Wymagające wyjaśnienia Niewymagające wyjaśnienia

39 Relacje międzyludzkie a efektywność nauczaniaPo co nam empatia Empatia?

40 Nauczanie a uczenie sięDwa różne procesy, jeden może zachodzić bez drugiego, niestety… Proces uczenia się jest kognitywno-emocjonalny Uczenie się to proces subiektywny Motywacja (pochodna ciekawości) Wybór atrakcyjnego (atrakcyjne jest to, co reprezentuje atrakcyjny człowiek!)

41 Uczenie się – raz jeszczeMotywacja Człowiek (atrakcyjny, czyli?) Uczenie się to proces społeczny – zachęcaj do pracy zespołowej! Zwróć uwagę na działanie systemu nagrody (POWTARZAJ TO, CO PRZYJEMNE, UNIKAJ TEGO, CO NIEMIŁE) Zwróć uwagę na działanie detektora znaczeń i nowości (co jest atrakcyjne dla Ciebie, co jest atrakcyjne dla uczniów?)

42 Motywacja Manfred Spitzer:Przedmiot w centrum uwagi, sens w centrum uwagi, nauczyciel to mistrz, zafascynowany wiedzą, którą przekazuje.

43 Potrzeba a fakty… "Każdego, kto na początku wierzy, że sensem życia jest realizowanie wyższych celów, szkoła szybko nauczy przeciętności.„ G.Hüther, U. Hauser, Wszystkie dzieci są zdolne, 2014

44 Bibliografia wykorzystana w przygotowaniu prezentacjifile:///C:/Users/Renata%20Jagodzi%C5%84ska/Downloads/neurodydaktyka%20%20wybrane%20aspekty%20praktyczne%20-%20marek%20kaczmarzyk.pdf (ciekawy artykuł dr. Marka Kaczmarzyka) (ciekawa prezentacja Małgorzaty Taraszkiewicz) Gerald Hüther, Uli Hauser, Wszystkie dzieci są zdolne. Jak marnujemy wrodzone talenty , Słupsk 2014. Manfred Spitzer, Jak uczy się mózg?, Kraków 2013 Manfred Spitzer, Cyfrowa demencja. W jaki sposób pozbawiamy rozumu siebie i swoje dzieci, Słupsk 2013. Marzena Żylińska, Neurodydaktyka. Nauczanie i uczenie się przyjazne mózgowi, Toruń 2013. POLECAM BLOG DR MARZENY ŻYLIŃSKIEJ: https://osswiata.pl/zylinska/