1 Wpływ obróbki termicznej osadów nadmiernych na udział azotu w hydrolizatach Sylwia Myszograj Uniwersytet Zielonogórski, Instytut Inżynierii Środowiska, ul. Szafrana 15, 65-246 Zielona Góra WNIOSKI 1. Wraz ze wzrostem temperatury i czasu dezintegracji stwierdzono wzrost upłynnienia frakcji stałej osadów, co wpłynęło na zwiększenie udziału azotu rozpuszczonego w formie organicznej i azotu amonowego, nawet do ok. 89% (175ºC, 1h). 2. W każdej serii badań wraz ze wzrostem temperatury obróbki stwierdzono wzrost stężenia rozpuszczonego węgla organicznego i zmniejszenie stężenia węgla ogólnego. Degradacja węgla organicznego wpływała bezpośrednio na wartość ilorazu C:N. 3. Wyznaczony iloraz C:N w hydrolizatach zmieniał się w zakresie od 5 do 14 (dla substancji rozpuszczonych) oraz od 6 do 10 (dla całkowitej zawartości wskaźników) malejąc wraz ze wzrostem temperatury obróbki. 4. Wyniki badań potwierdzają, że stosowanie procesu termicznej dezintegracji osadów nadmiernych wymaga oceny obciążenia wtórnego azotem części technologicznej oczyszczania ścieków i fermentacji metanowej. 5. Temperatura i czas obróbki w procesie dezintegracji decydują o jakości hydrolizatów (zawartość węgla organicznego i azotu) co determinuje możliwości ich wykorzystania. Rys.1. Zmiany form azotu w hydrolizatach z dezintegracji termicznej osadów nadmiernych (ZNorg. - azot organiczny w formie zawiesiny, RNorg.- azot organiczny rozpuszczony, N-NH 4 - azot amonowy) Badania dotyczące optymalizacji procesu dezintegracji termicznej osadów ściekowych ukierunkowane są głównie na: przyspieszenie hydrolizy frakcji cząsteczkowej osadów ściekowych, produkcję lotnych kwasów tłuszczowych, hydrolizę biochemiczną pozostałej nieupłynnionej cząsteczkowej frakcji oraz zwiększenie ilości biogazu i potencjału metanowego osadów ściekowych w procesie fermentacji. Niejednokrotnie w badaniach poza celem głównym obróbki nie analizuje się obciążeń wtórnych generowanych przez hydrolizaty. Celem badań była ocena wpływu dezintegracji termicznej osadów nadmiernych na zmiany form azotu oraz wartości ilorazu C:N w hydrolizatach. Osady nadmierne wykorzystane do badań pobierano z osadnika wtórnego w mechaniczno–biologicznej oczyszczalni ścieków o przepustowości Qśd = 6450 m 3 /d. Oczyszczalnia ta pracuje w technologii niskoobciążonego osadu czynnego. W układzie technologicznym nie ma osadnika wstępnego, a biologiczne oczyszczanie prowadzone jest w procesach nitryfikacji, denitryfikacji i defosfatacji. Dodatkowo usuwanie fosforu wspomagane jest chemicznym strącaniem. Charakterystykę badanych surowych osadów nadmiernych przedstawiono w Tabeli 1. Badania przeprowadzono w temperaturach: 55, 75, 95, 115, 135, 155 i 175°C w czasie 0,5, 1 i 2 godzin. Obróbkę termiczną realizowano w autoklawie Zipperclave 1.0 firmy Autoclave Engineers. Ocenę wpływu dezintegracji termicznej osadów nadmiernych na zmianę charakterystyki hydrolizatów przeprowadzono w oparciu o analizy fizyczno-chemiczne próbek surowych oraz próbek po obróbce wykonane zgodnie z obowiązującymi normami, w zakresie: sucha pozostałość, ogólny węgiel organiczny, azot ogólny Kiejdahla, azot amonowy.