1 Wołomiński klaster energii – podstawy, koncepcja, cele

2 Energetyka odnawialna uwarunkowania prawne i strategicznePodstawowe akty prawne: Na poziomie unijnym Pakiet klimatyczno-energetyczny (3x20) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/28/WE w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych Na poziomie krajowym Ustawa Prawo Energetyczne Ustawa o efektywności energetycznej Ustawa o odnawialnych źródłach energii „Krajowy Plan Działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych” „Polityka energetyczna Polski do 2030 r.”

3 Energetyka odnawialna uwarunkowania prawne i strategiczne c.d.Ustawa z dnia 26 lipca 2013 r. o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw (z wyjątkiem 2 przepisów). tzw. mały trójpak energetyczny. Ustawa wprowadza dwa nowe rodzaje instalacji wytwórczych:

4 Energetyka odnawialna uwarunkowania prawne i strategiczne c.d.mikroinstalacja – OZE o łącznej mocy zainstalowanej maks. 40 kW elektrycznych (przyłączone do sieci niskiego napięcia) lub 120 kW termicznych. mała instalacja – OZE o łącznej mocy zainstalowanej od 40 kW do 200 kW elektrycznych (przyłączone do sieci średniego napięcia) od 120 kW do 600 kW termicznych.

5 Energetyka odnawialna uwarunkowania prawne i strategiczne c.d.Wprowadza preferencyjne warunki przyłączania mikroinstalacji do sieci. Zgodnie z proponowanymi przepisami są one zwolnione z opłaty przyłączeniowej. Właściciele mikroinstalacji starający się o wydanie warunków przyłączenia będą ponadto musieli dostarczyć jedynie tytuł prawny do nieruchomości na której planowane jest przyłączenie oraz tytuł prawny do samego urządzenia.

6 Energetyka odnawialna uwarunkowania prawne i strategiczne c.d.USTAWA z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii wprowadza między innymi:

7 Energetyka odnawialna uwarunkowania prawne i strategiczne c.d.- obowiązek zakupu niewykorzystanej energii elektrycznej po cenie wynoszącej 100% średniej ceny sprzedaży energii elektrycznej na rynku konkurencyjnym w poprzednim kwartale, - rozliczanie różnic pomiędzy ilością energii elektrycznej pobranej z sieci, a ilością energii wprowadzonej do sieci w okresach półrocznych (net-metering).

8 Energetyka odnawialna uwarunkowania prawne i strategiczne c.d.Ustawa z 22 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw wprowadza między innymi: Opust - bezgotówkowe rozliczenie z zakładem energetycznym energii zużytej w budynku i wyprodukowanej z przydomowej mikro elektrowni. klaster - cywilnoprawne porozumienie, w skład którego mogą wchodzić Interesariusze Prosument – odbiorca końcowy dokonujący zakupu energii elektrycznej na podstawie umowy kompleksowej, wytwarzający energię elektryczną wyłącznie z odnawialnych źródeł energii w mikroinstalacji, w celu jej zużycia na potrzeby własne, niezwiązane z wykonywaną działalnością gospodarczą regulowaną ustawą z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej.

9 Klaster energii podstawy prawne Ustawa z 22 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw (art. 1 ust. 2), litera g)) definiuje klaster jako: cywilnoprawne porozumienie, w skład którego mogą wchodzić: Interesariusze  osoby fizyczne i prawne jednostki nieposiadające osobowości prawnej jednostki naukowe, jednostki badawczo-rozwojowe jednostki samorządu terytorialnego

10 Klastry energii w ustawie o OZEPorozumienie cywilnoprawne dotyczy: wytwarzania i równoważenia zapotrzebowania, dystrybucji lub obrotu energią z odnawialnych źródeł energii lub z innych źródeł lub paliw, w ramach jednej sieci dystrybucyjnej (110 kV)

11 Kto reprezentuje Klaster energii ?Koordynator Klastra czyli powołana w tym celu: spółdzielnia, stowarzyszenie, fundacja lub wskazany w porozumieniu cywilnoprawnym dowolny członek klastra energii.

12 Główne zasady funkcjonowania klastra energiiRozwój energetyki rozproszonej: Koncesja lub wpis do rejestru dla koordynatora klastra w zakresie: wytwarzania i dystrybucji energii obrotu energią, magazynowania energii. Współpraca klastra z operatorem systemu dystrybucyjnego: konieczność wypracowania modelu współpracy pomiędzy OSD a Klastrem obszar działania wyznaczony jest poprzez miejsca przyłączenia wytwórców i odbiorców energii konieczność wypracowania mechanizmów współpracy członków klastra dla potrzeb rozliczeń.

13 Podstawa programowa - Projekt Strategii na rzecz odpowiedzialnego rozwoju - Ministerstwo RozwojuWskazane działania m.in:  promowanie i inicjowanie lokalnych przedsięwzięć z zakresu wytwarzania energii (ze wskazaniem na rozwój OZE) oraz efektywności energetycznej w celu dążenia do samowystarczalności energetycznej gmin i powiatów (mikro sieci),  wprowadzenie energooszczędnych i wysokoefektywnych technologii,  wsparcie produkcji energii elektrycznej i ciepła w skojarzeniu (kogeneracja).

14 Idea klastrów energii W klastrach w sposób priorytetowy traktowanebędzie wykorzystanie efektów synergii działań:  sieci przedsiębiorstw ( wytwarzanie, technologie),  sektora naukowo-badawczego ( innowacyjność),  przy poparciu władz samorządowych (wymiana wiedzy i doświadczeń, edukacja lokalnego społeczeństwa) Korzyści z utworzenia klastra będą wielopłaszczyznowe i stanowią kierunek rozwoju dla danego obszaru (priorytet gminy wiejskie)

15 Idea klastrów energii wpisuje się w formułę rozwoju energetyki rozproszonej opartej na oszczędnościach generowanych przez lokalne wytwarzanie energii w pobliżu odbiorcy (ograniczenie strat na przesyle). Energia produkowana lokalnie jest konsumowana lokalnie. poprzez usytuowanie odnawialnych źródeł energii w bezpośrednim sąsiedztwie odbiorców kompensuje wyższe koszty wytworzenia jednostki energii w tym źródle przekładając się finalnie na niższe koszty zaopatrzenia w energię odbiorcy końcowego. może to w dłuższej perspektywie wpłynąć na możliwość dalszego rozwoju OZE bez wsparcia na poziomie operacyjnym.

16 Idea klastrów energii świadomość ekologiczna mieszkańców regionu wzrasta co motywuje do realizacji kolejnych inwestycji.  wzrasta dbałości o efektywność energetyczną.  nawiązanie współpracy z operatorem sieci dystrybucyjnej umożliwi dokonanie usprawnień w dwukierunkowej komunikacji pomiędzy uczestnikami klastra (informację zwrotną o popycie i podaży energii w regionie), w tym dyspozycyjność sieci elektroenergetycznej niemalże w czasie rzeczywistym.

17 Obszar działania klastra energiiGeograficzny obszar działania klastra to obszar nieprzekraczający granic jednego powiatu lub 5 gmin

18 Zadania klastra energiiwytwarzanie i równoważenie zapotrzebowania na energię czyli uzyskanie lokalnego bilansowania energii, dystrybucja lub obrót energią z odnawialnych źródeł energii  lub  z innych źródeł lub paliw, w ramach sieci dystrybucyjnej o napięciu znamionowym niższym niż 110 kV,  zagospodarowanie odpadów komunalnych i przemysłowych,  utylizacja odpadów energetycznych,

19 Zadania klastra energiiwzrost innowacyjności wynikający ze współpracy lokalnych przedsiębiorstw z jednostkami naukowo – badawczymi, aktywna rola jednostek samorządu terytorialnego, budowa kapitału ludzkiego, stworzenie obszarów zrównoważonych i samowystarczalnych energetycznie, tworzenie optymalnych lokalnych warunków organizacyjnych,  prawnych i finansowych,  umożliwiających wdrożenie najnowszych technologii przy uwzględnieniu miejscowych zasobów i potencjału energetyki krajowej,

20 Aktualne działania w MEPrzyjęto kryteria wyboru projektów dotyczących produkcji energii w klastrach energii,    Nabór projektów dotyczących produkcji energii w klastrach energii został ogłoszony dnia r. I będzie trwał do r, Odbywają się konsultacje w sprawie ostatecznych kryteriów według których będzie przyznawana pomoc na wdrożenie klastra,

21 Propozycje wstępnych warunków koniecznych do spełnienia przyPropozycje wstępnych warunków koniecznych do spełnienia przy ubieganiu się o wsparcie z POIiŚ ( ) montaż nowych instalacji wytwarzania energii elektrycznej, ciepła lub biogazu, które po raz pierwszy wyprodukowały energię elektryczną w ciągu ostatnich 48 miesięcy przed dniem wytworzenia (0/1) zawarte porozumienie cywilnoprawne dotyczące klastra energii (0/1) produktywność instalacji wytwórczych (0/1) oraz gotowość do realizacji projektu (punktowe) adekwatności projektu do potrzeb klastra (punktowe) nakład ze środków UE na efekt (punktowe) sposób zarządzania klastrem (punktowe)

22 Możliwości wsparcia ze środków UERegionalne Programy Operacyjne (RPO) w zakresie odnawialnych źródeł – zgodnie z linią demarkacyjną;   Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko (POIiŚ ) oś I - zmniejszenie emisyjności gospodarki;

23 Linia demarkacyjna pomiędzy POIiŚ 2014-2020 a RPO w obszarze OZE i wysokosprawnej kogeneracjiProgram krajowy (POIiŚ) Programy regionalne (RPO) - energia słoneczna (pow. 2 MWe/MWth) - energia słoneczna (do 2 MWe/MWth) - energia wiatru (pow. 5 MWe) - energia wiatru (do 5 MWe) - energia wodna (pow. 5 MWe) - energia wodna (do 5 MWe) - energia geotermalna (pow. 2 MWth) - energia geotermalna (do 2 MWth) - energia biogazu (pow. 1 MWe) - energia biogazu (do 1 MWe) - energia biomasy (pow. 5 MWth/MWe) - energia biomasy (do 5 MWth/MWe) - Budowa oraz modernizacja sieci przesyłowych i dystrybucyjnych wysokich napięć (110kV) umożliwiających przyłączanie OZE do KSE - Budowa oraz modernizacja sieci dystrybucyjnych średnich (SN) i niskich napięć (NN) umożliwiających przyłączanie OZE do KSE - Wysokosprawna kogeneracja (pow. 1 MW) - Wysokosprawna kogeneracja (do 1 MW)

24 Program Operacyjny Infrastruktura i ŚrodowiskoFormy dofinansowania projektów realizowanych w ramach porozumień klastrowych Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko Forma wsparcia Działanie 1.1 Źródła OZE Pożyczka + dotacja Działanie 1.2 Efektywność energetyczna przedsiębiorstw Działanie Termomodernizacja budynków publicznych Dotacja Działanie Termomodernizacja budynków mieszkalnych Działania 1.4 Sieci elektroenergetyczne Działanie 1.5 Sieci ciepłownicze Działanie 1.6 Źródła wysokosprawnej kogeneracji