1 Wykorzystanie wyników badań w kontekście rozwoju systemu wsparcia turystyki zdrowotnej w województwie lubelskim Ryszard Boguszewski, Ekspert projektu Regionalny System Zarządzania Zmianą Gospodarczą Lublin, 4 listopada 2013 r. Posiedzenie panelu branżowego w ramach badania dziedzinowego pt. „Analiza możliwości rozwoju turystyki zdrowotnej w województwie lubelskim w kontekście zidentyfikowanej inteligentnej specjalizacji regionu w dziedzinie usług medycznych i prozdrowotnych” Urząd Marszałkowski Województwa Lubelskiego w Lublinie

2 Plan prezentacji Jaki jest punkt wyjścia do rozwoju turystyki zdrowotnej w regionie? W jakich wymiarach powinien być rozwijany system wsparcia rozwoju turystyki zdrowotnej w regionie? Jakie mogą być źródła i instrumenty finansowania turystyki zdrowotnej w Polsce i regionie po 2013 roku?

3 Uwarunkowania zewnętrzne rozwoju turystyki zdrowotnej: główne szanse Dynamicznie rozwijający się rynek turystyki zdrowotnej na świecie, w Europie i Polsce – coroczny wzrost przychodów na rynku światowym na poziomie 10% – wartość rynku krajowego: 4 mld zł, – ok. 950 tys. turystów (w tym 660 tys. z zagranicy) Wdrożenie dyrektywy w sprawie transgranicznej opieki zdrowotnej w UE – oczekiwany wzrost wydatków obywateli UE na turystykę medyczną z obecnych 1% do 5% w roku 2020 Postępujące procesy globalizacji i komercjalizacji usług medycznych w Europie i na świecie – rozwijające się łańcuchy wartości dodanej w usługach turystyki zdrowotnej – możliwość rozwijania atrakcyjnych produktów w oparciu o lokalne zasoby

4 Uwarunkowania zewnętrzne rozwoju turystyki zdrowotnej: główne zagrożenia Silna konkurencja na rynku usług turystyki zdrowotnej w Europie i na świecie – 50 krajów uznało turystykę zdrowotną jako swój strategiczny kierunek rozwoju (Polska nie należy do tych krajów) – Polska na odległym (13) miejscu jeśli chodzi o konkurowanie na rynku usług uzdrowiskowych (pomimo tego, że mamy 45 uzdrowisk) Brak systemowych rozwiązań prawnych na poziomie kraju w zakresie rozwoju turystyki zdrowotnej – opóźnienia we wdrożeniu dyrektywy UE, niejasne interpretacje skutków pomocy publicznej dla szpitali, brak efektywnego systemu promocji itp. Brak zintegrowanych produktów turystyki zdrowotnej – niska świadomość i wiedza interesariuszy w zakresie współpracy sieciowej i rozwijania wspólnych produktów turystyki zdrowotnej

5 Uwarunkowania wewnętrzne rozwoju turystyki zdrowotnej: główne atuty regionu Dobrze rozwinięta baza do świadczenia usług medycznych i uzdrowiskowych – 923 zakłady opieki zdrowotnej (w tym prawie 90% należy do sektora komercyjnego) – Uzdrowiska Nałęczów i Krasnobród z wyprofilowaną ofertą produktową – Zaplecze kadrowe (co roku wypuszczamy 4,7 tys. absolwentów o specjalnościach związanych z turystyką uzdrowiskową) Rozwijające się zaplecze do świadczenia usług turystyki zdrowotnej – 17 hoteli (1300 miejsc noclegowych) z ofertą spa i wellness – 400 podmiotów zajmujących się medycyną estetyczną / odnową biologiczną / usługami kosmetycznymi Konkurencyjne ceny świadczenia ogólnych i specjalistycznych usług w zakresie medycyny i zdrowia

6 Uwarunkowania wewnętrzne rozwoju turystyki zdrowotnej: główne problemy regionu Brak zintegrowanej oferty usług turystyki zdrowotnej w regionie – turystyka zdrowotna nie jest priorytetem w rozwoju sektora turystyki w regionie (ale sytuacja zaczyna się zmieniać ….) – nie ma kompleksowej oferty, chociaż jest promocja indywidualnych produktów i usług (głównie dzięki środkom z UE) Słaba rozpoznawalność regionu jako miejsca destynacji dla turystyki, w tym również turystyki zdrowotnej – ogólnie niska rozpoznawalność regionu jako miejsca destynacji dla turystów z kraju i z zagranicy – na 300 wskazań w badaniach CATI, tylko 2 respondentów wskazało uzdrowisko w Nałęczowie Niski poziom współpracy sieciowej pomiędzy interesariuszami turystyki zdrowotnej – brak struktur klastrowych oraz brokerów turystyki zdrowotnej

7 Planistyczny – poprzez doprecyzowanie kierunków i form wsparcia turystyki zdrowotnej w programach wykonawczych do Strategii Rozwoju Województwa Lubelskiego 2014- 2020 oraz Regionalnej Strategii Innowacji do roku 2020 Instytucjonalny – poprzez utworzenie regionalnej platformy współpracy na rzecz rozwoju turystyki zdrowotnej oraz rozwój współpracy sieciowej (w ramach istniejących i nowo utworzonych instytucji i podmiotów) Marketingowy – poprzez rozwój i promocję ograniczonej liczby zintegrowanych produktów turystycznych skoncentrowanych terytorialnie (Lubelski Obszar Metropolitalny, Obszar Powiśla) oraz bazujących na znanych już markach (np. Uzdrowisko Nałęczów) Finansowy – poprzez wykreowanie skutecznych instrumentów finansowania turystyki zdrowotnej w regionie (głównie ze środków strukturalnych funduszy strukturalnych perspektywy finansowej UE na lata 2014-2020) Wymiary, w jakich powinien być rozwijany system wsparcia turystyki zdrowotnej w regionie?

8 Wymiar planistyczny: Obszary Strategicznej Interwencji (OSI) wg SRWL na lata 2014-2020 3 Obszary Funkcjonalne (OF) gospodarczego wykorzystania walorów przyrodniczych i kulturowych na cele turystyczne OF Powiśle preferowany do rozwoju turystyki zdrowotnej Turystyka zdrowotna została wstępnie uznana za formę wiodącą w Strategii funkcjonalno-przestrzennej rozwoju turystyki na obszarze działania Lokalnej Organizacji Turystycznej „W Krainie Lessowych Wąwozów”

9 Wymiar planistyczny: Przedsięwzięcia priorytetowe dla realizacji SRWL na lata 2014-2020 W ramach naboru propozycji przedsięwzięć priorytetowych dla realizacji SRWL został m.in. zgłoszony projekt mający na celu wzmocnienie funkcji turystycznych obszaru KLW, w tym tych związanych z turystyką zdrowotną Budżet zgłoszonej propozycji przedsięwzięcia priorytetowego opiewa na kwotę 350 mln zł

10 Wymiar planistyczny : Inteligentne specjalizacje w ramach RSI WL do 2020 Smart grids Bioenergia ENERGETYKA NISKOEMISYJNA BIOGOSPODARKA INFORMATYKA I AUTOMATYKA Przetwórstwo biozasobów Produkcja pierwotna Produkcja żywności USŁUGI MEDYCZNE I PROZDROWOTNE Produkty biomedyczne Sektor rolno-spożywczy Sektor rolno-spożywczy K L I E N C I Specjalizacja kluczowa Sektor chemiczny Sektor chemiczny Sektor papierniczy Sektor papierniczy Sektor meblarski Sektor meblarski Sektor kosmetyczny Sektor kosmetyczny Sektor farmaceutyczny Sektor farmaceutyczny Sektor energetyczny Sektor energetyczny Łańcuch produkcji żywności żywność funkcjonalna żywienie i dietetyka produkcja farmaceutyków i probiotyków Wytwarzanie energii z paliw kopalnych Energia z OZE Czyste technologie węglowe i gazowe Przechwytywanie i składowanie CO 2 Instalacje do produkcji biogazu i biopaliw Ogniwa wodorowe i paliwowe Komputery Oprogramowanie Usługi telekomunikacyjne Usługi telekomunikacyjne Maszyny i urządzenia elektryczne Maszyny i urządzenia elektryczne Robotyka Robotyka Usługi Internetowe Usługi Internetowe Specjalizacja wspomagająca Specjalizacja wyłaniająca się Specjalizacja uzupełniająca Łańcuch produktów medycznych i biomedycznych

11 Wymiar instytucjonalny: Konsensus, współpraca instytucjonalna i sieciowa …. Konieczność współpracy sieciowej wielu instytucji i podmiotów w celu kompleksowej obsługi turysty medycznego (zdrowotnego)

12 Wymiar marketingowy: Rozwój oraz promocja zintegrowanego produktu turystycznego, skoncentrowanego terytorialnie (np. na Obszarze Powiśla) oraz bazującego na znanej marce (np. Uzdrowisko Nałęczów) Ustanowienie efektywnego systemu zarządzania usługami w ramach zintegrowanego produktu turystycznego (np. za pomocą LOT KLW) Stworzenie zaplecza badawczo- rozwojowego dla rozwoju produktu i jego innowacyjności (np. poprzez rozwój klastra zdrowia i urody)

13 Programy operacyjne w ramach perspektywy finansowej UE na lata 2014-2020

14 Możliwe źródła finansowania projektów z zakresu turystyki zdrowotnej

15 Dziękuję za uwagę