1 Wpływ kryzysu finansowego na polski sektor bankowyJerzy Stopyra Członek Zarządu NBP Warszawa, październik 2009

2 AGENDA Wpływ kryzysu na sektor bankowyDziałania ograniczające ryzyka w systemie finansowym

3 Zaburzenia na światowych rynkach pieniężnychPremia za ryzyko na rynku depozytów międzybankowych

4 Zmiany na polskim rynku pieniężnymObroty na rynku depozytów międzybankowych Zobowiązania polskich banków wobec finansowych rezydentów i nierezydentów

5 Pogorszenie warunków funkcjonowania bankówWzrost PKB Stopa bezrobocia

6 Aktualna sytuacja ROE ROA

7 Współczynnik wypłacalnościAktualna sytuacja Współczynnik wypłacalności

8 Wskaźniki kredytów zagrożonychAktualna sytuacja Wskaźniki kredytów zagrożonych

9 Aktualna sytuacja Polityka kredytowa bankówZmiana popytu na kredyty procent netto banków Procent netto banków, które zaostrzyły kryteria udzielania kredytów

10 Kredyty dla instytucji samorządowychAktualna sytuacja Kredyty dla instytucji samorządowych

11 Aktualna sytuacja Finansowanie samorządów Emisje papierów dłużnychKredyty

12 Główne wyzwania dla polskiego sektora bankowegoSpowolnienie gospodarcze Cena i dostępność finansowania Dostępność zabezpieczeń przed ryzykiem kursowym oraz stopy procentowej

13 Działania banków centralnych w odpowiedzi na kryzysFAZA I – działania standardowe: zapewnienie bankom dostępu do płynności krótkoterminowej FAZA II – ewolucja działań w czasie: zapewnienie bankom dostępu do płynności na dłuższe okresy rozszerzenie listy kwalifikowanych zabezpieczeń FAZA III – działania niestandardowe: poprawa dostępności kredytu dla gospodarki równoległe obniżenie ceny pieniądza

14 Upadek Lehman BrothersDziałania NBP 27 maja 2009 RPP obniża stopę rezerwy obowiązkowej do 3,0% 15 wrzesień 2008 Upadek Lehman Brothers 22 stycznia 2009 NBP dokonuje wykupu wyemitowanych obligacji (8,2 mld zł) 13 października 2008 Pakiet Zaufania NBP wprowadza 3-miesięczne operacje repo oraz FX swap 31 marca 2009 NBP oferuje repo o terminie zapadalności 6 miesięcy

15 Pakiet Zaufania NBP Ogłoszony 13 października 2008 r. kompleksowy pakiet działań mający na celu przywrócenie zaufania na rynku międzybankowym: umożliwił bankom pozyskiwanie środków w złotych w operacjach repo na okresy dłuższe niż jeden dzień umożliwił bankom pozyskiwanie środków w walutach obcych w postaci swapów walutowych rozszerzył listę zabezpieczeń operacji z NBP Rozszerzenie Pakietu Zaufania: wcześniejszy wykup obligacji NBP w styczniu 2009 nowe działania od maja 2009 r.: operacje zasilające sektor bankowy w płynność na dłuższe okresy (do 6 m-cy) możliwość rolowania operacji repo pod zastaw tego samego zabezpieczenia (netting) rozszerzenie listy akceptowalnych zabezpieczeń w operacjach repo

16 Działania NBP w obszarze polityki stopy procentowejWIBOR3M / Stopa referencyjna WIBOR 3M spadł o 232 pb Upadek Lehman Brothers Stopa referencyjna została obniżona o 250 pb

17 Pakt na Rzecz Rozwoju Akcji Kredytowej w PolscePakt jako odpowiedź na malejącą w ostatnich miesiącach dynamikę podaży kredytów – inicjatywa NBP Cel: stworzenie wielostronnej płaszczyzny współpracy w zakresie działań mających ułatwić dostępność kredytów dla gospodarki Cykl spotkań z przedstawicielami sektora bankowego, UKNF i MF – postulaty działań

18 Dalszy rozwój sytuacjiStrategia absorbowania nadpłynności „exit strategy” – dylematy: Pojawienie się ryzyka inflacyjnego i jednoczesne utrzymywanie się problemów na rynku pieniężnym => bank centralny może być zmuszony do utrzymania przynajmniej części niestandardowych działań oraz podwyższenia stóp procentowych Normalizacja sytuacji na rynku pieniężnym i brak ryzyka inflacyjnego => niestandardowe działania zostaną cofnięte przed podwyżkami stóp procentowych przez bank centralny

19 Dziękuję za uwagę