1 Wpływ demografii na kształtowanie modelu współczesnej biblioteki publicznej bibliotekarstwo województwa lubelskiego w latach Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Hieronima Łopacińskiego Lublin 2015 r.

2 Liczba mieszkańców na wsi 53% Od 7 lat pełna sieć bibliotek stopnia powiatowego i podstawowego 24 powiaty grodzkie 20 ziemskie 9 bibliotek powiatowych samodzielnych 11 bibliotek miejskich z funkcją powiatową

3 Ludność województwa W 2014 r. liczba ludności wynosiła 2 147 746Od 2009 roku ubyło

4 Sieć bibliotek Liczba bibliotek 223 bibliotekiw tym 52 w mieście,171 na wsi Liczba filii bibliotecznych: 359 w tym w mieście 87, na wsi 272 Ogółem 582 placówki Nowe filie MBP Lublin, MGBP Bełżyce (profil pedagogiczny) 45 bibliotek w ośrodkach kultury 7 filii publiczno-szkolnych

5 Liczba bibliotek Od 2009 roku zlikwidowano 18 placówek filialnych

6 Punkty biblioteczne W 2014 r. funkcjonowały 163 punkty biblioteczne,w tym 122 na wsi Największą sieć punktów bibliotecznych (24) w powiecie tomaszowskim po 19 w powiatach łukowskim, puławskim

7 Oddziały dla dzieci W 2014 r. - 69

8 27 uchwał GBP – 21 MGBP – 3 MBP – 1 PBP – 1 7 bibliotek połączonych z innymi instytucjami kultury 1 biblioteka połączona z pominięciem procedury

9 Sieć bibliotek Likwidacja filii Wojewódzkiej Biblioteki Pedagogicznej im. Komisji Edukacji Narodowej w Lublinie (8) 5 bibliotek publicznych podpisało porozumienie z Marszałkiem Województwa Lubelskiego a wójtem/burmistrzem na 2 lata (MGBP Bełżyce, MBP Bychawa, Opolskie Centrum Kultury, MBP Radzyń Podlaski, MBP Włodawa)

10 Dostęp do książki 1 placówka obsługuje

11 Zakup nowości W 2014 r. biblioteki zakupiły 219 099 woluminów(o więcej niż w 2009 r.)

12 Zakup zbiorów Na jednego czytelnika przypada 0,58 zbiorówW przeliczeniu na jednego mieszkańca 0,10

13 Zbiory Na jednego czytelnika przypada 16 woluminów

14 Zbiory 2014 3968 tytułów prenumerowanej prasy - 6 tyt. na placówkę

15 Komputeryzacja

16 Programy biblioteczne

17 Programy biblioteczneLublin grodzki – PROLIB Puławy – PROLIB Lubartów – MATEUSZ Włodawa – MATEUSZ Łęczna – MAK+

18 Kadra bibliotekarska

19 Kadra W 2014 r. liczba pracowników na stanowiskachbibliotekarskich wynosiła 1143 Od 2009 roku przybyło 32 bibliotekarzy

20 Kadra Na 1 bibliotekarza przypada 332 czytelników

21 Biblioteki szkolne 5 % uczniów podstawówek nie czyta14 % uczniów gimnazjów nie czyta NPRCz – 150 mln na zakup nowości - 8 tys. bibliotek Program „Książki naszych marzeń” 15 mln – ok. 2 tys. na bibliotekę

22 Książki naszych marzeńW 2015 r. z dofinansowania skorzystało 781 z 985 szkół województwa

23 Diagnoza społeczna 2015 45, 8 % Polaków nie przeczytało ani jednej książki 91,1 % e-booki 93,3 % audiobooki Co 4 Polak – 3 książki Co 10 Polak – więcej niż 10 książek Wzrost kupujących 48 % (2013) – 52 % Prawie połowa Polaków nie czyta prasy Korzystający z internetu częściej czytają gazety Przeciętny Polak spędza przed telewizorem 2 godziny, 15 % - 4 godziny

24 Ogółem 379 310 czytelników – 10525 mniejCzytelnictwo Ogółem czytelników – mniej Wskaźnik zasięgu czytelnictwa 17,6 % Najwyższy zasięg czytelnictwa MBP Biała Podlaska 30,9 %, MBP Tomaszów Lubelski 30 %; w skali powiatów Łęczna 23,1 %, Puławy 27,7 % 49 filii rejestruje poniżej 100 czytelników w skali roku wypożyczeń książek – mniej Średnia wypożyczeń na czytelnika 18 wol.

25 Statystyka czytelnictwa16 % gospodarstw domowych nie ma ani jednej książki 15 % tylko podręczniki 80 % ma więcej niż 3 półki z książkami (ok. 100 woluminów) 78 % Polaków nie kupiło w 2014 r. żadnej książki 17 % Polaków czyta wszystko (w formacie elektronicznym i papierowym) 19 % jest poza kulturą pisma 30 tys. tytułów rocznie wychodzi nowości w kraju 25 woluminów na 100 mieszkańców - wskaźnik wydawanych nowości 7 woluminów na 100 mieszkańców - Polska

26 Czytelnictwo Systematyczne zmniejszanie się liczby mieszkańcówNiż demograficzny Eurosieroty Starzejące się społeczeństwo Migracja ludności (do miast i za granicę) Likwidacja małych szkół wiejskich Problemy kadrowe (niepełna obsada, stażyści) Nowe media

27 Czytelnictwo Konsumpcyjny model życia Cena książki Nawyki czytelniczeZmienia się sposób obcowania z tekstem (interenet) Niewystarczające środki na zakup nowości wydawniczych i prasę

28 Programy dla bibliotekProgram Wieloletni Kultura+ Infrastruktura bibliotek Zakup nowości wydawniczych do bibliotek Program Rozwoju Obszarów Wiejskich Akademia Orange dla bibliotek O finansach… w bibliotece Kraszewski. Komputery dla bibliotek

29 Program Rozwoju Bibliotek380 placówek, w tym 149 bibliotek i 231 filii 72 % uprawnionych II miejsce w kraju

30 Sprzęt dla bibliotek Laptopy – 48 Zestawy komputerowe – 405Rzutniki – 48 Ekrany – 48 Urządzenia wielofunkcyjne – 401 Kamerki internetowe – 403 Aparaty cyfrowe – 380 Łączna wartość sprzętu – ok. 2 mln zł Łączna wartość oprogramowania – ok. 5 mln zł

31 Infrastruktura bibliotek27 bibliotek – zł I miejsce w kraju

32 Biblioteka + szkolenia dla bibliotekarzySzkolenia specjalistyczne: planowanie pracy w bibliotece, tworzenie stron internetowych, zarządzanie czasem, pozyskiwanie środków pozabudżetowych, automotywacja, asertywność 200 bibliotekarzy

33 Dyskusyjne Kluby Książki87 kluby, 18 dziecięco-młodzieżowe Spotkania autorskie Promocja literatury Kreowanie mody na czytanie

34

35 Akcje czytelnicze Kampanie społeczne: „Nie czytasz? nie idę z tobą do łóżka”, „Człowiek nie pies i czytać musi”, Cała Polska Czyta Dzieciom, „Spotkajmy się w bibliotece”, Narodowe Czytanie Konkursy: na najaktywniejszego czytelnika, na najaktywniejszą bibliotekę, książka roku, festiwale literackie Mistrz Promocji Czytelnictwa Lubelski Bibliotekarz Roku Targi książki, festiwale literackie Noc bibliotek Spotkania autorskie

36 Priorytety wojewódzkieUtrzymanie stanu sieci i czytelnictwa, doskonalenie organizacji bibliotek Współpraca instruktorów WBP z dyrektorami i instruktorami PBP Nadzór bibliotek głównych nad filiami Współpraca z samorządami, instytucjami kultury Udzielanie pomocy merytorycznej, instruktaż Profilowanie zbiorów bibliotecznych Komputeryzacja procesów bibliotecznych Doskonalenie zawodowe Kreowanie pozytywnego wizerunku bibliotek

37 Promocja wydarzeń Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich(23 kwietnia) Tydzień Bibliotek (8-15 maja) Dzień Bibliotekarza i Bibliotek (8 maja) Noc Kultury (czerwiec) Lubelskie Targi Książki (czerwiec) Nadawanie patrona bibliotekom, jubileusze bibliotek i bibliotekarzy

38 V Forum Młodych Bibliotekarzy„Jakość bibliotek w naszych rękach” Komunikacja interpersonalna Rozwój zawodowy Budowanie wizerunku biblioteki Pozyskiwanie funduszy zewnętrznych Cyfrowy świat Hayde Park

39 Nagroda im. Anny Platto Anna Platto Mirosława Platto

40 Konkursy prasowo-czytelnicze600 – lecie bitwy pod Grunwaldem Chopinowskie inspiracje Nasz Miłosz Ossendowski Polska gola – Euro 2012 Kraszewski – Wielki nauczyciel czytania Tuwim – Pociąg do Tuwima Żeromski – Młodopolski Syzyf Długosz – Kronikarz

41

42 Oferta dla dzieci i młodzieżyKlub Mam Kluby Malucha Kluby Przedszkolaka Fundacja Rozwoju Dzieci im. Komeńskiego Polskie Stowarzyszenie Pedagogów i Animatorów Klanza Światowy Dzień Pluszowego Misia Dyskusyjne Kluby Książki dla dzieci i młodzieży

43 Biblioteki dla seniorówDostosowanie architektoniczne Edukacja, aktywizacja osób starszych Oferta zbiorów i usług bibliotecznych Akcja „książka na telefon” Zajęcia z biblioterapii, kursy językowe, komputerowe Certyfikat „Miejsce przyjazne seniorom”

44 Partnerzy Szpitale, Domy Pomocy Społecznej, Warsztaty Terapii Zajęciowej, stowarzyszenia domy, kluby, świetlice seniora Związek Emerytów, Rencistów i Inwalidów, kombatanci Kluby dla Czytelników Dorosłych READCOM

45 Lubelski Uniwersytet Trzeciego WiekuZespół Lubelskich Cheerlederek 50+

46 Biblioteka – trzecie miejscePromocja wartościowej literatury Budowanie świadomości czytelniczej Tworzenie i popularyzacja mody na czytanie Integracja środowiska miłośników książki Okazja do spotkań z ulubionymi autorami Popularyzacja ośrodków poza internetem (biblioteki, czytelnie, księgarnie, kawiarnie literackie)

47 Włodawa

48 Włodawa – modelowa bibliotekaPolska Pięknieje – 7 Cudów Funduszy Europejskich Kategoria „Miejsce przyjazne dzieciom” Projekt „Poprawa dostępności do zasobów MBP dla mieszkańców Włodawy”

49 Włodawa Zadania powiatoweKomputeryzacja (cały powiat w programie Mateusz) Programy: DKK, O finansach w bibliotece, Infrastruktura bibliotek, Nagroda im. Anny Platto Współpraca z samorządem, organizacjami lokalnymi Bogate zbiory, wielokulturowość, nowe media Działalność upowszechnieniowa Oferta dla wszystkich grup użytkowników Strona WWW, blog Budowanie marki

50 Bibliografia Biblioteki Publiczne w liczbachDiagnoza społeczna – red. Janusz Czapiński Raport Instytutu Badań Edukacyjnych Sprawozdanie z organizacji działalności sieci bibliotek publicznych województwa lubelskiego za lata 2009/2014 Stan czytelnictwa w Polsce czyta Izabela Koryś, Dominika Michalak, Roman Chymkowski Szwecja czyta. Polska czyta – red. Katarzyna Tubylewicz, Agata Diduszko-Zyglewska

51 Małgorzata PieczykolanDziękuję  Małgorzata Pieczykolan Tel