1 WYNIKI PISA 2015 W POLSCE

2 PROJEKT PISA 3 obszary badania: rozumowanie w naukach przyrodniczych, czytanie i interpretacja oraz umiejętności matematyczne, Badanie co 3 lata od 2000 r. PISA 2015 to szósta edycja badania dla Polski i dla świata. Główną dziedziną badania było rozumowanie w naukach przyrodniczych. W PISA 2015 uczestniczyło ponad 500 tys. uczniów z 72 krajów i regionów. Po raz pierwszy uczniowie rozwiązywali badanie nie „na papierze”, ale na komputerach.

3 OECD PISA 2015: populacja i próbaBadaną populację stanowili uczniowie z rocznika 1999 („piętnastolatkowie”) W Polsce byli to prawie wyłącznie uczniowie gimnazjów Do badanej populacji należą także piętnastoletni uczniowie szkół ponadgimnazjalnych oraz szkół artystycznych – jest ich łącznie mniej niż 1% Badanie z założenia nie obejmuje: uczniów szkół podstawowych, uczniów szkół specjalnych, uczniów nieznających języka polskiego oraz uczniów, których niepełnosprawność znacznie utrudniłaby wypełnianie testów Próba badawcza była reprezentatywną próbą losową, a uzyskane na niej wyniki można uogólniać na badaną populację, uwzględniając istnienie błędów losowych W badaniu uczestniczyło 4478 polskich uczniów (w tym 4466 gimnazjalistów) ze 160 gimnazjów i 9 szkół ponadgimnazjalnych. Poziom realizacji próby wyniósł ponad 87% W całym międzynarodowym badaniu OECD PISA 2015 uczestniczyło łącznie uczniów z 72 krajów i regionów

4 OECD PISA 2015: Metodologiczna ciągłość i zmianaCiągłość zasad metodologii badania PISA jest podstawą dla zapewnienie porównywalności wyników kolejnych edycji badania. Nie wyklucza ona jednak wprowadzania modyfikacji metodologii tam, gdzie ich potrzeba wynika z nabywanego doświadczenia lub rozwoju dostępnych technologii Skalowanie wyników testów oparte na modelach Item Response Theory W PISA 2015 zmodyfikowano szczegóły procedur skalowania. Są one teraz znacznie bardziej wymagające obliczeniowo, ale prowadzą do dokładniejszych oszacowań poziomów umiejętności Najważniejsza zmiana: przejście na testy rozwiązywane na komputerze Testy komputerowe stosowane były w ramach badań dodatkowych od PISA 2006, a w Polsce od PISA 2009 Duże (ale wciąż dodatkowe) badania komputerowe w PISA 2012 Badanie próbne w roku 2014: wypracowanie „modelu przejścia” między testem rozwiązywanym na papierze a testem komputerowym Modyfikując metodologię dążono do zachowania pełnej porównywalności wyników PISA 2015 z wynikami poprzednich edycji badania. Z drugiej strony, każda zmiana może być traktowana jako dodatkowy czynnik niepewności.

5 GŁÓWNA DZIEDZINA BADANIA W PISA 2015ROZUMOWANIE W NAUKACH PRZYRODNICZYCH

6 ROZUMOWANIE W NAUKACH PRZYRODNICZYCHPoprawiłem wykres. Po prawej PISA 2012 jest tu na siłę. Inna konwencja inne kraje, wyrzuciłbym. Najlepsi na świecie: Singapur, Japonia, Estonia. Najlepsi w Europie: Estonia, Finlandia, Słowenia Wynik Polski to 501 pkt. i jest on istotnie wyższy od średniej OECD

7 ROZUMOWANIE W NAUKACH PRZYRODNICZYCHPolscy uczniowie uzyskali wynik zbliżony do wyników piętnastolatków z Irlandii, Belgii, Danii, Portugalii, Norwegii, USA, Austrii i Szwecji

8 Średni trzyletni trend w latach 2006-2015Polska należy do krajów o istotnym statystycznie dodatnim trendzie zmiany wyników Romby wypełnione – różnice istotne, niewypełnione – nieistotne

9 Poziomy umiejętności uczniówPolska w latach 2006, 2009, 2012 i 2015 Polska i OECD w 2015 r. W 2015 r. spadek odsetka uczniów na niższych poziomach i wzrost na wyższych w porównaniu z 2006 r. W Polsce odsetek uczniów na najniższych i najwyższych poziomach jest niższy niż w OECD

10 W przypadku uczniów najlepszych jest podobnieOdsetki uczniów na najniższych i najwyższych poziomach w latach wraz z linią trendu W latach odsetek najsłabszych uczniów malał. W 2015 powrócił do poziomu z 2006r. W przypadku uczniów najlepszych jest podobnie

11 Pomiar umiejętności i wiadomości w 2006 i 2015OECD Polska 2006 2015 Umiejętności Wyjaśnianie zjawisk przyrodniczych w sposób naukowy 500 493 506 501 Planowanie i ocena poprawności procedur badawczych 499 483 502 Interpretacja danych i dowodów naukowych 494 Wiadomości Świat fizyczny 497 503 Świat organizmów żywych 492 Ziemia i kosmos 509 Wyniki polskich 15-latków są zbliżone na wszystkich skalach umiejętności oraz wiadomości w 2015 r., natomiast w 2006 r. nie były tak zrównoważone, a wiedza faktograficzna górowała nad umiejętnościami

12 Różnice w wynikach dziewcząt i chłopcówDopisałem nazwę osi, żeby było wiadomo co to za liczby Różnice w pkt. PISA W 2015 r. chłopcy osiągnęli statystycznie istotnie wyższy wynik od dziewcząt, podczas gdy w 2009 r. to dziewczęta dominowały.

13 Trudność zadań kotwiczących w badaniach 2006 i 2015W porównaniu z 2006 r. polscy uczniowie rozwiązywali lepiej 50 zadań, a gorzej - 29

14 PRZYKŁADOWE ZADANIE

15 PRZYKŁADOWE ZADANIE

16 PRZYKŁADOWE ZADANIE

17 PRZYKŁADOWE ZADANIE

18 PRZYKŁADOWE ZADANIE

19 Oczekiwania względem kariery zawodowej w latach 2006 i 2015Odsetek polskich uczniów, którzy oczekują, że w wieku 30 lat będą pracować w zawodach związanych z naukami przyrodniczymi spadł w 2015 r. w porównaniu z 2006 r.

20 Satysfakcja z nauki przedmiotów przyrodniczychWskaźnik satysfakcji z uczenia się przedmiotów przyrodniczych znacząco wzrósł w Polsce między badaniami PISA 2006 i 2015 Zmieniłem nazwę wykresu

21 ROZUMOWANIE W NAUKACH PRZYRODNICZYCH – WNIOSKIPolska należy do krajów o dodatniej tendencji zmian. W 2015 roku uczniowie uzyskali wynik istotnie wyższy od średniej krajów OECD. W 2015 roku wynik chłopców był istotnie wyższy od wyniku dziewcząt. W 2015 roku uczniowie równomiernie opanowali mierzone umiejętności. W zakresie umiejętności wnioskowania i planowania doświadczeń uczniowie polscy uzyskali w 2015 roku lepsze wyniki niż w roku 2006. Uczniowie lubią uczyć się przedmiotów przyrodniczych, choć odnotowano spadek zainteresowania karierą zawodową w tym kierunku.

22 CZYTANIE I INTERPRETACJA

23 CZYTANIE I INTERPRETACJANajlepsi na świecie: Singapur, Hongkong, Kanada. Najlepsi w Europie: Finlandia, Irlandia, Estonia Kraje, których wynik jest istotnie wyższy od średniej OECD Poprawiłem wykres. Czy tabela na pewno jest ok? Nie wyróżniamy kolorem OECD?

24 CZYTANIE I INTERPRETACJAPolska: 506 pkt., OECD: 493 pkt. Wynik Polski lepszy od średniego wyniku OECD o 13 punktów. Wśród krajów świata Polska znalazła się na 13 miejscu. W Europie, jeśli uwzględnić błąd statystyczny, lepszy średni wyniki osiągnęli uczniowie z pięciu krajów: Finlandii, Irlandii, Estonii, Norwegii, Niemiec. Zmieniłem pkt. Zamiast p.

25 CZYTANIE I INTERPRETACJAMiędzy rokiem 2000 a 2015 nastąpił spadek odsetka uczniów uzyskujących wyniki na najniższym poziomie i wzrost odsetka uczniów uzyskujących wyniki na najwyższym poziomie Uczniowie poniżej 2 poziomu – 14,4%. Uczniowie powyżej 5 poziomu – 8,2% Poprawiłem wykres

26 WYNIKI DZIEWCZĄT I CHŁOPCÓWPolska: chłopcy 491 pkt, dziewczęta 521 pkt. OECD: chłopcy 479 pkt., dziewczęta 506 pkt. Różnica w Polsce wyniosła 30 pkt. na korzyść dziewcząt i jest zbliżona do średniej OECD (27 pkt). Tekst mówi to samo co wykres. Po co jest ten wykres?

27 CZYTANIE I INTERPRETACJAWnioski: Spadek średniej liczby punktów w porównaniu do roku 2012, ale pozytywny trend w dłuższym okresie. Na przestrzeni lat zauważalny jest spadek odsetka uczniów najsłabszych (wyniki poniżej 2 poziomu) oraz nieznaczny wzrost odsetka uczniów najlepszych (wyniki powyżej 5 poziomu). Utrzymuje się różnica w wynikach chłopców i dziewcząt, na korzyść tych ostatnich (choć jest niższa w porównaniu z wynikami z poprzednich edycji).

28 MATEMATYKA

29 UMIEJĘTNOŚCI MATEMATYCZNENajlepsi na świecie: Singapur, Hongkong (Chiny), Makao (Chiny), Tajwan, Japonia. Najlepsi w Europie: Szwajcaria, Estonia, Holandia, Dania, Finlandia. Wynik Polski jest statystycznie nieodróżnialny od wyników Belgii, Niemiec, Irlandii, Norwegii. .

30 UMIEJĘTNOŚCI MATEMATYCZNE

31 UMIEJĘTNOŚCI MATEMATYCZNESpośród wszystkich 29 krajów, które w 2012 roku miały wyniki zbliżone do średniej OECD lub wyższe, w ponad 20 krajach nastąpił spadek wyniku. Tylko 3 kraje z tej grupy: Słowenia, Dania i Norwegia, zanotowały istotny statystycznie wzrost wyniku. Mimo to lista krajów, których uczniowie są najlepsi z matematyki nie uległa istotnym zmianom.

32 UMIEJĘTNOŚCI MATEMATYCZNEOdsetek uczniów najsłabszych (poziomy poniżej 2) jest wyższy niż w roku 2012, ale niższy niż w latach Odsetek uczniów najlepszych (poziomy 5 lub 6) jest niższy niż w 2012, ale wyższy niż w latach

33 UMIEJĘTNOŚCI MATEMATYCZNEOdsetki uczniów na poziomie 5. i 6. w latach 2012 i 2015 Odsetki uczniów na poziomie 1. lub poniżej w latach 2012 i 2015 Nie tylko w Polsce ubyło najlepszych i przybyło najsłabszych, ale wciąż jesteśmy w gronie państw o najwyższym odsetku najlepszych uczniów na świecie.

34 UMIEJĘTNOŚCI MATEMATYCZNEŚredni wynik Polski – 504 punkty Średni wynik chłopców – 511 punktów, a dziewcząt – 499 punktów. Po raz pierwszy od lat przewaga chłopców nad dziewczętami jest istotna statystycznie (w latach i 2012 wynosiła 4 punkty). Przewaga chłopców dotyczy także dolnego i górnego krańca skali umiejętności – wśród najsłabszych uczniów (najniższy decyl) wyniki chłopców są o 9 punktów wyższe niż dziewcząt, a wśród najlepszych aż o 19 punktów wyższe.

35 PODSUMOWANIE Rozumowanie w naukach przyrodniczych: wynik polskich uczniów to pkt – o 24 pkt. mniej niż w 2012 r. Daje nam to 10. miejsce w UE. Wynik polskich uczniów jest podobny do wyników Irlandii, Belgii, Danii, Portugalii, Norwegii, USA, Austrii i Szwecji – różnice między Polską a tymi krajami były nieistotne statystycznie. Spośród krajów Unii Europejskiej lepsze wyniki od Polski uzyskało 6 krajów. W czytaniu i interpretacji średni wynik Polski to 506 pkt – o 12 pkt mniej niż w 2012 r. Jesteśmy na 5. miejscu w Europie. W UE lepsze wyniki od polskich gimnazjalistów uzyskali tylko uczniowie z Finlandii, Irlandii i Estonii (wynik uczniów z Niemiec jest wyższy, ale różnica jest nieistotna). Średni wynik polskich uczniów w zakresie matematyki to 504 pkt., o 14 pkt mniej niż w 2012 r. W UE jesteśmy na 8. pozycji. Wynik polskich uczniów jest zbliżony do wyników Belgii, Niemiec, Irlandii i Norwegii. W UE lepsze od Polski wyniki uzyskało 5 krajów: Estonia, Holandia, Dania, Finlandia i Słowenia.

36