1 WYG PSDB part of the WYG group creative minds safe hands [email protected] EWALUACJA DZIAŁAŃ INFORMACYJNO–PROMOCYJNYCH W RAMACH REGIONALNEGO PROGRAMU OPERACYJNEGO WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO–POMORSKIEGO NA LATA 2007–2013 REKOMENDACJE I WNIOSKI Z BADANIA Piotr Dzik Jacek Siatkowski Paweł Sieczkowski WARSZAWA 2013
2 WYG PSDB part of the WYG group creative minds safe hands [email protected] DZIAŁANIA INFORMACYJNO-PROMOCYJNE RPO WK-P DOKUMENTY STRATEGICZNE PLAN KOMUNIKACJI „Podstawa programowa” dla działań info-promo Baza - Strategia Komunikacji Funduszy Europejskich w Polsce w ramach Narodowej Strategii Spójności na lata 2007-2013 Dokument określa cele, wskaźniki, grupy docelowe, zakres odpowiedzialności departamentów oraz narzędzia działań info-promo Roczne plany działań w zakresie informacji i promocji Uszczegółowienie założeń PK Narzędzia i kanały komunikacji na dany rok (działanie/opis i elementy działania/grupy docelowe) Harmonogram Budżet
3 WYG PSDB part of the WYG group creative minds safe hands [email protected] DZIAŁANIA INFORMACYJNO-PROMOCYJNE RPO WK-P GRUPY DOCELOWE MIESZKAŃCY WOJEWÓDZTWA POTENCJALNI BENEFICJENCI BENEFICJENCI PROMOCJA INFORMACJA
4 WYG PSDB part of the WYG group creative minds safe hands [email protected] DZIAŁANIA INFORMACYJNO-PROMOCYJNE RPO WK-P NARZĘDZIA MOJREGION.EUBIULETYN PUNKTY INFORMACYJNE I KONSULTACJE MATERIAŁY INFORMACYJNE KONKURSY WSPÓŁPRACA Z MEDIAMI KAMPANIE SZEROKIEGO ZASIĘGU IMPREZY MASOWE
5 WYG PSDB part of the WYG group creative minds safe hands [email protected] WPROWADZENIE PODSTAWOWE INFORMACJE O BADANIU Badaniem objęto wszystkie kluczowe grupy odbiorców zrealizowanych działań informacyjno-promocyjnych RPO WK-P, wykorzystując następujące metody i techniki badawcze: Mieszkańcy województwa kujawsko-pomorskiego Zogniskowane wywiady grupowe (FGI) (n=2) Wywiady telefoniczne (CATI) (n=1579) Beneficjenci RPO WK-P Wywiady indywidualne (n=14) Wywiady telefoniczne (CATI) (n=361) Potencjalni beneficjenci RPO WK-P Wywiady CATI (n=300) Multiplikatorzy informacji o funduszach europejskich Wywiady pogłębione z dziennikarzami (n=6) Wywiady pogłębione telefoniczne z firmami doradczymi (n=3) Pracownicy Urzędu Marszałkowskiego i punktów informacyjnych Wywiady indywidualne (n=13) Warsztat typu Blue Print (n=1) Badanie Tajemniczy Klient (n=20) Czas realizacji badania: marzec – czerwiec 2014 CELE BADANIA: 1.Dokonanie całościowej oceny działań informacyjno- promocyjnych przeprowadzonych przez Instytucję Zarządzającą RPO WK-P (UM Województwa Kujawsko- Pomorskiego) według kryteriów skuteczności, efektywności, trwałości uzyskanych efektów oraz użyteczności z punktu widzenia ich odbiorców; 2.Wypracowanie zestawu rekomendacji i wniosków sformułowanych w ramach procesu oceny.
6 WYG PSDB part of the WYG group creative minds safe hands [email protected] WPROWADZENIE OBSZARY I PYTANIA BADAWCZE
7 WYG PSDB part of the WYG group creative minds safe hands [email protected] NAJWAŻNIEJSZE REZULTATY SPOJRZENIE POPRZEZ PLANOWANE REZULTATY 4 klucze SkutecznośćEfektywnośćTrwałośćUżyteczność
8 WYG PSDB part of the WYG group creative minds safe hands [email protected] NAJWAŻNIEJSZE REZULTATY PODSUMOWANIE Działania były zasadniczo skuteczne; Działania były użyteczne dla większości grup docelowych; Badania potwierdziły trwałe efekty działań informacyjno- promocyjnych; Działania nie były prowadzone w sposób w pełni efektywny
9 WYG PSDB part of the WYG group creative minds safe hands [email protected] NAJWAŻNIEJSZE REZULTATY SPOJRZENIE POPRZEZ BADANE ELEMENTY 4 połączone zmienne Wsparcie realizacji RPO WK-P CeleWskaźnikiBudżetyOdbiór
10 WYG PSDB part of the WYG group creative minds safe hands [email protected] NAJWAŻNIEJSZE REZULTATY OSIĄGNIĘCIE CELÓW ZAPISANYCH W PLANIE KOMUNIKACJI RPO WK-P 2007-2014 Główny – zrealizowany Ogólny – Zrealizowany Szczegółowe: 8 zrealizowanych 2 zrealizowane częściowo 1 nie dał się ocenić
11 WYG PSDB part of the WYG group creative minds safe hands [email protected] NAJWAŻNIEJSZE REZULTATY OSIĄGNIĘCIE WARTOŚCI DOCELOWYCH WSKAŹNIKÓW OCENY DZIAŁAŃ INFORMACYJNO-PROMOCYJNYCH 33 wskaźniki, zdecydowana większość znacząco przekroczona; Dwa możliwe do osiągnięcia w okresie N+2 (dotyczą szkoleń); Czasem widoczne zachowawcze i mechaniczne planowanie; Pojawiające się trudności interpretacyjne
12 WYG PSDB part of the WYG group creative minds safe hands [email protected] NAJWAŻNIEJSZE REZULTATY BUDŻET – WYDATKI NA DZIAŁANIA INFORMACYJNO-PROMOCYJNE
13 WYG PSDB part of the WYG group creative minds safe hands [email protected] NAJWAŻNIEJSZE REZULTATY KLUCZOWE WNIOSKI I WYNIKI Z BADAŃ ILOŚCIOWYCH Osoby z wyższym wykształceniem częściej deklarowały, że słyszały RPO WK-P; 12% osób, które słyszały o programie regionalnym, potrafiło podać pełną, poprawną nazwę RPO WK-P; Co piąty respondent, świadomy tego iż istnieje program, którego celem jest rozwój województwa kujawsko- pomorskiego twierdził, iż jest to PO KL; Ponad 40% ankietowanych wymieniało nazwy realizowanych projektów lub działań, które adresowane są właśnie do mieszkańców regionu. Znajomość wspomagana nazw programów unijnych w 2009 i 2014 roku wśród mieszkańców (n=1579)
14 WYG PSDB part of the WYG group creative minds safe hands [email protected] NAJWAŻNIEJSZE REZULTATY ROZPOZNAWALNOŚĆ RPO WK-P Znajomość wspomagana nazw programów unijnych wśród beneficjentów (n=361) i potencjalnych beneficjentów RPO WK-P (n=300)
15 WYG PSDB part of the WYG group creative minds safe hands [email protected] NAJWAŻNIEJSZE REZULTATY WIZERUNEK RPO WK-P WŚRÓD BENEFICJENTÓW Opinie beneficjentów na temat RPO WK-P, ocena stwierdzeń na skali pięciopunktowej od zdecydowanie zgadzam się do zdecydowanie nie zgadam się. Źródło: analiza własna na podstawie CATI wśród beneficjentów 2014 (n=361)
16 WYG PSDB part of the WYG group creative minds safe hands [email protected] NAJWAŻNIEJSZE REZULTATY INSTYTUCJE ZAJMUJĄCE SIĘ PRZYDZIELANIEM ŚRODKÓW Z UE DLA REGIONU, WEDŁUG MIESZKAŃCÓW WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO – POMORSKIEGO ORAZ POTENCJALNYCH BENEFICJENTÓW. Źródło: analiza własna na podstawie CATI mieszkańcy (n=1579) i CATI potencjalni beneficjenci (n=300) Zdaniem 45% ankietowanych, dofinansowanie mogą otrzymać jednostki samorządu terytorialnego (zarówno na szczeblu gminnym, jak i powiatowym); 35% uważa, że to przedsiębiorcy mogą korzystać z tego źródła; Co czwarty uważa, że każdy mieszkaniec ma szansę na otrzymanie środków. Odpowiedzi na pytanie: Jaka instytucja zajmuje się Pana/i zdaniem przydzielaniem środków UE dla regionu?
17 WYG PSDB part of the WYG group creative minds safe hands [email protected] NAJWAŻNIEJSZE REZULTATY EFEKTY WDRAŻANIARPO WK-P W OCZACH MIESZKAŃCÓW WOJEWÓDZTWA Pozytywne efekty RPO WK-P, według mieszkańców województwa kujawsko–pomorskiego Jakie inwestycje przynoszą zdaniem mieszkańców najwięcej korzyści dla regionu? Budowa dróg i rozwój komunikacji na terenie regionu (75%) Infrastruktura ochrony zdrowia i kultury (48%) Ochrona środowiska i przeciwdziałanie klęskom żywiołowym (28%)
18 WYG PSDB part of the WYG group creative minds safe hands [email protected] NAJWAŻNIEJSZE REZULTATY EKSPERCKA OCENA PORTALU MOJREGION.EU Kryterium „treść” Sprawdzone pod względem 54 aspektów, strona uzyskała 43 punkty na 54 możliwe, czyli 79%; Uwagi dotyczą raczej kwestii marginalnych i o niewielkim znaczeniu w kontekście treściowym (niekiedy brak instrukcji do dokumentów, posługiwanie się nieaktualną nazwą „Ministerstwo Rozwoju Regionalnego”); Zaskakuje i obniża ocenę brak wyodrębnionego i jasno opisanego działu „dla mediów”. Kryterium „wizualizacja” Sprawdzone pod względem 8 punktowanych aspektów, strona uzyskała zaledwie 3 punkty, czyli większości kryteriów nie spełnia (szczegóły: karta oceny strony internetowej, s. 200 aneksu do raportu); Jest to sytuacja trwała – w poprzednich raportach zwracano uwagę, że strona mojregion.eu narusza wytyczne wizualizacyjne Kryterium „użyteczność” Sprawdzone pod kątem 107 punktowanych aspektów, strona uzyskała 69,5 punktu, czyli 65%; Strona zasługuje na zasadniczo pozytywną ocenę.
19 WYG PSDB part of the WYG group creative minds safe hands [email protected] NAJWAŻNIEJSZE REZULTATY PORTAL MOJREGION.EU W OPINIACH JEGO UŻYTKOWNIKÓW MIESZKAŃCY Strona nie jest znana mieszkańcom; Podczas wywiadów mieszkańcom zostały rozdane print screeny strony internetowej – wówczas część osób skojarzyła wygląd portalu, jednak nie potrafiła sobie przypomnieć, w jakim celu zaglądała na tę stronę. BENEFICJENCI Rozpoznawalność portalu mojregion.eu jest dużo wyższa, niż w roku 2011 (poprzednie badanie) Prawie połowa badanych beneficjentów (49,1%), wskazała, że o stronie mojregion.eu dowiedziała się z portalu Urzędu Marszałkowskiego Spontaniczna znajomość adresu strony mojregion.eu Źródło: analiza własna na podstawie CATI wśród beneficjentów 2014 (n=361) oraz wyników przedstawionych w raporcie: „Ewaluacja działań informacyjnych i promocyjnych realizowanych w ramach RPO WK-P oraz nowego portalu o funduszach – www.mojregion.eu” (2011), strona 64.
20 WYG PSDB part of the WYG group creative minds safe hands [email protected] SKUTECZNOŚĆ POSZCZEGÓLNYCH RODZAJÓW DZIAŁAŃ INFORMACYJNO-PROMOCYJNEJ ŹRÓDŁA INFORMACJI O RPO WK-P WŚRÓD POSZCZEGÓLNYCH GRUP DOCELOWYCH Źródła informacji o RPO WK-P wśród mieszkańców Źródło: analiza własna na podstawie CATI mieszkańcy (n=1579).
21 WYG PSDB part of the WYG group creative minds safe hands [email protected] SKUTECZNOŚĆ POSZCZEGÓLNYCH RODZAJÓW DZIAŁAŃ INFORMACYJNO-PROMOCYJNEJ WYBRANE NARZĘDZIA: KAMPANIE SZEROKIEGO ZASIĘGU Realizacja kampanii odbyła się zgodnie z harmonogramem, osiągnięto również wskaźnik produktu (7 kampanii) oraz wskaźnik rezultatu (30 akcji w ramach kampanii); W Planie komunikacji nie zostały wyraźnie określone cele tych kampanii, w związku z tym ciężko – na podstawie samej ilości wydarzeń– ocenić ich efektywność; Za najbardziej skuteczne uznajemy dwie edycje „Unijnego paszportu turystycznego”; Za skuteczną uznajemy także kampanię „Wygraj z RPO”; Potencjał narzędzia promocji jakim są kampanie o szerokim zasięgu, nie został w pełni wykorzystany.
22 WYG PSDB part of the WYG group creative minds safe hands [email protected] SKUTECZNOŚĆ POSZCZEGÓLNYCH RODZAJÓW DZIAŁAŃ INFORMACYJNO-PROMOCYJNEJ WYBRANE NARZĘDZIA: INTERNET OCZEKIWANIE WOBEC MOJREGION.EU: szybkie, skuteczne oraz ogólnodostępne źródło informacji dla wszystkich grup docelowych. IZ RPO WK-P wykorzystywała głównie media własne, z minimalnym udziałem mediów społecznościowych i własnej bazy adresów e-mail (e-biuletyn); Stosunkowo ograniczone pozycjonowanie strony; Jedynym większym działaniem była modernizacja mapy dotacji w roku 2011; Obecne możliwości w zakresie informowania i promocji RPO WK-P nie są w pełni wykorzystywane. Narzędzia reklamy internetowej. Por. Królewski Jarosław, Sala Paweł (red.), E-marketing, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2013.
23 WYG PSDB part of the WYG group creative minds safe hands [email protected] SKUTECZNOŚĆ POSZCZEGÓLNYCH RODZAJÓW DZIAŁAŃ INFORMACYJNO-PROMOCYJNEJ WYBRANE NARZĘDZIA: PUNKTY INFORMACYJNE 6 punktów informacyjnych (zgodnie z założeniami PK): dwa w Toruniu, po jednym w Bydgoszczy, Grudziądzu, Włocławku oraz Inowrocławiu 41% beneficjentów zadeklarowało, że korzystało z usług punktów informacyjnych. Badanie „tajemniczy klient” Różne formy kontaktu (mail, telefon) Czas uzyskania odpowiedzi Kompletność i zrozumiałość uzyskanej odpowiedzi Porównanie treści odpowiedzi z różnych punktów
24 WYG PSDB part of the WYG group creative minds safe hands [email protected] ZAGROŻENIA DLA SKUTECZNOŚCI DZIAŁAŃ INFORMACYJNO-PROMOCYJNYCH ZWIĄZANE Z ZARZĄDZANIEM INFORMACJĄ ZARZĄDZANIE INFORMACJĄ Schemat komunikacji pomiędzy departamentami niepełny (rola innych departamentów w prowadzeniu działań informacyjnych?) Pracownicy wiedzą, co należy do ich zadań i zakresu obowiązków Formalnie obowiązki departamentów nakładają się, w praktyce bez problemów PI FE nie zawsze mają aktualne informacje
25 WYG PSDB part of the WYG group creative minds safe hands [email protected] ZAGROŻENIA DLA SKUTECZNOŚCI DZIAŁAŃ INFORMACYJNO PROMOCYJNYCH ZWIĄZANE Z ZARZĄDZANIEM INFORMACJĄ WIZERUNEK URZĘDU MARSZAŁKOWSKIEGO WŚRÓD BENEFICJENTÓW I POTENCJALNYCH BENEFICJENTÓW Źródło: analiza własna na podstawie CATI wśród beneficjentów 2014 (n=352) oraz CATI wśród potencjalnych beneficjentów (n=300)
26 WYG PSDB part of the WYG group creative minds safe hands [email protected] NAJWAŻNIEJSZE REZULTATY KLUCZOWE WNIOSKI Z ANALIZ PRZESTRZENNYCH Najwięcej projektów RPO WK-P realizowanych jest w dużych ośrodkach miejskich i obszarach metropolitalnych takich jak Toruń i Bydgoszcz W pozostałych powiatach całkowita liczba realizowanych projektów jest zbliżona, waha się w przedziale 100-150, trudno jest więc wskazać powiaty będące „białymi plamami” Najwięcej projektów zrealizowały przedsiębiorstwa małe i mikro (738), przy 227 PŚ i 199 PD. W gminach o liczbie mieszkańców do 6tys. bardzo duże zróżnicowanie liczby projektów (7,2-1,46/1000 mieszkańców) Czy punkty informacyjne same w sobie były „generatorem projektów”? Liczba projektów RPO WK-P realizowanych w powiatach województwa kujawsko- pomorskiego (strona 140 raportu)
27 WYG PSDB part of the WYG group creative minds safe hands [email protected] REKOMENDACJE 3 GRUPY ZAGADNIEŃ Lepsza promocja RPO WK-P 2014- 2020 FormalneStrategiczneOperacyjne
28 WYG PSDB part of the WYG group creative minds safe hands [email protected] REKOMENDACJE ZMIANY FORMALNE 1.Jednolita terminologia stosowana we wszystkich dokumentach (PK, RPD, sprawozdania) przez cały okres programowania. Terminologia dopasowana do powszechnie używanej w literaturze przedmiotu; 2.Zmniejszenie liczby celów i ich połączenie tam gdzie to możliwe (np. w obecnym PK cele 1-4 oraz 6 i 8 można połączyć); 3.Powiązanie celów z grupami docelowymi; 4.Nadanie celom postaci liczbowej; 5.Zakaz aktualizacji wstecz.
29 WYG PSDB part of the WYG group creative minds safe hands [email protected] REKOMENDACJE ZMIANY STRATEGICZNE 1.Powiązanie promocji RPO z promocją prowadzoną przez beneficjentów (materiały, narzędzia, wskazówki); 2.Jednolita, wieloletnia linia kreatywna RPO; 3.Otwarcie kreatywne (strona narzędziowa dla beneficjentów); 4.Powiązanie RPO z promocją regionu (System Identyfikacji Wizualnej województwa wydaje się niezbędny).
30 WYG PSDB part of the WYG group creative minds safe hands [email protected] REKOMENDACJE ZMIANY STRATEGICZNE
31 WYG PSDB part of the WYG group creative minds safe hands [email protected] REKOMENDACJE ZMIANY STRATEGICZNE BRAKUJE WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO Ponieważ istniejące logo nie jest od lat stosowane Ponieważ podobno było plagiatem (pokazane logo PR Katowice też nie jest już używane)
32 WYG PSDB part of the WYG group creative minds safe hands [email protected] REKOMENDACJE OPERACYJNE INTERNET Szersze wykorzystanie tego kanału komunikacji (model POE) a nie tylko własna strona; Nowy adres własnej strony; Podział na stronę „obsługową” i „promocyjną” Nowe narzędzia dla beneficjentów (np. gotowe banery); Nowe technologie (w tym wideo); Grywalizacja (konkursy) i kanał mobilny; Wykorzystanie mediów społecznościowych (komunikacja dwustronna).
33 WYG PSDB part of the WYG group creative minds safe hands [email protected] REKOMENDACJE OPERACYJNE PODZIAŁ NARZĘDZI E-REKLAMY PAID DisplaySearchPush OWNED Strona (mobilna) Aplikacja (Gra) Baza numerów (maili) EARNED Social media
34 WYG PSDB part of the WYG group creative minds safe hands [email protected] REKOMENDACJE OPERACYJNE RICH MEDIA Reklama display Aplikacja mobilna Strona mobilna Aplikacja webowa Rich Media: typ reklamy internetowej, która integruje w sobie wiele rodzajów form promocyjnych tj.: animacje, dźwięk, interakcję, możliwość wyboru opcji, wykorzystanie czujników telefonu, itp.
35 WYG PSDB part of the WYG group creative minds safe hands [email protected] REKOMENDACJE OPERACYJNE KAMPANIE SZEROKIEGO ZASIĘGU Powinny być narzędziem kluczowym; Regularnie prowadzonym (raz w roku – wymóg prawny); Zgodnie z marketingowym rozumieniem tego terminu (czas, zasięg, częstotliwość, testy); Zamawianym w jednej procedurze (OPZ „na kampanię”)
36 WYG PSDB part of the WYG group creative minds safe hands [email protected] REKOMENDACJE OPERACYJNE GADŻETY Mniej! Zamówienia łączone z innymi działaniami (nagrody w konkursach, promocja na eventach, wsparcie szkoleń i konferencji); Broszury, ulotki, podręczniki – przeniesione do „publikacji” i drukowane w systemie „Print-On+Demand” Osobne „materiały piśmienne”
37 WYG PSDB part of the WYG group creative minds safe hands [email protected] REKOMENDACJE OPERACYJNE EVENTY Rozliczać (zwłaszcza targi), wprowadzić standardowy formularz oceny; Łączyć eventy z kampaniami; Szerzej korzystać z partnerstw; Nadać kluczowym eventom jednolitą linię kreatywną (np. „miesiąc UE”);
38 WYG PSDB part of the WYG group creative minds safe hands [email protected] REKOMENDACJE HASŁO „MÓJ REGION W EUROPIE” Spontaniczna znajomość hasła wśród potencjalnych beneficjentów. Spontaniczna znajomość hasła wśród beneficjentów. HASŁO „MÓJ REGION W EUROPIE” POWINNO BYĆ WYCOFANE I ZASTĄPIONE NOWYM.
39 WYG PSDB part of the WYG group creative minds safe hands [email protected] REKOMENDACJE OPERACYJNE PUNKTY INFORMACYJNE Zalecenia dotyczące działania punktów informacyjnych Wypromowanie samej instytucji Punktów Informacyjnych – przesłankę stanowi fakt niskiego stopnia korzystania z punktów, a w niektórych przypadkach nawet braku wiedzy o istnieniu tej instytucji w danej miejscowości. Częstsze praktykowanie „przenośnych” punktów informacyjnych (eventy na ważnych wydarzeniach w województwie lub częstsze akcje typu „Unijne dwa kółka”) tak, by informacja o funduszach docierała również do instytucji położonych poza dużymi ośrodkami miejskimi. Prowadzenie korespondencji mailowej w mniej oficjalny, urzędniczy sposób. Próba wyjaśnienia danych zagadnień w bardziej przystępnej formie, przy korzystaniu z linków do odpowiednich dokumentów. Wyeliminowanie problemu przepełnionych skrzynek mailowych. Udzielanie odpowiedzi na każdą wysłaną do PI wiadomość mailową (przykład PI w Bydgoszczy). Lepszy przepływ informacji między Punktami Informacyjnymi a Departamentem Merytorycznym w celu wyposażenia pracowników PI w najbardziej aktualną wiedzę związaną z funduszami unijnymi.
40 WYG PSDB part of the WYG group creative minds safe hands [email protected] REKOMENDACJE OPERACYJNE INFORMACJE KOŃCOWE 11 kluczowych rekomendacji – w raporcie na str. 187-191; Mniej ważne wnioski, zalecenia i postulaty – zamieszczone w treści raportu; Komplet materiałów w tym raporty badawcze – dostarczone do UM;
41 WYG PSDB part of the WYG group creative minds safe hands [email protected] REKOMENDACJE OPERACYJNE INFORMACJE KOŃCOWE Piotr Dzik Jacek Siatkowski Paweł Sieczkowski OCZEKUJEMY NA PYTANIA