1 Wykład 2 Prawo bankowe
2 Cele regulacji prawa bankowegozapewnienie bezpieczeństwa działalności bankowej i stabilności systemu bankowego zapewnienie efektywnego funkcjonowania systemu bankowego i wykonywania jego makroekonomicznych funkcji ochrona interesów klientów banków stworzenie ram prawnych dla prowadzenia polityki pieniężnej przez bank centralny
3 Podstawowe pojęcia Bank jest osobą prawną utworzoną zgodnie z przepisami ustaw, działającą na podstawie zezwoleń uprawniających do wykonywania czynności bankowych obciążających ryzykiem środki powierzone pod jakimkolwiek tytułem zwrotnym (art. 2 ustawy z r. - prawo bankowe) Wyrazy „bank” lub „kasa” mogą być używane w nazwie oraz dla określenia działalności lub reklamy wyłącznie banku w rozumieniu art. 2 Bezprawne używanie nawy „bank” lub „kasa” oraz wykonywania czynności bankowych sensu stricto podlega grzywnie do 5 mln złotych i karze pozbawienia wolności do lat 3 (art. 171 ust. 2 pr. bank.)
4 Podstawowe pojęcia Definicja banku oparta została na kilku przesłankach: utworzenia takiej osoby prawnej zgodnie z przepisami ustaw; reglamentacji działalności bankowej (wymóg posiadania odpowiednich zezwoleń); przedmiotowym zakresie działalności bankowej obejmującym tzw. czynności bankowe wykonywane z uwzględnieniem ryzyka środków powierzonych bankowi pod jakimkolwiek tytułem zwrotnym.
5 Podstawowe pojęcia Bank jest osobą prawną w rozumieniu przepisów kodeksu cywilnego. Zgodnie z art. 35 k.c. powstanie, ustrój i ustanie osób prawnych określają właściwe przepisy, a w wypadkach i w zakresie w przepisach tych przewidzianych organizację i sposób działania osoby prawnej reguluje także jej statut. Założenie racjonalnego ustawodawcy nakazuje w związku z tym przyjąć, że jeżeli wprowadza on w drodze ustawy nową kategorię osób prawnych, to jednocześnie w tej samej ustawie określa podstawy i sposób likwidacji tych podmiotów , co ma miejsce w przypadku likwidacji banków. Według art. 38 k.c. osoba prawna działa przez swoje organy w sposób przewidziany w ustawie i w opartym na niej statucie, a zatem sposób reprezentacji, składania oświadczeń woli oraz udzielania pełnomocnictw materialnoprawnych i procesowych określają postanowienia jej statutu, a nie np. regulaminu .
6 Podstawowe pojęcia W Polsce banki mogą być tworzone w trzech formach organizacyjno-prawnych, tzn. w formie spółek akcyjnych, spółdzielni oraz banków państwowych. Tylko banki państwowe nie podlegają wpisowi do Krajowego Rejestru Sądowego. Zgodnie natomiast z art. 36 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym, do rejestru przedsiębiorców wpisywane są spółki akcyjne oraz spółdzielnie. Banki są tworzone zgodnie z przepisami ustaw, a nie tylko zgodnie z przepisami jednej ustawy, tzn. prawa bankowego. W związku z tym, że w Polsce banki mogą być tworzone w kilku różnych formach organizacyjno-prawnych, do procedury ich tworzenia znajdują zastosowanie także przepisy ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych - w odniesieniu do banków w formie spółek akcyjnych, a także przepisy ustawy z dnia 16 września 1982 r. - Prawo spółdzielcze - w odniesieniu do banków spółdzielczych. Ponadto przepisy regulujące wybrane aspekty procedury tworzenia określonych kategorii banków zostały zamieszczone w niektórych ustawach z zakresu ustawodawstwa bankowego, np. w ustawie o listach zastawnych i bankach hipotecznych, ustawie o łączeniu i grupowaniu niektórych banków w formie spółki akcyjnej.
7 Zezwolenie jako element składowy definicji bankuBank działa na podstawie zezwoleń. Zgodnie z art. 75 u.s.d.g. uzyskania zezwolenia wymaga m.in. wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie określonym w przepisach ustawy - Prawo bankowe. Można stwierdzić, że ustawodawca traktuje wykonywanie różnych usług na rynku finansowym w sposób szczególnie rygorystyczny, uzależniając możliwość ich podjęcia od uprzednio uzyskanego zezwolenia. Podobnie jak w przypadku prowadzenia działalności bankowej, także wymagane jest zezwolenie na prowadzenie: rynku regulowanego (giełdowego i pozagiełdowego), izby rozliczeniowej lub rozrachunkowej, działalności maklerskiej - zezwolenia takie są wydawane przez Komisję Nadzoru Finansowego po spełnieniu przez wnioskodawcę warunków określonych w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi Zgodnie natomiast z przepisami ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zezwolenia wymaga się na utworzenie funduszu emerytalnego oraz towarzystwa emerytalnego. Analogiczny warunek sformułowano w ustawie z dnia 12 września 2002 r. o elektronicznych instrumentach płatniczych w odniesieniu do utworzenia i prowadzenia działalności przez instytucję pieniądza elektronicznego. Zezwolenie wymagane jest również w innych obszarach działalności związanych z usługami finansowymi, np. w zakresie działalności ubezpieczeniowej oraz działalności reasekuracyjnej stosownie do postanowień ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej
8 Zezwolenie jako element składowy definicji bankuProwadzenie zarówno działalności bankowej, jak i innych wyżej wymienionych rodzajów działalności na rynku finansowym wymaga: odpowiednich kwalifikacji od osób zarządzających określonymi podmiotami, zgromadzenia kapitałów i ich przejrzystości, właściwych systemów kontroli oraz zarządzania ryzykiem, sprawowania niezależnego i fachowego nadzoru. Poprzestając tylko na wyliczeniu kilku podstawowych argumentów, można uzasadnić potrzebę stosowania prawnej instytucji zezwolenia jako formy wstępnej selekcji podmiotów ubiegających się o możliwość prowadzenia którejkolwiek z tych działalności.
9 Zezwolenie jako element składowy definicji bankuZezwolenie jest instytucją prawa administracyjnego, a nie prawa cywilnego, do dysponowania nim jest więc władny wydający je organ administracji publicznej, a nie podmiot gospodarczy, który je uzyskał . W orzecznictwie sądów podkreśla się, że ograniczone jest przenoszenie uprawnień wynikających z licencji, zezwoleń, koncesji, co wynika wprost z charakteru tych uprawnień. Mają one z założenia charakter publicznoprawnych uprawnień podmiotowych (osobistych), przyznawanych w drodze decyzji administracyjnych o podwójnej konkretności (podmiotowej i przedmiotowej) i z tej przyczyny są co do zasady wyłączone z obrotu cywilnoprawnego, prywatnego - poza sytuacjami wyjątkowymi, wynikającymi wprost z ustawy. Zezwolenie jest decyzją administracyjną, aktem publicznoprawnym, a jego przedmiotem jest udzielenie uprawnień publicznoprawnych, regulowanych przepisami prawa publicznego, ukierunkowanymi na ochronę interesu publicznego. To ochrona interesu publicznego (w tym m.in. bezpieczeństwa, porządku publicznego) tkwi u podstaw zasady nieprzenoszalności uprawnień wynikających z koncesji, zezwoleń i licencji.
10 Zezwolenie jako element składowy definicji bankuW odniesieniu do prowadzenia działalności bankowej wymagane są dwa zezwolenia, które są wydawane przez KNF w określonej kolejności i - co jest również istotne - pozostają względem siebie w szczególnej relacji. Pierwszym jest zezwolenie na utworzenie banku, Drugim - zezwolenie na podjęcie działalności przez bank. Niniejsze zezwolenia są ze sobą integralnie związane, ponieważ tracą moc, jeżeli w terminie roku od wydania zezwolenia na utworzenie banku nie rozpocznie on działalności. W związku z tym, że wszelkie warunki wykonywania działalności bankowej, tj. objętej zezwoleniem, a także tryb wydawania, odmowy wydania i cofania zezwoleń określają przepisy ustawy, organ wydający zezwolenie, czyli KNF, nie może w zezwoleniu określić żadnych szczególnych warunków prowadzenia tej działalności, ponieważ wszystkie warunki określają przepisy prawa materialnego. Zatem w powyższym zakresie wyłączona jest uznaniowość organu. Należy podkreślić, że prawo bankowe wprowadza ponadto obowiązek uzyskania innych zezwoleń KNF, tzn. na utworzenie za granicą banku przez bank krajowy, na utworzenie oddziału banku krajowego za granicą, na utworzenie oddziału banku zagranicznego w kraju oraz jego przedstawicielstwa w Polsce.
11 Zezwolenie jako element składowy definicji bankuZezwolenia na prowadzenie działalności bankowej sprawiają, że kompetentny organ - w ramach ustalonej ustawowo procedury - sprawdza, czy dany przedsiębiorca zainteresowany podjęciem i wykonywaniem tego szczególnego rodzaju działalności gospodarczej spełnia związane z tym ustawowe wymogi . Państwo, nakładając wymóg uzyskania zezwolenia, a następnie udzielając takiego zezwolenia za pośrednictwem swojego organu, ma być jedynie gwarantem należycie wykonywanej działalności gospodarczej w danej dziedzinie. Zezwolenie jest aktem zgody uprawnionego organu administracji publicznej udzielonej przedsiębiorcy zainteresowanemu podjęciem i wykonywaniem, na warunkach ustalonych przepisami prawa, określonego rodzaju działalności gospodarczej, w tym przypadku działalności bankowej. Zgoda taka jest inkorporowana w treść rozstrzygnięcia przybierającego postać decyzji administracyjnej, którą zostaje uchylony istniejący w danej dziedzinie działalności gospodarczej zakaz jej wykonywania bez zezwolenia. Oznacza to, że zezwolenie legalizuje wykonywanie działalności gospodarczej, upewnia w tym, iż jest ona zgodna z warunkami określonymi w przepisach obowiązującego prawa, oraz nadaje jej charakter publiczny.
12 Czynności bankowe jako element definicji bankuWydane zezwolenia uprawniają bank do wykonywania czynności bankowych. Jest to jeden z najistotniejszych elementów treści zezwolenia na utworzenie banku, decydujący wprost o przedmiocie jego działalności. W prawie bankowym nie zdefiniowano pojęcia "czynności bankowych", pomimo że jest to jedno z podstawowych pojęć używanych w przepisach tej ustawy. Ograniczono się natomiast do wymienienia konkretnych rodzajów tych czynności w art. 5 pr. bank., klasyfikując je w dwóch katalogach: tzn. czynności zastrzeżonych dla banków oraz czynności, które są realizowane nie tylko przez banki, ale także przez inne podmioty. Ustawodawca nie jest jednocześnie konsekwentny, bowiem zarówno w treści art. 5 pr. bank., jak i w innych przepisach tej ustawy, a także w przepisach innych ustaw z zakresu prawa bankowego stosuje odmienne oznaczenia różnych czynności realizowanych przez banki, np. "operacje", "usługi", "zadania" (w tym przypadku w odniesieniu do BGK oraz NBP). Pomimo istotnych różnic terminologicznych i zamiennego posługiwania się zwrotami "czynności bankowe", "operacje bankowe", "usługi finansowe" lub "usługi bankowe„ można stwierdzić, że niezależnie od tego, jak są nazywane, charakteryzują się masowością, zgłaszanym zmiennym popytem przez klientów banków oraz odpłatnością.
13 Czynności bankowe jako element definicji bankuW przepisach prawa bankowego czynności bankowe ujmowane są jako wykształcone w praktyce formy świadczenia usług bankowych, tj. formy aktywności banku. Usługi te, przede wszystkim o charakterze finansowym, stanowią przedmiot aktywności gospodarczej (działalności) banków. Są one wykonywane przez banki zawodowo (profesjonalnie) i zarobkowo (odpłatnie). Nie każdy bank jest uprawniony do wykonywania wszystkich czynności i innych działań wymienionych w art. 5 i 6 pr. bank. O zakresie działania konkretnego banku decyduje jego statut oraz w pierwszej kolejności treść zezwoleń udzielonych mu przez KNF. Do treści tych zezwoleń powinien być dostosowany statut banku. W praktyce KNF decyduje o tym, jakie czynności bankowe (usługi finansowe) mogą być wykonywane przez poszczególne banki, ponieważ w zezwoleniu na utworzenie banku lub na zmianę jego statutu KNF określa wiążąco działalność, do której wykonywania bank jest upoważniony . Określenie tej działalności sprowadza się bowiem do wskazania rodzajów czynności, które dany bank może wykonywać.
14 Czynności bankowe jako element definicji bankuUstawodawca nie jest konsekwentny i często zwrotu "czynności bankowe" używa zamiennie ze zwrotem "działalność bankowa", np. w uregulowaniach odnoszących się do procedury tworzenia banków, określania elementów treści zezwoleń na utworzenie banku i podjęcia działalności przez bank lub w treści normatywnej definicji banku. Brak legalnej definicji "czynności bankowych" i wyraźnego określenia relacji tej kategorii prawnej do pojęcia "działalności bankowej" oraz specyfika ostatnich nowelizacji prawa bankowego prowadzą do tego, że coraz trudniej jest wyznaczyć konkretne granice "czynności bankowych" na gruncie uregulowań prawa bankowego. Możliwe jest bardzo szerokie ujęcie "czynności bankowych" i "działalności bankowej". Przez pojęcie "działalności bankowej" można bowiem rozumieć nie tylko czynności bankowe określone w art. 5 pr. bank., lecz także działania wymienione w art. 6 pr. bank. oraz w przepisach innych ustaw z zakresu prawa bankowego, np. czynności banku hipotecznego.
15 Czynności bankowe jako element definicji bankuCzynnościami bankowymi Sensu stricto – art. 5 ust. 1 pr. bank., mogą być wykonywane wyłącznie przez banki (tzw. czynności podstawowe) są: 1) przyjmowanie wkładów pieniężnych płatnych na żądanie lub z nadejściem oznaczonego terminu oraz prowadzenie rachunków tych wkładów; 2) prowadzenie innych rachunków bankowych; 3) udzielanie kredytów; 4) udzielanie i potwierdzanie gwarancji bankowych oraz otwieranie i potwierdzanie akredytyw; 5) emitowanie bankowych papierów wartościowych; 6) przeprowadzanie bankowych rozliczeń pieniężnych; 7) wykonywanie innych czynności przewidzianych wyłącznie dla banku w odrębnych ustawach.
16 Czynności bankowe jako element definicji bankuCzynności bankowe sensu largo (art. 5 ust. 2 pr. bank) mogą być wykonywane także przez inne podmioty, ale jeśli są wykonywane przez banki uznaje się je za czynności bankowe; są to m.in.: 1) udzielanie pożyczek pieniężnych; 2) operacje czekowe i wekslowe oraz operacje, których przedmiotem są warranty; 3) świadczenie usług płatniczych oraz wydawanie pieniądza elektronicznego; 4) terminowe operacje finansowe; 5) nabywanie i zbywanie wierzytelności pieniężnych; 6) przechowywanie przedmiotów i papierów wartościowych oraz udostępnianie skrytek sejfowych; 7) prowadzenie skupu i sprzedaży wartości dewizowych; 8) udzielanie i potwierdzanie poręczeń; 9) wykonywanie czynności zleconych, związanych z emisją papierów wartościowych; 10) pośrednictwo w dokonywaniu przekazów pieniężnych oraz rozliczeń w obrocie dewizowym.
17 Czynności bankowe jako element definicji bankuArt.. 6 ust 1 pr. bank - Poza wykonywaniem czynności bankowych, o których mowa w art. 5 ust. 1 i 2, banki mogą: 1) obejmować lub nabywać akcje i prawa z akcji, udziały innej osoby prawnej i jednostki uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych; 2) zaciągać zobowiązania związane z emisją papierów wartościowych; 3) dokonywać obrotu papierami wartościowymi; 4) dokonywać, na warunkach uzgodnionych z dłużnikiem, zamiany wierzytelności na składniki majątku dłużnika; 5) nabywać i zbywać nieruchomości; 6) świadczyć usługi konsultacyjno-doradcze w sprawach finansowych; 6a) świadczyć usługi zaufania oraz wydawać środki identyfikacji elektronicznej w rozumieniu przepisów o usługach zaufania; 7) świadczyć inne usługi finansowe; 8) wykonywać inne czynności, jeżeli przepisy odrębnych ustaw uprawniają je do tego.
18 Ryzyko jako cecha działalności bankuW działalności banków ryzyko jest integralnie związane z czynnościami bankowymi. Jednak ze względu na złożony charakter tej działalności nie jest możliwe sformułowanie jednolitej klasyfikacji ryzyka bankowego. Ponadto poszczególne ryzyka wzajemnie na siebie oddziałują i w związku z tym pojawiają się trudności w określaniu granic pomiędzy nimi. Przedstawiciele nauk ekonomicznych dokonują różnych klasyfikacji ryzyk bankowych, np. stosując kryterium przedmiotowe, kryterium źródła powstawania ryzyka lub kryterium skutków . Wyróżniane są m.in. następujące ryzyka bankowe: utraty płynności, kredytowe, zmiany stopy procentowej, zmiany kursów walutowych, refinansowania, kadrowe, kapitałowe, terminu transakcji, rodzaju zabezpieczenia.
19 Ryzyko jako cecha działalności bankuW definicji banku odwołano się wprost tylko do jednej kategorii ryzyka bankowego, tzn. ryzyka zwrotu środków powierzonych bankowi. nawiązano do tradycyjnej i historycznie najstarszej funkcji (zadań) banków, tzn. funkcji depozytowej. Nie wymieniono natomiast pozostałych funkcji charakterystycznych dla banku uniwersalnego, tj. funkcji rozliczeniowej, kredytowej oraz inwestycyjnej . Przyjęcie takiej koncepcji w legalnej definicji banku sprawia, że pojęcie "banku" nie ma charakteru uniwersalnego. Funkcja depozytowa banków polega przede wszystkim na gromadzeniu środków obcych pod tytułem zwrotnym, głównie depozytów. Jednak na bazie zgromadzonych w ten sposób środków możliwe jest prowadzenie działalności np. kredytowej lub inwestycyjnej, również obciążonej ryzykiem zwrotu środków, a więc pojawiają się towarzyszące im inne ryzyka bankowe, tj. ryzyko kredytowe, ryzyko inwestycyjne . Oznacza to, że dopiero wykazanie związków zachodzących pomiędzy różnymi funkcjami (zadaniami) banków pozwala na stwierdzenie, że legalna definicja banku ma bardziej uniwersalny charakter, niż mogłoby to wynikać z wykładni językowej. Zaproponowany sposób definiowania banku odzwierciedla istotę bankowości, jaką jest przejęcie przez bank wyżej wymienionych funkcji, a w związku z tym także różnorodnych rodzajów ryzyka z nich wynikających .
20 Ryzyko jako cecha działalności bankuNawet po przystąpieniu Rzeczypospolitej Polskiej, z dniem 1 maja 2004 r., do struktur Unii Europejskiej nie dokonano zmiany prawa bankowego w zakresie posługiwania się nazwą "instytucja kredytowa" zamiast terminem "bank". Niemniej jednak sposób zdefiniowania banku sprawia, że została zapewniona zgodność rozumienia terminu "bank" z rozumieniem terminu "instytucja kredytowa", stosowanego w innych państwach członkowskich UE . Zgodność taką zachowano na gruncie zarówno obowiązującej do dnia 19 lipca 2006 r. dyrektywy 2000/12/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 marca 2000 r. odnoszącej się do podejmowania i prowadzenia działalności przez instytucje kredytowe, jak i aktualnie obowiązującej dyrektywy 2006/48/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności przez instytucje
21 Rodzaje banków Bank centralny i banki komercyjne:Bank centralny (w Polsce NBP) – odpowiedzialny za politykę pieniężną (monetarną) głownie poprzez kształtowanie poziomu stóp centowych i operacje otwartego rynku; Art. 3 ust. 1 ustawy o NBP: „Podstawowym celem działalności NBP jest utrzymanie stabilnego poziomu cen, przy jednoczesnym wspieraniu polityki gospodarczej Rządu, o ile nie ogranicza to podstawowego celu NBP.” bank centralny pełni funkcję: emisyjną – emituje pieniądz gotówkowy banku banków („pożyczkodawca ostatniej instancji”, dostarcza bankom komercyjnym płynności – refinansuje banki – względnie absorbuje nadmierną płynność, gromadzi rezerwy obowiązkowe banków), stabilizuje system bank. banku państwa –prowadzi rachunki budżetu państwa, gromadzi i zarządza rezerwami dewizowymi
22 Rodzaje banków Banki inwestycyjne i banki uniwersalnebanki inwestycyjne - specjalizują się w transakcjach inwestycyjnych, przede wszystkim emisją i handlem papierami wartościowymi dla swoich klientów finansowaniem przejęć oraz fuzji, doradztwem inwestycyjnym. W porównaniu do banków depozytowo -kredytowych, bank inwestycyjny nie zbiera depozytów od ludności i podmiotów gospodarczych USA: Glass-Steagall Act (1933), Volcker’s rule (2010) banki uniwersalne –bank dokonują w ramach świadczonych usług wszystkich lub większości dozwolonych prawem czynności bankowych, ich działalność nie jest w żaden sposób profilowana
23 Rodzaje banków bank krajowy i bank zagranicznybank krajowy – bank mający siedzibę na terytorium RP bank zagraniczny – bank mający siedzibę za granicą Rzeczypospolitej Polskiej, na terytorium państwa Niebędącego członkiem Unii Europejskiej instytucja kredytowa – podmiot mający swoją siedzibę za granicą RP na terytorium jednego z państw członkowskich UE, prowadzący we własnym imieniu i na własny rachunek, na podstawie zezwolenia właściwych władz nadzorczych, działalność polegającą na przyjmowaniu depozytów lub innych środków powierzonych pod jakimkolwiek tytułem zwrotnym i udzielaniu kredytów lub na wydawaniu pieniądza elektronicznego,
24 Rodzaje banków Bank państwowy, bank w formie spółki akcyjnej, bank spółdzielczy bank państwowy – bank utworzony przez Radę Ministrów w drodze rozporządzenia, obecnie jedyny bank państwowy to Bank Gospodarstwa Krajowego (współfinansuje państwowe rogramy społeczno gospodarcze, rozwoju regionalnego, wspieranie MSP ) banki w formie spółki akcyjnej – banki komercyjne, podlegają k.s.h. i ustawie – Prawo bankowe banki spółdzielcze – banki będące spółdzielniami, podlegają także ustawie z dnia r. o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających oraz ustawie – Prawo spółdzielcze: celem nie jest maksymaliza`cja zysku, ale zaspokajanie potrzeb członków spółdzielni
25 Rodzaje banków Parabanki: podmioty świadczące usługi podobne do świadczonych przez bank; w Polsce –Spółdzielcze Kasy Oszczędnościowo –Kredytowe (SKOKi), podlegające ustawie z dnia 14 grudnia 1995 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych. Od października 2012 – podlegają nadzorowi KNF, podlegają tzw. generalnej normie ostrożnościowej, nakładającej na kasy obowiązek posiadania funduszy własnych odpowiedniej wielkości. Celem kas (prowadzących działalność niezarobkową) jest gromadzenie środków pieniężnych wyłącznie swoich członków, udzielanie im pożyczek i kredytów, przeprowadzanie na ich zlecenie rozliczeń finansowych oraz pośredniczenie przy zawieraniu umów ubezpieczenia.
26 Rodzaje banków Holdingi holding finansowy holding mieszanyholding bankowy zagraniczny holding bankowy krajowy holding hybrydowy Konglomeraty finansowe –m.in. co najmniej jeden z podmiotów w grupie należy do sektora ubezpieczeniowego i co najmniej jeden należy do sektora bankowego lub sektora usług inwestycyjnych
27 Rodzaje banków Holding bankowy – jest to organizacja skupiająca podmioty gospodarcze działające w branży finansowej. Według Prawa Bankowego wyróżniamy dwa typy holdingów bankowych: Holding bankowy zagraniczny – jest to grupa podmiotów, w której pierwotnym podmiotem dominującym jest bank zagraniczny albo instytucja kredytowa, zaś przynajmniej jednym podmiotem zależnym jest bank krajowy, bank zagraniczny, instytucja kredytowa lub instytucja finansowa. Holding bankowy krajowy – jest to grupa podmiotów w której pierwotnym podmiotem dominującym jest bank krajowy, lub w skład której wchodzą bank krajowy i podmioty blisko z nim powiązane.